Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2014

5 Τρόποι για να ενθαρρύνουμε το ανεξάρτητο παιχνίδι

Καθώς ο χειμώνας προχωράει, ο καιρός μάς αναγκάζει όλο και πιο συχνά να κρατάμε τα παιδιά μέσα στο σπίτι. Αν και έχουμε δουλειές, πρέπει να φροντίσουμε να περάσουν καλά. Πώς μπορούμε να τα καταφέρουμε; Κάποιοι καταφεύγουν στην ηλεκτρονική babysitter= τηλεόραση, DVD, ηλεκτρονικό. Αν και τα τρία παραπάνω όταν δίνονται με μέτρο δεν είναι καταστροφικά για τα παιδιά, δυστυχώς δεν δίνουν αρκετά ερεθίσματα στον εγκέφαλο, δεν ενθαρρύνουν το ανεξάρτητο παιχνίδι και τη μάθηση.

Περιμένοντας να διασκεδάσουν

Για τι πράγμα μιλάω; Έχει τύχει ποτέ να καθίσετε και να παρατηρήσετε τις δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχει το παιδί σας, όπως ο χορός, η γυμναστική, η προπόνησή του; Εγώ που έχω παρακολουθήσει, έχω εντοπίσει ένα νέο πολύ περίεργο φαινόμενο: Λέγεται το «περιμένω να διασκεδάσω» βλέμμα. Το ξέρετε: μια ομάδα παιδιών που κοιτάζουν με αδειο βλέμμα τον προπονητή τους μέχρι να τους πει τι ακριβώς να κάνουν. Το κάνουν αυτό όχι γιατί έχουν καλούς τρόπους, αλλά γιατί πραγματικά δεν μπορούν να σκεφτούν μόνα τους τι πρέπει να κάνουν. Στις περισσότερες περιπτώσεις στη ζωή τους, τα πιο όμορφα πράγματα έρχονται από μία οθόνη που βρίσκεται μπροστά τους.

Ανακαλύψτε την τέχνη του παιχνιδιού

Επομένως, ποια μπορεί να είναι η λύση; Βιωματικές εκπαιδευτικές εμπειρίες στη μορφή του ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ! Ακόμα και αν δεν μπορούμε να βγούμε έξω για παιχνίδι, δεν υπάρχει λόγος να καθόμαστε μπροστά στο ηλεκτρονικό. Μπορούμε να εμπλακούμε σε δημιουργικές, φτηνές ενδιαφέρουσες δραστηριότητες. Έτσι, θα μπορέσουμε να ξυπνήσουμε τα κοιμισμένα μυαλά των παιδιών μας και να βοηθήσουμε να αναπτύξουν καλύτερα τις γνωστικές, σωματικές, κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητές τους.

Ορίστε μερικές ιδέες για παιχνίδια που ακονίζουν και ξυπνούν το μυαλό.

1. Πλαστελίνη: δεν μιλώ για την έτοιμη πλαστελίνη που αγοράζουμε, αλλά για την πραδοσιακή «βγάλε το αλεύρι να την κάνουμε μαζί» πλαστελίνη. Μια πληθώρα συνταγών μπορεί να βρει κανείς στο διαδίκτυο για σπιτική πλαστελίνη όλων των χρωμάτων. Θέλετε κάτι παραπάνω; Βάλτε την στο φούρνο ή στο φούρνο μικροκυμάτων για λίγο και αφήστε τα παιδιά σας να παίξουν μαζί της όσο είναι ακόμα ζεστή- είναι τόσο απαλή! Για να κάνετε ακόμα πιο ενδιαφέρον το παιχνίδι, προσθέστε πλάστες, πλαστικά ψαλίδια-μαχαίρια, φόρμες για μπισκότα και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Δεν υπάρχουν όρια. Δεν σας αρέσει η ακαταστασία; Χρησιμοποιήστε ένα στρώμα/ επιφάνεια που χρησιμοποιούμε για να βάζουμε τα παιδιά να τρώνε για να μη λερώνονται. Το πιο μεγάλο πλεονέκτημα της σπιτικής πλαστελίνης είναι ότι διατηρείται πολύ καλά, δεν σκληραίνει αμέσως, όπως αυτή του εμπορίου και δεν «τρίβεται». Φυσικά το καλύτερο είναι ότι, με λίγα λεπτά απλής προετοιμασίας από την πλευρά σας, τα παιδιά μπορούν να παίζουν ατελείωτες ώρες, ενώ παράλληλα βελτιώνουν τη λεπτή κινητικότητά τους.

2. Περιβάλλον με εμπόδια

Η δραστηριότητα αυτή διδάσκει στα παιδιά περισσότερα πράγματα από ένα απλό μάθημα γυμανστικής και μπορεί να διεξαχθεί με πράγματα που έχουμε στο σπίτι μας. Όλοι θέλουμε ενα τακτοποιημένο σπίτι, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι καμία από αυτές τις ιδέες δεν θα προκαλέσουν μεγάλη αναστάτωση, μολονότι θα κρατήσουν τα παιδιά σας χαρούμενα για πολλές ώρες. Τα παιχνίδια με εμπόδια βοηθούν τα παιδιά να κατακτήσουν βασικές έννοιες λεξιλογίου, πχ πάνω, κάτω, μέσα στο, δίπλα κοκ. Μπορείτε να βάλετε τη μία καρέκλα πίσω από την άλλη και να δημιουργήσετε ένα τούνελ, από όπου θα περάσουν τα παιδιά ενώ θα σέρνονται με την κοιλιά τους ή χρησιμοποιήστε τα μεγάλα μαξιλάρια του καναπέ για να φτιάξετε βουνά για ορειβασία. Κόψτε χοντρά χαρτόνια σε διάφορα σχήματα και βάλτε τα κάτω για να φτιάξετε δρόμους που θα οδηγούν από εμπόδιο σε εμπόδιο, ενώ προσθέτετε μαθηματικά στις έννοιες που εξερευνάτε με αυτή τη δραστηριότητα. Πριν καλά-καλά το καταλάβετε, τα παιδιά σας θα φτιάχνουν τις δικές τους διαδρομές εμποδίων, που θα είναι γεμάτες κίνηση και διασκέδαση μέσα στο σπίτι.

