Κυριακή 28 Ιουλίου 2019

Σημαιοφόρος: Από τον «τυχερό» και πάλι στον «άριστο». Όμως η Παιδαγωγική;

Πριν από δυο χρόνια περίπου, το Υπουργείο Παιδείας με σχετική διάταξη στο ΠΔ 79/2017 αποφάσισε όπως ο σημαιοφόρος στα Δημοτικά Σχολεία αναδεικνύεται πλέον με κλήρωση μεταξύ όλων των μαθητών, αντί του μαθητή που αρίστευε στα μαθήματα. 

Τότε, είχα διατυπώσει δημόσια την αντίθεσή μου στη σχετική διάταξη, γιατί πίστευα, και εξακολουθώ να πιστεύω, πως μια θεσμική συλλογικότητα, όπως είναι το σχολείο, δεν εκπροσωπείται στις δημόσιες εκδηλώσεις από ένα πρόσωπο που στάθηκε τυχερό σε μια κλήρωση, αλλά από το άτομο εκείνο που συγκεντρώνει όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που αυτή η συλλογικότητα θέλει και προσπαθεί να καλλιεργήσει και να αναδείξει. Αυτό συμβαίνει από τα επαρχιακά αθλητικά σωματεία, ως τα ύπατα δημόσια αξιώματα. Παντού και πάντα ο καλύτερος εκπροσωπεί τον θεσμό στον οποίο συμμετέχει.

Η σημερινή Κυβέρνηση επαναφέρει, σύμφωνα με δημοσιεύματα, την προηγούμενη κατάσταση. Το μέτρο αντιμετωπίζεται θετικά, αν κρίνει κανείς από τις αντιδράσεις πολλών, αλλά και από τα τραγελαφικά που συνέβησαν τα δύο τελευταία χρόνια, όπως για παράδειγμα η κλήρωση ως σημαιοφόρου μαθητή που ήταν στο όριο της στασιμότητας λόγω αδικαιολόγητων απουσιών και ο Διευθυντής αγωνιούσε ως την τελευταία στιγμή αν θα εμφανισθεί στην παρέλαση! 

Θα επανέλθει λοιπόν, και ορθά κατά τη γνώμη μου, ο "άριστος" ο οποίος θα εκπροσωπεί στο εξής το Σχολείο. Στο σημείο όμως αυτό προκύπτει ένα ουσιώδες ερώτημα: Ποιος είναι ο άριστος μαθητής;

Όποιος βιαστεί να απαντήσει πως άριστος είναι αυτός που τα έχει όλα «10», τότε κάνει ένα βασικό λάθος που έχει σχέση με την ουσία και την αποστολή του Σχολείου. Διότι το Σχολείο, μέσα από τον διττό του ρόλο, παρέχει στο παιδί ταυτόχρονα Αγωγή και Μόρφωση. Έτσι το «10» στον Έλεγχο Προόδου αποτυπώνει τη μια πλευρά της αποστολής του Σχολείου. Αποτυπώνει τη μόρφωση μέσα από την κατάκτηση των στόχων των γνωστικών αντικειμένων (μαθημάτων). Όμως η Αγωγή, που κατά γενική ομολογία θεωρείται σπουδαιότερη από τις γνώσεις, πού είναι; Πώς ορίζεται και πώς αξιοποιείται; Ένας μαθητής, για παράδειγμα, που δεν τα έχει όλα «10», αλλά προσπαθεί να ξεπεράσει τις όποιες αδυναμίες του, που συμμετέχει ενεργά σε όλες τις σχολικές δραστηριότητες, που βοηθάει και σέβεται τους συμμαθητές του, που προστατεύει τον σχολικό χώρο, που δεν προσβάλλει, δε βρίζει και δεν καταστρέφει, αυτός ο μαθητής δεν είναι άραγε καλύτερος από εκείνον που τα έχει μεν όλα «10» αλλά υπολείπεται ως προς τα προαναφερόμενα ποιοτικά χαρακτηριστικά;

Αν συμφωνήσουμε σ’ αυτό, τότε αναπόδραστα ως τον καλύτερο μαθητή, και επομένως σημαιοφόρο, θα πρέπει να ορίσουμε αυτόν που στο πρόσωπό του συνυπάρχουν ο πλούτος των γνώσεων, η φιλότιμη προσπάθεια και η άριστη αγωγή. Με τον τρόπο αυτό η επιλογή σημαιοφόρου δεν αφήνεται στην τύχη ούτε προκύπτει από μονομερείς προσεγγίσεις, ενώ ταυτόχρονα, μέσα από μια τέτοια διαδικασία συγκερασμού και συνολικής προσέγγισης του προφίλ του μαθητή, δεν εξαιρείται κανείς. Ακόμα και ένας μαθητής που αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες ή βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού, ακόμα κι αυτός θα μπορεί πλέον να αξιολογηθεί συνολικά και να επιλεγεί ως σημαιοφόρος επιβραβεύοντας την προσπάθεια του ίδιου και της οικογένειάς του.

Αυτή την πρόταση καταθέτω σήμερα, ενόψει της επαναφοράς του «άριστου», για προβληματισμό και συζήτηση και κυρίως για να μη χαθεί η αξία της Παιδαγωγικής από τα σχολεία μας. Γιατί σχολείο από το οποίο λείπει ως στόχος και ως κίνητρο η Αγωγή, θα είναι ένα σχολείο-μηχανισμός μετάδοσης γνώσεων και μόνο. Θα είναι ένα σχολείο αφυδατωμένο από τις αρχές και τις αξίες της ανθρωπιστικής Παιδείας. Και ένα τέτοιο σχολείο δεν το θέλει κανείς. Εξάλλου, το Ομηρικό «Αιέν αριστεύειν», που αποτέλεσε θεμελιώδες ιδανικό του αρχαίου ελληνικού κόσμου, αναφέρονταν στο σύνολο της προσωπικότητας του ατόμου και όχι μόνο στις γνώσεις του.

Διονύσης Διαμαντόπουλος Δ/ντής Α/θμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας
Πηγή: esos

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου