Τι γίνεται όταν το παιδί έχει συνηθίσει στα ελαφριά παπούτσια/ παντόφλες του καλοκαιριού ή στην ανυπαρξία παπουτσιού και αρνείται να φορέσει παπούτσια; Τι γίνεται αν βγάζει παπούτσια και κάλτσες αμέσως μόλις του τα φοράμε; Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή τη δυσκολία;
Ας δούμε αρχικά για ποιο λόγο μπορεί το παιδί να αντιστέκεται σθεναρά σε αυτή την αλλαγή. Πρόκειται για ιδιοτροπία ή πραγματικά υπάρχει από πίσω κάτι σοβαρό; Ο αυτισμός σιχαίνεται τις αλλαγές. Έτσι, τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες με αυτισμό νιώθουν μεγάλη ένταση και πίεση όταν πρέπει να σπάσουν την ρουτίνα τους και να εισάγουν κάτι νέο στη ζωή τους. Εκτός αυτού, πολλά άτομα με αυτισμό έχουν μεγάλη ευαισθησία σε συγκεκριμένα υφάσματα ή άλλα υλικά που υπάρχουν στα ρούχα και στα παπούτσια, με αποτέλεσμα κάποια από αυτά να τους δημιουργούν μια δυσάρεστη αίσθηση, ενόχληση ή ακόμα και πόνο. Αν προσθέσει κανείς σε αυτά και το μαρτύριο της αγοράς παπουτσιών από κάποιο μαγαζί, μαζεύονται αρκετοί παράγοντες για να κάνουν μη συνεργάσιμο το παιδί.
Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς;
- Αρχικά πρέπει να δουλεύουμε συστηματικά και καθημερινά προκειμένου να μειώσουμε την αντίσταση του παιδιού στις αλλαγές, απλοποιώντας τη ζωή μας σε πολλούς τομείς (τόσο στο σχολείο, όσο και στο σπίτι). Με πρόγραμμα, με μικρά βήματα, χωρίς βιασύνες και πίεση, μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί να δέχεται τα νέα πράγματα.
- Προσπαθήστε να αποφύγετε να πάτε να πάρετε παπούτσια μαζί με το παιδί. Αν ξέρετε το νούμερό του μπορείτε να διαλέξετε εσείς για αυτό ή να τα διαλέξετε μαζί από το διαδίκτυο. Μην ξεχνάτε να ζητάτε κάρτα αλλαγής σε περίπτωση που το παπούτσι δεν αρέσει ή δεν κάνει στο παιδί σας. Αν είναι αναπόφευκτο το να πάει να πάρει παπούτσια μόνο του (για οποίοδήποτε λόγο), κάντε πρώτα εσείς μια έρευνα αγοράς στο μαγαζιά έτσι ώστε να πάτε σε ένα κατάστημα και να δοκιμάσετε πολύ περιορισμένο αριθμό παπουτσιών. Διαλέξτε μια μέρα που δεν θα υπάρχει πολύς κόσμος στο μαγαζί και ζητήστε από τον υπάλληλο να σας οδηγήσει σε ένα σχετικά απομονωμένο μέρος, να σας βγάλει τα ζευγάρια για τα οποία ενδιαφέρεστε και να σας αφήσει μόνους με το παιδί για να τα δοκιμάσει. Στην περίπτωση που επιλέξετε να αγοράσετε εσείς παπούτσια για το παιδί, φροντίστε να ξέρετε και το μήκος και το πλάτος του ποδιού του και να έχετε κάποιο από τα παπούτσια που το βολεύουν μαζί σας ώστε να μην γίνει κάποιο λάθος.
- Παρατηρήστε προσεκτικά τα παπούτσια ή τις παντόφλες που αρέσουν στο παιδί σας. Προσπαθήστε να καταλάβετε την υφή του δέρματος, το πώς αγκαλιάζουν το πόδι, πώς νιώθει την σόλα στο περπάτημα, αν έχει κορδόνια, αν έχει ψηλή ή χαμηλή σόλα, τι σχήμα και χρώμα έχουν και ό,τι άλλο νομίζετε ότι μπορεί να επηρεάσει το παιδί σας. Ένα πολύ σκληρό παπούτσι μπορεί να το πονάει. Μην ξεχνάτε ότι τα παπούτσια θα πρέπει να μπορεί να τα βάζει και να τα βγάζει το παιδί μόνο του, χωρίς δυσκολία. Αν και το να αγοράζετε συνέχεια τα ίδια παπούτσια σε άλλο νούμερο φαίνεται πολύ βολικό, δεν είναι και το καλύτερο για το παιδί σας που θα πρέπει να έχει πρόσβαση – με τη βοήθειά σας πάντα- στην ποικιλία και στην αλλαγή.
- Μην περιμένετε να βάλει αμέσως το παιδί τα παπούτσια για ένα πεντάωρο και να πάει στο σχολείο. Δοκιμάστε μικρές περιόδους λίγων δευτερολέπτων και λεπτών κατά τη διάρκεια της ημέρας στην αρχή προκειμένου το παιδί - με ενίσχυση, έπαινο, ανταμοιβές- να μπει στη διαδικασία να τα φοράει. Αν μπορείτε συνδυάστε αυτή την προσπάθεια με ευχάριστες ή παιγνιώδεις δραστηριότητες πχ μπορεί να βάζει τα παπούτσια όταν βλέπει το αγαπημένο του παιδικό στην τηλεόραση και να τα βγάζει μόλις τελειώνουν.
- Αν το παιδί δεν δέχεται παπούτσια, μπορείτε σαν ένα ενδιάμεσο στάδιο να του πάρετε κάλτσες που έχουν λίγο πιο χοντρό και σχηματισμένο πέλμα.
- Μερικές φορές η ενόχληση που νιώθει το παιδί δεν προέρχεται από το παπούτσι, αλλά από την κάλτσα που δεν στρώνει καλά ή έχει έντονες ραφές. Πριν απελπιστείτε ότι έχετε λάθος παπούτσι, δείτε την κάλτσα του παιδιού και φροντίστε να βρείτε τι το ενοχλεί για να το εξαλείψετε.
- Ξεκαθαρίστε στο παιδί πού πρέπει να φοράει παπούτσια και πού θα μπορεί να είναι ξυπόλυτο ή να φοράει παντόφλες. Θέστε τους κανόνες και φροντίστε να εφαρμόζονται σταθερά. Μπορείτε να κάνετε και σκιτσάκια ή εικόνες προκειμένου να είναι κατανοητά. Αν πχ στο σπίτι μπορεί να τριγυρνάει ξυπόλυτο, μπορείτε να βάλετε στην είσοδο του σπιτιού ένα σκίτσο που να δείχνει ένα παιδί ξυπόλυτο μέσα στο σπίτι και ένα σκίτσο που να δείχνει ένα παιδί με παπούτσια έξω από αυτό.
- Αγοράστε παπούτσια μισό, ένα ή ακόμα και ενάμισυ νούμερο μεγαλύτερα από ό,τι χρειάζεται αφού συνήθως δεν αρέσει στα παιδιά με αυτισμό να αγγίζουν οι άκρες των δαχτύλων τους το τέλος του παπουτσιού. Φροντίστε το παπούτσι να είναι άνετο και στο πλάτος και όχι μόνο στο μήκος. Όσο πιο σφιχτό είναι ένα παπούτσι στο πόδι του παιδιού, τόσο πιθανότερο είναι να το ενοχλεί. Ενδεχομένως να πρέπει να προσθεσετε στο παπούτσι και έναν επιπλέον εσωτερικό μαλακό πάτο για να μην αισθάνεται το παιδί τη σκληρή σόλα στο πέλμα του ποδιού του.
- Τι είδους παπούτσια φαίνεται να προτιμούν πολλά παιδιά με αυτισμό; Πολλοί γονείς αναφέρουν ότι βρήκαν σύμμαχο στα δερμάτινα παπούτσια (μαλακό δέρμα). Επιλέξτε γενικά ελαφριά παπούτσια, με μαλακή σόλα. Μια πολύ καλή λύση θεωρούνται και τα Crocks, αφού συνήθως γίνονται αποδεκτά χωρίς δυσκολία από τα παιδιά με αυτισμό.
- Μπορείτε να δημιουργήσετε μια κοινωνική ιστορία που θα βοηθήσει το παιδί να δεχτεί την αλλαγή. Υπάρχουν κάποιες στην αγγλική γλώσσα, αλλά για ένα τέτοιο εξειδικευμένο θέμα ίσως χρειαστεί να κάνετε την δική σας.
- Αναφέρετε στους ειδικούς που δουλεύουν με το παιδί σας αυτή την αισθητηριακή ευαισθησία που εμφανίζει και προσπαθήστε μαζί να βρείτε λύσεις μέσα από συγκεκριμένες δραστηριότητες, προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις επιθυμίες του παιδιού.
Βιβλιογραφία
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός - Νηπιαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου