«Η έφηβη κόρη μου, που έχει διαγνωστεί με ΔΕΠΥ, δυσκολεύεται πολύ να διαχειριστεί και να οργανώσει τη ζωή της, να ανταποκριθεί στις σχολικές εργασίες, να διατηρήσει φιλίες και να κάνει σωστά τις δουλειές που αναλαμβάνει στο σπίτι. Προσπαθούμε να ‘διορθώνουμε’ τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, αλλά ένας ειδικός στη ΔΕΠΥ μας συμβούλεψε να στραφούμε στην ενδυνάμωσή της».
Είναι αλήθεια. Δεν μπορείτε να διορθώσετε την Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής, με ή χωρίς Υπερκινητικότητα. Πρόκειται για μια χρόνια κατάσταση, η οποία σχετίζεται με τον εγκέφαλο και την οποία τα περισσότερα παιδιά δεν την ξεπερνούν. Ο όγκος των ερευνητικών στοιχείων που αναφέρονται στην ενδυνάμωση των παιδιών με ΔΕΠΥ αυξάνεται συνεχώς.
Μια αποτελεσματική προσέγγιση θα ήταν να διδάξετε στην κόρη σας, 1) πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός της, χωρίς να αισθάνεται μειονεξία ή ντροπή, 2) να επιτυγχάνει αντιμετωπίζοντας τις καθημερινές, μικρές προκλήσεις και 3) να εξελίσσεται με τη ΔΕΠΥ, καθώς γίνεται ένας νεαρός ενήλικας! Πώς μπορείτε όμως να πετύχετε αυτήν την αλλαγή;
1) Αντιμετωπίστε την κατάσταση σε βάθος χρόνου. Μπορεί να σας φαίνεται ότι συναγωνίζεστε με τον χρόνο για να τα προλάβετε όλα, πριν φύγει η κόρη σας από το σπίτι. Θέλετε να βεβαιωθείτε ότι θα είναι έτοιμη για όλα, όταν γίνει 18 χρονών, να θυμάστε όμως ότι, η αλλαγή είναι μια σταδιακή διαδικασία και δεν μπορείτε να την επισπεύσετε, όσο σκληρά κι αν προσπαθήσετε. Μη θεωρείτε ότι διαβάζοντας ένα σχετικό βιβλίο ή καθιερώνοντας ένα σύστημα ανταμοιβών, το παιδί θα κάνει όλα όσα περιμένετε από αυτό! Πρόκειται για εφηβεία με ΔΕΠΥ, να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες και να δίνετε στις αλλαγές χρόνο να πραγματοποιηθούν.
2) Τόσο εσείς, όσο και η κόρη σας, πρέπει να μάθετε κάποια πράγματα ακόμα. Δεν μπορείτε να λύσετε ένα πρόβλημα, αν δεν έχετε καταλάβει στην πραγματικότητα ποιό είναι το πρόβλημα αυτό. Γνωρίζουμε ότι έχει ΔΕΠΥ, αλλά τι σημαίνει αυτό για την ίδια; Δυσκολεύεται να αρχίσει κάτι; Να παραμείνει προσηλωμένη σε αυτό που άρχισε; Να παραδώσει τις εργασίες; Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει στον κοινωνικό τομέα προέρχονται από την διάσπαση προσοχής ή από κάτι άλλο; Όσο πιο βαθιά κατανοήσετε πώς την επηρρεάζει η ΔΕΠΥ, τόσο καλύτερα θα τη βοηθήσετε να τη διαχειριστεί.
3) Επιλέξτε ένα πρόβλημα να επεξεργαστείτε και αντισταθείτε στον πειρασμό να αντιμετωπίσετε πολλά ζητήματα ταυτόχρονα. Ασχοληθείτε με κάτι που η ίδια η κόρη σας θέλει να αλλάξει. Η συμμετοχή και η συνεργασία της είναι βασική, αφού θέλουμε να αναλάβει η ίδια τη διαχείριση της ΔΕΠΥ της. Αναρωτηθείτε τι θέλει εκείνη. Μπορεί εσείς να θέλετε να εστιάσετε στη φροντίδα του σκύλου της, εκείνη όμως να θέλει να εστιάσει πρώτα σε κοινωνικά ζητήματα.
4) Να είστε συγκεκριμένοι. Μη βάζετε πολύ γενικούς στόχους όπως, για παράδειγμα, να βελτιώσει την κοινωνική της ζωή γενικά ή να βελτιώσει την απόδοσή της στο σχολείο. Εστιάστε στο να ολοκληρώσει την εργασία της π.χ. στο μάθημα της ιστορίας, την οποία πρέπει να παραδώσει μετά τις διακοπές του Πάσχα, ή να διατηρήσει την επαφή της με τις δυο νέες φίλες που έκανε στα μαθήματα χορού. Βοηθήστε την να καταλάβει την πρόοδό της, πόσα έχει επιτύχει. Μόλις νιώσει ότι τα καταφέρνει, θα θέλει να προχωρήσει και στον επόμενο στόχο.
5) Δώστε της κίνητρα να διαχειριστεί τη ΔΕΠΥ της. Τα άτομα με ΔΕΠΥ δεν έχουν έναν διακόπτη «απλά κάνε αυτό». Πολλοί έφηβοι με την διαταραχή έχουν «ελλιπή καλωδίωση» στον τομέα αυτόν και η αναγνώριση των παραγόντων που τους κινητοποιούν και τους δίνουν κίνητρο είναι ουσιώδης για τη δημιουργία ισχυρών νοητικών κυκλωμάτων. Συνήθως θέλουμε τα παιδιά μας να κάνουν πράγματα γιατί είναι καλό γι΄αυτά ή επειδή θα μάθουν κάτι. Η αλήθεια είναι ότι, δεν είναι πιθανό να κάνουν κάτι για να το σβήσουν από τη λίστα τους ή επειδή είναι ένα πολύτιμο μάθημα ζωής! Είναι πιο πιθανό ότι θα αρχίσουν κάτι με δική τους πρωτοβουλία, επειδή είναι ενδιαφέρον, καινοτόμο ή δημιουργικό. Το να μάθει το παιδί να κινητοποιείται είναι πολύ σημαντική στρατηγική για την μακροχρόνια διαχείριση της διαταραχής του στην ενήλικη ζωή. Επομένως, αντί να προσπαθείτε να πείσετε την κόρη σας για το πόσο σημαντικό είναι να συνεισφέρει στην οικογενειακή ζωή πλένοντας πιάτα, βοηθήστε την να βρει μια ανταμοιβή, που θα ήθελε μόλις τελειώσει αυτήν τη δουλειά, π.χ. να δει ένα επεισόδιο της αγαπημένης της σειράς.
Δεν μπορείτε να ‘διορθώσετε’ την ΔΕΠΥ της κόρης σας, μπορείτε όμως να την εμπνεύσετε ώστε να αναλάβει συνειδητά την ευθύνη της διαχείριση της διαταραχής της.
Απόδοση του άρθρου Stop Trying to “Fix” Your Teen
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική παιδαγωγός - νηπιαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου