Συμβουλές για να οργανώσετε την τέλεια αρχαιολογική εκδρομή με παιδιά.

Θέλετε να το πάρετε από το χέρι και να το μυήσετε στη μαγεία των αρχαίων πολιτισμών ή να του μάθετε ότι αξιοθέατο δεν είναι μόνο η Disneyland. Πιο απλά, θέλετε να επισκεφθείτε με το παιδί σας έναν αρχαιολογικό χώρο, να οργανώσετε μια εκδρομή που θα είναι ευχάριστη αλλά και διδακτική. Ιδού ορισμένα tips για την τέλεια αρχαιολογική εκδρομή.

Προετοιμαστείτε. Αγοράστε στο παιδί σας από πριν κάποιο βιβλίο με θέμα είτε το συγκεκριμένο μνημείο που προγραμματίζετε να επισκεφθείτε (π.χ. «Μισή μαγική ώρα στους Δελφούς», εκδ. Πατάκη ή «Με τον Παυσανία στην αρχαία Μεσσήνη», εκδ. Καλειδοσκόπιο) είτε γενικότερα για την αρχαιολογία (π.χ., πολύ πλούσια εικονογράφηση έχει το βιβλίο «Αρχαιολογία» από τις εκδόσεις Ερευνητές). Καλή ιδέα επίσης είναι ένα βιβλίο μυθολογίας. Τέλος, θα βρείτε και βιβλία που... δεν είναι αναγνώσματα: από τις εκδόσεις Σαβάλα κυκλοφορεί ένας τόμος με τρισδιάστατα επιτραπέζια μέσα στα οποία υπάρχει και ένα με το Λαβύρινθο – ένα ευχάριστο παιχνίδι πριν την επίσκεψη στην Κνωσσό!

Φτιάξτε διαφορετικό πρόγραμμα ανάλογα με την ηλικία. Παιδιά κάτω των πέντε ετών δεν καταλαβαίνουν πολλά από ερείπια (αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα ευχαριστηθούν τη βόλτα...). Από τα έξι και μετά όμως, η εξερεύνηση κάθε μυστηρίου τα κεντρίζει. Όταν περάσουν τα 13 αρχίζουν πλέον να μην «ακολουθούν», γιατί πολύ απλά δεν είναι πια παιδιά, αλλά έφηβοι που θέλουν να πάρουν τις αποστάσεις τους από την οικογένεια – αν και ποτέ δεν ξέρετε: οι πήλινες μάσκες από τις τελετουργίες του μαστιγώματος στο μικρό αρχαιολογικό μουσείο της Σπάρτης μπορούν να τους κεντρίσουν την προσοχή! Επίσης, όπως ακριβώς και οι ενήλικες, έτσι και τα παιδιά έχουν διαφορετικά γούστα ανάλογα με την προσωπικότητα ή το φύλο τους. Το αρχαίο λατομείο στις Αλυκές της Θάσου είναι μια υπέροχη πρόταση αν το πιτσιρίκι σας έχει έφεση στα «τεχνολογικά», ενώ η δεκάχρονη κόρη σας θα εντυπωσιαστεί με τα απομεινάρια της φορεσιάς της βυζαντινής πριγκίπισσας στο μικρό μουσείο του Μυστρά.

Κυνηγήστε τις καφέ ταμπέλες! Αρχαιολογική επίσκεψη δεν είναι μόνο η βόλτα σε ένα μεγάλο και οργανωμένο χώρο. Στην Ελλάδα, υπάρχουν εκατοντάδες μικρά μνημεία (συχνά σε υπέροχες τοποθεσίες), που οι κατά τόπους εφορείες τα έχουν σηματοδοτήσει με αυτές τις χαρακτηριστικές καφέ ταμπέλες. Ναι, φυσικά η Βεργίνα είναι αξεπέραστη πρόταση, αλλά αν κάνετε ένα τουρ με αυτοκίνητο, αξίζει να είστε αυθόρμητοι και να ακολουθήσετε το μικρό επαρχιακό δρόμο που σας υποδεικνύουν οι ταμπελίτσες. Κάποιο τοξωτό γεφύρι ή ένας χορταριασμένος μακεδονικός τάφος σάς περιμένουν στο τέρμα της διαδρομής...

Μην υπερεκτιμάτε τις δυνάμεις των παιδιών. Στην Κνωσό, τα μεσημέρια του Αυγούστου το θερμόμετρο αγγίζει τους 45°C και έχει απίστευτη ουρά έξω από την αίθουσα του θρόνου. Εσείς μπορεί να είστε διατεθειμένοι να υπομείνετε το λιοπύρι, τα παιδιά σας όμως δεν είναι έτοιμα να κάνουν τόσες θυσίες για το μινωικό πολιτισμό...

Ενώστε το παρελθόν με το σήμερα. Αν είστε στην Ολυμπία, κεντρίστε τους το ενδιαφέρον μιλώντας για τις «ζάντες», τα αγάλματα που στήνονταν για να θυμίζουν τους αθλητές που προσπάθησαν να κερδίσουν τους αγώνες με απάτη – ποιος είπε ότι το ντόπινγκ είναι προνόμιο μόνο των σύγχρονων Ολυμπιακών αγώνων;

Εστιάστε και σε άλλα θέματα. Αν το παιδί ρωτήσει για το πώς φυλάσσεται ο αρχαιολογικός χώρος, ενθαρρύνετέ το να μιλήσει με ένα φύλακα. Κάποιες φορές οι φύλακες μπορούν να σας δώσουν μια τελείως διαφορετική εικόνα – ακόμη θυμάμαι τη φορά που είχα επισκεφθεί πιτσιρίκα το νεολιθικό οικισμό του Σέσκλου στη Μαγνησία και πιάσαμε κουβέντα με το φύλακα που δούλευε ως εργάτης στις ανασκαφές...

Αγοράστε κάτι φεύγοντας: μια καρτ ποστάλ, ένα μικρό βιβλιαράκι κι αν βρίσκεστε σε μεγαλύτερο αρχαιολογικό χώρο με οργανωμένο πωλητήριο ένα μικρό αντικείμενο. Τα περισσότερα είναι αρκετά ακριβά, αλλά για το παιδί σας θα αποτελέσει ένα πολύ ζωντανό ενθύμιο της επίσκεψης.

Μπορεί το παιδί σας να ενθουσιαστεί με την επίσκεψη στο Δίον, αλλά υπάρχει και περίπτωση όλοι αυτοί οι σκόρπιοι κίονες να μην το συναρπάσουν. Σεβαστείτε μια ενδεχόμενη αρνητική αντιμετώπιση, ή ακόμη καλύτερα αξιοποιήστε την. Αν οι ναοί στο Δίον τού φαίνονται απλά χαλάσματα και σας το πει, μπορείτε να ανοίξετε μια μεγάλη κουβέντα όπου θα του εξηγήσετε πόσο παλιά είναι τα «χαλάσματα» που βλέπει. Μπορείτε επίσης να παίξετε ένα παιχνίδι υποθέσεων όπου θα φανταστείτε τι θα έχει μείνει από τη δική μας εποχή 2.500 χρόνια μετά.

Αφήστε τα παιδιά να σας ξεναγήσουν – ο ενθουσιασμός τους μπορεί να αποδειχθεί ό,τι πιο συναρπαστικό. Το υπόγειο υδραγωγείο στις Μυκήνες με τα νοτισμένα σκαλοπάτια που οδηγούν στην υπόγεια στοά ή το σπήλαιο της Αλεπότρυπας στο Διρό σίγουρα εξάπτουν τη δική τους φαντασία. Ζητήστε τους να σας περιγράψουν πώς πιστεύουν ότι θα ζούσαν οι άνθρωποι τότε. Οι περιγραφές τους σίγουρα θα σας κάνουν να δείτε και σεις το μνημείο με άλλα μάτια!

Πηγή: Αθηνόραμα