«Ποιό είναι το ανώτερο προτεινόμενο όριο που ένα παιδί μπορεί να βρίσκεται μπροστά από την οθόνη;», «Πως μπορώ να πείσω το παιδί μου να κλείσει τον υπολογιστή του», «Είναι στον υπολογιστή συνεχώς και δεν βγαίνει έξω να παίξει με τους φίλους του, είναι πρόβλημα αυτό;».
Τα ερωτήματα είναι πολλά και οι γνώμες διαφέρουν από ειδικό σε ειδικό. Τα στατιστικά δεδομένα όμως είναι σαφή. Το μέσο παιδί περνάει τουλάχιστον 3 ώρες μπροστά στην οθόνη, ενώ ο μέσος έφηβος δέχεται και στέλνει 4000 μηνύματα μηνιαίως, καθώς τσεκάρει το smartphone του 37 φορές ημερησίως.
Αυτό σημαίνει ότι η προσοχή του έφηβου διασπάται κάθε 7 λεπτά, με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά η ικανότητα του να μένει συγκεντρωμένος σε μια δραστηριότητα, ιδίως όταν αυτή απαιτεί μεγάλη νοητική προσπάθεια. Η συγκέντρωση είναι σαν ένας μυς. Όσο δεν γυμνάζεται, τόσο ατροφεί και αντιστρόφως. Οι ερευνητές προβλέπουν ότι σε 10 χρόνια η συγκέντρωση στο οτιδήποτε θα είναι είδος προς εξαφάνιση.
Ενώ οι γονείς αναφέρουν ότι ούτε οι ίδιοι καταφέρνουν να ελέγξουν τον βαθμό που χρησιμοποιούν τα smartphones και τα ipad τους, παρ’ όλα αυτά τα δίνουν στα παιδιά τους, περιμένοντας με κάποιο μαγικό τρόπο να καταφέρουν να τα χρησιμοποιούν με περισσότερη σύνεση απ’ ότι οι ίδιοι. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν συμβαίνει. Τα παιδιά τα καταφέρνουν πολύ χειρότερα στον αυτοέλεγχο απ’ ότι οι γονείς τους.
Αυτό που πρέπει να μας προβληματίσει στ’ αλήθεια είναι, τί επίδραση έχει αυτός ο βαθμός έκθεσης στην ανάπτυξη των παιδιών και τί κόστος έχει η απώλεια των δραστηριοτήτων που έχουν εγκαταλείψει για να βρίσκονται μπροστά στην οθόνη.
Έρευνες έχουν δείξει αύξηση των επιπέδων ντοπαμίνης στον οργανισμό (ουσία που εκκρίνεται σε στιγμές απόλαυσης και καλής ψυχικής διάθεσης) όταν τα παιδιά τσεκάρουν τα social media ή παίζουν παιχνίδια στο διαδίκτυο. Αυτό αντίστροφα μπορεί να μεταφραστεί στο ότι είναι σε στέρηση ντοπαμίνης όσο βρίσκονται εκτός internet και γενικότερα εκτός οθόνης.
Τα social media όπως το facebook και το twitter εκτός του ότι αποδυναμώνουν σε τεράστιο βαθμό την ικανότητα των παιδιών να συγκεντρωθούν, τα βοηθάει να γεμίζουν τα κενά της μοναξιάς ή της ανίας που ενδεχομένως βιώνουν, ενώ παράλληλα τους δίνει μια ψευδαίσθηση φιλικών σχέσεων, χωρίς τις απαιτήσεις που έχει μια πραγματική φιλιά.
Αντιθέτως, η πραγματική ανθρωπινη επαφή είναι σε κρίση. Οι έφηβοι ενώ είναι έξω με κάποιον φίλο τους, παράλληλα στέλνουν και δέχονται μηνύματα από άλλους φίλους τους, πλήττοντας την σχέση με τον φίλο που είναι παρόν εκείνη την στιγμή. Είναι σαν να λένε “εσύ δεν είσαι τόσο σημαντικός, όσο αυτό που συμβαίνει τώρα στο τηλέφωνο μου”.
Η λύση σαφώς δεν είναι το να πεταχτούν τα smartphones και οι υπολογιστές στα σκουπίδια. Η λύση βρίσκεται πιο κοντά στο να βοηθήσουμε τα παιδιά να βρουν μια ισορροπία στην χρήση τους, καθώς και στο να στρέψουν την προσοχή τους σε αυτό που συμβαίνει μπροστά τους, στο εδώ και τώρα.
Μαριλίζα Χιώτη, Παιδοψυχολόγος MSc
Πηγή: Σκάι
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου