Στην άλλη άκρη της γραμμής, νεαρά παιδιά, αγόρια και κορίτσια, που αναζητούν μέσω αυτής της επικοινωνίας μια οποιαδήποτε διέξοδο στα προβλήματά τους. Και κάποιες φορές τα προβλήματα αυτά είναι τόσο μεγάλα που τους δημιουργούν άρνηση για το σχολείο...
«Στο σπίτι δεν γελάει κανείς εις βάρος μου»
Ο εκφοβισμός, η υπερβολική ενασχόληση με το Διαδίκτυο αλλά και το καταθλιπτικό συναίσθημα είναι ορισμένες μόνο από τις αιτίες που οδηγούν έναν έφηβο σε αυτό που ονομάζεται «σχολική άρνηση», εξηγούν τα επιστημονικά στελέχη της Μονάδας. «Εχω σταματήσει το σχολείο εδώ και τρεις μήνες. Δεν θέλω να ξαναπάω εκεί. Αισθάνομαι θλίψη κάθε φορά που πηγαίνω.
Νιώθω πολύ μόνος ακόμη κι όταν είμαι ανάμεσα σε τόσα παιδιά. Φίλους δεν έχω, και αυτοί που νόμιζα ότι είχα συνεχώς με κοροϊδεύουν. Δεν σας κρύβω ότι κάποια παιδιά με χτυπούσαν για ένα μεγάλο διάστημα, αλλά δεν το είχα πει στη μητέρα μου γιατί φοβόμουν ότι τα πράγματα θα γίνονταν χειρότερα.
Τώρα, όλη μέρα κάθομαι στο σπίτι μπροστά στον υπολογιστή. Εδώ δεν με βρίζει κανείς, ούτε γελάει εις βάρος μου. Τους τελευταίους δύο μήνες νιώθω να με κυριεύει η κατάθλιψη. Θέλω να βγω, να γνωρίσω νέους φίλους, αλλά νιώθω ότι δεν μπορώ να το κάνω. Προσπαθώ να σκεφτώ τι θα ήθελα να σπουδάσω, αλλά δεν βρίσκω κανένα νόημα πια σε αυτά...».
Η μαρτυρία του 16χρονου Αλέξανδρου που τηλεφώνησε στη Γραμμή της Μονάδας αναζητώντας βοήθεια είναι μία από τις ενδεικτικές συμπεριφορές παιδιών που εγκαταλείπουν το σχολείο. Αλλά δεν είναι η μοναδική...
Τα τελευταία τρία χρόνια που η ψυχολόγος Καλλιόπη Αθανασίου απαντά στη Γραμμή Στήριξης της Μονάδας Εφηβικής Υγείας έχει να αντιμετωπίσει περιπτώσεις εφήβων που, όπως λέει, βρίσκονται σε «έκρηξη», ενώ εκείνη μαζί με τους συνεργάτες της καλούνται να παίξουν τον ρόλο του πυροσβέστη. Πίσω από αυτήν την έκρηξη -πολλές φορές- αιτία είναι η κρίση.
«Η οικονομική δυσχέρεια που αντιμετωπίζουν πολλές οικογένειες φυσικά προκαλεί μεγάλη αναστάτωση στους εφήβους», λέει στο «Εθνος της Κυριακής» η Καλλιόπη Αθανασίου, υποψήφια Διδάκτωρ Ιατρικής. Και εξηγεί: «Οι εξωσχολικές δραστηριότητες αναγκαστικά περιορίζονται, με αποτέλεσμα οι έφηβοι να βρίσκονται όλο και περισσότερο μπροστά από έναν υπολογιστή, εγκαταλείποντας τις διά ζώσης επαφές.
Εχω δει παιδιά να παρουσιάζουν σχολική άρνηση όταν φθάνουν στο σημείο να συνειδητοποιήσουν ότι η χώρα δεν μπορεί πλέον να τους δώσει διέξοδο ή να τους προσφέρει τα εφόδια που θα ήθελαν, με αποτέλεσμα να παρατάνε το σχολείο και να ασχολούνται με κάτι άλλο, το οποίο πιστεύουν ότι θα τους δώσει περισσότερα οφέλη».
«Γνώρισα και μια φίλη μέσω του Ιντερνετ»
Μαθήτρια της Γ' Γυμνασίου, η Μαρία νιώθει ότι προτιμάει να ζει μέσα από το Διαδίκτυο. Στην τηλεφωνική συζήτηση που είχε μέσω της Γραμμής, εξομολογήθηκε ότι κάθε φορά που περνούσε τα κάγκελα του σχολείου ίδρωνε και ύστερα από μία ώρα ήθελε να γυρίσει στο σπίτι για να μπει και πάλι στον «κόσμο» που την έκανε να νιώθει καλύτερα.
«Εχω γνωρίσει και ένα κορίτσι μέσα από ένα παιχνίδι στο Ιντερνετ. Ούτε εκείνη πηγαίνει σχολείο. Δεν της αρέσει καθόλου. Οι γονείς μου μου σπάνε τα νεύρα σχετικά με το σχολείο. Με πιέζουν για κάτι που δεν θέλω, που νιώθω ότι δεν αντέχω. Προσπαθώ να σκεφτώ και τα βάζω με τον εαυτό μου κάθε φορά που ενώ ξεκινώ για το σχολείο τελικά επιστρέφω στο σπίτι. Απλά νομίζω ότι πιο πολύ μου αρέσει η μοναξιά μου. Νομίζω ότι δεν μπορώ να ξαναπάω στο σχολείο. Είναι πολύ κακό αυτό;»...
Πολλές οι αιτίες
Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Μετάβασης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου του υπουργείου Παιδείας, το φαινόμενο της σχολικής άρνησης στη χώρα μας αφορά περίπου το 13% του εφηβικού πληθυσμού. «Είναι αρκετά μεγάλο αυτό το ποσοστό. Οι αιτίες συχνά συνυπάρχουν και είναι πολλές. Εχουν να κάνουν με το πόσο ευάλωτη είναι η προσωπικότητα ενός παιδιού, με τυχόν κληρονομικότητα σε ψυχικές δυσκολίες, με τη σχέση του με την οικογένεια, αλλά και με το ίδιο το σχολικό περιβάλλον και τις σχέσεις με τους συμμαθητές του», εξηγεί η Αρτεμις Τσίτσικα, επίκουρη καθηγήτρια Εφηβικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και επιστημονική υπεύθυνη της Μονάδας.
Προσθέτει πως η σχολική άρνηση σε ορισμένες περιπτώσεις αφορά και χαρισματικά παιδιά (το 3% του γενικού παιδικού πληθυσμού) που δεν βρίσκουν ενδιαφέρον στα μαθήματα του σχολείου, αλλά και παιδιά που έχουν δυσκολία στη συγκέντρωση ή κάποια μαθησιακή δυσκολία που δεν έχει διαγνωσθεί με αποτέλεσμα κάποιες φορές να ωθούνται ακόμη και σε παραβατική συμπεριφορά αφού δεν έχουν λάβει τη σωστή υποστήριξη.
Πρωτοποριακό πρόγραμμα
Με στόχο την επανένταξη με ομαλό τρόπο στη σχολική ζωή, ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα που ξεκίνησε τον περασμένο Ιανουάριο από τη Μονάδα σε συνεργασία με τον Οργανισμό «Μαζί για την Εφηβική Υγεία» έχει καταφέρει ήδη να κερδίσει το ενδιαφέρον παιδιών που άφησαν πίσω τους το σχολείο. Στον έκτο όροφο του κτιρίου της Μονάδας Εφηβικής Υγείας, δέκα παιδιά ηλικίας 14 έως 17 ετών δίνουν ραντεβού κάθε Δευτέρα και Πέμπτη παίρνοντας μέρος σε δραστηριότητες ανάλογα με τα ταλέντα και τις προτιμήσεις τους.
Από απλές εκπαιδευτικές δραστηριότητες μέχρι χορό, θέατρο, παιχνίδια στρατηγικής, αλλά και συζητήσεις περί φιλοσοφίας και τέχνης, οι έφηβοι που εγκατέλειψαν το σχολείο ανακαλύπτουν σε αυτό το πρόγραμμα συνομήλικους τους με παρόμοιους προβληματισμούς αλλά και με κοινά ενδιαφέροντα.
«Οι συναντήσεις είναι από τις 10 το πρωί έως τις 3 το μεσημέρι. Επιλέξαμε εσκεμμένα την πρωινή ώρα ώστε να υπάρχει μια ομοιότητα με τις συνθήκες του σχολείου και ο έφηβος να μη χάνει επαφή με το πρωινό ξύπνημα. Σκοπός είναι η αυτοδιαχείριση, δηλαδή τα παιδιά να μπαίνουν σε μια ενήλικη θέση και μέσω αυτής της αυτοδιαχείρισης να ισχυροποιούνται ώστε εν καιρώ να είναι σε θέση να επιστρέψουν στο σχολείο», λέει η Σίσσυ Νικολάου, ψυχολόγος και επιστημονική συνεργάτιδα στη Μονάδα Εφηβικής Υγείας που έρχεται κάθε εβδομάδα σε επαφή με την κοινότητα των «Schoolers».
Τα πρώτα παιδιά που εντάχθηκαν σε αυτό το πρόγραμμα προέρχονται από τη Γραμμή της Μονάδας, ύστερα από προτροπή των υπευθύνων στους οποίους και εξομολογήθηκαν το πρόβλημα της σχολικής άρνησης. Κάθε κύκλος των «Schoolers» διαρκεί έξι μήνες, περίοδος που εκτιμάται ότι είναι ικανοποιητική για να επιτευχθεί ο στόχος. Παιδίατροι, παιδοψυχίατροι, εκπαιδευτικοί, ψυχολόγοι και διατροφολόγοι έρχονται συνεχώς σε επαφή με τα παιδιά προσπαθώντας να τα ενδυναμώσουν. Ηδη μέσα σε τρεις μήνες τα αποτελέσματα είναι πολύ θετικά.
«Πλέον έχω να κάνω κάτι δημιουργικό τα πρωινά, πράγματα που με ενδιαφέρουν, και αυτό μου δίνει ελπίδα για το μέλλον», λέει η Αρετή, 14 ετών, που είναι ένα από τα δέκα μέλη των «Schoolers».
Για την Ελενα, που είναι 16 ετών, η Κοινότητα είναι χρήσιμη. «Γιατί νιώθω κι εγώ χρήσιμη μέσα σε αυτήν. Μέσα σε αυτό το διάστημα η αυτοπεποίθησή μου έχει αυξηθεί και νιώθω πιο γεμάτη»...
2.500 κλήσεις κάθε χρόνο
Η Γραμμή 800 11 800 15 της Μονάδας Εφηβικής Υγείας του Νοσοκομείου Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού» δέχεται κάθε χρόνο περίπου 2.500 κλήσεις από εφήβους με προβλήματα, που κατά βάση σχετίζονται με τη διαδικτυακή εξάρτηση. Ωστόσο ένα ποσοστό αυτών των τηλεφωνημάτων συνδέονται και με την εγκατάλειψη του σχολείου.
Βίκη Κατεχάκη
Πηγή: ¨Εθνος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου