Η βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν οι γονείς εξαρτάται αφενός από την ηλικία και τις δυσκολίες του παιδιού και αφετέρου από τα χαρακτηριστικά (χρόνος, χαρακτήρας, μορφωτικό επίπεδο) των γονέων.
Μερικές απλές συμβουλές που είναι κατάλληλες για όλες τις ηλικίες παιδιών και μπορούν να εφαρμοστούν εύκολα από το μέσο γονέα είναι οι εξής :
- Οπλιστείτε με υπομονή. Θα χρειαστεί να επαναλάβετε τα ίδια πράγματα άπειρες φορές, θα ακούσετε τα πιο παράλογα και «χαζά» λάθη, θα συνειδητοποιήσετε οτι δεν θυμάται πράγματα που του δείξατε και του εξηγήσατε πριν από λίγο ή την προηγούμενη μέρα, θα έρθετε αντιμέτωποι με φωνές, κλάματα... και πολλά άλλα! Πάντα με χαμόγελο και ψυχραιμία. Αν είστε από τα άτομα που εκνευρίζονται γρήγορα, χάνουν τη ψυχραιμία τους και αρχίζουν να φωνάζουν ή (ακόμα χειρότερα) να σηκώνουν χέρι, μάλλον δεν θα έπρεπε να είστε εσείς που θα διαβάζετε το παιδί. Υπάρχουν πολλοί ειδικοί παιδαγωγοί που διαθέτουν την επιστημονική κατάρτιση και την υπομονή για να βοηθήσουν και τους πιο «σκληρούς τύπους».
- Επαινείτε και ενθαρρύνετε το παιδί σας ενώ δουλεύει. Αν καβγαδίζετε για τις ασκήσεις, εξηγείστε του τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας. Μην ξεχνάτε οτι μια αγκαλιά και ένα φιλί μειώνουν τις εντάσεις !
- Δώστε κίνητρα στο παιδί να δουλέψει. Συμφωνείστε μαζί του για κάποιο προνόμιο που θα έχει μόλις ολοκληρώσει τα μαθήματά του (πχ βόλτα στο πάρκο, παιχνίδι στον υπολογιστή).
- Μην αφήνετε το παιδί σας μόνο του στο δωμάτιό του να παιδεύεται ένα ολόκληρο απόγευμα, προσπαθώντας να λύσει ασκήσεις και να διαβάσει. Το πιο πιθανό είναι να φτάσει το βράδυ και να μην έχει κάνει σχεδόν τίποτα. Καθίστε δίπλα του, βοηθήστε το και μάθετέ του σταδιακά να δουλεύει αποτελεσματικά μόνο του. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι στα χρόνια του Δημοτικού θα έχει ανάγκη την καθημερινή παρουσία σας και τη βοήθειά σας.
- Μετράτε πάντα τον χρόνο που αφιερώνει το παιδί στις ασκήσεις και στο διάβασμά του. Καθορίστε ένα χρονικό πλαίσιο για το πόσο μπορεί να εργάζεται κάθε μέρα, λαμβάνοντας υπόψη τον ρυθμό και τις ιδιαιτερότητες του παιδιού, αλλά και τις απαιτήσεις της τάξης του. Μόλις αυτό το χρονικό πλαίσιο περάσει, κλείστε τα βιβλία και τα τετράδια και αφήστε το να ξεκουραστεί. Στείλτε σημείωμα στο δάσκαλο με το πόσες ώρες δούλεψε και εξηγείστε του τι ώρα σταματήσατε και ποιές ασκήσεις δεν έγιναν. Δεν είναι δυνατόν το παιδί να διαβάζει μέχρι τα μεσάνυχτα ! Αν το φαινόμενο αυτό παρατηρείται συχνά, εξετάστε μήπως κάνετε κάποιο λάθος στον τρόπο που διαβάζετε και μιλήστε με τον δάσκαλο του παιδιού.
- Αν το παιδί σας έχει την τάση να ξεχνάει τα βιβλία και τα τετράδιά του στο σχολείο, έχετε πάντα μια δεύτερη σειρά των ίδιων βιβλίων στο σπίτι. Όσον αφορά στα φυλλάδια που πολύ συχνά χάνονται κάπου στο δρόμο, μην ανησυχείτε. Aν διαθέτετε ηλεκτρονικό υπολογιστή και εκτυπωτή, μπορείτε να βρείτε έναν γονέα με σκάνερ. Με αυτό τον τρόπο σε λίγα δευτερόλεπτα το φυλλάδιο θα είναι στα χέρια σας.
Αν το παιδί σας δυσκολεύεται να σημειώσει τις ασκήσεις που έχει, υπάρχουν πολλές λύσεις :
- Ζητήστε τον αριθμό τηλεφώνου κάποιου συμμαθητή του (που ξέρει τι ασκήσεις έχουν) του οποίου την μαμά θα συμβουλεύεστε όποτε χρειάζεται. Μπορείτε βέβαια να πάρετε το τηλέφωνο 3-4 μαμάδων για να μην επιβαρύνετε μόνο έναν γονέα !
- Ζητήστε από τον δάσκαλο της τάξης να δίνει φωτοτυπημένα τα καθήκοντα, να τα σημειώσει σε μια σελίδα χαρτί ή να βγάζει φωτοτυπία το πρόχειρο κάποιου άλλου μαθητή στο τέλος της ημέρας.
- Ζητήστε από κάποιο άλλο παιδί να έχει καρμπόν (ξεπερασμένο, αλλά αξιόπιστο, ιδίως σε παιδάκια που πατάνε πολύ το μολύβι τους) κάτω από την σελίδα του τετραδίου του,έτσι ώστε απευθείας να δημιουργείται ένα δεύτερο αντίγραφο για το παιδί σας.
- Γράψτε σε ένα φύλλο χαρτί τα βιβλία και τα τετράδια κάθε μαθήματος, έτσι ώστε το παιδί να έχει μόνο να γράψει δίπλα την σελίδα και τον αριθμό της άσκησης (πχ αντί να γράφει : Γλώσσα, Τετράδιο Εργασιών, σελ 8, ασκ. 4, να πηγαίνει στον πίνακα, να βρίσκει το Τετράδιο Εργασιών στη Γλώσσα και να γράφει μόνο σελ 8, ασκ 4). Με αυτό τον τρόπο θα έχει και όλες τις ασκήσεις μαζεμένες σε ένα φυλλάδιο και δεν θα ψάχνει στα τετράδια και τα βιβλία του να τις εντοπίσει.
- Καθιερώστε μια ρουτίνα, ένα σταθερό πρόγραμμα για το διάβασμα (όσο αφορά τον χρόνο και τον χώρο). Συμφωνείστε με το παιδί τι ώρα θα αρχίζει κάθε μέρα το διάβασμα και επιλέξτε έναν κατάλληλο χώρο. Δεν είναι καλό να διαβάζετε κάθε μέρα και σε διαφορετικά σημεία του σπιτιού (πχ αρχικά στην κουζίνα επειδή μαγειρεύετε, μετά στο σαλόνι για να ακούτε το τηλέφωνο και μετά στο δωμάτιό του).
- Το παιδί σας κατά πάσα πιθανότητα θα είναι πολύ κουρασμένο μετά το σχολείο, καθώς καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια για να παρακολουθήσει τα μαθήματα. Αφήστε το να ξεκουραστεί και να ηρεμήσει για λίγο. Το καλύτερο είναι να κοιμηθεί. Αν αυτό δεν είναι δυνατό, ας ξαπλώσει ακούγοντας μουσική. Καλό είναι να μην παρακολουθεί τηλεόραση ή να παίζει στον ηλεκτρονικό υπολογιστή την ώρα της ξεκούρασης, καθώς και οι δύο αυτές δραστηριότητες κουράζουν τα μάτια, γεμίζουν το μυαλό του παιδιού με έντονες εικόνες, επηρεάζουν αρνητικά την ικανότητα συγκέντρωσης και δεν διακόπτονται εύκολα (το παιδί επιμένει να δει όλη την ταινία ή να τερματίσει το παιχνίδι).