3.Χάντρες και κορδόνια για δέσιμο

Πρόκειται για μια κλασική δραστηριότητα που προσφέρει κάτι παραπάνω. Αν και μπορείτε να βρείτε σχετικά φθηνά κορδόνια σε καταστήματα με σχολικά είδη, μπορείτε να φτιάξετε και μόνοι σας, προσθέτοντας κολλητική ταινία στο άκρο ενός νήματος. Επίσης, μπορείτε να βρείτε έτοιμα σετ με χάντρες και κορδόνια, αλλά εάν τα οικονομικά σας δεν το επιτρέπουν, μπορείτε να φτιάξετε τα δικά σας. Ψάξτε μέσα στο σπίτι σας: ζυμαρικά με τρύπες (κοφτό μακαρονάκι, πένες κλπ), κουμπιά, κυκλικά δημητριακά, παλιές κάρτες τρυπημένες κλπ. Υπάρχουν πολλά υλικά που απλά βρίσκονται και μπορείτε να τα αξιοποιήσετε (κάποτε, έλαβα μία τεράστια σακούλα με χάντρες από κάποιουν του οποίου το προστατευτικό κάλυμμα της θέσης αυτοκινήτου που ήταν από χάντρες, έσπασε- τι ωραίος τρόπος για ανακύκλωση!). Εναλλακτικά, για μεγαλύτερα παιδιά χρησιμοποιήστε πηλό που ξεραίνεται μόνος του (χωρίς ψήσιμο). Μπορούν να τον πλάσουν κατάλληλα, να τον βάψουν και να το περάσουν στο κορδόνι – τρεις δραστηριότητες για να απασχοληθούν σε μία- και όλες σχετιζόμενες με τον οπτικοκινητικό συντονισμό.

4. Παζλ

Ποτέ δεν θα πάψουν να γοητεύουν τα παιδιά. Φτιάξτε τα δικά σας παζλ χρησιμοποιώντας κουτιά από δημητριακά ή μπισκότα. Ντύστε τα κομμάτια με προστατευτικό διαφανές αυτοκόλλητο (που χρησιμοποιούμε στο ντύσιμο των σχολικών βιβλίων) και αποθηκεύστε τα σε σακουλίτσες για να μην μπερδεύονται μεταξύ τους και να μεταφέρονται εύκολα. Έχετε παζλ παλιά που τους λείπουν κομμάτια; Πάρτε μαζί με τα παιδιά σας μια σκληρή επιφάνεια, βάλτε ένα σκληρό χαρτόνι ακάτω και κολλήστε τα κομμάτια όπως θέλετε. Όταν στεγνώσει η κόλλα, ζωγραφίστε προκειμένου να δημιουργήσετε ενδιαφέροντα έργα. Μπορείτε να κάνετε και ένα στεφάνι. Δώστε στο παιδί ένα χαρτόνι κομμένο σε κυκλικό σχήμα σαν σταφάνι, κολλήστε τα κομμάτια επάνω στο στεφάνι και βάψτε το υπόλοιπο γκρι.

5. Κουτιά εξερεύνησης

Μπορούν πράγματι να διεγείρουν τη φαντασία, καθώς δεν υπάρχουν όρια στο τι μπορεί να δημιουργήσει το παιδί με αυτά και πώς μπορεί να παίξει. Χρησιμοποιώντας κουτιά από παπούτσια, τα παιδιά μπορούν να κάνουν συλλογές για να εξερευνούν ή μπορείτε να τους κάνετε έκπληξη δημιουργώντας εσείς ένα τέτοιο πακέτο. Τα τοιχώματα του κουτιού μπορούν να μείνουν λευκά ή να τα διακοσμήσετε με κάτι που έχει σχέση με το περιεχόμενό τους. Τα κουτιά εξερεύνησης μπορούν να έχουν το όνομα «Α» κουτί πχ επειδή έχουν μέσα αντικείμενα που αρχίζουν από Α ή κουτιά συγκεκριμένου χρώματος, όπου εκεί μέσα υπάρχουν αντικείμενα μόνο του συγκεκριμένου χρώματος πχ μόνο κόκκινα αντικείμενα στο κόκκινο κουτί. Για επιπλέον διασκέδαση μπορείτε να τοποθετήσετε αντικείμενα μιας εύκολης κατασκευής και το παιδί να το εντοπίσει στο κουτί και να φτιάξει στη συνέχεια την κατασκευή. Ανεξάρτητα από το τι έχει μέσα το πακέτο, έχει το πλεονέκτημα ότι είναι φορητό, εύκολα να τακτοποιηθεί και παράλληλα το παιδί μαθαίνει να εξερευνά και κάτι εκτός της οθόνης, χρησιμοποιώντας την αίσθηση της αφής.

Όποια και αν είναι η περίσταση μπορείτε να χρησιμοποιήσετε φτηνά υλικά για να σχεδιάσετε ενδιαφέρουσες δραστηριότητες για ένα ανεξάρτητο παιχνίδι και διασκέδαση.

Απόδοση του άρθρου "5 Ways to Encourage Independent Play", της By Allison Gingras, MEd

Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου