Τρίτη 21 Αυγούστου 2012

H επανάσταση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ξεκίνησε



Της Φαίδρας Σίμιτσεκ 
Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση φαίνεται να αλλάζει σε βάθος από τον περασμένο Φεβρουάριο. Δυο καθηγητές πληροφορικής του περιβόητου Πανεπιστημίου του Stanford στο Palo Alto, ο Andrew Ng και η Daphne Koller δημιούργησαν την παγκόσμια βάση δεδομένων Coursera που συμπεριλαμβάνει πανεπιστημιακά μαθήματα διαθέσιμα δωρεάν στο διαδίκτυο. Μετά από αυτούς ακολούθησαν το Udacity και το edX, μια κοινοπραξία μεταξύ του Χάρβαρντ, του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης και του Berkeley.

Τα μεγαλύτερα αμερικάνικα Πανεπιστήμια συμμετέχουν εδώ. Στο Coursera φιλοξενούνται κατόπιν συμφωνίας 19 Πανεπιστήμια (μόνο δυο Ευρωπαϊκά) όπως το Caltech (California Institute of Technology), το Princeton, το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας και του Μίσιγκαν για να προσφέρουν μαθήματα στα αγγλικά. Το Πολυτεχνείο της Λωζάννης θα εισάγει μαθήματα στα γαλλικά. Από την πληροφορική μέχρι την ιατρική, τη λογοτεχνία, την οικονομία, τη βιολογία ή την ηλεκτρονική, το εύρος των μαθημάτων καλύπτει 16 κατηγορίες, ενώ απευθύνεται σε φοιτητές ή/και μη-φοιτητές .

Δεν μιλάμε μόνο για μαγνητοσκοπήσεις μαθημάτων ex cathedra. Η εκπαίδευση γίνεται σε πραγματικό χρόνο ώστε να υπάρχει πεδίο διαδραστικών προσεγγίσεων και να αξιοποιούνται όλα τα δυνατά εκπαιδευτικά μέσα όπως είναι τα βίντεο, τα διαδραστικά κουίζ, τα forum, ακόμα και οι τηλεδιασκέψεις. Τα βίντεο μπορεί να είναι και εκτός αίθουσας διδασκαλίας, όπως προτείνει το Udacity, ώστε να προσθέτουν στην παρουσίαση ζωντάνια και ενδιαφέρον. Απαιτούνται παράλληλα τακτικές εργασίες, συμπλήρωση τεστ πολλαπλών επιλογών και τα μαθήματα ολοκληρώνονται με ένα πιστοποιητικό παρακολούθησης.

Η όλη φιλοσοφία ενθαρρύνει την σύγχρονη εκπαιδευτική τάση που θέλει να αλληλεπιδρούν οι χρήστες, οι οποίοι μοιράζονται το ίδιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα ώστε να δημιουργούν κοινότητες μάθησης. Και τα νούμερα δεν είναι μικρά: οι δημιουργοί της Coursera μιλούν για εγγραφή 680.000 αγγλόφωνων φοιτητών, ενώ ένα δωρεάν πρόγραμμα για την τεχνητή νοημοσύνη του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ είχε προσελκύσει 160.000 φοιτητές από 190 χώρες.

Γιατί όμως τέτοια Πανεπιστήμια να αποφασίσουν να χαρίσουν στον κόσμο την πολύτιμη γνώση τους με κίνδυνο να χάσουν λεφτά; Μακροπρόθεσμα μήπως κινδυνεύουν να κλείσουν;

Οι παραπάνω ερωτήσεις υπονοούν έναν ανταγωνισμό μεταξύ της εκπαίδευσης στον εικονικό χώρο και στον πραγματικό κόσμο ενώ η ουσία είναι διαφορετική. Όπως εξηγεί η Daphne Koller, το σκεπτικό είναι ότι η ψηφιακή εκπαίδευση έρχεται να συμπληρώσει και να εμπλουτίσει την εκπαιδευτική εμπειρία. Γιατί η αξία της εκπαίδευσης δεν είναι τόσο στο περιεχόμενο, που όλο και περισσότερο διατίθεται ελεύθερα στο διαδίκτυο αλλά στην μοναδικής αξίας αλληλεπίδραση του φοιτητή με τους καθηγητές και με άλλους εξίσου έξυπνους φοιτητές.

Επιπλέον, η διαδικτυακή εκπαίδευση μπορεί να προσφέρει κάτι ανάλογο με αυτό που πρεσβεύει εδώ και χρόνια η Khan Academy, το q2l και πιο πρόσφατα το TEDed στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση: το μοντέλο flip the classroom όπου η παράδοση των μαθημάτων γίνεται on-line από το σπίτι, ελευθερώνοντας χρόνο στην αίθουσα διδασκαλίας για διαδραστική και συλλογική εργασία όπως και για εμβάθυνση σε διάφορα θέματα.

Με άλλα λόγια, η επανάσταση για την οποία μιλάμε δεν ζητά την αντικατάσταση της εκπαιδευτικής εμπειρίας από πραγματικό χώρο σε εικονικό και την κατάργηση της σχέσης καθηγητή-μαθητή αλλά την διαφοροποίηση του ρόλου των συγγραμμάτων και την εξέλιξη του ρόλου του καθηγητή.

Όσο αφορά το επιχειρησιακό κομμάτι του θέματος, πολλοί επενδυτές δείχνουν ενδιαφέρον και ενισχύουν το εγχείρημα καθώς τα μεγέθη της προσδόκιμης αγοράς είναι τεράστια. Η Courserα δεν αποφέρει προς το παρόν στους δημιουργούς της χρήματα, αλλά πιθανές πηγές εισοδήματος μπορεί να είναι η πληρωμή ενός τέλους για την έκδοση του πιστοποιητικού παρακολούθησης ή η πρόσβαση με πληρωμή των εργοδοτών προς τους καλύτερους φοιτητές.

Τελειώνουμε με την γαλλική start-up UniShared που οι υπηρεσίες της φιλοδοξούν να απαλύνουν τον διαχωρισμό μεταξύ εικονικής εκπαίδευσης και εκπαίδευσης σε πραγματικό χώρο. Μέσα από την πλατφόρμα της, φοιτητές από όλο τον κόσμο μπορούν να δημιουργήσουν την εικονική τους τάξη ενώ θα είναι παρόντες στο μάθημα, να συμβάλλουν στη λήψη συλλογικών σημειώσεων, σε πραγματικό χρόνο, για να τις επεξεργαστούν συλλογικά στη διάθεση όλων.

Το κύμα προς τον πραγματικό εκδημοκρατισμό των πανεπιστημιακών μαθημάτων είναι ισχυρό και παρασέρνει όλο και περισσότερα κορυφαία ιδρύματα. Το ελεύθερο και παγκόσμιο «κάμπους” που τείνουμε να γίνουμε είναι σίγουρα ένα θετικό βήμα για την ανθρωπότητα και ένα παράδειγμα προς μίμηση για όλους.

Υ.Γ. Διαβάσαμε επίσης για το θέμα εδώ και εδώ.

Η Φαίδρα Σίμιτσεκ είναι η δημιουργός, εμπνεύστρια και διαχειρίστρια του P&I. Βιοχημικός με μεταπτυχιακό και διδακτορικό, νυν μπλόγκερ, εξερευνά και αφηγείται τον πολιτισμό του χθες, του σήμερα και του αύριο σε όλες τις εκφράσεις του. Αγαπημένα θέματα: επιστημονική κουλτούρα, επιστήμη & τέχνη, επιστήμη & κοινωνία, νέες τεχνολογίες & κοινωνία, τέχνη, φιλοσοφία και design.
Όλα τα άρθρα του/της Φαίδρα Σίμιτσεκ →
Πηγή: People & Ideas

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου