Όταν τα δίγλωσσα παιδιά χρησιμοποιούν μια γλώσσα, μπορούν να επηρεαστούν από τις γνώσεις τους που έχουν στην άλλη. Για παράδειγμα, ένα Ελληνο-Ολλανδό παιδί μπορεί να σκεφτεί έναν αχυρώνα όταν ακούει τη λέξη «apotheek» («φαρμακείο» στα ολλανδικά). Αυτό συμβαίνει γιατί η ελληνική λέξη «αποθήκη» (προφέρεται αποθήκη) σημαίνει «αχυρώνας». Ένα Γαλλο-Ολλανδό παιδί μπορεί να πει «Waarom jij huilt;» αντί για "Waarom huil jij?" γιατί αυτή είναι μια συντακτικά καλή πρόταση στα γαλλικά (“Pourquoi tu pleures?”).
«Τα παραδείγματα αυτού του είδους δεν σημαίνουν ότι τα δίγλωσσα παιδιά είναι μπερδεμένα ή ότι έχουν γλωσσική ανεπάρκεια», λέει η γλωσσολόγος Έλλη Κουταμάνη. «Απλώς δείχνει κάτι σχετικά με τον τρόπο επεξεργασίας μιας γλώσσας. Για να χρησιμοποιήσουμε μια λέξη, αποθηκεύουμε πληροφορίες για πτυχές όπως η μορφή και το νόημα της λέξης. Αυτές οι πληροφορίες ενεργοποιούνται στο μυαλό σας όταν ακούτε ή μιλάτε. Στα δίγλωσσα παιδιά, ενεργοποιούνται πληροφορίες και από τις δύο γλώσσες. Ως αποτέλεσμα, οι δύο γλώσσες μπορούν να παρεμποδίσουν η μία την άλλη, αλλά μπορεί επίσης να έχει θετικό αποτέλεσμα. Ένα Ελληνο-Ολλανδό παιδί είναι πιθανό να έχει λιγότερες δυσκολίες με μια λέξη όπως «ξυλόφωνο» από ένα μονόγλωσσο ολλανδικό παιδί, επειδή η ελληνική λέξη «ξυλόφωνο» (προφέρεται ξυλόφωνο) σημαίνει το ίδιο πράγμα. Στη συνέχεια, αυτή η λέξη ενεργοποιείται απλώς δύο φορές».
Επιρροή
Η Κουταμάνη μελέτησε πώς τα δίγλωσσα παιδιά αποθήκευαν και επεξεργάζονταν λέξεις από τις δύο γλώσσες τους. Παιδιά ηλικίας μεταξύ 3 και 11 ετών που μιλούσαν γερμανικά, αγγλικά, ισπανικά, ελληνικά ή τουρκικά εκτός από τα ολλανδικά συμμετείχαν σε δοκιμασία για τη μέτρηση της ταχύτητας και της ακρίβειας της αναγνώρισης και παραγωγής λέξεων. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το νοητικό λεξικό των δίγλωσσων παιδιών συνδέει και μοιράζεται τις μορφές και τις έννοιες και των δύο γλωσσών, οι οποίες επομένως επηρεάζουν η μία την άλλη. Για παράδειγμα, τα παιδιά αναγνώρισαν λέξεις που ήταν παρόμοιες στις δύο γλώσσες τους τόσο στη μορφή όσο και στη σημασία, για παράδειγμα «μήλο» και «Apfel», πιο γρήγορα από άλλες λέξεις. Ο βαθμός επιρροής μεταξύ των δύο γλωσσών εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως ποια από τις δύο γλώσσες ακούει ή χρησιμοποιεί πιο συχνά ένα παιδί και πόσο όμοιες είναι οι δύο γλώσσες.
Επιπτώσεις για την εκπαίδευση
Το βασικό συμπέρασμα της έρευνας του Κουταμάνη είναι ότι η γνώση της μιας γλώσσας μπορεί να επηρεάσει τη γνώση της άλλης σε ποικίλες καταστάσεις, ανεξάρτητα από τις συγκεκριμένες γλώσσες. Τα δίγλωσσα παιδιά δεν μπορούν απλώς να «σβήσουν» την άλλη τους γλώσσα. «Αυτό έχει επίσης συνέπειες για το πώς μεγαλώνουμε και διδάσκουμε δίγλωσσα παιδιά», λέει η Κουταμάνη. Η ίδια μεγάλωσε ως δίγλωσσο παιδί δύο Ελλήνων γονιών. Στην τάξη του δημοτικού σχολείου της στο Ντελφτ, περισσότερα από τα μισά παιδιά είχαν έναν γονέα που μιλούσε άλλη γλώσσα. «Η έμφαση δόθηκε στα ολλανδικά. Αν αυτό δεν πήγαινε καλά, υπήρχε ανησυχία ότι το παιδί θα αναπτύξει γλωσσική ανεπάρκεια. Δεν υπήρχε χώρος για την άλλη γλώσσα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η άλλη γλώσσα δεν ήταν ενεργή. Είναι κρίμα να μην το εκμεταλλευτείς αυτό, ειδικά επειδή προηγούμενη έρευνα έχει δείξει ότι η καταστολή μιας γλώσσας που μιλάς καλά απαιτεί μεγάλη γνωστική προσπάθεια. Και αυτό, ενώ ένα παιδί μπορεί πραγματικά να επωφεληθεί από τη δίγλωσση γνώση: τα δίγλωσσα παιδιά επεξεργάζονται τις λέξεις γρηγορότερα και καλύτερα αν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την άλλη τους γλώσσα. Για παράδειγμα, με την πολύγλωσση ανάγνωση, όπου ένα παιδί διαβάζει ένα βιβλίο που ήδη γνωρίζει στη μητρική του γλώσσα στα ολλανδικά ή το αντίστροφο. Μαθαίνουν λέξεις πολύ πιο γρήγορα με αυτόν τον τρόπο».
Απόδοση του άρθρου Bilingual child cannot ‘turn off’ their language knowledge
Ευλαμπία Αγγέλου
Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Ανεξάρτητη Ερευνήτρια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου