Έρχεται το Σπίτι του Παιδιού

Όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες που ασχολούνται με τα παιδιά που έχουν πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης θα συστεγάζονται στον ίδιο χώρο, ο οποίος θα είναι ειδικά σχεδιασμένος για τον σκοπό που επιτελεί και θα στελεχώνεται αποκλειστικά από εξειδικευμένο προσωπικό

Είναι σημαντικό να μιλούμε, να καταγγέλλονται αυτά τα περιστατικά, για να μπορούν να τύχουν χειρισμού. Με το να το κρύβεις δεν λύνεται το πρόβλημα, τονίζει η Άντρια Νεοκλέους

Δεν θα χρειάζεται ένα παιδί να μεταφέρεται σε διάφορες υπηρεσίες, να δίνει επαναλαμβανόμενες καταθέσεις και να λέει την ιστορία του πολλές φορές, κάτι που το επανατραυματίζει

Ανακοίνωση εξέδωσε την εβδομάδα που μας πέρασε ο Διεθνής Ανθρωπιστικός και Ανεξάρτητος Οργανισμός «Hope For Children» UNCRC Policy Center, με αφορμή περιστατικό που είδε πρόσφατα το φως της δημοσιότητας, στο οποίο φαίνεται ότι η Αστυνομία δεν αντέδρασε σωστά σε καταγγελία για σεξουαλική κακοποίηση εννιάχρονου παιδιού. Οι αστυνομικοί που χειρίστηκαν το περιστατικό, αντί να προβούν σε όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα, σύμφωνα με την καταγγελία της οικογένειας, τη συμβούλεψαν να μην συνεχίσει περαιτέρω με την υπόθεση.

Στην ανακοίνωσή του, ο Οργανισμός «Hope For Children» αναφέρει πως ο νόμος περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Σεξουαλικής Κακοποίησης, της Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας του 2014 δεν εφαρμόζεται όπως θα έπρεπε, κάνοντας λόγο για αρκετά κενά στην υλοποίησή του, που οδηγούν στην επαναθυματοποίηση των παιδιών και των οικογενειών τους. «Ο Νόμος προνοεί, μεταξύ άλλων, διαδικασίες για προστασία του θύματος, δηλαδή το πώς πρέπει να λαμβάνονται οι καταθέσεις από παιδί, την εκπαίδευση του προσωπικού των αρμοδίων Αρχών για να εντοπίζουν και να μεταχειρίζονται σωστά θύματα κακοποίησης κ.ά., τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά», επισημαίνει ο Οργανισμός.

Κενά στην εκπαίδευση

«Πάρα πολλοί αστυνομικοί δεν είναι εκπαιδευμένοι να διαχειριστούν τέτοια περιστατικά», ανέφερε στη «Σημερινή» η Διευθύντρια Ανθρωπιστικού Τμήματος του «Hope for Children» Άντρια Νεοκλέους. «Σίγουρα και το γεγονός πως είμαστε μικρή κοινωνία και ο ένας ξέρει τον άλλο πολλές φορές μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν και οι ίδιες οι οικογένειες για να πάνε εξ αρχής να μιλήσουν», εξήγησε.

«Θα ήθελα να αναφερθώ και στο θέμα της εκπαίδευσης των δικαστών, διότι όταν φτάνει η υπόθεση στο δικαστήριο είναι πολύ σημαντικό να είναι εξοπλισμένοι να διαχειριστούν σωστά αυτά τα περιστατικά», είπε η κ. Νεοκλέους. «Υπάρχουν προβλήματα στο ότι, με βάση την νομοθεσία αυτήν τη στιγμή, το παιδί προστατεύεται με κάποιους τρόπους, όπως να μην έρχεται σε επαφή με τον θύτη, να βρίσκεται σε άλλη αίθουσα. Αλλά ο δικηγόρος του θύτη έχει το δικαίωμα να κάνει αντεξέταση στο θύμα. Και έτυχε πολλές φορές ο δικηγόρος να κάνει άσχημες ερωτήσεις στο παιδί, σε σημείο που το τραυμάτιζε με εκείνα που το ρωτούσε. Άρα ο δικαστής πρέπει να είναι σε θέση να διακρίνει πότε πρέπει να βάλει τα όρια για να προστατέψει το παιδί. Συνεπώς, πρέπει να είναι εκπαιδευμένος για να μπορεί να αντιληφθεί σωστά κάποια πράγματα», σημείωσε.

Μια σοβαρή υποδομή

Η δημιουργία του Σπιτιού του Παιδιού αναμένεται να επιλύσει πολλά από τα προβλήματα που σχετίζονται με τον χειρισμό και την εκπαίδευση για αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών. Σημειώνεται ότι προνοείται από την Εθνική Στρατηγική και το Σχέδιο Δράσης για την Καταπολέμηση της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας, το οποίο συνιστά το βασικό κείμενο πολιτικής και κατευθύνει τις δράσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας στο ζήτημα αυτό. Σύμφωνα με την Άντρια Νεοκλέους, αν και δεν έχει διευκρινιστεί υπό την αιγίδα ποιου θα λειτουργεί το Σπίτι, έχει ήδη αποφασιστεί ότι εκεί θα συστεγάζονται όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες.

«Σε αυτήν τη φάση άρχισε η διαδικασία για την υποδομή. Ένα παιδί όταν κάνει καταγγελία για κακοποίηση, πρέπει να πάει στην Αστυνομία, να ληφθεί κατάθεση και ειδοποιείται και το Γραφείο Ευημερίας. Εμπλέκονται και οι Ιατρικές Υπηρεσίες και η Γενική Εισαγγελία. Άρα ο σκοπός είναι να εκπαιδευτούν συγκεκριμένα άτομα προερχόμενα από αυτές τις υπηρεσίες, ώστε να ξέρουμε πως ό,τι περιστατικό καταγγέλλεται πάει σε αυτό το Σπίτι και θα τύχει εξειδικευμένου χειρισμού», ανέφερε.

«Εκεί θα ενημερώνουν το παιδί και την οικογένεια για τα δικαιώματά τους και θα γίνονται οι διαδικασίες σε ένα φιλικό προς τα παιδιά περιβάλλον. Άρα δεν θα χρειάζεται ένα παιδί να μεταφέρεται σε διάφορες υπηρεσίες, να δίνει επαναλαμβανόμενες καταθέσεις και να λέει την ιστορία του πολλές φορές, κάτι που το επανατραυματίζει», τόνισε. Αυτό θα επιτυγχάνεται γιατί σε έναν ειδικό χώρο θα λαμβάνεται η κατάθεση του παιδιού από εκπαιδευμένο αστυνομικό και δίπλα, σε άλλο χώρο, θα είναι οι υπόλοιποι αρμόδιοι εκπρόσωποι που θα ακούνε την ιστορία, ώστε να γίνεται μία φορά αυτή η διαδικασία, εξήγησε η κ. Νεοκλέους, σημειώνοντας ότι ο χώρος θα είναι ασφαλής, δεν θα φέρει οποιαδήποτε σήμανση στο εξωτερικό του και θα λαμβάνονται όλα τα μέτρα για να προστατευτούν τα προσωπικά δεδομένα του παιδιού. Ο προγραμματισμός είναι για να λειτουργήσει το Σπίτι του Παιδιού κάποια στιγμή μέσα στο 2017.

Ψυχολογική στήριξη

Το Σπίτι θα παρέχει, επίσης, υπηρεσίες στήριξης στα παιδιά που πέρασαν κακοποίηση, δήλωσε η Διευθύντρια Ανθρωπιστικού Τμήματος του «Hope for Children». «Θα παρέχεται ψυχολογική στήριξη και θεραπεία στο θύμα, κάτι που τώρα, λόγω των κενών που υπάρχουν, δεν συμβαίνει ως τακτική», ανέφερε περαιτέρω. Όπως εξήγησε, ένα από τα κενά με τα οποία έρχονται αντιμέτωπα τα παιδιά που κακοποιούνται αυτήν τη στιγμή είναι στο κομμάτι αυτό. Πρέπει να γίνεται αξιολόγηση και αναλόγως της ψυχολογικής κατάστασης του παιδιού να παρέχεται η δυνατότητα να λαμβάνει στήριξη και θεραπεία για όσο χρονικό διάστημα χρειάζονται. Αυτήν τη στιγμή, τα παιδιά παραπέμπονται συχνά, όμως πολλές φορές μπορεί να μην υπάρχουν ψυχολόγοι διαθέσιμοι να τα αναλάβουν, διότι δεν είναι επαρκώς στελεχωμένες οι υπηρεσίες.

«Στόχος είναι να στεγάζονται ειδικοί στο Σπίτι του Παιδιού και να ανταποκρίνονται άμεσα στις ανάγκες του εκάστοτε παιδιού», σημείωσε.

Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν

«Αν οι γονείς δεν γνωρίζουν τις διαδικασίες, δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν ή πώς να διαχειριστούν την κατάσταση, είναι σημαντικό να πάρουν κάποια συμβουλή. Ο Οργανισμός μας είναι εδώ για να δώσει αυτές τις συμβουλές σε όποιους τις χρειάζονται. Είναι σημαντικό να μιλούμε, να καταγγέλλονται αυτά τα περιστατικά, για να μπορούν να τύχουν χειρισμού. Με το να το κρύβεις δεν λύνεται το πρόβλημα», υπογράμμισε η Άντρια Νεοκλέους. Επεσήμανε, παράλληλα, πως γίνονται πολύ σημαντικά βήματα στο να υπάρξει καλύτερη αντιμετώπιση και πρόληψη αυτού του φαινομένου.

«Οι γονείς πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι να εντοπίζουν τα σημάδια για να αντιληφθούν ότι μπορεί να υπάρχει πρόβλημα», σημείωσε. Τόνισε, ωστόσο, πως με τη νέα νομοθεσία, είμαστε όλοι ποινικά υπεύθυνοι αν έρθει εις γνώσιν μας ή αν υποψιαζόμαστε ότι υπάρχει σεξουαλική κακοποίηση και δεν το καταγγέλλουμε.

Πηγή: sigmalive