- Φροντίστε πολύ τον χώρο που διαβάζει το παιδί. Η θερμοκρασία, ο φωτισμός και τα διασπαστικά ερεθίσματα είναι πολύ βασικοί παράγοντες. Επιλέξτε έναν χώρο χωρίς διασπαστικούς παράγοντες (μακριά από άλλα άτομα, από τηλέφωνα, τηλεόραση, βιντεοπαιχνίδια). Φροντίστε το κάθισμα του παιδιού να είναι βολικό, ανατομικό και κατάλληλο για το ύψος του. Πάνω στο γραφείο του παιδιού καλό είναι να μην υπάρχουν άλλα βιβλία, φωτογραφίες, παιχνίδια. Στον τοίχο μπορεί να είναι αναρτημένο το πρόγραμμα του παιδιού (μην έχετε αφίσες και άλλα άσχετα χαρτιά). Έχετε πάντα στο συρτάρι του παιδιού ή σε ένα κουτί κάτω από το γραφείο του σβήστρες, ξύστρες, μολύβια, μπογιές,χάρακα, τετράδια, λεξικό, γραμματική και ό,τι άλλο μπορεί να χρειαστεί κατά την διάρκεια του διαβάσματός του, έτσι ώστε να μην χρειάζεται να σηκώνεται και να ψάχνει. Το καλύτερο είναι να επιλέξετε από το νηπιαγωγείο ακόμα τον χώρο που θα τοποθετηθεί το γραφείο του και να μάθει σταδιακά οτι όταν κάθεται εκεί συγκεντρώνεται, ασχολείται με διάβασμα και γράψιμο. Στην αρχή να περνάτε μαζί κάθε μέρα χρόνο στο τραπέζι του, κάνοντας διασκεδαστικές δραστηριότητες πχ διαβάστε του ένα βιβλίο, ζωγραφίστε μια εικόνα
- Χρησιμοποιείτε χρώματα για να διευκολύνετε την οργάνωση. Φροντίστε το βιβλίο μαθητή, το τετράδιο εργασιών, το ντοσιέ και το τετράδιο να έχουν το ίδιο χρώμα ή έστω ετικέτες του ίδιου χρώματος.
- Φτιάξτε μαζί την τσάντα (τα πρώτα χρόνια μέχρι να μπορεί να την κάνει μόνο του σωστά) και βεβαιωθείτε οτι έχει πάρει όλα τα φυλλάδια, τετράδια και βιβλία που χρειάζεται. Μια άσκηση που έγινε στο σπίτι μετά από τόσο κόπο, είναι κρίμα να μην φτάσει στο δάσκαλο για να πάρει «Μπράβο».
- Όταν βοηθάτε στις ασκήσεις το παιδί, φροντίστε να το καθοδηγείτε και όχι να του τις λύνετε εσείς. Αν σας ρωτάει κάτι, βοηθείστε το μέσα από ερωτήσεις και άλλα στοιχεία να ανακαλύψει μόνο του την απάντηση.
- Μην διορθώνετε τις εργασίες του παιδιού σας, ακόμα και αν πρόκειται να βαθμολογηθεί. Πολλοί δάσκαλοι προτιμούν να βλέπουν τα λάθη των παιδιών, ώστε να κατανοούν τα κενά τους και να τα βοηθούν ανάλογα. Αν ωστόσο το γραπτό έχει πάρα πολλά λάθη και ο δάσκαλος απλά θα τα υπογραμμίσει και θα βαθμολογήσει χαμηλά (χωρίς να διδάξει τον σωστό τρόπο), είναι προτιμότερο να βοηθήσετε το παιδί σας να μάθει να ελέγχει και να διορθώνει τη δουλειά που κάνει. Μην βιάζεστε να κλείσετε το βιβλίο. Μην διορθώνετε εσείς τα λάθη του. Εξηγήστε του ποια σημεία πρέπει να ελέγχει στο τέλος κάθε δουλειάς (ανάλογα με το μάθημα και το είδος της άσκησης) και πώς.
