Διαβάστε μερικές ιδέες.
Πρέπει πάντα να υπάρχει τάξη και οργάνωση στην κουζίνα σας. Αυτό είναι το κλειδί για την ασφάλεια. Πρέπει να ξέρετε συνεχώς πού βρίσκεται κάθε αντικείμενο και ιδίως τα μαχαίρια. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε μια βαριά, ξύλινη βάση μαχαιριών για να τα τοποθετείτε όλα στον πάγκο. Μια άλλη καλή λύση είναι τα μαχαίρια που έχουν την δική τους θήκη προστασίας.
Ποτέ μην αφήνετε ένα μαχαίρι σε τυχαία θέση πάνω στον πάγκο, καθώς μπορεί να ξεχάσετε που το βάλατε και να κοπείτε καθώς ψηλαφίζετε στο χώρο για να εντοπίσετε κάτι άλλο.
Ποτέ μην πετάτε ένα μαχαίρι σε έναν νεροχύτη που έχει άπλυτα πιάτα. Δεν υπάρχει περίπτωση να ξέρετε πού έχει πάει και θα το βρείτε τυχαία καθώς πλένετε τα πιάτα. Πάντα να πλένετε κατευθείαν τα μαχαίρια που δεν χρησιμοποιήσετε άλλο και να τα τοποθετείτε στη θέση τους. Αν αυτό είναι αδύνατο, τότε τοποθετείτε τα πίσω ακριβώς από την βρύση, στη λωρίδα που υπάρχει στον πάγκο σας, ανάμεσα στον τοίχο και στην αρχή του νεροχύτη, πάντα με την ίδια κατεύθυνση έτσι ώστε η λαβή να είναι στα δεξιά και η λεπίδα να δείχνει αριστερα.
Όλοι όσοι χρησιμοποιούν την κουζίνα θα πρέπει να γνωρίζουν το σύστημα που χρησιμοποιείτε και να το ακολουθούν και εκείνοι προσεκτικά και σταθερά.
Καθώς κινείστε στον χώρο της κουζίνας έχετε πάντα το χέρι που κρατάει το μαχαίρι τεντωμένο προς τα κάτω, έτσι ώστε να μαχαίρι να βλέπει το πάτωμα και να μην υπάρχει πιθανότητα να χτυπήσει κάποιον που παιρνάει από δίπλα σας εκείνη την στιγμή καταλάθος ή να χτυπήσετε αν σκοντάψετε.
Είναι πολύ σημαντικό να ορίζετε στον πάγκο την περιοχή που δουλεύετε. Αυτό μπορεί να γίνει και μια μια απλή πετσέτα απλωμένη, όπου θα τοποθετείτε τα υλικά και τα εργαλεία που χρειάζεστε. Αν έχετε μειωμένη όραση, μια επιπλέον πηγή φωτός και μια βάση κοπής σε χρώμα που έρχεται σε αντίθεση με το υλικό που θέλετε να κόψετε, μπορούν να σας βοηθήσουν σημαντικά πχ ένα κίτρινο κασέρι σε μια άσπρη βάση κοπής δεν κάνει μεγάλη αντίθεση. Ωστόσο πάνω σε μια μαύρη βάση κοπής, ξεχωρίζει έντονα.
Για να χειριστεί κανείς ένα μαχαίρι με ασφάλεια θα πρέπει να ξέρει ποια μεριά της λεπίδας είναι αυτή που κόβει. Υπάρχουν δύο τρόποι για να το καταλάβει κανείς: α) Η λαβή έχει διαφορετική κατασκευή στις δύο πλευρές της. Η ίσια πλευρά της οδηγεί κατευθείαν και χωρίς να υπάρχει κάποια διακοπή στην πλευρά της λεπίδας που δεν κόβει. Η άλλη πλευρά της λαβής συνήθως δεν είναι ευθεία και έχει ένα σημείο που προεξέχει λίγο πριν αρχίσει το κοφτερό μέρος της λεπίδας (έτσι ώστε να σταματάει το δάχτυλο). Όταν αγοράζετε μαχαίρια, φροντίστε να διαλέγετε εκείνα με έντονες διαφορές στη λαβή έτσι ώστε να μπορείτε εύκολα να ξεχωρίζετε την πλευρά που κόβει. Β) Ο δεύτερος τρόπος είναι λίγο πιο δύσκολος και βασίζεται κυρίως στην ακοή. Σύρτε το μαχαίρι πάνω σε ένα πιρούνι και «ακούστε» τον ήχο και από τις 2 πλευρές. Στην πλευρά που κόβει (με τα «δοντάκια») ο ήχος είναι πιο έντονος. Αυτό το κόλπο μπορείτε να το χρησιμοποιείτε σε εστιατόρια που δεν γνωρίζετε τα μαχαίρια που σας δίνουν
Πώς κόβουμε:
Υπάρχουν τέσσερις διαφορετικοί τρόποι κοπής με ασφάλεια ανάλογα με το υλικό που θέλουμε να κόψουμε.
Α) Η μέθοδος της γέφυρας: Ονομάζεται έτσι γιατί θα κάνουμε μια γέφυρα ανάμεσα στον δείκτη και τον αντίχειρα στο μη κυρίαρχο χέρι μας πιάνοντας και σταθεροποιώντας το τρόφιμο που θέλουμε να κόψουμε πχ την πλάκα από το κασέρι. Με το κυρίαρχο χέρι ακουμπάμε την λεπίδα μας στην άκρη του κασεριού και την κρατάμε εκεί. Με τον δείκτη του άλλου χεριού αγγίζουμε την λεπίδα και σέρνουμε το δάχτυλο μακριά για να ξέρουμε πόσο απέχει το μαχαίρι από τα δάχτυλά μας. Μετακινούμε την λεπίδα στο σημείο που θέλουμε να κόψουμε και την κρατάμε εκεί σταθερή. Πλησιάζουμε τον δείκτη του μη κυρίαρχου χεριού πίσω από την λεπίδα και γέρνουμε την λεπίδα προς τη μεριά του για να τον αγγίξουμε και να βεβαιωθούμε ότι δεν υπάρχει δάχτυλο εκεί που πάμε να κόψουμε. Κόβουμε αργά μέχρι κάτω επαναλαμβάνοντας την ίδια διαδικασία (δηλαδή μετακινούμε την λεπίδα, την γέρνουμε προς τα πίσω για να αγγίξει τον δείκτη, απομακρύνουμε τον δείκτη και κόβουμε).
Β) Η μέθοδος της γροθιάς: Δεν είναι ιδιαίτερα βολική ή δημοφιλής αλλά βοηθάει πολύ όσους φοβούνται ότι τα κόψουν τα δάχτυλά τους. Κάνουμε το μη κυρίαρχο χέρι μας μια γροθιά και το χρησιμοποιούμε για να κρατάμε σταθερό (να σπρώχνουμε προς τα κάτω) το υλικό που κόβουμε πχ την πλάκα κασέρι. Βολεύει περισσότερο όταν κόβουμε κάτι πλατύ και μεγάλο. Τοποθετούμε την γροθιά μας στην άλλη άκρη του υλικού, μακριά από το μαχαίρι. Αγγίζουμε την λεπίδα κατά μήκος στο πλάι της επιφάνειας που θέλουμε να κόψουμε (στην αρχή του κασεριού) και την μετακινούμε λίγο πάνω στο κασέρι. Γέρνουμε την λεπίδα προς την πλευρά του μη κυρίαρχου χεριού για να βεβαιωθούμε ότι απέχει αρκετά από το χέρι μας (δεν το αγγίζουμε) και συνεχίζουμε την ίδια διαδικασία.
Γ) Μέθοδος «κάτω από την γέφυρα» πχ σε τρόφιμα όπως τα πράσα για να τα κόψουμε κατά μήκος. Κρατάμε το πράσο με τον δείκτη και τον αντίχειρα του μη κυρίαρχου χεριού (από την μέση του περίπου) ενώ τα υπόλοιπα δάχτυλα δεν τα ακουμπάμε κάπου (είναι στον αέρα). Αντί να κόψουμε κάθετα το πράσο, βάζουμε το μαχαίρι κάτω από την γέφυρα των δαχτύλων μας και το κόβουμε κατά μήκος.
Δ) Η τέταρτη μέθοδος χρησιμοποιείται για να ψιλοκόψουμε κάτι (πχ το πράσο που έχουμε κόψει ήδη κατά μήκος). Πιάνουμε/ αγκαλιάζουμε με τα δάχτυλα του μη κυρίαρχου χεριού μας το πράσο. Βάζουμε τον δείκτη σε ένα σημείο, φέρνουμε την λεπίδα να αγγίξει τον δείκτη και κόβουμε ή εναλλακτικά τοποθετούμε τον δείκτη πάνω στη λεπίδα για να ξέρουμε πάντα που βρίσκεται σε σχέση με τα δάχτυλά μας. Έτσι τα κόβουμε σε μικρά κομμάτια. Για να τα ψιλοκόψουμε ακόμα περισσότερο, συγκεντρώνουμε τα κομμάτια που κόψαμε σε ένα σημείο. Πιάνουμε με τα δάχτυλα του μη κυρίαρχου χεριού μας την άκρη της λεπίδας που δεν κόβει και απλά κατεβάζουμε το μαχαίρι στα κομμάτια, με παράλληλες – στην επιφάνεια κοπής μας- κινήσεις, αρκετές φορές. Το ίδιο μπορεί να γίνει απλά ακουμπώντας την παλάμη του μη κυρίαρχου χεριού στο κοφτερό μέρος της λεπίδας και πιέζοντας την προς τα κάτω, αρκετές φορές μπρος- πίσω.
Στην πραγματικότητα, το να χρησιμοποιούμε αποτελεσματικά και με ασφάλεια τα μαχαίρια στην παρασκευή φαγητών δεν είναι πολύ δύσκολο εάν επιλέξουμε προσεκτικά το μαχαίρι και την βάση κοπής που μας βολεύουν.
Με πληροφορίες από το βίντεο Is it safe to handle knives if you are blind or have low vision? της Insight4blind
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου