Από τη Μελβούρνη της Αυστραλίας όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε και την Ελλάδα όπου πέρασε την εφηβεία της, στη Γροιλανδία, τη Λαπωνία, την Αφρική και την Ιαπωνία. Και από καθηγήτρια Αγγλικών (που δεν έπαψε να είναι), συγγραφέας, εξερευνήτρια και δημιουργός επιτυχημένων σειρών βιβλίων. Πριν φτάσει στις εξερευνήσεις και τις κατασκοπείες, είχε γράφει μεταξύ άλλων για έναν Κοραλλιογενή ύφαλο, για μια μέρα σε άσπρο-μαύρο, για ένα ταξίδι Στον πλανήτη Κόκκινο μια φορά και έναν Βασιλιά Φωνακλά που Γαλήνη δεν βρίσκει. Θα έλεγα ότι κάπου εκεί τελειώνει η πρώτη φάση της συγγραφικής της πορείας.
Τα τελευταία δύο χρόνια είναι ιδιαιτέρως δραστήρια και δημιουργική, ενώ παράλληλα έχει δουλέψει και εξελίξει πολύ το στυλ γραφής της, εμφανίζοντας ωριμότητα και μπολιάζοντας τις ιστορίες της με πολλά ποιοτικά στοιχεία. Μετά τα Η Οικογένεια Γκρίφιν ταξιδεύει με αερόστατο και Η Μυστική Πόρτα από τις Εκδόσεις Ελληνοεκδοτική, ήρθαν οι συνέχειες στο πολύ αξιόλογο Ημερολόγιο ενός εξερευνητή με τελευταίο δείγμα το καλοδουλεμένο Στη μαύρη ήπειρο, ενώ με τις Εκδόσεις Διόπτρα προχώρησε στη δημιουργία δύο νέων σειρών που έχουν επίσης κερδίσει τις εντυπώσεις. Η πρώτη φέρει τον τίτλο Σε καταλαβαίνω όπου με τα βιβλία Ο Νόλαν μετράει τα αστέρια και Ο Μπερτ χάνει τη φωνή του εξερευνά την ενσυναίσθηση σε θέματα όπως η απώλεια και τα πικρά λόγια που οδηγούν στην απογοήτευση με τρόπο που κερδίζει τον αναγνώστη, ενώ με τη σειρά Οι Κατάσκοποι της Γεωγραφίας που επιμελείται, υπογράφει το πρώτο βιβλίο της σειράς με τίτλο Ένας σαμουράι, ένα σπαθί και το κεράσι της ζωής (το δεύτερο είναι το Μήνυμα στο Μανχάταν της Μαρίας Ρουσάκη).
Διανύει την πιο ώριμη και δημιουργική περίοδό της καριέρας της, κάτι που φαίνεται όχι από την ποσότητα αλλά από την ποιότητα με την οποία ντύνει τα τελευταία βιβλία της. Βιβλία που έρχονται απανωτά, τόσο που δεν προλάβαμε να εξερευνήσουμε τα πάντα μέσα από αυτή τη συζήτηση.
Η συγγραφέας Τζένη Κουτσοδημητροπούλου σε #Συνέντευξη στο #ELNIPLEX.
Σε καταλαβαίνω: Ο Νόλαν μετράει τα αστέρια
Μίλησέ μας για τη νέα σειρά βιβλίων Σε καταλαβαίνω από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Είναι μια νέα σειρά για παιδιά προσχολικής ηλικίας που με λίγες λέξεις, λιτή γραφή και πλούσια εικονογράφηση, καταπιάνεται με δύσκολα και ευαίσθητα θέματα.Οι ήρωες [θα]είναι πάντα ζωάκια – όχι τυχαία. Ένα ευαίσθητο θέμα γίνεται πιο εύκολα αποδεκτό και με τη μικρότερη συναισθηματική φόρτιση όταν περνάει μέσω της αναφοράς σε ζώα.
Πόσο έψαξες και διάβασες για να διαχειριστείς η ίδια μέσα από την ιστορία του Νόλαν το ζήτημα της διαχείρισης της απώλειας;
Έψαξα και διάβασα πολύ πριν ξεκινήσω. Μίλησα εξαντλητικά με φίλη ψυχολόγο αλλά και πολλούς γονείς που σχετικά πρόσφατα βίωσαν την απώλεια παππούδων/γιαγιάδων και κλήθηκαν να διαχειριστούν την ενημέρωση-αντιδράσεις των παιδιών τους. Αυτό που προσπάθησα, πάνω απ’ όλα, ήταν να είμαι κοντά στην πραγματικότητα, προσεγγίζοντας όμως το θέμα της απώλειας με πολύ προσοχή, σεβασμό, ευαισθησία και αγάπη προς το παιδί-αναγνώστη.
Πόσο δύσκολο είναι για ένα παιδί να καταλάβει ότι ο βίος των ανθρώπων είναι απροσδόκητα πεπερασμένος;
Είναι εξαιρετικά δύσκολο, όπως επίσης είναι δύσκολο να ξεκινήσει κανείς μια συζήτηση με ένα μικρό παιδί για ένα τόσο ευαίσθητο θέμα. Σε αυτή την ηλικία ένα παιδί δεν έχει την πείρα να το συλλάβει, να το κατανοήσει και να το διαχειριστεί. Θεωρεί τα μέχρι εκείνη τη στιγμή δεδομένα ως παντοτινά. Γι΄αυτό, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και σεβασμό.
Μίλησε μας για τη στάση της γιαγιάς που έμεινε πίσω να υποφέρει και ταυτόχρονα να διαχειρίζεται;
Ο Νόλαν περνούσε τα Σαββατοκύριακα με τον παππού και τη γιαγιά. Όταν ξαφνικά «έφυγε» ο παππούς, ο Νόλαν προσπάθησε να διαχειριστεί τα συναισθήματα του. Όπως και η γιαγιά άλλωστε από την πλευρά της. Και οι δύο πρέπει να πενθήσουν, να ζήσουν αυτό το συναίσθημα για να πάνε παρακάτω. Και οι δύο χρειάζονται χρόνο να βάλουν τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους σε μια σειρά. Και η γιαγιά, σαν μεγαλύτερη, εμπειρότερη και σοφότερη, έδωσε τον χρόνο και το χώρο που χρειάζεται να ωριμάσει η νέα κατάσταση μέσα τους, μέχρι να μπορούν να γυρίσουν και πάλι σε μια κανονικότητα.
Θα ήθελα να μου πεις για την αφηγηματική τεχνική που επέλεξες. Έχω την αίσθηση, πιο λιτή από ποτέ.
Πράγματι. Ήθελα σε λίγες λέξεις να χωρέσει ένα τόσο σημαντικό θέμα. Τα παιδιά έχουν υψηλή αντίληψη και ένστικτο. Ο λιτός και στοχευόμενος λόγος, είναι άμεσα κατανοητός από πλευράς τους. Με αυτόν τον τρόπο και άμεσα, προσπάθησα να πλησιάσω την ευαίσθητη παιδική ψυχή.
Γιατί επέλεξες το όνομα Νόλαν; Υπάρχει κάποιο μυστικό πίσω από τη δημιουργία αυτού του βιβλίου;
Πάντα η διαδικασία του ονόματος είναι ένα θέμα. Κάνω έρευνα, ψάχνω ελληνικά ονόματα ή ξένα. Ψάχνω τη σημασία τους, αν έχουν κάποια. Πριν από την κάθε «βάπτιση» έχω τον ήρωά μου σαν εικόνα και ψυχοσύνθεση. Έπειτα διαλέγω το όνομα που για μένα του/της ταιριάζει. Κάπως έτσι επέλεξα το όνομα Νόλαν. Ταίριαζε γάντι στον αρκούδο μου.
Μυστικό, κανένα τελικά.
Σε καταλαβαίνω: Ο Μπερτ Χάνει τη φωνή του
Δεύτερο βιβλίο της σειράς. Γιατί ο Μπερτ χάνει τη φωνή του;
Γιατί δέχεται τον λεκτικό εκφοβισμό μιας παρέας, από το περιβάλλον του. Τον χλευάζουν και περιγελούν σχολιάζοντας ένα βασικό χαρακτηριστικό του γνώρισμα, τη χροιά και την ένταση της φωνής του. Ο Μπερτ δεν θα αντέξει, θα λυγίσει και θα χάσει την αυτοπεποίθησή του. Δεν θα μπορεί να αρθρώσει μια λέξη. Θα χάσει τη φωνή του και θα απομακρυνθεί.