- Όταν ελέγχετε τις εργασίες του παιδιού, τονίζετε τα θετικά τους στοιχεία και μην το βομβαρδίζετε με παρατηρήσεις για το τι δεν έκανε σωστά. Μην διορθώνετε όλα τα λάθη. Επιλέξτε τα πιο σημαντικά από αυτά, ομαδοποιείστε τα και εξηγείστε γιατί είναι λάθος και πώς πρέπει να γίνουν.
- Βεβαιωθείτε οτι το παιδί καταλαβαίνει τι ζητάει η άσκηση. Διαβάστε την εκφώνηση δυνατά αν είναι μη ικανός αναγνώστης και λύστε 1-2 παραδείγματα εξηγώντας τι κάνετε.
- Αν το παιδί πρέπει να γράψει ένα κείμενο (πχ Σκέφτομαι και Γράφω), βοηθείστε το να σκεφτεί ιδέες πριν αρχίσει το γράψιμο. Αν κρίνετε οτι είναι αναγκαίο, συζητήστε το λεξιλόγιο που θα χρειαστεί.
- Ρωτήστε τον δάσκαλο αν κάποιες εργασίες μπορεί να τις κάνει στον υπολογιστή και να τις παραδώσει τυπωμένες (ιδίως σε μαθήματα όπως η ιστορία, τα θρησκευτικά, η μελέτη κτλ)
- Κάντε διάλειμμα μεταξύ των ασκήσεων. Πολλά παιδιά κουράζονται πολύ όταν γράφουν. Βάλτε το παιδί σας να αφήσει το μολύβι του και να κάνει κινήσεις στα δάχτυλα για να ξεπιαστούν, στείλτε το να πιεί νερό ή να πλύνει το πρόσωπό του, αφήστε το να σηκωθεί λίγο από το γραφείο ή να τεντωθεί.
- Κάντε διάλειμμα μεταξύ των μαθημάτων.
- Αν το παιδί ζητήσει διάλειμμα κατά την διάρκεια μιας άσκησης, φροντίστε να την ολοκληρώσει πριν διακόψει. Αν σταματήσει πριν την ολοκληρώσει, θα χάσει τη συγκέντρωσή του, θα ξεχάσει τι σκόπευε να κάνει και θα χρειαστεί στη συνέχεια διπλάσιο χρόνο και προσπάθεια για να την τελειώσει.
- Μην ξεχνάτε οτι η ποσότητα των ασκήσεων δεν είναι αυτή που καθορίζει το αν το παιδί θα μάθει κάτι. Είναι προτιμότερο να γίνουν οι μισές ασκήσεις και το παιδί να έχει καταλάβει τι κάνει, πώς το κάνει και γιατί το κάνει, παρά να γράψει αυτά που του υπαγορεύετε εσείς απλά και μόνο για να μην πάει άγραφο.
- Βοηθείστε το παιδί να ξεχωρίσει τις ασκήσεις που έχει σε 2 στήλες : «Τι μπορώ να κάνω μόνος/η μου» και «Σε ποιές ασκήσεις χρειάζομαι βοήθεια». Ας αρχίζει από τις ασκήσεις που μπορεί να ολοκληρώσει χωρίς βοήθεια. Έτσι θα αποκτήσει αυτοπεποίθηση και θα μπορέσει να ασχοληθεί με τις πιο δύσκολες ασκήσεις.
- Δείτε πότε αποδίδει καλύτερα το παιδί σας και βάλτε τις ασκήσεις σε σειρά. Παρατηρείστε με ποια σειρά βολεύει να γίνονται τα μαθήματα (πχ πρώτα Γλώσσα, μετά Μαθηματικά κτλ), με ποιά σειρά πρέπει να γίνονται οι ασκήσεις κάθε μαθήματος (πχ πρώτα οι εύκολες ή οι δύσκολες, αυτές που έχουν πολύ γράψιμο ή αυτές που απαιτούν πολλή σκέψη). Κάθε παιδί έχει τον δικό του τρόπο και ρυθμό.
- Οργανώστε σωστά το διάβασμά σας. Αν πχ γνωρίζετε οτι στο σχολείο θα γράψουν τεστ μεσοβδόμαδα (πχ το έχει πει ο δάσκαλος ή τελειώνει το κεφάλαιο), μην αφήνετε το διάβασμα τελευταία στιγμή. Κάτι τέτοιο θα κουράσει το παιδί, αλλά και δεν θα του επιτρέψει να μάθει καλά την ύλη. Διαβάστε το Σαββατοκύριακο ή κάποια μέρα που θα έχει λίγα μαθήματα.
- Όταν δεν έχετε ασκήσεις ή διάβασμα για το σπίτι, εκμεταλλευτείτε τον χρόνο για να καλύψετε κάποια κενά που έχει ή για να εξασκηθεί σε τομείς που δυσκολεύεται (πχ ανάγνωση). Μην αφήνετε τον χρόνο να πηγαίνει ανεκμετάλλευτος, γιατί τα κενά θα συσσωρεύονται και οι αδυναμίες θα γίνονται πιο έντονες.
- Αν έχετε μια εργασία που πρέπει να παραδώσει μετά από αρκετές μέρες (π.χ. μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων, μετά το Σαββατο-κύριακο) μην περιμένετε την τελευταία στιγμή. Αρχίστε να δουλεύετε με την πρώτη ευκαιρία. Συνήθως αυτές οι εργασίες είναι απαιτητικές, βασίζονται σε συλλογή στοιχείων και για να πραγματοποιηθούν θέλουν χρόνο.
- Έχετε ένα ημερολόγιο τοίχου, όπου θα σημειώνετε διορίες εργασιών, τεστ, διαγωνίσματα κτλ, έτσι ώστε να μπορείτε να διαχειρίζεστε σωστά τον χρόνο σας.
- Κάντε πολλές επαναλήψεις, ακόμα και των πιο απλών πραγμάτων.
- Αν το παιδί δυσκολεύεται να διαβάσει μεγάλα κείμενα, δεν χρειάζεται να επιμένετε να διαβάζει μόνο του τα μαθήματα της Ιστορίας, των Θρησκευτικών κτλ. Διαβάστε του τα κείμενα εσείς ή ηχογραφείστε το μάθημα και αφήστε το να το ακούσει όσες φορές χρειάζεται για να το μάθει. Το διάβασμα ενός κειμένου ιστορίας, φυσικής κ.τ.λ., είναι τρομερά δύσκολο για ένα παιδί με δυσκολίες στην ανάγνωση, καθώς έχει μεγάλη έκταση και περιέχει άγνωστους επιστημονικούς όρους. Το σημαντικό σε αυτά τα μαθήματα είναι το παιδί να τα καταλάβει και να τα μάθει, όχι να βελτιώσει την ικανότητα ανάγνωσης. Εξάσκηση της ανάγνωσης γίνεται μέσα από ειδικά επιλεγμένα κείμενα.
Προσοχή ! Το ότι δεν έχει το παιδί ασκήσεις για το σπίτι, δεν σημαίνει οτι δεν έκαναν σημαντικές ασκήσεις στο σχολείο, τις οποίες, ανεξάρτητα από το αν τίς κατάλαβε ή όχι, πρέπει να τίς ξαναδεί για να τις εμπεδώσει. Βάλτε του την ίδια και μια παρόμοια άσκηση και δείτε αν όντως τα κατάλαβε και τα θυμάται. Μην κλείνετε κατευθείαν τα βιβλία πανηγυρίζοντας για το ελεύθερο απόγευμα που έχετε.
- Προμηθευτείτε με όλα τα απαραίτητα βιβλία και βοηθήματα που θα σας επιτρέψουν να κατανοήσετε την ύλη που διδάσκεται το παιδί σας, ώστε να την εξηγήσετε αν χρειαστεί. Είναι κρίμα να περάσετε ένα ολόκληρο απόγευμα διδάσκοντάς του κάτι που είναι λάθος !
- Μην αφήνετε το παιδί χωρίς επιτήρηση να κάνει αντιγραφή και μετά του τα σβήνετε όλα επειδή τα γράμματά του δεν είναι κατανοητά. Τόση προσπάθεια του παιδιού πάει χαμένη. Καθίστε κοντά ώστε να του υπενθυμίζετε να προσέχει το γραφικό του χαρακτήρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου