Ο Michael Bethke, 19 ετών, εργάζεται με καθεστώς μερικής απασχόλησης σε ένα μπακάλικο στο Clark, SD. Ξεκίνησε ως βοηθός μέσω του κρατικού προγράμματος Project Skill για μαθητές γυμνασίου με αναπηρία και τώρα έχει αναλάβει το ξεφόρτωμα των προϊόντων από τα φορτηγά. «Μου αρέσει πολύ», λέει για τη δουλειά του.
Έχουν περάσει 25 χρόνια από την ψήφιση του νόμου Americans With Disabilities Act που απαγόρευε τις διακρίσεις εις βάρος των ατόμων με αναπηρίες στον τομέα της απασχόλησης. Ωστόσο, καθώς το έθνος γιορτάζει την επέτειο από την ψήφιση του νόμου, η ανισότητα εξακολουθεί να υφίσταται. Ακόμα και σήμερα, άνδρες και γυναίκες όπως ο Bethke είναι λιγότερο πιθανό να προσληφθούν σε μια θέση εργασίας σε σύγκριση με τα άτομα που δεν έχουν κάποια αναπηρία.
Περίπου το ένα τρίτο των 20 εκατομμυρίων Αμερικανών που έχουν αισθητηριακές, διανοητικές ή σωματικές αναπηρίες και είναι σε ηλικία εργασίας απασχολούνται, σύμφωνα με την ανάλυση των δεδομένων έρευνας του 2013 στις ΗΠΑ που πραγματοποιήθηκε από το Institute on Disability του Πανεπιστημίου του New Hampshire. Την ίδια στιγμή, άλλες έρευνες δείχνουν άτομα με αναπηρία θέλουν να εργαστούν.
Οι πολιτικοί θέλουν να αυξήσουν τα ποσοστά απασχόλησης στη συγκεκριμένη κατηγορία ατόμων, γεγονός που αντικατοπτρίζει και άποψη ότι τα άτομα με αναπηρίες ανήκουν σε ανταγωνιστικούς, που ευνοείται η ενσωμάτωση χώρους εργασίας, μια τοποθέτηση που κερδίζει συνεχώς έδαφος. Για παράδειγμα, ο οργανισμός Workforce Innovation and Opportunity Act, που εξουσιοδοτεί ομοσπονδιακά προγράμματα εργασίας, επικεντρώνεται στην παροχή υποστήριξης στους νέους με αναπηρία προκειμένου να βρουν εργασία στις κοινότητές τους και όχι σε προστατευόμενα εργαστήρια.
Τριανταδύο πολιτείες έχουν θεσπίσει νόμους ή έχουν λάβει μέτρα κατά την τελευταία δεκαετία, προκειμένου τα άτομα με αναπηρίες να έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστήμιο της Minnesota το 2014. Δεκατέσσερις επιπλέον πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Ντακότα, προχωρούν με λιγότερο επίσημα βήματα στην υιοθέτηση μιας προσέγγισης που θα θέτει την επαγγελματική αποκατάσταση σαν προτεραιότητα.
"Οι εργοδότες λένε ότι το πιο πιεστικό πρόβλημα όσον αφορά την ικανότητα να αναπτυχθούν και να επεκτείνουν την επιχείρησή τους είναι το εργατικό δυναμικό", δήλωσε ο κυβερνήτης της Νότιας Ντακότα, Dennis Daugaard. "Πρέπει να καταλάβουν πως μια ευκαιρία γι 'αυτούς είναι η απασχόληση των πολιτών με αναπηρία. Πρόκειται για μια ομάδα εργαζομένων που ακόμα δεν τους λαμβάνουν υπόψη τους, αλλά θα πρέπει να αρχίσουν να εξετάζουν το θέμα».
Για τον Daugaard το θέμα είναι και προσωπικό. Οι γονείς του γεννήθηκαν κωφοί και έζησε την προσπάθεια τους να βρουν εργασία. Η δημόσια δέσμευση Daugaard για την προαγωγή της απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία στη Νότια Ντακότα περιελάμβανε μια τελετή βραβείων που αναγνώρισε την σημασία του προγράμματος δεξιοτήτων Clark School District’s Project Skills.
Ωστόσο, για να αυξηθεί πραγματικά το ποσοστό απασχόλησης για τα άτομα με αναπηρίες, οι εμπειρογνώμονες σχετικά με την αναπηρία και την απασχόληση υποστηρίζουν ότι οι πολιτείες πρέπει να κοιτάξουν πέρα από τα στοχευμένα προγράμματα και την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης. Πρέπει να συντονιστούν με τις κοινωνικές και τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες για να εξασφαλίσουν ότι η κοινωνική ασφάλιση και η ιατρική περίθαλψη δεν αποθαρρύνουν τα άτομα από την αναζήτηση και αποδοχή κάποιας εργασίας.