Ο εκφοβισμός υπήρχε στα δικά σου παιδικά χρόνια; Γιατί στην Ελλάδα τον ανακαλύψαμε τα τελευταία είκοσι-εικοσιπέντε χρόνια,
Υπήρχε, αλλά όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό. Μεγάλωσα στην Αυστραλία την εποχή που άνοιξε τα σύνορά της σε στρατιές από μετανάστες. Η εκεί κοινωνία, αναγκαστικά υιοθέτησε τις πολλές εθνικότητες, την διαφορετικότητα, την πολυπολιτισμικότητα και τα κατάφερε .
Σήμερα λειτουργούν πρότυπα μέσω της ηλεκτρονικής επικοινωνίας και των ΜΜΕ, που προβάλλουν μανιωδώς κάθε μορφής βία και επιβολής στους άλλους. Ειδικά σε χώρες με έλλειμμα παιδείας και κουλτούρας, που αντιγράφουν και αφομοιώνουν άκριτα, κυρίως τα άσχημα, ανάλογες τάσεις βρίσκουν πρόσφορο έδαφος κ εξαπλώνονται γρήγορα. Στη χώρα μας υπήρχαν, σε μικρότερη κλίμακα, ανάλογα προβλήματα και στο παρελθόν, αλλά η αμεσότητα της ηλεκτρονικής ενημέρωσης των τελευταίων χρόνων και η τάση της αντιγραφής, βοήθησαν στο να εξελιχθεί σε ένα από τα κύρια θέματα των δελτίων «ειδήσεων».
Γιατί μάθαμε να σιωπούμε, Τζένη; Γιατί πάντα η γειτονιά δεν ήξερε;
Η γειτονιά πάντα σιωπούσε. Κοιτούσε από την κλειδαρότρυπα, κουτσομπόλευε, αλλά σιωπούσε, κοίταζε τη «δουλειά» της. Και δεν είναι μόνο αυτό που έλεγε η γιαγιά μου «κάθε σπίτι έχει το σταυρό του». Κατά βάση αδιαφορούμε, κάτι που συνεχώς επιδεινώνεται. Βουλιάζουμε στο άγχος, στην ανασφάλεια, στο φόβο για το αύριο.
Βασανιζόμαστε από τους οικονομικούς στόχους και τα προβλήματα που μας πνίγουν. Ανταγωνισμός στη δουλειά και μετά σπίτι αναμένοντας «οδηγίες», από την TV των φτηνών εικόνων και των φτηνών προτύπων. Γιατί λοιπόν να νοιαστώ αληθινά για τον δίπλα; Σε τι θα με ωφελήσει στους στόχους μου; Μακριά από μας το κακό, και όπου να ναι…
Πώς μπορεί να σπάσει τη σιωπή ένα καλός φίλος, η στήριξη της οικογένειας ή του σχολείου;
Το άμεσο κοντινό μας περιβάλλον μπορεί να βοηθήσει καθοριστικά. Είναι η φωνή μας όταν για κάποιο λόγο χαθεί. Το στήριγμά μας σε μια δύσκολη στιγμή. Οι πλάτες όταν χρειάζεται κάπου να ακουμπήσουμε. Τα αυτιά πάντα έτοιμα να ακούσουν. Είναι οι άνθρωποι, που ο καθένας με τον τρόπο του, μας δίνει δύναμη. Γιατί όσο δυνατός και αν είναι κάποιος, χρειάζεται αυτή τη στήριξη, την ψυχική ενδυνάμωση, για να αποκτήσει ξανά την χαμένη αυτοπεποίθηση.
Όπως πολύ σοφά λέει ο Μπερτ «Έχουμε ένα ηλιοβασίλεμα να προλάβουμε» και συνεχίζω εγώ λέγοντας… και καμία κακία, πικρόχολο σχόλιο ή συμπεριφορά δεν αξίζει να το χάσουμε.
Το ημερολόγιο ενός εξερευνητή
Αυτή η σειρά θα έλεγα ταξιδιωτικών ημερολογίων ξεκίνησε από την αγάπη σου για την Αυστραλία ή είχε πιο ευρεία αφετηρία;
Ξεκίνησε από την αγάπη μου για τα ταξίδια και για εξερεύνηση διαφορετικών πολιτισμών. Ανέκαθεν με γοήτευε το να γνωρίζω καινούριους ανθρώπους σε ένα ταξίδι. Να ακούω τις ιστορίες τους, και να μαθαίνω τις συνήθειες και τον τρόπο ζωής τους από πρώτο χέρι. Και πάντα επιδίωκα να ζήσω στιγμές με ντόπιους λαούς της κάθε περιοχής.
