Το παιδί σας με ΔΕΠ/Υ συνηθίζει να χτυπάει, να σπρώχνει, να κλωτσάει, να δαγκώνει ή να πετάει αντικείμενα σε εσάς ή σε άλλα άτομα;
Αγνοεί τις προειδοποιήσεις, τις παρακλήσεις σας, τις τιμωρίες που του επιβάλλετε κάθε φορά που αντιδρά με αυτό τον τρόπο και τείνει να συμπεριφέρεται βίαια και επιθετικά;
Όσο δύσκολο και αν σας φαίνεται (και είναι) το παιδί με ΔΕΠ/Υ μπορεί να μάθει να ελέγχει αυτή του την παρόρμηση και να αντιδρά με πιο ήρεμο και κοινωνικά αποδεκτό τρόπο.
Παρακάτω αναφέρονται 8 απλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε ως γονείς ή ως εκπαιδευτικοί για να βοηθήσετε το παιδί με ΔΕΠ/Υ να αντιδρά με μη επιθετικό / βίαιο τρόπο:
• Ορίστε το πρόβλημα: Κάθε φορά που το παιδί σας γίνεται επιθετικό, εξηγείστε του τι ακριβώς κάνει λάθος και πείτε του πώς μπορεί να αντιδράσει με άλλο τρόπο στο μέλλον όταν δημιουργηθεί ανάλογη κατάσταση. ΠΧ μόλις ηρεμήσει το παιδί εξηγείστε του ότι καταλαβαίνετε ότι θύμωσε επειδή το κορόιδευαν, αλλά δεν έπρεπε να αρχίσει να χτυπάει τα άλλα παιδιά. Έπρεπε να πάει στον δάσκαλο και να του εξηγήσει το πρόβλημά του.
• Συγκρατήστε τα συναισθήματα σας: Μολονότι είναι δύσκολο να ακούτε κάθε φορά τα ίδια παράπονα από άλλους γονείς ή εκπαιδευτικούς, μην εκνευριστείτε. Διδάξτε με το παράδειγμά σας, μιλώντας ήρεμα και σταθερά, αντί να αρχίσετε τις φωνές, τις απειλές ή τις σωματικές τιμωρίες (πχ χαστούκια). Έτσι θα δείξετε στην πράξη πώς αντιδρούμε ακόμα και όταν είμαστε θυμωμένοι. Θυμηθείτε ότι αν αρχίσετε το ξύλο και τις φωνές, διδάσκετε ότι είναι αποδεκτό να αντιδρά κανείς έτσι όταν θυμώνει.
• Δείξτε στο παιδί ότι το καταλαβαίνετε: Δείξτε του ότι καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο είναι να ελέγξει την επιθετικότητά του. Μόλις ηρεμήσει πείτε κάτι του τύπου «Ξέρω ότι θύμωσες γιατί έχασες στο παιχνίδι, αλλά με το να χτυπάς δεν κερδίζεις τίποτα. Τα παιδιά δεν θα θέλουν να ξαναπαίξουν μαζί σου». Ακούστε προσεχτικά τι θα σας απαντήσει, έτσι ώστε να μπορείτε να το υποστηρίξετε συναισθηματικά και πρακτικά.
• Βρείτε μαζί κατάλληλους τρόπους αντίδρασης: Συμβουλεύοντας το παιδί να λέει «Σταμάτα, με ενοχλείς», ίσως δεν έχει αποτέλεσμα. Σε συναισθηματικά φορτισμένες καταστάσεις, τα παιδιά με ΔΕΠ/Υ δυσκολεύονται να ανακαλέσουν από την μνήμη τους συγκεκριμένες εκφράσεις. Αντί για αυτό, ρωτείστε το παιδί τι νομίζει ότι μπορεί να κάνει για να περιορίσει την επιθετικότητά που νιώθει όταν κάτι το ενοχλεί.
• Αναγνωρίστε και επαινέστε την καλή συμπεριφορά. Εκτός από τον λεκτικό έπαινο, παραχωρείστε στο παιδί ένα ιδιαίτερο προνόμιο όταν αντιμετωπίζει με μη επιθετικό τρόπο τις διάφορες στρεσογόνες καταστάσεις. Τα προνόμια μπορεί να είναι μια ταινία από το βιντεοκλάμπ, μια βόλτα στο πάρκο, επιπλέον ώρα με τους φίλους του κτλ
• Εξηγείστε τις συνέπειες που θα ακολουθούν όταν συμπεριφέρεται με επιθετικό τρόπο πχ στέρηση προνομίων, time – out ή υποχρέωση να γράψει ένα απολογητικό γράμμα στο παιδί που χτύπησε. Το παιδί θα πρέπει εκ των προτέρων να γνωρίζει αυτές τις συνέπειες και να ξέρει ότι θα γίνουν πραγματικότητα (πρέπει δηλαδή να είστε σταθεροί, συνεπείς στην επιβολή των κυρώσεων).
• Εντοπίστε τις περιστάσεις/ συνθήκες που ωθούν το παιδί να αντιδρά βίαια και επιθετικά πχ στα πάρτι, στα ψώνια, όταν υπάρχουν πολλά παιδιά κτλ. Έτσι θα μπορέσετε να προβλέψετε πιθανά προβλήματα και να τα αποτρέψετε ή να τα περιορίσετε πριν πάρουν διαστάσεις, πχ μη λαμβάνοντας μέρος σε τέτοιες καταστάσεις ή τροποποιώντας όσο γίνεται τις «επικίνδυνες» μεταβλητές.
• Μετά από μια έκρηξη επιθετικότητας το παιδί θα είναι σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση. Ίσως αισθάνεται ότι σας απογοήτευσε ή απέτυχε στο να ελέγξει τον εαυτό του και την συμπεριφορά του. Πείτε του ότι το αγαπάτε και ότι είναι καλό παιδί. Θυμίστε του άλλες περιπτώσεις που κατάφερε να συγκρατηθεί και πείτε του ότι είστε σίγουροι ότι και την επόμενη φορά θα τα καταφέρει.
Απόδοση από το άρθρο How to stop ADHD kids from Hitting. Περιοδικό ADDITUDE, τεύχος Χειμώνας 2009.
Αγνοεί τις προειδοποιήσεις, τις παρακλήσεις σας, τις τιμωρίες που του επιβάλλετε κάθε φορά που αντιδρά με αυτό τον τρόπο και τείνει να συμπεριφέρεται βίαια και επιθετικά;
Όσο δύσκολο και αν σας φαίνεται (και είναι) το παιδί με ΔΕΠ/Υ μπορεί να μάθει να ελέγχει αυτή του την παρόρμηση και να αντιδρά με πιο ήρεμο και κοινωνικά αποδεκτό τρόπο.
Παρακάτω αναφέρονται 8 απλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε ως γονείς ή ως εκπαιδευτικοί για να βοηθήσετε το παιδί με ΔΕΠ/Υ να αντιδρά με μη επιθετικό / βίαιο τρόπο:
• Ορίστε το πρόβλημα: Κάθε φορά που το παιδί σας γίνεται επιθετικό, εξηγείστε του τι ακριβώς κάνει λάθος και πείτε του πώς μπορεί να αντιδράσει με άλλο τρόπο στο μέλλον όταν δημιουργηθεί ανάλογη κατάσταση. ΠΧ μόλις ηρεμήσει το παιδί εξηγείστε του ότι καταλαβαίνετε ότι θύμωσε επειδή το κορόιδευαν, αλλά δεν έπρεπε να αρχίσει να χτυπάει τα άλλα παιδιά. Έπρεπε να πάει στον δάσκαλο και να του εξηγήσει το πρόβλημά του.
• Συγκρατήστε τα συναισθήματα σας: Μολονότι είναι δύσκολο να ακούτε κάθε φορά τα ίδια παράπονα από άλλους γονείς ή εκπαιδευτικούς, μην εκνευριστείτε. Διδάξτε με το παράδειγμά σας, μιλώντας ήρεμα και σταθερά, αντί να αρχίσετε τις φωνές, τις απειλές ή τις σωματικές τιμωρίες (πχ χαστούκια). Έτσι θα δείξετε στην πράξη πώς αντιδρούμε ακόμα και όταν είμαστε θυμωμένοι. Θυμηθείτε ότι αν αρχίσετε το ξύλο και τις φωνές, διδάσκετε ότι είναι αποδεκτό να αντιδρά κανείς έτσι όταν θυμώνει.
• Δείξτε στο παιδί ότι το καταλαβαίνετε: Δείξτε του ότι καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο είναι να ελέγξει την επιθετικότητά του. Μόλις ηρεμήσει πείτε κάτι του τύπου «Ξέρω ότι θύμωσες γιατί έχασες στο παιχνίδι, αλλά με το να χτυπάς δεν κερδίζεις τίποτα. Τα παιδιά δεν θα θέλουν να ξαναπαίξουν μαζί σου». Ακούστε προσεχτικά τι θα σας απαντήσει, έτσι ώστε να μπορείτε να το υποστηρίξετε συναισθηματικά και πρακτικά.
• Βρείτε μαζί κατάλληλους τρόπους αντίδρασης: Συμβουλεύοντας το παιδί να λέει «Σταμάτα, με ενοχλείς», ίσως δεν έχει αποτέλεσμα. Σε συναισθηματικά φορτισμένες καταστάσεις, τα παιδιά με ΔΕΠ/Υ δυσκολεύονται να ανακαλέσουν από την μνήμη τους συγκεκριμένες εκφράσεις. Αντί για αυτό, ρωτείστε το παιδί τι νομίζει ότι μπορεί να κάνει για να περιορίσει την επιθετικότητά που νιώθει όταν κάτι το ενοχλεί.
• Αναγνωρίστε και επαινέστε την καλή συμπεριφορά. Εκτός από τον λεκτικό έπαινο, παραχωρείστε στο παιδί ένα ιδιαίτερο προνόμιο όταν αντιμετωπίζει με μη επιθετικό τρόπο τις διάφορες στρεσογόνες καταστάσεις. Τα προνόμια μπορεί να είναι μια ταινία από το βιντεοκλάμπ, μια βόλτα στο πάρκο, επιπλέον ώρα με τους φίλους του κτλ
• Εξηγείστε τις συνέπειες που θα ακολουθούν όταν συμπεριφέρεται με επιθετικό τρόπο πχ στέρηση προνομίων, time – out ή υποχρέωση να γράψει ένα απολογητικό γράμμα στο παιδί που χτύπησε. Το παιδί θα πρέπει εκ των προτέρων να γνωρίζει αυτές τις συνέπειες και να ξέρει ότι θα γίνουν πραγματικότητα (πρέπει δηλαδή να είστε σταθεροί, συνεπείς στην επιβολή των κυρώσεων).
• Εντοπίστε τις περιστάσεις/ συνθήκες που ωθούν το παιδί να αντιδρά βίαια και επιθετικά πχ στα πάρτι, στα ψώνια, όταν υπάρχουν πολλά παιδιά κτλ. Έτσι θα μπορέσετε να προβλέψετε πιθανά προβλήματα και να τα αποτρέψετε ή να τα περιορίσετε πριν πάρουν διαστάσεις, πχ μη λαμβάνοντας μέρος σε τέτοιες καταστάσεις ή τροποποιώντας όσο γίνεται τις «επικίνδυνες» μεταβλητές.
• Μετά από μια έκρηξη επιθετικότητας το παιδί θα είναι σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση. Ίσως αισθάνεται ότι σας απογοήτευσε ή απέτυχε στο να ελέγξει τον εαυτό του και την συμπεριφορά του. Πείτε του ότι το αγαπάτε και ότι είναι καλό παιδί. Θυμίστε του άλλες περιπτώσεις που κατάφερε να συγκρατηθεί και πείτε του ότι είστε σίγουροι ότι και την επόμενη φορά θα τα καταφέρει.
Απόδοση από το άρθρο How to stop ADHD kids from Hitting. Περιοδικό ADDITUDE, τεύχος Χειμώνας 2009.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου