Τα παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής συχνά δυσκολεύονται πολύ να καταλάβουν τη διαδοχή/ την ακολουθία των γεγονότων, να πουν την ώρα και να θέσουν προτεραιότητες, στοιχεία που έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην πορεία τους στο σχολείο. Δείτε πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας με ΔΕΠΥ να καταφέρει να χειρίζεται και να κατανοεί ρολόγια, ημερολόγια και να αποκτήσει δεξιότητες σχετικές με τη διαχείριση του χρόνου.
Η οργάνωση και η διαχείριση του χρόνου δεν είναι δεξιότητες που έχει κανείς από την στιγμή της γέννησής του, στο γενετικό του υλικό. Κάθε παιδί- με ή χωρίς ΔΕΠΥ- θα πρέπει να δημιουργήσει και να διατηρήσει/χρησιμοποιεί συστήματα οργάνωσης που έχουν νόημα για το ίδιο. Στα παιδιά με ΔΕΠΥ αυτές οι ικανότητες οργάνωσης, ορισμού προτεραιοτήτων και διαχείριση του χρόνου επηρεάζονται από τα νευρολογικά ελλείμματα, γεγονός που καθιστά δύσκολη την καθιέρωση και τη διατήρηση ρουτίνων σχετικά με την οργάνωση. Σε αυτό το σημείο μπορείτε να βοηθήσετε. Η κατανόηση και η διαχείριση του χρόνου είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του να είναι κανείς οργανωμένος, οπότε σκεφτείτε τον εαυτό σας σαν σύμβολο διαχείρισης του χρόνου. Δουλέψτε μαζί με το παιδί σας όχι μόνο για να κατακτήσει τις έννοιες του χρόνου, αλλά και για να μάθει να ελέγχει τον χρόνο. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας εμπλέκεται ενεργά όταν καθιερώνετε ρουτίνες έτσι ώστε να επενδύσει στο να βρει την ρουτίνα που του ταιριάζει καλύτερα. Βοηθήστε το να κάνει εξάσκηση τις δεξιότητες αυτές σε τακτική βάση και να ακολουθεί τα συστήματα που δημιουργείτε μαζί.
Κατανοώντας την αλληλουχία/ διαδοχή τα παιδιά μαθαίνουν αρχικά για τον χρόνο μέσα από αλληλουχίες και ρουτίνες: πρώτα κάνεις μπάνιο, μετά ακούς ιστορία και μετά πας για ύπνο. Κάποια στιγμή, η αλληλουχία περιλαμβάνει τις έννοιες πριν και μετά: πριν από το βραδινό θα κάνεις μπάνιο. Στο νηπιαγωγείο και στην Α’ Δημοτικού, οι δάσκαλοι συχνά διαμορφώνουν ένα καθημερινό πρόγραμμα και χρησιμοποιούν συνέχεια λέξεις ή εικόνες για να δείξουν αυτή την διαδοχή. Εισάγετε αυτές τις έννοιες στο σπίτι σε ξεκάθαρες από εννοιολογική άποψη προτάσεις για το παιδί και χρησιμοποιείστε αυτές τις γλωσσικές ενδείξεις –πρώτα, μετά, πριν- καθώς αναπτύσσετε τις ρουτίνες σας μέσα στο σπίτι.
Να διατυπώνετε ερωτήσεις καθώς πραγματοποιείτε μαζί με το παιδί τη ρουτίνα: τι γίνεται μετά; Θυμάσαι τι έκανες πρώτα; Βοηθήστε την κατανόηση αλληλουχιών δίνοντας μια σειρά οδηγιών χρησιμοποιώντας λεκτικές ενδείξεις με τρόπο διασκεδαστικό (πχ «πρώτα κάνε 10 πηδηματάκια και μετά γράψε το όνομά σου ανάποδα») και ζητήστε και από το παιδί σας να σας δώσει και αυτό τέτοιου είδους οδηγίες. Εξηγήστε του ότι το κάνετε αυτό για να βοηθήσετε να μάθει να ακούει προσεκτικά και να εντοπίζει τις σημαντικές λέξεις που μας λένε με ποια σεορά πρέπει να γίνονται τα πράγματα. Ζητήστε του να εντοπίζει τις λέξεις που συνδέονται με τον χρόνο. Το παιδί που έχει κατακτήσει την έννοια της αλληλουχίας/ διαδοχής θα μπορέσει στη συνέχεια να οργανώσει και να βάλει σε σειρά προτεραιότητας με αποτελεσματικό τρόπο όσα πρέπει να κάνει.
Οι έννοιες του πριν και του μετά τελικά οδηγούν στην κατάκτηση του χθες, σήμερα και αύριο και στη συνέχεια στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Και πάλι πρέπει να υποστηρίζετε στο σπίτι το παιδί σας, καθώς μαθαίνει αυτές τις έννοιες. Μιλήστε του για μελλοντικές διακοπές και σχέδια και θυμηθείτε μαζί το περσινό πάρτι γενεθλίων.
Ημερολόγια:
Στο τέλος της Α’ Δημοτικού το παιδί σας θα πρέπει να ξέρει τα ονόματα των ημερών της εβδομάδας και την σειρά τους. Πρέπει επίσης να ξέρει ποια μέρα είναι πριν και ποια μετά από την μέρα που του λέτε. Καθώς το παιδί μεγαλώνει, το ημερολόγιο θα το βοηθήσει να αναπτύξει και άλλες δεξιότητες, όπως πχ την υπευθυνότητα. Μπορεί να δει πότε μπορείτε να τον βοηθήσετε με ένα project και πότε όχι και μπορεί να προγραμματίσει τις ενέργειές του και να αναλάβει τις ευθύνες του. Εισάγετε την έννοια του ημερολογίου στο παιδί σας με την βοήθεια των εβδομαδιαίων ημερολογίων. Τα ημερολόγια που έχουν εβδομαδιαία δομή είναι τα καταλληλότερα ημερολόγια για τα παιδιά με ΔΕΠΥ καθώς τα παιδιά τείνουν να ζουν στο παρόν και θα τους είναι πιο εύκολο να μάθουν τις έννοιες χτες και αύριο μέσω αυτών των ημερολογίων. Συμπληρώστε τις ημερομηνίες στο ημερολόγιο στην αρχή κάθε εβδομάδας. Στην κορυφή γράψτε το όνομα του μήνα και τον αριθμό που του αντιστοιχεί (πχ Οκτώβριος: 10ος μήνας). Δίπλα από κάθε μέρα γράψτε με αριθμό τον μήνα και την μέρα (Δευτέρα 24/10). Αυτό θα βοηθήσει το παιδί σας να κάνει συνδέσεις αμέσως και δεν θα χρειάζεται να μετράει 10 μήνες από τον Ιανουάριο με τα δάχτυλα. Τα ημερολόγια παρέχουν μια πολυαισθητηριακή ευκαιρία μάθησης : είναι μια οπτική καταγραφή των δραστηριοτήτων που λειτουργεί κιναισθητικά καθώς γράφετε και διαγράψτε δραστηριότητες και ενεργοποιεί το παιδί και ακουστικά καθώς μιλάτε για τα γεγονότα της ημέρας. Γράψτε το πρόγραμμα της εβδομάδας κάθε ατόμου περιλαμβάνοντας ραντεβού, δείπνα, προπονήσεις κτλ. Στο τέλος της ημέρας βάλτε το παιδί να διαγράψει τις δραστηριότητες που ολοκλήρωσε. Συζητήστε τις δραστηριότητες της επόμενης μέρας, δίνοντας έμφαση «αυτό θα κάνουμε αύριο, Παρασκευή».
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου