Ως παιδίατρος με εξειδικευμένο ενδιαφέρον για παιδιά με ΔΕΠΥ, γνωρίζω ότι τα προβλήματα ύπνου είναι πρακτικά ο κανόνας, όχι η εξαίρεση. Είναι ένα θέμα που απογοητεύει και απασχολεί πολλούς γονείς, οι οποίοι έρχονται σε μένα αφού έχουν δοκιμάσει τα πάντα χωρίς κανένα αποτέλεσμα.
Πώς να κάνετε τα παιδιά να κοιμηθούν: Τα βασικά
1) Ακολουθείτε μια σταθερή ρουτίνα πριν τον ύπνο. Κάντε εξάσκηση στη ρουτίνα αυτή με το παιδί σας μέχρι να γίνει του συνήθεια.
Το παιδί πρέπει να πέφτει για ύπνο την ίδια ώρα κάθε βράδυ. Και η ρουτίνα πριν τον ύπνο πρέπει να είναι η ίδια κάθε βράδυ. Μπορεί να περιλαμβάνει μπάνιο, ένα παραμύθι ή άλλο βιβλίο, ήσυχο παιχνίδι, ζωγραφική — γενικά ό,τι λειτουργεί καλύτερα για να χαλαρώσει το παιδί σας. Ένα ζεστό γάλα πριν τον ύπνο μπορεί να βοηθήσει το παιδί σας να κοιμηθεί. Δοκιμάστε να του ετοιμάσετε ένα φλιτζάνι γάλα με ένα κουταλάκι του γλυκού μέλι και ένα κουταλάκι του γλυκού πραγματική (και όχι τεχνητή) βανίλια. Στη ρουτίνα, φροντίστε να κάνει το παιδί όλα όσα θα χρειαστεί πριν ξαπλώσει : να πάει τουαλέτα, να πλύνει τα δόντια του, να πιεί νερό.
2) Φροντίστε στο υπνοδωμάτιο του παιδιού να επικρατούν οι κατάλληλες συνθήκες.
Για πολλούς λόγους, είναι καλύτερο για το παιδί σας να μην έχει τηλεόραση στο δωμάτιό του και να περιορίσετε τον χρόνο οθόνης (συμπεριλαμβανομένων και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών). Εάν είναι δυνατόν, θα πρέπει να κοιμάται στο δικό του υπνοδωμάτιο. Μια καλή ιδέα είναι να χαμηλώσετε τα φώτα την τελευταία μισή ώρα πριν τον ύπνο. Το χαμηλότερο επίπεδο φωτισμού βοηθά τον εγκέφαλο να κοιμηθεί. Το αν θα πρέπει να αφήνετε ανοιχτό ένα φως ή όχι, την πόρτα του δωματίου ανοιχτή ή κλειστή εξαρτάται από τις ανάγκες και τις επιθυμίες του παιδιού σας. Ελαχιστοποιήστε τον θόρυβο που προέρχεται από το υπόλοιπο σπίτι (όπως μια τηλεόραση σε άλλο δωμάτιο) καθώς το παιδί σας προσπαθεί να αποκοιμηθεί. Φροντίστε το υπνοδωμάτιο του παιδιού σας να είναι δροσερό.
3) Αποφύγετε ιδιαίτερα διεγερτικές δραστηριότητες (πχ υπολογιστή, τηλεόραση) την τελευταία μισή ώρα της ημέρας.
4) Επιβραβεύστε το παιδί σας (την ημέρα) όταν ακολουθεί τη ρουτίνα πριν τον ύπνο. Αυτό θα το βοηθήσει να συνεχίσει την προσπάθειά του.
5) Η άσκηση κατά τη διάρκεια της ημέρας (αλλά όχι κοντά στην ώρα του ύπνου) μπορεί να βοηθήσει το παιδί να κοιμηθεί καλύτερα τη νύχτα.
Πώς να κάνετε το παιδί σας να κοιμηθεί: Ηρεμήστε το μυαλό του
Πολλά παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν πρόβλημα να επιβραδύνουν τον εγκέφαλό τους αρκετά ώστε να κοιμηθούν. Το κλειδί είναι να αποσπάσετε την προσοχή του από όλες τις ενδιαφέρουσες σκέψεις που απειλούν να το κρατήσουν ξύπνιο.
Μερικές χρήσιμες ιδέες:
Α) Για τα μικρότερα παιδιά, τα ηχητικά βιβλία μπορεί να είναι πολύ χρήσιμα. Ξεκινήστε ένα σύντομο ηχητικό βιβλίο την Παρασκευή το βράδυ. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα υπάρχει πρόβλημα εάν το παιδί σας μένει ξύπνιο αργότερα από το συνηθισμένο για να το ακούσει, καθώς δεν χρειάζεται να ξυπνήσει νωρίς το Σάββατο. Μέχρι την Κυριακή το βράδυ θα του είναι οικείο σαν περιεχόμενο και διαδικασία. Το παιδί σας θα βρει τη γνώριμη φωνή και την ιστορία καταπραϋντική και χαλαρωτική. Φυσικά, όταν το παιδί σας βαρεθεί το ίδιο ηχητικό βιβλίο, ξεκινήστε ένα νέο το Σαββατοκύριακο ή όταν δεν έχει σχολείο την επόμενη μέρα.
Β) Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να προτιμούν να ακούν μουσική. Ζητήστε από το παιδί σας να επιλέξει ένα με δύο τραγούδια που του αρέσουν, αλλά δεν το ξεσηκώνουν για να επαναλαμβάνονται όλη τη νύχτα. Εσείς σαν γονείς μπορείτε να θεωρείτε την απαλή ορχηστρική μουσική ως την καλύτερη επιλογή αλλά είναι καλύτερο να είστε ανοιχτόμυαλοι στις προτιμήσεις του παιδιού σας. Δεν έχει σημασία ποιο τραγούδι θα επιλέξουν, αρκεί να ταβοηθήσει να κοιμηθούν.
Γ) Ο λευκός θόρυβος είναι μια άλλη επιλογή, ειδικά εάν υπάρχουν ενοχλητικοί θόρυβοι από το περιβάλλον έξω από το υπνοδωμάτιο. Ένας ηλεκτρικός ανεμιστήρας είναι μια καλή λύση — και αν είναι πολύ δροσερός ο χώρος, βάλτε τον ανεμιστήρα να χτυπάει σε τοίχο.
Μήπως το παιδί σας αγχώνεται όταν μένει μόνο του στο υπνοδωμάτιό του το βράδυ;
Βάλτε το παιδί σας στο κρεβάτι και παρηγορήστε το. Στη συνέχεια, πείτε του ότι πρέπει να βγείτε έξω για κάτι, αλλά θα επιστρέψετε σε ένα λεπτό. Φροντίστε να επιστρέψετε ακριβώς εκείνη την ώρα. (Το παιδί σας μπορεί να σας χρονομετρήσει αν έχει ένα ρολόι στο δωμάτιό του.) Στη συνέχεια, βάλτε το παιδί σας να κλείσει τα μάτια του και πείτε του ότι θα επιστρέψετε σε δύο λεπτά. Συνεχίστε να παρατείνετε σταδιακά το χρόνο μέχρι το παιδί σας να αποκοιμηθεί. Με αυτή τη δραστηριότητα, θα το βοηθήσετε να αισθάνεται σίγουρο όταν είστε κοντά.
Πώς να κάνετε το παιδί σας να κοιμηθεί: Άλλες στρατηγικές
Μιλήστε με τον γιατρό του παιδιού σας σχετικά με τις παρακάτω επιλογές για να κοιμηθεί το παιδί:
- Η μελατονίνη είναι μια φυσική ορμόνη του ύπνου που διατίθεται σε μορφή συμπληρώματος που βοηθά στη ρύθμιση της ισορροπίας ύπνου-εγρήγορσης, κάτι που συχνά είναι αδύνατο σε παιδιά (και ενήλικες) με ΔΕΠΥ.
- Για τους εφήβους, μια μέτρια δόση καφεΐνης μπορεί να βοηθήσει. Η καφεΐνη είναι μια εύκολα διαθέσιμη και προσβάσιμη διεγερτική χημική ουσία που μπορεί να μιμηθεί τα αποτελέσματα διεγερτικών φαρμάκων σε μικρότερη κλίμακα - με άλλα λόγια, μπορεί να βοηθήσει έναν ενεργό, απασχολημένο εγκέφαλο με ΔΕΠΥ να ηρεμήσει, να χαλαρώσει και να αποκτήσει αυτοέλεγχο. Για πολλούς από τους έφηβους ασθενείς μου, λίγος καφές με γάλα και ένα τεχνητό γλυκαντικό λειτουργεί εκπληκτικά καλά για να χαλαρώσει το σώμα και το μυαλό το βράδυ. Αν δεν είναι βοηθητικό για το παιδί σας απλά μην το εφαρμόσετε άλλη φορά.
- Εάν το παιδί σας παίρνει φάρμακα για τη ΔΕΠΥ, μια χαμηλή δόση του διεγερτικού του κοντά στην ώρα του ύπνου μπορεί να είναι η καλύτερη επιλογή όταν τίποτα άλλο δεν έχει αποτέλεσμα.
- Η τραζοδόνη και η κλονιδίνη είναι συνήθως συνταγογραφούμενα ηρεμιστικά που βοηθούν στον ύπνο και γενικά θεωρούνται ασφαλή. Μιλήστε με τον γιατρό του παιδιού σας σχετικά με αυτές τις επιλογές.
Απόδοση του άρθρου How to Get Kids to Sleep: Bedtime Strategies for Buzzing ADHD Brains
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου