Οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις της παιδικής ηλικίας μπορούν να καταπολεμήσουν τα στερεότυπα

Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο NPJ Science of Learning οι πρώτες κοινωνικές εμπειρίες στον παιδικό σταθμό μπορούν να μετριάσουν μεγαλώνοντας τις τάσεις προς τα στερεότυπα. Η μελέτη αυτή έρχεται να συμπληρώσει κατά κάποιον τρόπο προηγούμενη έρευνα που υποστηρίζει ότι  η έκθεση στην κοινωνική ποικιλομορφία στην πρώιμη ζωή, όπως μέσω της ημερήσιας φροντίδας σε παιδικό σταθμό, επηρεάζει τον τρόπο επικοινωνίας των ανθρώπων.

«Όσο περισσότερο χρόνο αφιερώνει ένα άτομο στη φροντίδα ως παιδί, τόσο πιο πιθανό είναι να ξεπεράσει τις στερεότυπες πεποιθήσεις του κατά τη διάρκεια των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων αργότερα στη ζωή του», λέει ο βασικός συγγραφέας της μελέτης Arjen Stolk, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογικών και Επιστημών του Εγκεφάλου.

"Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια αυξημένη ευαισθησία στη διαφορετικότητα των ατόμων με τα οποία αλληλεπιδρούν”.

Η μελέτη είχε ως στόχο να εξετάσει εάν τα άτομα θα προσάρμοζαν τη συμπεριφορά τους με βάση τις πεποιθήσεις σχετικά με το ποιον αλληλεπιδρούν.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα μη λεκτικό ψηφιακό επιτραπέζιο παιχνίδι στο οποίο συμμετείχαν περίπου 100 συμμετέχοντες από μια ευρύτερη διαχρονική μελέτη στην Ολλανδία.

Το παιχνίδι απαιτούσε από τους συμμετέχοντες να βοηθήσουν έναν συμπαίκτη, ο οποιος είτε υποτίθεται ότι ήταν ένα παιδί 5 ετών είτε ένας ενήλικας 25 ετών, να βρει κρυφές ενδείξεις στο ταμπλό.

Κάθε φορά που ο συμπαίκτης «άλλαζε» (ηλικία), έδειχναν στους συμμετέχοντες μια φωτογραφία με ποιον φαινομενικά έπαιζαν.

Στην πραγματικότητα, όλοι οι συμμετέχοντες συσχετίζονταν σε όλο το παιχνίδι με έναν ενήλικα.

Οι συμμετέχοντες αφιέρωσαν λίγο περισσότερο χρόνο στην τοποθεσία-στόχο όταν πίστευαν ότι αλληλεπιδρούσαν με ένα παιδί, βασιζόμενοι σε ένα απλό στερεότυπο ότι τα παιδιά είναι λιγότερο ικανά από τους ενήλικες.

Σημειωτέον, δεν υπήρχαν διαφορές στη συμπεριφορά του συμπαίκτη είτε τον εκλάμβαναν ως παιδί είτε ως ενήλικα.

Στην ανάλυση των δημογραφικών στοιχείων των συμμετεχόντων, η ομάδα διαπίστωσε ότι όσοι είχαν λάβει φροντίδα σε παιδικό σταθμό ακόμα και πριν από την ηλικία των 3 ετών ξεπέρασαν γρηγορότερα τα στερεότυπά τους στην ηλικία των 17, προσαρμόζοντας τη συμπεριφορά τους ώστε να αντιμετωπίζουν ισότιμα ​​και τους ενήλικες συμπαίκτες.

Αντίθετα, οι συμμετέχοντες που δεν είχαν αυτή την πρώιμη κοινωνική έκθεση ήταν πιο πιθανό να διατηρήσουν τις στερεότυπες απόψεις τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η τάση ίσχυε ανεξάρτητα από το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο των συμμετεχόντων ή αν είχαν αδέρφια.

«Οι συμμετέχοντες που πήγαιναν στον παιδικό σταθμό ήταν πιο ευέλικτοι κοινωνικά στις αλληλεπιδράσεις τους με άλλους», λέει η επικεφαλής συγγραφέας Saskia Koch, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Donders Center for Cognitive Neuroimaging στο Πανεπιστήμιο Radboud στο Nijmegen της Ολλανδίας.

Η συγγραφική ομάδα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ικανότητα για ευέλικτη προσαρμογή στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μπορεί να προβλεφθεί από το πλούσιο περιβάλλον που παρέχει η ημερήσια φροντίδα στην πολύ μικρή ηλικία.

Saskia B. J. Koch, Anna Tyborowska, Hannah C. M. Niermann, Antonius H. N. Cillessen, Karin Roelofs, Jana Bašnáková, Ivan Toni, Arjen Stolk. Integrating stereotypes and factual evidence in interpersonal communication. npj Science of Learning, 2024; 9 (1) DOI: 10.1038/s41539-024-00262-6

Με πληροφορίες από Science Daily

Ευλαμπία Αγγέλου

Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας

Ανεξάρτητη Ερευνήτρια