Προωθώντας αρχικά την απασχόληση
Ο όρος «άτομα με αναπηρία" περιλαμβάνει τα άτομα με όλα τα είδη των νοητικών, ψυχικών και σωματικών αναπηριών (άτομα που γεννιούνται με σύνδρομο Down, κινητικά ανάπηρα άτομα μετά από τροχαία ατυχήματα, άτομα που βιώνουν σοβαρες κρίσεις πανικού και δεν μπορεί να εκτελέσει τις καθημερινές δραστηριότητες). Ο Bethke έχει νοητική αναπηρία, σύμφωνα με την ειδική παιδαγωγό που τον είχε αναλάβει, Susan Schmit. Πολλοί άνθρωποι που ανήκουν στην κατηγορία των ατόμων με αναπηρία δεν έχουν κανένα πρόβλημα να βρουν δουλειά. Ωστόσο, κάποιοι άλλοι χρειάζονται επιπλέον στήριξη.
Οι ομάδες υπεράσπισης των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, τα ίδια τα άτομα με αναπηρία αλλά και οι πολιτικοί φορείς πιέζουν τις τελευταίες δεκαετίες για να επαναπροσδιορισθεί η κατεύθυνση των επιδοτούμενων υπηρεσιών απασχόλησης, δήλωσε ο John Butterworth του Ινστιτούτου για την Κοινοτική Ένταξη (Institute for Community Inclusion) στο Πανεπιστήμιο της Massachusetts, Boston.
"Η παρούσα αντιμετώπιση της απασχόλησης ήρθε πραγματικά από τις πολιτείες," δήλωσε ο Butterworth, αν και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και οι σχετικοί φορείς έχουν επίσης διαδραματίσει κάποιο ρόλο.
Η υιοθέτηση μιας προσέγγισης που θα έδινε προτεραιότητα στην απασχόληση θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξοικονόμηση χρημάτων στις πολιτείες. Σύμφωνα με τον Butterworth είναι μακροπρόθεσμα πιο συμφέρον και αποδοτικό να στηρίζει κανείς ανθρώπους που εργάζονται - ακόμη και αν εργάζονται μόνο λίγες ώρες την εβδομάδα - από το πληρώνει υπηρεσίες για τη συνεχή φροντίδα τους κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ωστόσο, αυτή η τοποθέτηση δεν αποτελεί το βασικό κίνητρο του Daugaard, ο οποίος ξεκινά από το γεγονός ότι η εργασία προσφέρει στο άτομο την αίσθηση της ικανότητας και του επιτεύγματος. Σύμφωνα με τον ίδιο, η προσέγγιση αυτή βοηθά τόσο τους εργοδότες όσο και τους εργαζομένους.
Ο Bethke, για παράδειγμα, θέλει να συνεχίσει να δουλεύει στο μανάβικο για πολύ καιρό. Αυτή η δέσμευσή του τον καθιστά πολύτιμο υπάλληλο στον τομέα του λιανικού εμπορίου, ο οποίος μαστίζεται από ένα υψηλό ποσοστό εγκατάλειψης ή αλλαγής εργασίας. Ένα από τα πράγματα που κατάφερε χάρη στην εργασία του είναι το ότι ζει στο δικό του διαμέρισμα. Εξακολουθεί να συμμετέχει στο πρόγραμμα Project Skills μέσω μιας άλλης πρακτικής μερικής απασχόλησης, στην οποία λέει τους αριθμούς για το Bingo στο κέντρο υποβοηθούμενης διαβίωσης της πόλης.
Ο Daugaard συγκρότησε μια ομάδα για την απασχόληση ατόμων με αναπηρία το 2013. Από τότε, η πολιτεία έχει προσλάβει κάποιον για να απαντάει σε ερωτήσεις των εργοδοτών που αφορούν την πρόσληψη εργαζομένων με αναπηρία, έχει επεκτείνει τον αριθμό των μαθητών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Project Skills και αποκτούν εργασιακή εμπειρία στη δημόσια διοίκηση και έχει ξεκινήσει μια πρωτοβουλία μάρκετινγκ για την ανάδειξη της αξίας των εργαζομένων με αναπηρία.
Ο ρόλος της οικονομικής κατάστασης
Ωστόσο, η πρακτική άσκηση και οι πρωτοβουλίες μάρκετινγκ δεν εξηγούν στην πραγματικότητα γιατί η πολιτεία της Νότιας Ντακότα έχει υψηλό ποσοστό απασχόλησης ατόμων με αναπηρία. Την εξήγηση αυτή μπορεί να την δώσει η εξέταση των οικονομικών συνθηκών. Η αγορά εργασίας είναι τόσο «δεμένη» που μόλις το 3,8% των κατοίκων είναι άνεργοι. «Αυτή τη στιγμή, επειδή η ανεργία είναι σε τόσο χαμηλά ποσοστά στη Νότια Ντακότα, δεν έρχονται πάρα πολλά άτομα με αναπηρία στα γραφεία μας για επαγγελματική αποκατάσταση», δήλωσε η Gloria Pearson, γραμματέας της Νότιας Ντακότα στον τομέα των Ανθρωπίνων Πόρων. Για αυτό το λόγο και τα γραφεία εστιάζουν σε εξωτερικές συνεργασίες.
Στις πολιτείες όπου είναι πιο εύκολο να βρει κανείς δουλειά, είναι πιο εύκολο και για τους ανθρώπους με αναπηρία να βρουν δουλειά, δήλωσε ο Andrew Houtenville, διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου για την Αναπηρία. Η τοπική οικονομία εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τις διαφορές που παρατηρούνται στα ποσοστά απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία μεταξύ των πολιτειών, με τον ίδιο τρόπο που εξηγεί και τις διαφορές στα ποσοστά απασχόλησης των ατόμων χωρίς αναπηρία.
Ένας άλλος παράγοντας που φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο είναι το ποσοστό των ατόμων που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας. Σε περιοχές που παλεύουν με τη φτώχεια, όπως το Δέλτα του Μισισιπή και Απαλάχια, η αναπηρία εμφανίζεται σε μεγαλύτερο ποσοστό και τα άτομα με αναπηρίες είναι λιγότερο πιθανό να εργάζονται.
«Ένα μεγάλο μέρος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία δεν αφορούν μόνο την απασχόληση, αλλά και τη φτώχειας," δήλωσε ο Houtenville.
Οι υπηρεσίες σχετικά με την απασχόληση που χρηματοδοτούνται από το δημόσιο δεν αντιμετωπίζουν όλα τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν στον σχετικό τομέα τα άτομα με αναπηρία, σύμφωνα με την Elizabeth Jennings, διευθύντρια της κατάρτισης και της τεχνικής βοήθειας στο μη κερδοσκοπικό National Disability Institute. Ταυτόχρονα, οι υπηρεσίες που απευθύνονται σε άτομα με αναπηρία ενδέχεται να μην συντονίζονται με άλλες υπηρεσίες που χρειάζεται κάθε καταναλωτής, όπως πχ αυτές που αφορούν την στέγαση.
Οι πολιτείες με μικρότερους πληθυσμούς, όπως η Νότια Ντακότα, φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματικές στη σύνδεση των ατόμων με αναπηρία με την αγορά εργασίας. Το στοιχείο αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός οι μικρότερες πολιτείες μπορούν να παρέχουν πιο ολιστικές υπηρεσίες.
"Ένα μεγάλο θέμα που υφίσταται είναι ο κατακερματισμένος χαρακτήρας των τοπικών και κρατικών πολιτικών σχετικά με την αναπηρία," δήλωσε ο Houtenville. Οι ιατρικές υπηρεσίες, η εκπαίδευση και η απασχόληση (επαγγελματική αποκατάσταση) παρέχονται από διαφορετικούς οργανισμούς. Σε μια μεγάλη πολιτεία, είναι δύσκολο να συνεργαστούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς. Σε μια μικρότερη πολιτεία, μπορεί όλοι αυτοί οι φορείς να στεγάζονται στο ίδιο κτίριο.
Το Department of Human Services τηςΝότιας Ντακότα είναι υπεύθυνο για 4 τομείς: την επαγγελματική αποκατάσταση, τις υπηρεσίες για τα άτομα με προβλήματα όρασης και δύο τμήματα που εξυπηρετούν τα άτομα με αναπτυξιακές διαταραχές. Είναι εύκολο τα τμήματα αυτά να συνεργάζονται μεταξύ τους αλλά και με τα περιφερειακά τους γραφεία, καθώς όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους, εξηγεί ο Pearson.
Αλλαγή στα προγράμματα παροχών
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει προσθέσει περισσότερα κίνητρα για εργασία στα μεγάλα προγράμματα παροχών σε βάθος χρόνου. Αλλά τα δύο μεγαλύτερα προγράμματα – Supplemental Security Income and Social Security Disability Insurance - εξακολουθούν να είναι έτσι δομημένα ώστε να στηρίξουν τους ανθρώπους που δεν μπορούν να εργαστούν. Μόλις οι δικαιούχοι τους αρχίζουν να κερδίζουν ένα συγκεκριμένο χρηματικό ποσό μέσω της εργασίας τους, κινδυνεύουν να χάσουν τις αποδοχές τους από αυτά.
"Οποιοδήποτε πολιτειακό πρόγραμμα σχετίζεται με την απασχόληση πρέπει να πολεμήσει σκληρά απέναντι στο ομοσπονδιακό πρόγραμμα που πληρώνει τους ανθρώπους να μην εργάζονται», εξηγεί ο Houtenville.
Μια πρόσφατη μελέτη από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας (American Institutes for Research) διαπίστωσε ότι επαγγέλματα που απορροφούν συνήθως τα άτομα με αναπηρία είναι χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας που δεν μπορούν να παρέχουν ιατρική περίθαλψη ή συνταξιοδοτικά οφέλη (όπως καθαριστές, ταμίες, εργάτες και καθαρίστριες). Οι συγγραφείς της μελέτης εκφράζουν την άποψη ότι η (χαμηλή) ποιότητα των διαθέσιμων θέσεων εργασίας μπορεί να αποτρέπει όσους λαμβάνουν τις παροχές Κοινωνικής Ασφάλισης από το να ψάξουν εργασία.
Οι πολιτείες προσπαθούν να βρουν τρόπους προκειμένου οι εργαζόμενοι με αναπηρία να έχουν υψηλότερες οικονομικές απολαβές από την εργασία τους και παράλληλα να διατηρούν και την υγειονομική τους περίθαλψη. Για παράδειγμα, η Νότια Ντακότα έχει αποποιηθεί των κρατικών υπηρεσιών περίθαλψης και ασφάλισης, όπου παρέχονται στα άτομα με νοητική καθυστέρηση και αναπτυξιακές διαταραχές υπηρεσίες στο σπίτι και την κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης και της βοήθειας στον τομέα της επαγγελματικής απασχόλησης. Οι δικαιούχοι είχαν την υποχρέωση να δίνουν στην πολιτεία χρήματα για να καλύπτουν το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών, όταν οι απολαβές τους ξεπερνούσαν τα 400 δολάρια τον μήνα.
Σύμφωνα με τον Daugaard, η Νότια Ντακότα προχώρησε στην κατάργηση αυτής της ρύθμισης, έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να κερδίζουν και να κρατούν για προσωπική τους χρήση περισσότερα χρήματα. Παράλληλα το τμήμα Department of Human Services προσπαθεί να ενημερώσει/επιμορφώσει καλύτερα τους δικαιούχους με αναπηρία για τα υπάρχοντα προγράμματα απασχόλησης.
Δεν είναι σαφές αν και σε ποιο βαθμό οι στρατηγικές για την προαγωγή της απασχόλησης έχουν κάποια επίδραση, αναφέρει ο Butterworth. Πρέπει να περάσει αρκετός χρόνος από την στιγμή που λαμβάνουν χώρα οι αλλαγές μέχρι να φανούν τα πρώτα αποτελέσματα και οι πολιτείες αλλάζουν τον τρόπο αξιολόγησης. Μια από τις πιο βασικές συνέπειες της στροφής του ενδιαφέροντος προς την απασχόληση είναι ότι οι πολιτείες άρχισαν να ορίζουν με μεγαλύτερη σαφήνεια και αυστηρότητα το τι περιλαμβάνεται κάτω από αυτόν τον όρο.
Η καλύτερη στρατηγική για την αύξηση των ποσοστών απασχόλησης στα άτομα με αναπηρία, σύμφωνα με τον Houtenville, είναι η έμφαση σε μεγάλα προγράμματα εκπαίδευσης και καταπολέμησης της φτώχειας που θα απευθύνονται σε όλους.
«Υπάρχει μια αντίληψη στην τεχνολογία της αναπηρίας που ονομάζεται οικουμενικός σχεδιασμός: κάτι που είναι καλό για όλους θα είναι καλό και για τα άτομα με αναπηρία», είπε. Οι ράμπες στα πεζοδρόμια, για παράδειγμα, δεν βοηθούν μόνο τους χρήστες των αναπηρικών αμαξιδίων, αλλά και τις μητέρες με τα καρότσια τους. Τα προγράμματα πρακτικής βοηθούν όλους τους εφήβους να μάθουν να συμπεριφέρονται στο χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένων και των νέων ανδρών με αναπηρία, όπως ο Bethke.
Απόδοση του άρθρου States Work To Help People With Disabilities Find Work της Sophie Quinton, Stateline
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός - Νηπιαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου