Πολλές οικογένειες παιδιών με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, νοητική καθυστέρηση, προβλήματα συμπεριφοράς, εγκεφαλική παράλυση και άλλες μορφές ειδικών αναγκών αποφεύγουν να τρώνε έξω σε εστιατόρια ή ταχυφαγεία μαζί με τα παιδιά τους, φοβούμενοι σκηνές που θα τους φέρουν σε δύσκολη θέση. Αξίζει όμως αυτή η θυσία; Μήπως μπορεί τελικά μια έξοδος για φαγητό να είναι ένα ευχάριστο γεγονός για όλους;
Διαβάστε μερικές ιδέες που έχουν ήδη δοκιμαστεί από γονείς με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα:
- Εξοικειώστε το παιδί με το σενάριο «τρώω στο εστιατόριο» αρκετές μέρες πριν το επιχειρήσετε στην πραγματικότητα. Μέσα από το παιχνίδι υπόδυσης ρόλων, μέσα από βιβλία, εικόνες, βιντεάκια δείξτε του αναλυτικά τι πρόκειται να συμβεί: ποια γεγονότα θα λάβουν χώρα και με ποια σειρά, έτσι ώστε να μην του είναι όλα άγνωστα. «Παίξτε» το σενάριο του εστιατορίου, όπου το παιδί κάθεται, παραγγέλνει, τρώει, παίρνετε τον λογαριασμό και τον πληρώνετε, μετατρέποντας την τραπεζαρία σας σε εστιατόριο πολυτελείας. Αν το εστιατόριο είναι γνωστός σας χώρος, βγάλτε φωτογραφίες και εξηγήστε πάνω σε αυτές τι θα γίνει, πού θα καθίσετε, τι θα φάτε. Διαλέξτε μια «ήσυχη» μέρα, δείτε απ' έξω το κτίριο ή μπείτε μέσα για λίγα λεπτά πχ για ένα επιδόρπιο.
- Αν το παιδί αντιδρά αρνητικά στα απρόσμενα και ξαφνικά γεγονότα, ενημερώστε το 2-3 μέρες πιο μπροστά ότι πρόκειται να πάτε για φαγητό έξω. Δώστε του το χρόνο να το συνειδητοποιήσει και να προετοιμαστεί.
- Διαλέξτε μέρη που το παιδί σας είναι ευπρόσδεκτο: Αποφύγετε ακριβά εστιατόρια, χώρους επαγγελματικών συναντήσεων και οποιοδήποτε άλλο χώρο που δεν είναι φιλικό στα μικρά παιδιά. Διαλέξτε ένα περιβάλλον όπου υπάρχουν πολλές οικογένειες και επικρατεί ήδη ένας μικρός πανικός πριν ακόμα φτάσετε εσείς! Σημαντικό είναι επίσης να εξετάσετε το κατά πόσο το εστιατόριο είναι φιλικό απέναντι στα άτομα με αναπηρία. Η ύπαρξη ράμπας, η προσβάσιμη τουαλέτα είναι δείκτες αποδοχής, αλλά δεν εξασφαλίζουν απαραιτήτως και τη φιλική ατμόσφαιρα. Ρωτήστε γονείς άλλων παιδιών με αναπηρία πού πηγαίνουν και τις εντυπώσεις τους από αυτά τα μέρη. Κρατήστε και εσείς αρχείο ως προς της εξυπηρέτηση κάθε καταστήματος. Μια άλλη λύση είναι να δείτε τα εστιατόρια όπου κατά καιρούς γίνονται διάφορες εκδηλώσεις – γιορτές των συλλόγων με αναπηρία.
- Επιλέξτε ένα εστιατόριο και πηγαίνετε εκεί συχνά: Μην πηγαίνετε κάθε μέρα σε διαφορετικό χώρο για να γευτείτε κάτι ιδιαίτερο ή για να αλλάξετε παραστάσεις. Τουλάχιστον στην αρχή, καθιερώστε να πηγαίνετε σταθερά σε ένα χώρο. Τα παιδιά με αναπηρία συχνά αγαπούν την ρουτίνα και αντλούν ασφάλεια και ηρεμία από αυτή, καθώς ξέρουν τι πρόκειται να συμβεί και πώς πρέπει να αντιδράσουν.Επιπλέον, το προσωπικό του καταστήματος θα γνωρίσει το παιδί σας καλύτερακαι θα τους δοθεί η δυνατότητα να σας εξυπηρετήσουν καλύτερα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες και επιθυμίες του παιδιού.
- Κάντε μια έρευνα αγοράς σχετικά με το φαγητό που προσφέρει το κατάστημα πριν το επιλέξετε. Πολλά παιδιά με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού έχουν πολύ συγκεκριμένες γευστικές προτιμήσεις, ενώ κάποια άλλα παιδιά με κινητικές δυσκολίες μπορούν να μασήσουν μόνο συγκεκριμένες μαλακές τροφές. Δείτε αν στο μενού περιλαμβάνονται τροφές κατάλληλες για το παιδί. Προτιμήστε φαγητά που ήδη ξέρει και του αρέσουν. Αφήστε τα ψαγμένα κινέζικα, ταϊλανδέζικα για λίγο και προτιμήστε τηγανητές πατάτες. Αν θέλετε να το μυήσετε σε διαφορετικές κουζίνες, κάντε το στην ασφάλεια του σπιτιού σας. Κάντε μια προετοιμασία σχετικά με το τι θα παραγγείλετε από πριν για να αποφύγετε οποιαδήποτε καθυστέρηση.
- Εκτιμήστε σωστά τις πιθανές δυσκολίες του παιδιού σας και επιλέξτε κατάλληλα το χώρο και το μενού. Αν το παιδί είναι χρήστης αναπηρικού αμαξιδίου, φροντίστε το εστιατόριο να έχει ράμπα, προσβάσιμες τουαλέτες και αρκετά μεγάλο χώρο ανάμεσα στα τραπέζια και τα καθίσματα για να κινείται αυτόνομα χωρίς να τραβάει ακόμα περισσότερο τα βλέμματα των άλλων προσπαθώντας να χωρέσει και χτυπώντας επάνω τους. Αν είναι ένα αρκετά μεγάλο παιδί που μαθαίνει τώρα να χρησιμοποιεί πιρούνι, βοηθήστε το να επιλέξει κάτι που μπορεί να το φάει μόνο του, χωρίς να χρειαστεί να το ταϊσετε εσείς (κάτι που μπορεί να το φέρει σε δύσκολη θέση). Προσαρμόστε το μενού της οικογένειας ανάλογα. Άλλωστε, δεν βγαίνετε έξω κυρίως για το φαγητό, αλλά για την εμπειρία της συγκέντρωσης με φίλους και οικογένεια.
- Υπολογίστε με προσοχή πότε πρέπει να βγείτε έξω για φαγητό. Αποφύγετε τις ώρες «αιχμής». Όταν όλοι είναι έξω είναι λογικό ο χρόνος αναμονής να είναι μεγαλύτερος, η εξυπηρέτηση χειρότερη και το περιβάλλον γεμάτο διασπαστικά/ενοχλητικά/ στρεσογόνα ερεθίσματα. Προτιμήστε μια καθημερινή, σχετικά νωρίς και όχι Σαββατοκύριακό και μάλιστα βραδινές ώρες. Επιλέξτε εστιατόρια με γρήγορη εξυπηρέτηση και ζητήστε τους να σας πάρουν παραγγελία και να σας σερβίρουν όσο πιο γρήγορα γίνεται.
- Διαλέξτε τραπέζι σε κάποια απομακρυσμένη μεριά του καταστήματος, προσπαθώντας να μειώσετε το πλήθος των ανθρώπων γύρω του και μετακινώντας το μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των άλλων (είναι πολύ δύσκολο για ένα παιδί να νιώθει ότι όλοι το κοιτάζουν και το σχολιάζουν). Αν το να βλέπει ανθρώπους να κινούνται ή να τρώνε το αποσυντονίζει ή το αγχώνει, βάλτε το να κοιτάζει προς κάποιο παράθυρο ή τοίχο (με πλάτη δηλαδή στον κόσμο). Για να νιώσει μεγαλύτερη ασφάλεια μπορείτε να το βάλετε ανάμεσα σε εσάς και κάποιον άλλο ενήλικα ή ανάμεσα σε εσάς και στον τοίχο.
- Πάρτε μαζί σας κάποια αγαπημένα παιχνίδια/ αντικείμενα του παιδιού, ιδίως αυτά που συνδέονται με την ώρα και τη διαδικασία του φαγητού και αφήστε το παιδί να ασχολείται με αυτά κατά τη διάρκεια του γεύματος.
- Μην αφήνετε ποτέ το παιδί μόνο του ή χωρίς να του δίνετε σημασία. Υπάρχουν άπειρα πράγματα που μπορεί να πάνε στραβά και να σας χαλάσουν την βραδιά. Ένας χυμένος χυμός στο πάτωμα, μια «επίσκεψη» και «τσιμπολόγημα» από τα διπλανά τραπέζια και άλλα πολλά μπορούν να συμβούν σε δευτερόλεπτα.
- Μόλις παραγγείλετε ζητήστε να σας φέρουν και το λογαριασμό. Πληρώστε τον όταν τρώτε, στην αρχή τους γεύματος, έτσι ώστε να είστε έτοιμοι να αποχωρήσετε μόλις χρειαστεί χωρίς να περιμένετε ούτε λεπτό. Μερικές φορές ακόμα και 1-2 λεπτά μπορεί να είναι κρίσιμα και να μετατρέψουν μια απλή έξοδο για φαγητό σε μια μάχη.
- Ζητήστε από την αρχή περισσότερες χαρτοπετσέτες. Αν είστε αποφασισμένος/η ό,τι και αν γίνει να φάτε, τότε καλό είναι να ζητήσετε μόλις καθίσετε αλουμινόχαρτο ή τα χάρτινα κουτιά συσκευασίας για να πάρετε ό,τι περισσέψει στο σπίτι. Συνήθως αν κάτι πάει στραβά (και το παιδί αναστατωθεί πολύ) δεν υπάρχει χρόνος για τίποτα, καθώς ακόμα και μια πολύ μικρή καθυστέρηση μπορεί να προκαλέσει την έκρηξη.
- Απομακρύνετε από το τραπέζι ό,τι είναι περιττό για να μειώσετε το παιχνίδι με τα αντικείμενα, αλλά και τις ζημιές. Αν υπάρχουν αλατιέρες, δοχείο για το λάδι, μουστάρδα, κέτσαπ, σερβιριστείτε και στη συνέχεια ζητήστε να τα πάρουν από το τραπέζι σας.
- Επιβραβεύστε το παιδί με ένα γενναίο επιδόρπιο της αρεσκείας του πχ παγωτό, αλλά προσέξετε το χρόνο. Ενδεχομένως στο τέλος του γεύματος το παιδί να έχει φτάσει στα όριά του και να μην μπορεί να καθίσει άλλο στο εστιατόριο. Είναι προτιμότερο να δώσετε κάτι μικρό στο εστιατόριο πχ σοκολατάκι και πάρτε ένα παγωτό για να το φάει στο δρόμο.
- Μην κανονίζετε εξόδους με όλο το σόι. Περιορίστε, στην αρχή τουλάχιστον, τον αριθμό των ατόμων όσο γίνεται περισσότερο.
- Ό,τι και αν συμβεί, μην αφήσετε μικροατυχίες και μικροπροβλήματα να σας πείσουν για το μάταιο της προσπάθειάς σας. Σκεφτείτε ότι κάθε φορά θα πηγαίνουν τα πράγματα και λίγο καλύτερα και κρατήστε στη μνήμη σας τα θετικά στοιχεία της εξόδου. Με αισιοδοξία και καλή διάθεση εντοπίστε τις δυσκολίες που συναντήσατε (εσείς και το παιδί) και σκεφτείτε τι μπορείτε να κάνετε για να μην εμφανιστούν ξανά πχ εκπαίδευση του παιδιού, καλύτερη δική σας προετοιμασία.
Καλή σας όρεξη!
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική παιδαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου