Αλλο ένα βιβλίο για τη μητρότητα; Θα έλεγε κανείς ότι τα τελευταία χρόνια οι ειδικοί της ψυχικής υγείας στρέφουν την προσοχή τους με διάφορους τρόπους στο πρόσωπο της μητέρας. Αλλωστε, δεν είναι μόνον οι ειδικοί που έχουν άποψη για το πώς πρέπει να μεγαλώσει το παιδί της μια μητέρα, έχει και ολόκληρη η κοινωνία, κάτι που πολλές φορές δυσκολεύει, μπλοκάρει ή και ενοχοποιεί τη νέα μητέρα στην αναζήτηση του ρόλου της.
Αυτό που ίσχυε στο παρελθόν και παραμένει εν πολλοίς και σήμερα είναι η συλλογική φαντασίωση ότι η γυναίκα μόλις μείνει έγκυος θα πρέπει να είναι ήδη μητέρα. Να ενεργοποιείται δηλαδή σχεδόν μαγικά ένα φίλτρο, το οποίο θα μεταλλάσσει έναν άνθρωπο σε μια ολοκληρωμένη μητρική φιγούρα απόλυτα προσαρμοσμένη στον νέο ρόλο και στις νέες απαιτήσεις.
Ο συγγραφέας Ντάνιελ Στερν (1934-2012), διακεκριμένος Αμερικανός ψυχίατρος και θεωρητικός της ψυχανάλυσης, καθηγητής στα σημαντικότερα Ιδρύματα του κόσμου, υπήρξε πειραματικός και θεωρητικός ταυτόχρονα. Μελέτησε ερευνητικά επί πέντε δεκαετίες την ψυχική ανάπτυξη των βρεφών και την πρώιμη συναισθηματική σχέση μητέρας-βρέφους. Υπήρξε ένας ιδιαίτερος επιστήμονας, δάσκαλος, ερευνητής και παράλληλα καλλιτέχνης. Η σκέψη του δεν είχε στεγανά και μπορούσε να χτίζει γέφυρες ανάμεσα σε διαφορετικές σκέψεις, ανάμεσα στο διαπροσωπικό και στο ενδοψυχικό, ανάμεσα στην επιστήμη και στην τέχνη.
Σημαντικό του έργο αποτελεί το «Ημερολόγιο ενός μωρού», το οποίο δεν έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά, στο οποίο ο ίδιος πετυχαίνει μέσα από τη φαντασία του και την κλινική παρατήρηση δεκαετιών να αφηγηθεί τον κόσμο μέσα από το βίωμα ενός μωρού. Σε αυτό το βιβλίο, με τίτλο «Μια μητέρα γεννιέται» που μόλις κυκλοφόρησε με την πολύτιμη συμβολή των Γιάννη Ζέρβα και Ευαγγελίας Ανδριτσάνου, ο συγγραφέας μαζί με τη σύζυγό του, παιδίατρο-παιδοψυχίατρο Nadia Bruschweiler-Stern και τη δημοσιογράφο Alison Freeland προσφέρουν έναν συγκεντρωτικό τόμο που περιλαμβάνει απαντήσεις όλα τα συνειδητά και ασυνείδητα ερωτήματα που μπορεί να προκύψουν σε σχέση με τη μητρότητα, τις μεταβάσεις και την αναζήτηση της νέας ταυτότητας που θα προκύψει στη σχέση μωρού και μητέρας, οικογένειας και επαγγελματικής και κοινωνικής επανατοποθέτησης.
Νέα ταυτότητα
Το βιβλίο αυτό δεν απευθύνεται μόνον σε ειδικούς. Απευθύνεται κυρίως σε όλες τις γυναίκες και τους άνδρες που τους ενδιαφέρει η γονεϊκότητα, που μόλις έγιναν γονείς ή μεγαλώνουν το μικρό παιδί τους. Είναι ένα τρυφερό βιβλίο γραμμένο από έναν ειδικό με μεγάλη ευαισθησία. Με πλείστα παραδείγματα ανθρώπων που είχε την τιμή να συνεργαστεί, ο Στερν μεταφέρει την επιστημονική του γνώση σαν το δώρο ενός αγαπημένου συγγενούς.
Το πιο σημαντικό κατά τη γνώμη μου σε αυτό το βιβλίο είναι η πρόσκληση- πρόκληση-παρότρυνση προς όλες τις γυναίκες που γίνονται μητέρες –αλλά και τους πατέρες επίσης– να μη μείνουν στα επιφανειακά, πρακτικά σημεία του ρόλου τους. Να μην αντιμετωπίσουν τεχνικά κυρίως τη μητρότητα. Να μη δαπανήσουν την ενέργειά τους στη ρουτίνα, αλλά να επιτρέψουν στον εαυτό τους να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους. Να σκεφθούν για τις ίδιες, τι άνθρωποι είναι, τι παιδιά υπήρξαν, τι φαντάζονται σε σχέση με τον νέο τους ρόλο, με το παιδί που έχουν και με το παιδί που θα ήθελαν να έχουν.
Ο Στερν θεωρεί ότι η μητρότητα καλλιεργείται, δημιουργείται μέσα από το πλέγμα της σχέσης με το ίδιο το έμβρυο και μετέπειτα μωρό και παιδί. Αυτή η γέφυρα που χτίζεται και πρέπει να χτιστεί ανάμεσα στην αλληλεπίδραση της μητέρας με το μωρό και την αλληλεπίδραση με τα εσωτερικά ψυχικά της φορτία είναι ένας συνεχής αγώνας που πρέπει να δίνεται. Το κλειδί της ανατροφής ενός παιδιού κρύβεται στην αυθεντικότητα του γονιού. Στην εύρεση και συνειδητοποίηση της ταυτότητάς του, με όλες τις ελλείψεις και τις αστοχίες. Μόνον τότε αναδύεται η αγάπη για το πραγματικό πρόσωπο του παιδιού. Και μόνον τότε μπορεί και το παιδί να γίνει πραγματικό για τον εαυτό του και τους άλλους. Μέσα από το βλέμμα της μητέρας και φυσικά του πολύ σημαντικού πατέρα.
DANIEL N. STERN
NADIA BRUSCHWEILER-STERN
Μια μητέρα γεννιέται
μτφρ.: Ευαγγελία Ανδριτσάνου
πρόλογος: Γιάννης Ζέρβας
εκδ. Αγρα, σελ. 277
Πηγή: Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου