Πραγματικά πιστεύεις πως τα προσφυγόπουλα είναι τα μόνα παιδιά που αποκλείονται από τη σχολική τάξη;

Από τον ΑΡΗ ΔΗΜΟΚΙΔΗ στη LIFO

Έχουμε γράψει και στο παρελθόν για τα «Αόρατα Παιδιά της Ελλάδας». Πέρσι δημοσιεύτηκε ποιοτική έκθεση για την κατάσταση της εκπαίδευσης για τα παιδιά με αναπηρία στην Ελλάδα. 

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Actionaid, μόλις το 15% περίπου των παιδιών με αναπηρία στην Ελλάδα έχει πρόσβαση στην εκπαίδευση. Υπολογίζεται ότι τα παιδιά με αναπηρία είναι 200.000 στη χώρα μας και σχολείο πηγαίνουν τα 31.761. Καθώς όμως δεν υπάρχει σχετικό μητρώο καταγραφής, δεν έχουμε σαφή εικόνα για τον αριθμό των παιδιών που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για όλα τα παιδιά στην Ελλάδα και ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματά τους, όμως, εντέλει, τα παιδιά με αναπηρία είναι αόρατα ως προς αυτό. Η ελληνική πολιτεία σχεδιάζει πολιτικές και κάνει προϋπολογισμούς χωρίς να γνωρίζει ούτε πόσα ακριβώς είναι αυτά τα παιδιά ούτε ποιες είναι οι ανάγκες τους. 

Σύμφωνα δε με την έκθεση που είχε δοθεί στη δημοσιότητα από την Actionaid, στη συντριπτική πλειοψηφία τους τα σχολεία δεν είναι προσβάσιμα σε μαθητές με αναπηρία: δεν υπάρχουν επαρκείς υπηρεσίες μεταφοράς των μαθητών στο σχολείο, τα κτίρια δεν είναι προσαρμοσμένα για να δεχτούν μαθητές με αναπηρία, το εποπτικό υλικό είναι ανεπαρκές και το ανθρώπινο δυναμικό συχνά δεν φτάνει για να καλύψει τις ανάγκες. Επιπλέον, δεν υπάρχει σταθερή και επαρκής χρηματοδότηση της Ειδικής Εκπαίδευσης. Τα τελευταία χρόνια δε οι πόροι έχουν μειωθεί, με αποτέλεσμα η κρίση να έχει χειροτερέψει την κατάσταση για τα παιδιά με αναπηρία. 

Με αφορμή την απαράδεκτη στάση του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων ενός σχολείου στο Ωραιόκαστρο, τώρα που όλοι μιλούν για τα παιδιά που στερούνται τη δυνατότητα μόρφωσης, ο Αντώνης Ρέλλας, σκηνοθέτης-πολίτης με αναπηρία, έγραψε ένα εξαιρετικό status update: 

Πραγματικά πιστεύεις πως τα προσφυγόπουλα είναι τα μόνα παιδιά που αποκλείονται από τη σχολική τάξη; 

Γνωρίζεις πως περίπου 200.000 ανάπηρα παιδιά ΔΕΝ πάνε σχολείο; 

Γνωρίζεις πως το 18% των αναπήρων παιδιών που πάει σχολείο είναι σε «ειδικά» σχολεία τα περισότερα; 

Γνωρίζεις πως σύλλογοι γονέων, δάσκαλοι/ες και καθηγητές/τριες διώχνουν τα ανάπηρα παιδιά από τα «κανονικά» σχολεία πολύ πριν την οικονομική κρίση; 

Γνωρίζεις ότι ανάμεσα στα προσφυγόπουλα είναι και ανάπηρα; 

Ξέρεις αν υπάρχει η παραμικρή μέριμνα για ένταξη των ανάπηρων προσφυγόπουλων στο ελληνικό σχολείο; Τα ελάχιστα ανάπηρα προσφυγόπουλα που βρέθηκαν σε σχολική τάξη είναι αποτέλεσμα της κινητοποίησης ελαχίστων αλληλέγγυων. 

Εσύ λοιπόν που έπεσες από τα σύννεφα επειδή διάβασες την απόφαση αποκλεισμού των προσφυγόπουλων στο Ωραιόκαστρο, ή ανέβασες φωτογραφίες από τον αγιασμό με τα «κανονικά» προσφυγόπουλα αναρωτήσου αν εχθές πήγαν στο σχολείο ΟΛΑ τα παιδιά; 

ΕΜΕΙΣ θα ησυχάσουμε όταν τα σχολεία θα ανοίξουν για ΟΛΑ τα παιδιά... 

ΥΓ.: θα ασχοληθούμε με τα περίπου 900 ανάπηρα παιδιά και ενήλικες που ζουν σε ιδρύματα στην Ελλάδα σε άθλιες συνθήκες ή καταδικάζουμε τις ρατσιστικές δηλώσεις του κάθε Σώρρα αλλά είμαστε ποτισμένοι με τις παγιωμένες αντιλήψεις που διαχωρίζουν τους ανθρώπους σε ανάπηρους και κανονικούς μη αξιώνοντας επί της ουσίας την άρση του διαχωρισμού; 

[+]Να τι μας είχε πει πέρσι ο Μιχάλης, ένας δάσκαλος γενικής αγωγής που έκανε παράλληλη στήριξη σε δύο παιδιά με αναπηρία: 

Τον Οκτώβριο [του 2014] κλήθηκα αναπάντεχα να υπηρετήσω στην ειδική αγωγή, προσφέροντας παράλληλη στήριξη σε δυο μαθητές δημοτικού σχολείου σε δυο διαφορετικές τάξεις. Είμαι δάσκαλος γενικής αγωγής, αλλά από τον κρατικό προϋπολογισμό δεν υπήρχαν αρκετά χρήματα για να προσληφθούμε. Μέσω του ΕΣΠΑ όμως υπήρχαν αρκετά χρήματα για δομές ειδικής αγωγής και έτσι προσλήφθηκα κι εγώ κι ας μου έλειπαν βασικές γνώσεις πάνω στο αντικείμενο. 

Το πρώτο πρόβλημα είναι ότι ξεκίνησα 1η Οκτωβρίου, καθώς η χρηματοδότηση των προγραμμάτων παράλληλης στήριξης είναι εξασφαλισμένη για εννιάμηνες συμβάσεις, με συνέπεια τα παιδιά να μένουν χωρίς στήριξη όλο τον Σεπτέμβρη. Παράλληλα έχω ακούσει και ιστορίες συναδέλφων που ο δάσκαλος παράλληλης στήριξης προσλήφθηκε Ιανουάριο ή και Μάρτιο ακόμα! Αρχικά, χρειάστηκα αρκετό καιρό για να συνηθίσω τον καινούριο μου ρόλο. Δεν είχα τις γνώσεις και δεν ήξερα γενικά πώς έπρεπε αν κινηθώ στο πλαίσιο της παράλληλης στήριξης. Ωστόσο, η συνεργασία και με τις δυο δασκάλες ήταν εξαιρετική και δουλέψαμε άψογα. 

Στη μία τάξη αποφασίσαμε κάτι διαφορετικό με τη δασκάλα. Αντί να προσφέρω στήριξη στο ένα παιδί μόνο, στήριζα όλα τα παιδιά, ώστε να μη στοχοποιηθεί το ένα, αλλά ίσα ίσα να κοινωνικοποιηθεί, μιας και αυτό ήταν τα βασικό ζητούμενο. Ουσιαστικά, το παιδί είχε ανάγκη για αποδοχή και συναισθηματική στήριξη από τους γύρω του και αυτό προσπαθήσαμε να κάνουμε. Καθόμουν σε διάφορες ομάδες κάθε μέρα μέσα στην τάξη ενώ στις εργασίες εκτός τάξης επέλεγα μικρές ομάδες μαθητών στις οποίες πάντα συμμετείχε και το παιδί που στήριζα. Είναι πολύ αστείο ότι στο τέλος της χρονιάς όλοι οι μαθητές της τάξης μού έκαναν ένα δώρο και στην κάρτα έγραψαν «ευχαριστούμε, κύριε Μιχάλη, που μας στηρίζετε παράλληλα». 

Αν ήμουν υπουργός Παιδείας και είχα τη δύναμη να αλλάξω κάτι; Αυτό που μπορώ να προτείνω με σιγουριά είναι ένα σταθερό εκπαιδευτικό περιβάλλον για το παιδί με σταθερά πρόσωπα και σχέσεις. Αυτά τα παιδιά συνήθως δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στις συχνές αλλαγές, οπότε καταλαβαίνετε ότι το να αλλάζει κάθε χρόνο ο δάσκαλος της παράλληλης δεν είναι ό,τι καλύτερο. Σίγουρα μια λύση θα ήταν να υπάρχει μια μορφή οργανικής θέσης στο σχολείο ώστε να λειτουργεί ανεξάρτητα από ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις. Φυσικά εννοείται πως ανάλογα με την περίπτωση η εν λόγω οργανική θέση θα στελεχώνεται από δάσκαλο ειδικής αγωγής.