Η Αυστραλία ήταν ο πρώτος προορισμός, γιατί πέρα από την μεγάλη αγάπη που της έχω ως δεύτερη πατρίδα μου, και τα πολλά βιώματα που με ακολουθούν, παρουσιάζει ιδιαίτερο ιστορικό και πολιτισμικό ενδιαφέρον.
Πόση έρευνα χρειάζεται κάθε τέτοιο βιβλίο το οποίο μας ταξιδεύει σε πολιτισμούς, γεωγραφικές τοποθεσίες, έθιμα;
Πολύ, μα πάρα πολύ. Βιβλία, ιστοσελίδες, εφημερίδες, ντοκιμαντέρ κ.α. Κάποια στιγμή, επειδή οι πληροφορίες είναι ανεξάντλητες, λες φτάνει, πρέπει κάποια στιγμή να ξεκινήσει η γραφή. Και κάπου εκεί αρχίζει το ιδιαίτερα δημιουργικό κομμάτι. Η έρευνα όμως συνεχίζεται παράλληλα, μέχρι και τη γραφή της τελευταίας λέξης του κειμένου.
Μετά τους Αβορίγινες και τους Μαορί σε Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, μετά τους Ινουίτ και Σαάμι σε Γροιλανδία και Λαπωνία, ένα νέο, τρίτο ημερολόγιο μας ταξιδεύει στην Αφρική. Πού θα περιηγηθούμε στη Μαύρη Ήπειρο;
Θα ξεκινήσουμε από τη Δημοκρατία του Νίγηρα και θα διασχίσουμε, με ένα καραβάνι της φυλής Τουαρέγκ, την πιο αφιλόξενη έρημο του κόσμου, τη Σαχάρα. Συγκεκριμένα την έρημο Τενερέ. Στη συνεχεία ο εξερευνητής θα πρέπει να ολοκληρώσει την αποστολή του, έτσι θα απογειωθεί για την Κένυα. Αλλά μια αναγκαστική προσγείωση θα τον βρει στην Αιθιοπία. Εκεί θα έχει ευχάριστες συναντήσεις με τις φυλές Τούρσι και Χάμαρ. Και μετά από λίγες μέρες θα φτάσει στη Κενύα, συγκεκριμένα την πόλη Ναΐβάσα. Μαζί με ντόπιους και ακτιβιστές θα βάλουν μπροστά το σχέδιό τους.
Ο αναγνώστης θα δει, παράλληλα, ότι δεν πρόκειται για ημερολόγια μυστηρίου και παράθεσης γνώσεων για τόπους και λαούς αλλά και ανάδειξης μεγάλων προβλημάτων. Μίλησέ μας για αυτά.
Αυτό ακριβώς. Η παράθεση γνώσεων για τόπους και λαούς είναι το όχημα για να αναδειχθούν σοβαρά και επίκαιρα προβλήματα σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Τα προβλήματα είναι πολλά και εξαιρετικά σοβαρά. Υπάρχουν ανθρωπιστικά και περιβαλλοντικά θέματα, που θέλω να φέρω κοντά στο παιδί αναγνώστη. Ένα κίνητρο να ψάξει κάτι παραπάνω. Να προβληματιστεί. Να αποκτήσει κριτική σκέψη και να εμβαθύνει μόνο του, περισσότερο.
Πόσα ημερολόγια μας περιμένουν ακόμα και πού θα ταξιδέψουμε;
Θα υπάρξουν ακόμα δύο βιβλία της σειράς και ίσως έχουμε και συνέχεια… Ετοιμαστείτε,, βγάλτε διαβατήριο και βίζα γιατί θα ταξιδέψουμε στη Νότια Αμερική και στην Ασία.
Εκδόσεις Διόπτρα
Εκδόσεις Ελληνοεκδοτική
Εκδόσεις Μεταίχμιο
Εκδόσεις Κόκκινη Κλωστή Δεμένη
Πηγή: elniplex
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου