Κυριακή 10 Μαρτίου 2024

Ενδυνάμωση των μαθητών με την μέθοδο της επαναλαμβανόμενης ανάγνωσης

Αυτή η στρατηγική για τη βελτίωση των δεξιοτήτων ανάγνωσης των μαθητών δημοτικού τους δίνει τη δυνατότητα να δουν την πρόοδό τους.

Κατά την επαναλαμβανόμενη ανάγνωση ένας μαθητής διαβάζει ένα κείμενο πολλές φορές. Η επαναλαμβανόμενη ανάγνωση σύντομων κειμένων, προτάσεων και ονομάτων ή ήχων γραμμάτων μπορεί να βελτιώσει την αναγνωστική ευχέρεια των παιδιών. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ενδυναμώσουν τους μαθητές τους χρησιμοποιώντας την επαναλαμβανόμενη ανάγνωση ως ευκαιρία για να προσφέρουν ανατροφοδότηση, να τους βοηθήσουν να ενεργήσουν βάσει της ανατροφοδότησης και να αντιληφθούν την πρόοδό τους.

Η αρχή

Τις περισσότερες φορές, η επαναλαμβανόμενη ανάγνωση είναι μια στρατηγική στην οποία καταφεύγουν οι μαθητές όταν διαβάζουν : μπορεί να διαβάσουν ξανά μια φράση ή μια πρόταση για να αποκτήσουν μεγαλύτερη ευχέρεια και/ή να επαληθεύσουν ότι έχει νόημα. Η επαναλαμβανόμενη ανάγνωση μπορεί να χρησιμοποιείται και από τους εκπαιδευτικούς για να αξιολογούν την πρόοδο των μαθητών τους και να τους βοηθούν να κατανοούν την βελτίωσή τους στον συγκεκριμένο τομέα. Όταν οι μαθητές βλέπουν την πρόοδό τους, κατανοούν πόσο σημαντικό είναι να διαβάζουν ένα κείμενο πολλές φορές προκειμένου να το διαβάζουν με μεγαλύτερη ευχέρεια και να το κατανοούν σε βάθος.

Στις τυπικές χρονομετρημένες αναγνώσεις, ο μαθητής διαβάζει ένα κείμενο δυνατά για ένα λεπτό. Το κείμενο αυτό ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία και την ικανότητά του. Μπορεί να είναι μια σελίδα με γράμματα όπου ο μαθητής λέει τα ονόματα των γραμμάτων ή τους ήχους των γραμμάτων ή μπορεί να είναι μια σειρά από προτάσεις ή ακόμα και ένα απόσπασμα κειμένου. Οι χρονομετρημένες αξιολογήσεις ανάγνωσης πραγματοποιούνται συνήθως με έναν μαθητή και έναν/μια εκπαιδευτικό. Εναλλακτικά, μπορεί μια ολόκληρη τάξη να εξασκείται μαζί στην χρονομετρημένη ανάγνωση—για παράδειγμα, όταν μια τάξη νηπιαγωγείου διαβάζει τους ήχους μιας σειράς γραμμάτων.

Είναι σημαντικό οι δάσκαλοι να εξασκούν τους μαθητές τους στην επαναλαμβανόμενη χρονομετρημένη ανάγνωση έτσι ώστε οι τελευταίοι να μην αγχώνονται όταν πρόκειται να χρονομετρηθούν καθώς διαβάζουν. Επίσης είναι σημαντικό να εξηγούμε στα παιδιά ότι υπάρχουν στιγμές που ο ρυθμός ανάγνωσης μπορεί να επιβραδυνθεί καθώς εργαζόμαστε στην έκφραση και την αποκωδικοποίηση. Επομένως ο ρυθμός ανάγνωσης είναι μόνο ένας δείκτης της προόδου μας.

Παρέχοντας αρχική ανατροφοδότηση

Αν ένας μαθητής σας έχει κολλήσει σε μια λέξη που αποκωδικοποιείται με μια στρατηγική φωνητικής που έχει συναντήσει στο παρελθόν, υπενθυμίστε του τη στρατηγική για να τον βοηθήσετε να την διαβάσει. Επιλέγετε προσεκτικά τις οδηγίες σας έτσι ώστε απλά να τον ενθαρρύνετε να προσπαθήσει και να τα καταφέρει μόνος του. Εάν η λέξη έχει ένα ακανόνιστο μέρος ή είναι μια λέξη που είναι απίθανο να γνωρίζει ένας μαθητής από προηγούμενη ανάγνωση, ο/ η εκπαιδευτικός μπορεί να περιμένει μερικά δευτερόλεπτα και στη συνέχεια να πει εκείνος/η την λέξη.Μπορείτε επίσης να έχετε υπογραμμίσει από πριν με μαρκαδόρο τις πολύ δύσκολες λέξεις που θεωρείτε σχεδόν αδύνατο να διαβάσει το παιδί και να τις διαβάζετε εσείς όταν φτάνει σε εκείνο το σημείο, εξηγώντας του ότι είναι πολύ δύσκολες και δεν τις έχει ξανασυναντήσει μέχρι τώρα.

Όταν ένας μαθητής εργάζεται στην ανάγνωση φράσεων, μια μορφή ανατροφοδότησης μπορεί να είναι ένας δάσκαλος που λειτουργεί ως μοντέλο δείχνοντας πώς συγκεντρώνει τις λέξεις σχηματίζοντας φράσεις. Όταν εγώ λειτουργώ σαν πρότυπο, βάζω μια γραμμή κάτω από τις λέξεις που παίρνω μαζί. Άλλοι εκπαιδευτικοί βάζουν κάθετο μεταξύ των φράσεων. Για παράδειγμα: «Πήγα στο κατάστημα / για να πάρω φαγητό για τη γάτα μου». Αφού το παιδί δει πώς γίνεται, μπορεί να διαβάσει μόνο του την φράση, ή να την διαβάσει αρχικά μαζί με τον/την εκπαιδευτικό και στη συνέχεια μόνο του.

Μια άλλη επιλογή για μοντελοποίηση είναι η «ανάγνωση - τραμπάλα», όπου διαβάζει ο/η εκπαιδευτικός, διαβάζει το παιδί, διαβάζει ο / η εκπαιδευτικός με μια συμβουλή για βελτίωση και το παιδί διαβάζει ξανά. Εναλλακτικά, ο δάσκαλος και ο μαθητής θα μπορούσαν να διαβάζουν εναλλάξ μια λέξη ο καθένας μπρος-πίσω, στη συνέχεια να το επαναλάβουν αλλά αλλάζοντας τη σειρά τους. Εναλλάσσοντας τις λέξεις, ο μαθητής έχει την ευκαιρία να διαβάζει και να ακούει κάθε λέξη στις δύο αναγνώσεις.

Είναι πολύ σημαντικό να κοιτάζουν οι μαθητές μέσα στο κείμενο ακόμα και όταν δεν διαβάζουν εκείνοι, καθώς έτσι ο εγκέφαλός τους μαθαίνει να αναγνωρίζει αυτόματα τις λέξεις.

Όταν ο στόχος ενός μαθητή είναι να αυξήσει την ταχύτητα ανάγνωσής του, του ζητώ να «κυνηγήσει» τις λέξεις. Διαβάζουμε μαζί και ακολουθώ έναν λίγο πιο γρήγορο ρυθμό από αυτό που θα ακολουθούσε ο ίδιος. Με αυτόν τον τρόπο κυνηγάει τα λόγια μου.

Πώς κάνουμε ανατροφοδότηση

Η ανατροφοδότηση πρέπει να είναι συγκεκριμένη και αντικειμενική. Όσο πιο συγκεκριμένη είναι, τόσο πιο ουσιαστική και ενδυναμωτική είναι. Εστιάζω στην δεξιότητα που εργάζεται ο μαθητής και δίνω ένα παράδειγμα για το πώς ή πότε χρησιμοποίησε τη στρατηγική. Ξεκινάω με ένα θετικό σχόλιο και μετά μπορεί να προσφέρω μια συμβουλή. «Διόρθωσες τη λέξη «φύλλο» όταν είδες ότι το «ψηλό» δεν έβγαζε νόημα. Όταν θα διαβάσουμε την επόμενη φορά, θυμήσου να σταματήσεις εδώ στην τελεία.»

Είναι σημαντικό να δίνετε συνοπτικά τις παρατηρήσεις σας (θετικές και συμβουλές βελτίωσης) και να μην διακόπτετε το παιδί πολλές φορές καθώς διαβάζει για να μην χάνει την συγκέντρωσή του. Προσωπικά που αρέσει πολύ να ρωτάω τους μαθητές μου "Τι έκανες καλά;" Εάν ένας μαθητής δεν μπορεί ακόμα να καταλάβει πού τα πήγε καλά, του αναφέρω μερικούς τομείς που νομίζω ότι ταιριάζουν στην συγκεκριμένη περίπτωση έτσι ώστε να μπορεί να διαλέξει.

Πιθανοί τομείς εστίασης όπου μπορούμε να εστιάσουμε είναι για παράδειγμα η αυτοδιόρθωση, η χρήση στρατηγικών κατά την αποκωδικοποίηση, η επιμονή, η διατήρηση του βλέμματος στο κείμενο και η συνεχής παρακολούθηση, η ανάμνηση μιας λέξης που έχουμε ξανασυναντήσει σε προηγούμενα κείμενα.

ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ

Δείτε μερικές ακόμα στρατηγικές που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε με στόχο την ενδυνάμωση των παιδιών.

Βάλτε το οπτικό στοιχείο στην ανάγνωση

Δώστε ένα γράφημα ράβδων για να χρωματίσει ο μαθητής μετά την πρώτη του ανάγνωση. Αν διαβάζει 45 λέξεις το λεπτό, τότε πρέπει να βάψει 45 τετράγωνα χρησιμοποιώντας ένα χρώμα όπως το κίτρινο. Στη συνέχεια, αφού εξασκηθεί στο κείμενο με επαναλαμβανόμενη ανάγνωση και λάβει ανατροφοδότηση από τον δάσκαλο, μπορεί να κάνει μια τελική ανάγνωση και να χρωματίσει την επόμενη στήλη των τετραγώνων με πράσινο.

Ρωτήστε τα παιδιά

Ρωτώ πάντα τους μαθητές μου τι του βοήθησε να βελτιωθούν ή –αν η βαθμολογία τους έχει πέσει- πού νομίζουν ότι οφείλεται αυτό. Είναι πολύ σημαντικό να παρέχουμε στα παιδιά τρόπους για να παρακολουθούν την πρόοδο τους και να προβληματίζονται σχετικά με το τι τα βοήθησε και τι όχι. Είναι στην πραγματικότητα ένα εργαλείο για την μάθησή τους στο μέλλον.

Βοηθήστε τα παιδιά να θέσουν στόχους

Όταν ένας μαθητής θέτει έναν στόχο για τη μάθησή του, βρίσκεται στη θέση του «οδηγού». Είναι πιο αφοσιωμένος σε αυτό που θέλει να κάνει και έχει μεγαλύτερο κίνητρο για να προσπαθήσει περισσότερο. Ο/η εκπαιδευτικός μπορεί να τον βοηθήσει να κάνει βήματα προς τον στόχο του προσφέροντάς του στρατηγικές και ανατροφοδότηση. Μερικοί στόχοι θα μπορούσαν να είναι: να αυξήσει τον αριθμό των λέξεων που διαβάζονται σε ένα λεπτό, να παίρνουν μια αναπνοή όταν συναντούν μια δύσκολη λέξη, να διαβάζουν σωστά τις λέξεις που περιέχουν έναν δίφθογγο ή να ενθαρρύνουν τον εαυτό τους όταν δυσκολεύονται.

Όσο περισσότερο ενδυναμώνουμε τους μαθητές μας μέσω των στρατηγικών και της ανατροφοδότησης, τόσο περισσότερο επιταχύνουμε την αναγνωστική τους ανάπτυξη. Η ανάγνωση είναι μια θεμελιώδης δεξιότητα που εμείς, ως εκπαιδευτικοί, πρέπει να χτίσουμε σε όλους τους μαθητές μας. Σύμφωνα με τα λόγια του Frederick Douglass, «Όταν μάθεις να διαβάζεις, θα είσαι για πάντα ελεύθερος».

Απόδοση του άρθρου Empowering Students With Repeated Reading

Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου