Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2013

Όταν το παιδί με Μαθησιακές Δυσκολίες πρέπει να διαβάσει ένα λογοτεχνικό βιβλίο και να κάνει εργασία για το σχολείο

Η ανάθεση εργασιών πάνω σε κάποιο λογοτεχνικό βιβλίο μπορεί να αποτελέσει εφιάλτη για ένα παιδί με Μαθησιακές Δυσκολίες και την οικογένειά του. Τις περισσότερες φορές, ιδιωτικά σχολεία, ζητούν από παιδιά των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού και του Γυμνασίου να διαβάσουν ένα ογκώδες λογοτεχνικό βιβλίο που ανήκει στην κλασική ελληνική ή παγκόσμια λογοτεχνία, προκειμένου να το συζητήσουν στην τάξη και να κάνουν στη συνέχεια ατομικές και ομαδικές εργασίες. Βιβλία ογκώδη, γραμμένα στο παρελθόν, χωρίς εικόνες, με μικρή γραμματοσειρά και πυκνογραμμένες σελίδες, που δύσκολα διαβάζονται από τα παιδιά αυτής της ηλικίας, πόσο μάλιστα από παιδιά που δυσκολεύονται στην ανάγνωση. Την προηγούμενη χρονιά, τρεις μαθητές του κέντρου μας, ήρθαν απελπισμένοι, κρατώντας στο χέρι «αυτά που έπρεπε να διαβάσουν». Μενέλαος Λουντέμης, Παπαδιαμάντης και Ιούλιος Βερν, κείμενα δύσκολα που οι περισσότερες βιβλιοθήκες και τα περισσότερα σπίτια τα έχουν σε πολυτονικές εκδόσεις. 

Οι λύσεις σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πολλές και ο κάθε γονιός μπορεί να βοηθήσει το παιδί να διαλέξει αυτή που του ταιριάζει καλύτερα. 

- Μην αφήνετε μόνο του το παιδί να τα βγάλει πέρα. Μην το υποχρεώνετε να διαβάζει μόνο του στο δωμάτιό του χωρίς να το βοηθάτε. Είναι μια διαδικασία στην οποία το παιδί σας χρειάζεται.

- Διαβάστε πρώτα εσείς το βιβλίο. Θυμηθείτε την υπόθεση και προσπαθήστε με λίγα στοιχεία για το έργο να κερδίσετε το ενδιαφέρον του, χωρίς να του αποκαλύψετε όλη την ιστορία ή το τέλος για να έχει κίνητρο για να το διαβάσει. Μην προσφέρετε μια περίληψη του βιβλίου. Κάτι τέτοιο δεν θα του επιτρέψει να συμμετέχει ισότιμα με τους συμμαθητές τους στις δραστηριότητες. 

- Καθίστε και διαβάστε το μαζί, μια σελίδα ο ένας, μια σελίδα ο άλλος. Αν το παιδί σας δυσκολεύεται να προσεγγίσει την έκδοση στην οποία έχετε το βιβλίο, ψάξτε να δείτε αν υπάρχει κάποια άλλη, πιο απλή έκδοση. Πολλά παλιά έργα της ελληνικής λογοτεχνίας κυκλοφορούν πλέον σε μονοτονικές εκδόσεις, με κάποιες εικόνες. Αν βρείτε τέτοια έκδοση, μην θεωρήσετε ότι τα προβλήματά σας έχουν τελειώσει. Πολλές φορές, αυτά τα βιβλία δίνουν κάποια σημεία του αρχικού κειμένου. Διαβάστε και τα δύο βιβλία, εντοπίστε τις ελλείψεις του και αναφέρετε στο παιδί τα στοιχεία που παραλείπονται ή απλοποιούνται. 

- Αν το παιδί σας έχει μεγάλες δυσκολίες στην ανάγνωση, μην το θεωρήσετε σαν ευκαιρία για να βελτιωθεί σε αυτό τον τομέα. Κανείς δεν βελτιώνεται διαβάζοντας κάτω από πίεση 100 σελίδες για να κάνει εργασία. Ηχογραφήστε το και αφήστε το παιδί να το ακούει όποτε θέλει. Σκοπός είναι να κατανοήσει το έργο και να αγαπήσει την λογοτεχνία. Να γνωρίσει τη μαγεία της ! Το ίδιο ακριβώς μπορείτε να κάνετε για κάθε ογκώδες λογοτεχνικό έργο που το παιδί σας θα ήθελε να το διαβάσει, αλλά δεν μπορεί να το προσεγγίσει. Κάντε του μια βιβλιοθήκη με ηχητικά αρχεία των λογοτεχνικών βιβλίων και αφήστε το να τα ακούει όποτε θέλει. 

- Και μην ξεχνάτε: Μην αντιμετωπίσετε την ανάγνωση του βιβλίου σαν καταστροφή, τιμωρία, αναγκαίο κακό. Δείξτε ενδιαφέρον για το έργο. Απολαύστε την ανάγνωση του βιβλίου ξαπλωμένοι στο πάτωμα σε μαξιλάρια ή στο κρεβάτι. Παίξτε με το βιβλίο…

Πολύ ενδιαφέρουσες ιδέες σχετικά με δραστηριότητες για την καλύτερη κατανόηση ενός λογοτεχνικού βιβλίου, δίνονται στο άρθρο «Creative Alternatives to Book Reports for ADHD students, που βρίσκεται στον ιστότοπο http://www.additudemag.com/adhd/article/7110.html.

(Όλες οι δραστηριότητες έχουν δημιουργηθεί με το σκεπτικό ότι θα τις κάνετε μαζί με το παιδί, συμμετέχοντας ενεργά σε όποιο βαθμό χρειάζεται)

- Διαλέξτε 2 βασικούς χαρακτήρες του βιβλίου και βάλτε τους να μιλούν στο τηλέφωνο για ένα θέμα σχετικό με το βιβλίο

- Αφήστε το παιδί να τραγουδήσει κάτι σχετικό με την υπόθεση 

- Παίξτε το δημοσιογράφο στην τηλεόραση. Πάρτε συνέντευξη από έναν ήρωα του βιβλίου (που τον παριστάνει το παιδί) και κάντε του ερωτήσεις σχετικά με τη δράση του, τις σκέψεις του, τα συναισθήματά του. 

- Παίξτε δικαστήριο. Γίνετε δημόσιοι κατήγοροι και βάλτε έναν από τους ήρωες σε δίκη για κάτι που έκανε. Προετοιμάστε την υπόθεσή του, βρείτε επιχειρήματα και στηρίξτε την υπεράσπισή σας σε συγκεκριμένα σημεία του βιβλίου. 

- Ζωγραφίστε ένα χάρτη, ένα σχεδιάγραμμα με τους βασικούς χαρακτήρες, μια διαφήμιση για την προώθηση του βιβλίου. 

- Κάντε το δικό σας βιβλίο (με εικονογράφηση και κείμενο) για όσα διαβάσατε, βάζοντας τα πιο σημαντικά σημεία της ιστορίας. (Αν έχετε μικρότερο παιδί, μπορείτε να του ζητήσετε να κάνει μια πιο «απλή» έκδοση για εκείνο, έτσι ώστε να μπορέσει και εκείνο να το διαβάσει.)

- Φτιάξτε μια καρτ ποστάλ με την ιστορία. Στην πίσω πλευρά, γράψτε σε έναν φίλο σας σαν να είστε ο ήρωας του βιβλίου. Περιγράψτε τι γίνεται στη ζωή σας (στο βιβλίο). 

- Γράψτε ένα γράμμα σε κάποιο φίλο ή συγγενή σας, παροτρύνοντάς τον να διαβάσει το βιβλίο, αναφέροντας τα σημεία που σας άρεσαν περισσότερο. 

- Γράψτε ένα τέλος για την ιστορία ή τη συνέχειά της (sequel).

- Γράψτε γράμμα στον ήρωα του βιβλίου, εξηγώντας του τι θα μπορούσε να συμβεί αν έκανε κάτι διαφορετικά (ή τι αλλιώς θα μπορούσε να κάνει και πώς θα άλλαζε την εξέλιξη της ιστορίας).

- Κάντε ένα μπλουζάκι για κάποιο ήρωα (ή τον πρωταγωνιστή), γράφοντας επάνω βασικά χαρακτηριστικά του. 

- Κάντε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι με κάρτες που να βασίζεται στην ιστορία του βιβλίου. 

- Κάντε ένα σταυρόλεξο ( ή κρυπτόλεξο ή ακροστιχίδα) χρησιμοποιώντας λέξεις και ονόματα από την ιστορία. 

- Βάλτε σε ένα καλάθι αντικείμενο που ταιριάζουν με την υπόθεση του βιβλίου ή με κάποιον χαρακτήρα του.

- Δημιουργήστε ένα λεύκωμα για ένα χαρακτήρα του βιβλίου, με φωτογραφίες, πιστοποιητικά, βραβεία, διαβατήριο ή ταυτότητα.


Οι δικοί μας μαθητές, λάτρεις των καλών τεχνών:

- Έκαναν το βιβλίο σενάριο για την τηλεόραση. Σκεφτείτε σαν σκηνοθέτες λεπτομέρειες για τους ηθοποιούς, τα ρούχα τους, τα σκηνικά και τι λόγια θα μπορούσαν να λένε για να γίνεται πιο δραματική ή αστεία η ιστορία. Αν το βιβλίο είναι πολύ μεγάλο, κάντε σενάριο μόνο για κάποια βασικά σημεία του. 

- Το ανέβασαν στο θέατρο. Μαζέψτε τους φίλους του παιδιού σας ή τα αδέρφια του και τα ξαδέρφια του, διαβάστε όλοι μαζί το κείμενο και ανεβάστε το σε παράσταση ! Αφήστε τα παιδιά να επιλέξουν τα κουστούμια του, να γράψουν τους ρόλους τους (ή να τους ηχογραφήσουν) και να κάνουν τα σκηνικά.

- Έγραψαν σε ραπ την περιπέτεια του ήρωα και τις δυσκολίες του. Διαλέξτε την αγαπημένη σας μουσική (είδος ή συγκεκριμένη μελωδία) και γράψτε τους στίχους που εκφράζουν τα πιο σημαντικά και τα πιο δυνατά σημεία του έργου.


Ακόμα και αν η ανάγνωση του συγκεκριμένου βιβλίου σας φαίνεται ανούσια ή αν διαφωνείτε με την τακτική του εξαναγκασμού του παιδιού να διαβάσει τη συγκεκριμένη στιγμή, το συγκεκριμένο βιβλίο, εκμεταλλευτείτε αυτή την ευκαιρία για να καλλιεργήσετε την αγάπη του παιδιού σας για τη λογοτεχνία, την φαντασία και την κριτική του ικανότητα, την ικανότητα προφορικής έκφρασης και ό,τι άλλο μπορεί να βάλει ο νους σας !

ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ ΤΟ….

Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου