Αφιλόξενα τα ελληνικά ΑΕΙ στους φοιτητές µε αναπηρία

Από το 2006 η Μονάδα έχει εξυπηρετήσει περισσότερους από 420 φοιτητές µε αναπηρία στη µεταφορά από και προς τα αµφιθέατρα, την πρόσβαση στο Διαδίκτυο και παρέχοντάς τους ψυχολογική υποστήριξη. Ωστόσο, όπως λέει στα «ΝΕΑ» ο κ. Κουρουπέτρογλου, αναπληρωτής καθηγητής στο Τµήµα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, το ελληνικό πανεπιστήµιο παραµένει αφιλόξενο στους ΦµΕΑ: τα παλιά κτίρια παραµένουν ακόµα ελάχιστα προσβάσιµα και οι καθηγητές δεν γνωρίζουν πώς να τους αντιµετωπίσουν στο αµφιθέατρο ή στις εξετάσεις. 

1. Ποια είναι η αποστολή της Μονάδας Προσβασιµότητας Φοιτητών µε Αναπηρία του Πανεπιστηµίου Αθηνών; 

Να διευκολύνει στην πράξη τους φοιτητές µε διαφορετικές ικανότητες και απαιτήσεις στην ισότιµη πρόσβασή τους στις ακαδηµαϊκές σπουδές. 

2 Πότε δηµιουργήθηκε;

Το 2006, ύστερα από αποφάσεις της Πανεπιστηµιακής Συγκλήτου και του Πρυτανικού Συµβουλίου. 

3 Η αφορµή;

Το 1990 στο Τµήµα Πληροφορικής του πανεπιστηµίου δηµιουργήθηκε η οµάδα Φωνής και Προσβασιµότητας. Από το 1998 η ίδια οµάδα ζητούσε από την ηγεσία του πανεπιστηµίου την ίδρυση µιας µόνιµης υποστηρικτικής υπηρεσίας για τους ΦµΕΑ. 

4 Πόσες και ποιες είναι οι διαθέσιµες υπηρεσίες; 

Προσβασιµότητα στα κτίρια, ηλεκτρονική προσβασιµότητα, διευκόλυνση της τηλεφωνικής επικοινωνίας φοιτητών µε κώφωση, µεταφορά ΦµΕΑ καθηµερινά από το σπίτι τους στο πανεπιστήµιο και αντίστροφα καθώς και ψυχολογική συµβουλευτική. 

5 Πόσους φοιτητές εξυπηρετείτε καθηµερινά; 

Περισσότερους από 420. 

6 Τα πρακτικά προβλήµατα που αντιµετωπίζουν; 

Το βασικότερο είναι η πρόσβαση: πώς θα έχουν πρόσβαση στα κτίρια, στον πίνακα στο αµφιθέατρο, στο εκπαιδευτικό υλικό και στα συγγράµµατα και πώς θα κρατούν σηµειώσεις ή θα συµµετέχουν στις εξετάσεις. 

7 Υπάρχουν Φοιτητές µε Αναπηρία (ΦµΕΑ) που αρνούνται τη βοήθειά σας; Γιατί; 

Σε σπάνιες περιπτώσεις. 

Κυρίως οι εκ γενετής ΑµΕΑ θεωρούν την αδυναµία τους φυσιολογική και πιστεύουν ότι δεν ανήκουν στα άτοµα µε αναπηρία. Η Μονάδα καταγράφει τις ανάγκες τους και όχι τους ίδιους τους ΦµΕΑ. 

8 Πώς γίνεται η καταγραφή όσων απευθύνονται σε εσάς; 

Ο κάθε φοιτητής συµπληρώνει µια ειδική φόρµα που διατίθεται σε εναλλακτικές προσβάσιµες µορφές και την καταθέτει από το σπίτι του, µέσω τηλεφώνου, φαξ ή ηλεκτρονικά. 

9 Τι τεχνολογίες διαθέτετε;

Υποστηρικτικές τεχνολογίες πληροφορικής – ειδικές περιφερειακές συσκευές, όπως οθόνες Braille, διακόπτες και πληκτρολόγια – καθώς και ειδικό λογισµικό, όπως συνθέτες οµιλίας και µεγεθυντές οθόνης. 

10 Τι ποσοστό από αυτά τα τεχνολογικά µέσα παράγεται στο πανεπιστήµιο; 

Μικρό ποσοστό αναπτύσσεται στο εργαστήριο Φωνής και Προσβασιµότητας, όπως συστήµατα µετατροπής κειµένου σε οµιλία, τα συστήµατα επιτάχυνσης γραφής µε εικονικά πληκτρολόγια κ.ά. Επίσης, κάνουµε τροποποιήσεις, όπως η προσθήκη της ελληνικής γλώσσας ή του ελληνικού συστήµατος Braille. 

11 ∆ίνονται περαιτέρω κίνητρα για έρευνα; 

Βέβαια, από τις ανάγκες των ίδιων των ΦµΕΑ. Η αυξανόµενη ζήτηση µας οδήγησε στο να οργανώσουµε και να αναπτύξουµε µια πρότυπη ιστοσελίδα διάθεσης δωρεάν λογισµικού ανοικτού κώδικα για ΑµΕΑ (http:// access.uoa.gr/fs). Με µια οµάδα φοιτητών τα δοκιµάζουµε, τα εγκαθιστούµε, τα αξιολούµε και τα περιγράφουµε, ώστε οι χρήστες να µπορούν να κατεβάζουν δωρεάν δεκάδες εφαρµογές. 

12 Πόσο φιλόξενο είναι το πανεπιστήµιο στους ΦµΕΑ; 

Τα τελευταία χρόνια κάνει µια συστηµατική προσπάθεια να γίνει όλο και ποιο φιλόξενο.

13 Τι προβλέπει η ελληνική νοµοθεσία για την προσβασιµότητα των ΦµΕΑ;

Ο νόµος 3549/2007 προβλέπει τη σύσταση και λειτουργία υπηρεσίας υποστήριξης Φοιτητών µε Αναπηρία σε κάθε πανεπιστήµιο. 

14 Τι χρειάζεται να προστεθεί στα παλιά κτίρια;

Χρειάζονται ειδικές θέσεις στάθµευσης, προσβασιµότητα στα αµφιθέατρα, στα εργαστήρια και στις βιβλιοθήκες, ράµπες, ηλεκτρικοί ανελκυστήρες ή αναβατόρια αµαξιδίων, ειδικά έδρανα και πάγκοι εργασίας, προσβάσιµες τουαλέτες και ψύκτες. 

15 Είναι τα υπό ανέγερση κτίρια κατάλληλα; 

Ναι. Κάθε νέο κτίριο ακολουθεί τις υποχρεώσεις προσβασιµότητας που προβλέπουν οι αντίστοιχοι νόµοι. 

16 Τα διαθέσιµα εργαλεία ηλεκτρονικής προσβασιµότητας; 

Οδηγίες και εργαλεία ώστε οι καθηγητές να παράγουν εκπαιδευτικό υλικό σε προσβάσιµη µορφή, υποστηρικτικές τεχνολογίες πληροφορικής και σταθµοί εργασίας στις βιβλιοθήκες. Τέλος, εργαλεία αξιολόγησης ικανοτήτων των ΦµΕΑ. 

17 Πώς αντιµετωπίζουν οι καθηγητές τους ΦµΕΑ;

Οι καθηγητές δεν γνωρίζουν πώς πρέπει να αντιµετωπίσουν τους ΦµΕΑ στο αµφιθέατρο ή στις εξετάσεις, γι’ αυτό καθιερώνουµε σε κάθε τµήµα σύµβουλο καθηγητή για τους ΦµΕΑ και αναπτύσσουµε κατευθυντήριες οδηγίες. 

18 Τι διεκδικούν οι Φοιτητές µε Αναπηρία;

Οχι «χατίρια», αλλά ειδικές διευκολύνσεις για ισότιµη συµµετοχή στις σπουδές τους. 

19 Κάποιοι πρακτικοί τρόποι βοήθειας ενός ΦµΕΑ; 

Παροχή προσβάσιµων συγγραµµάτων και ρυθµίσεις στον τρόπο εξετάσεων και τις δοσοληψίες µε τη γραµµατεία της σχολής. 

20 Η Μονάδα λειτουργεί µε µόνιµο προσωπικό. Υπάρχουν ευκαιρίες για εθελοντική εργασία; 

Χρειαζόµαστε βοήθεια κατά τη µετακίνηση, συγγραφή σηµειώσεων στις παραδόσεις, επεξηγηµατικό φροντιστήριο, βοήθεια γραφής στις εξετάσεις και προµήθεια συγγραµµάτων από εκδότες.