Τα παραμύθια σημαδεύουν τα παιδιά με έναν περίεργο τρόπο. Περνάνε μηνύματα χωρίς εκείνα να το καταλαβαίνουν, ενώ ακόμη δεν έχουν αναπτύξει την κριτική τους σκέψη, ώστε να μπορούν να τα επεξεργαστούν.
Από τη δεκαετία του '90 και μετά, όταν μιλάμε για παιδικά παραμύθια και ταινίες, ένα όνομα περνάει από το μυαλό όλων: Disney. Πρόκειται για την πιο γνωστή εταιρεία παραγωγής. Έχει καταφέρει να συνδέσει με το όνομα της με τη μαγεία. Τα πιο γνωστά παιδικά της; Ο βασιλιάς των λιονταριών, τα σκυλιά της Δαλματίας, Μίκυ Μάους. Σε όλα, ο κεντρικός ήρωας είναι αρσενικού γένους. Βέβαια, υπάρχουν οι λεγόμενες “Πριγκίπισσες της Ντίσνεϊ”.
Την ερώτηση "ποια είναι η αγαπημένη σου πριγκίπισσα” τα μικρά κορίτσια την ακούν συχνά. Και πρέπει να διαλέξουν ανάμεσα στην κοπέλα που ο μόνος τρόπος για να σωθεί από την κακιά μητριά της και να ζήσει μια πλουσιοπάροχη ζωή ήταν να παντρευτεί κάποιον που ήξερε για το πολύ 10 λεπτά (το ότι εκείνος δε θυμόταν καν το πρόσωπο της, ας μην το συζητήσουμε) και στην κοπέλα που στη διάρκεια όλης της ταινίας κοιμόταν και παντρεύτηκε κάποιον επειδή τη φίλησε εν αγνοία της. Φυσικά υπάρχουν κι άλλες επιλογές. Η κοπέλα που παντρεύτηκε κάποιον που έτυχε να είναι εκεί όταν ξεκόλλησε το κομμάτι του δηλητηριώδες μήλου από το λαιμό της και η κοπέλα που άφησε την οικογένεια της και άλλαξε όλο της τον εαυτό για να αρέσει σε κάποιον που επίσης δεν ήξερε.
Οι περιπτώσεις της Μπέλλας από το παραμύθι “Η Πεντάμορφη και το Τέρας” και της Γιασμίν από το “Αλαντίν” είναι καλύτερες, αλλά όχι χωρίς προβλήματα.
Το περίεργο είναι πως ηρωίδες που θα αποτελούσαν πολύ καλύτερα πρότυπα είναι παραγκωνισμένες και δεν προβάλλονται το ίδιο. Είναι πολύ δυσκολότερο να βρεις κάποιο προϊόν με τη Μουλάν ή την Ποκαχόντας από το να βρεις το ίδιο προϊόν με τη Σταχτοπούτα.
Με αυτά τα ερεθίσματα, είναι φυσικό επακόλουθο κάποια κορίτσια να μεγαλώνουν περιμένοντας κάποι@ άλλ@ να δώσει τις δικές τους μάχες και να δημιουργήσει ένα όμορφο κόσμο για αυτές.
Φυσικά, το πρόβλημα δεν είναι στα ίδια τα παραμύθια. Γράφτηκαν σε μια άλλη εποχή και αντικατοπτρίζουν μια άλλη πραγματικότητα. Το πρόβλημα είναι πως αυτά τα παραμύθια προωθούνται περισσότερο από τα άλλα ως “ειδικά για κορίτσια”. Το πρόβλημα είναι πως η κοινωνία περιμένει από τα κοριτσάκια να έχουν ξεχωρίσει μια πριγκίπισσα, όχι κάποι@ ήρω@ από οποιοδήποτε παραμύθι.
Η ίδια η Ντίσνεϊ φαίνεται να έχει αλλάξει τακτική. Στις πιο πρόσφατες ταινίες της, βλέπουμε ηρωίδες να πολεμούν για αυτό που θέλουν, να διεκδικούν το μέλλον που θέλουν και να ερωτεύονται, αντί να παντρεύονται. Χαρακτηριστικά παραδείγματα το “Μαλλιά Κουβάρια” και το “Ψυχρά κι Ανάποδα”.
Ωστόσο, μέχρι πρόσφατα παρατηρούσαμε μία ακόμη μεγάλη έλλειψη: ομοφυλόφιλοι, μπάι, τρανς και ανάπηροι χαρακτήρες. Δεν υπήρχαν σχεδόν πουθενά. Ουσιαστικά, μόνο υποψίες είχαμε για κάποιους χαρακτήρες ότι ίσως και να μην είναι στρέιτ. Για παρηγοριά μπορούσαμε να δούμε μόνο τις σκηνές από τη Μουλάν, όπου εκείνη υποκρίνεται πως είναι άντρας και ερωτεύονται με τον Πινγκ, κι αυτό λέει πολλά.
Αυτό σημαίνει πως γενιές ανθρώπων μεγάλωσαν πιστεύοντας πως το φυσιολογικό είναι να είσαι στρέιτ, πως ίσως και να είναι οι μόνοι που δε νιώθουν έτσι προς το αντίθετο βιολογικό φύλο. Και για αυτόν ακριβώς το λόγο η αναπαράσταση στα παιδικά είναι ιδιαιτέρως σημαντική.
Το 2020 βγήκε για πρώτη φορά από τη Ντίσνεϊ η μικρή μήκους ταινία “Out”. Η ταινία αφορά ένα νεαρό άνδρα που προσπαθεί να βρει το κουράγιο να πει στους γονείς του ότι είναι γκέι.
Είναι ένα μικρό, αλλά ελπιδοφόρο βήμα.
Πηγή: Φylis AUTh
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου