Παρασκευή 20 Μαΐου 2011

Άποψη: Αντρέας Ζαμπούκας "Δημοκρατία, διαδίκτυο και ηλεκτρονική παιδεία"

Το κείμενο παρατίθεται, όπως δημοσιεύτηκε στο protagon
Κάθε πράξη του κράτους, νόμος, απόφαση, διοικητική ή άλλη ρύθμιση και κάθε ευρώ που δαπανά για την υλοποίησή της το Δημόσιο θα δημοσιοποιείται στο Διαδίκτυο όπως προκύπτει από το προσχέδιο νόμου που ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εσωτερικών (ypes.gr) προτού έλθει προς ψήφιση στη Βουλή. Με το εν λόγω νομοσχέδιο τα όργανα της Διοίκησης υποχρεούνται να αναρτούν στο Διαδίκτυο, προτού καταστεί εκτελεστέα, κάθε απόφαση για δημόσια έργα.
Για να γίνει όμως σαφές τί είναι δημοκρατία πρέπει καταρχήν οι πολίτες να συνειδητοποιήσουν την σημασιολογία του όρου, πράγμα που μάλλον είναι το δυσκολότερο από την ίδια την εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

Ας βάλουμε όμως τα πράγματα σε μία σειρά. Δημοκρατία είναι δύο και μόνο πράγματα : α) εξυπηρέτηση του πολίτη από την οργανωμένη πολιτική κοινότητα στην οποία ανήκει και β) αντικειμενική ενημέρωση με ταυτόχρονη υποχρέωση να συμμετέχει υπεύθυνα στις αποφάσεις της εξουσίας.

Μπορεί λοιπόν το διαδίκτυο να προσφέρει τέτοιου είδους υπηρεσίες; Ναι αλλά όχι από μόνο του. Το μέσο αν γίνει σκοπός για άλλη μία φορά θα οδηγηθούμε στη θεοποίησή του και θα το χρησιμοποιούμε σαν άλλοθι. Γι’ αυτό είναι αναγκαίο να μας γίνει συνείδηση ο συνδυασμός του πολιτεύματος με το επαναστατικό αυτό μέσο.

Δημοκρατία είναι α) ελευθερία β)ισότητα γ) παιδεία και δ) διάλογος . Διαδίκτυο είναι α) ελεύθερη δημιουργία και ενημέρωση β) δημοσιοποίηση αποφάσεων και εξυπηρέτηση του πολίτη στη σχέση του με το κράτος γ) γνώσεις , ιδέες, μέσο διδασκαλίας και δ) επικοινωνία , ανταλλαγή απόψεων, αμεσότητα, ταχύτητα.

Αν τώρα, συνδυάσουμε τις τέσσερις ανάγκες της Δημοκρατίας με τα τέσσερα βασικά επίπεδα παροχών του διαδικτύου θα βρούμε αμέσως την λειτουργικότητά του. Ελευθερία έκφρασης , πνευματικής δημιουργίας, συμμετοχή ισότιμη σε αποφάσεις, αντικειμενική ενημέρωση, εξυπηρέτηση στις συναλλαγές, εκσυγχρονισμός της διδασκαλίας στα σχολεία, τηλεδιασκέψεις , άμεσες αποφάσεις. Όλα αυτά μπορούν γρήγορα να προστατέψουν τον πολίτη από το ανήθικο κράτος αλλά κυρίως το κράτος από τον ανήθικο πολίτη.

Το διαδίκτυο είναι όμως μέσο , δεν είναι πανάκεια. Η Δημοκρατία απειλείται κυρίως από διαχρονικούς εχθρούς που δεν αλλάζουν με τον ενθουσιασμό της ηλεκτρονικής λαγνείας. Η αδιαφορία του σύγχρονου ανθρώπου για πνευματική καλλιέργεια, η κυριαρχία της τεχνοκρατικής αντίληψης , η παθητικοποίηση του καταναλωτισμού, η προπαγάνδα , η γραφειοκρατία και ο συγκεντρωτισμός θ’ αλλάξουν όταν οι συνειδήσεις των ανθρώπων καθαρίσουν από τη θολούρα του φαντασιακού κι αρχίσουν να διαμορφώνονται με την καθαρότητα του λογικού.

Δεν μπορεί κανείς να περιμένει ηλεκτρονική δημοκρατία όταν δεν έχει στοιχειώδη ηλεκτρονική παιδεία. Δεν είναι δυνατόν το Υπουργείο να μοιράζει lap-top στους μαθητές του Γυμνασίου χωρίς να εκπονεί κανένα πρόγραμμα επιμόρφωσης των καθηγητών . Δεν είναι δυνατόν όλοι οι μαθητές να θεωρούν τον υπολογιστή μέσο διασκέδασης και τίποτε άλλο. Άλλο ηλεκτρονική εκπαίδευση και άλλο ηλεκτρονική παιδεία. Κυρίως οι νέοι πρέπει να μάθουν να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για όλες τις δραστηριότητες της ζωής τους αναλογικά με τις ανάγκες που μπορεί να εξυπηρετήσει. Η ζωή μας δεν είναι μόνο ψυχαγωγία και χαβαλές, έχει πολλές άλλες δραστηριότητες κι ενδιαφέροντα.

Πάντως είναι η τελευταία μας, ίσως, ευκαιρία να στήσουμε μια σύγχρονη "εκκλησία του Δήμου". Για να γίνει αυτό όμως κάθε διοίκηση δεν πρέπει να ξεχνά ότι στην Αρχαία Αθήνα υπήρχε αποκέντρωση, κυριαρχούσαν οι προϋποθέσεις , δεν υπήρχε καταναλωτικό σύστημα, η πνευματικότητα έπαιζε ρόλο σημαντικό και το βασικότερο, δεν ψήφιζαν όλοι!

Η δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη κι ούτε μπορεί να συνεχίζει τη στήριξή της σε κοινωνίες ηλιθίων. Η ιδιότητα του πολίτη επιβάλλεται να κατακτηθεί πρώτα και στη συνέχεια να παγιωθεί. Το διαδίκτυο μπορεί να δημιουργήσει σωστές βάσεις αλλά όχι να εξασφαλίσει ανθρωπισμό.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου