Μια νέα κουλτούρα νεανικής παραβατικότητας φαίνεται πως διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, η οποία σπάει τα στερεότυπα προηγούμενων δεκαετιών και διαπερνά τα στεγανά όλων των κοινωνικών τάξεων.
Παιδιά ακόμη και από την τρυφερή προεφηβική ηλικία εμπλέκονται σε παράνομες δραστηριότητες πολλές φορές για την «πλάκα» τους αναζητώντας νέες περιπέτειες και προκλήσεις.
Η βία των ανηλίκων αυξάνεται ραγδαία και εξαπλώνεται από την μεγαλούπολη μέχρι την κωμόπολη και το χωριό.
Συναντάται από το Πανόραμα, μέχρι το Ωραιόκαστρο, από τον Λαγκαδά, μέχρι το κέντρο της πόλης, από τη Χαριλάου μέχρι την Ξηροκρήνη, σε κάθε πλατεία και γειτονιά των ανατολικών και δυτικών συνοικιών.
Σύμφωνα με στοιχεία της Υποδιεύθυνσης Προστασίας Ανηλίκων της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Θεσσαλονίκης που εξασφάλισε η Voria.gr την τελευταία τριετία έχουν καταγραφεί σχεδόν 3.000 περιπτώσεις ανήλικων δραστών σε ηλικίες από 15 έως 18 για μια πλειάδα αδικημάτων όπως κλοπές, ληστείες, σωματικές βλάβες, απειλές, παραβάσεις του νόμου περί ναρκωτικών, αλλά και του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
Πιο συγκεκριμένα το 2022 εντοπίστηκαν 889 ανήλικοι δράστες, το 2023 ο αριθμός τους ήταν 888 και το 2024 ανέβηκε στους 936.
Μέσα στον πρώτο μήνα του 2025 καταγράφηκαν ήδη δύο σοβαρά περιστατικά βίας ανηλίκων.
Το ένα έλαβε χώρα στις 7 Ιανουαρίου στην περιοχή των Διαβατών όπου μια 15χρονη δέχθηκε επίθεση από τρεις ανήλικες, οι οποίες την ξυλοφόρτωσαν, ενώ μια άλλη ανήλικη βιντεοσκοπούσε το περιστατικό.
Μετά από έρευνα της αστυνομίας οι ανήλικες συνελήφθησαν με τις κατηγορίες των σωματικών βλαβών και της παράβασης του Νόμου περί προσωπικών δεδομένων σε βάρος ανήλικης, ενώ συνελήφθησαν και οι γονείς των κοριτσιών για παραμέληση εποπτείας ανηλίκων.
Το δεύτερο συμβάν έγινε στις 19 Ιανουαρίου στην περιοχή της Χαριλάου όπου ένας ανήλικος ενώ βρισκόταν με άλλα άτομα σε πάρκο δέχθηκε βίαιη επίθεση από έναν νεαρό. Μετά από έρευνα της αστυνομίας ο δράστης ταυτοποιήθηκε και σε βάρος του σχηματίστηκε δικογραφία για το αδίκημα της επικίνδυνης σωματικής βλάβης.
Παραβατικότητα σε όλα τα κοινωνικά στρώματα
Η Ευσταθία Λαμπροπούλου καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου επισημαίνει στη Voria.gr πως είναι ανησυχητικό το ότι η χρήση βίας στις τάξεις των ανηλίκων αυξάνεται και ειδικά στα κορίτσια.
«Είναι πολύ ανησυχητικό ότι η χρήση βίας στους ανηλίκους αυξάνεται και μάλιστα στα κορίτσια, τα οποία μιμούνται τα αγόρια, καθώς θεωρούνται ότι είναι ισχυρότερα και πιο θαρραλέα με αποτέλεσμα να θέλουν να αποδείξουν την αξία τους τόσο απέναντι σε αυτά αλλά και μεταξύ τους», αναφέρει η κ. Λαμπροπούλου και προσθέτει πως η νεανική παραβατικότητα δεν περιορίζεται πλέον σε νέους συγκεκριμένων κοινωνικών στρωμάτων, όπως συνέβαινε σε παλαιότερες δεκαετίες.
«Τις δεκαετίες 70’, 80’ και 90’ συνηθίζαμε να συνδέουμε την νεανική παραβατικότητα με παιδιά, τα οποία ήταν παραμελημένα ή φτωχά. Αυτό πλέον δεν ισχύει. Η παραβατικότητα έχει εξαπλωθεί σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, σε χαμηλά, μεσαία, εύπορα, σε όλα τα σχολεία δημόσια ή ιδιωτικά, σε πόλεις και χωριά».
Συμπληρώνει επίσης πως βασικά στοιχεία της παραβατικότητας είναι αφενός η ομαδοποίηση, δηλαδή η επίθεση ξεκινά ως μια ομαδική διαδικασία και αφετέρου το γεγονός ότι αναζητούν συγκινήσεις. «Δεν διαπράττουν μια παραβατική πράξη γιατί τους λείπει κάτι, αλλά το κάνουν για τη... φάση τους, αναζητώντας περιπέτεια και δράση» επισημαίνει.
Καταγράφοντας τα αδικήματα στα οποία εμπλέκονται ανήλικοι, η κ. Λαμπροπούλου αναφέρει πως οι περισσότερες παραβατικές πράξεις αφορούν βανδαλισμούς, επιθέσεις, βιαιοπραγίες, κλοπές οχημάτων, αλλά -αν και σε μικρότερο βαθμό- σεξουαλικά εγκλήματα.
Αναφερόμενη στους παράγοντες που ευνοούν το φαινόμενο σχολιάζει πως τα μέσα ενημέρωσης φέρουν ευθύνη για την μίμηση καθώς τα παιδιά δεν διαθέτουν τα κατάλληλα φίλτρα ώστε να καταλάβουν και να αξιολογήσουν αυτό που βλέπουν, ενώ, σύμφωνα με την ίδια, άλλοι λόγοι είναι η έλλειψη ηθικής καθοδήγησης, ο χαλαρός δεσμός με το σχολείο και γενικότερα η κοινωνική αποδιοργάνωση και η διάλυση της κοινωνικής συνοχής.
Ιδιαίτερα για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τονίζει πως είναι οι νέες τεχνολογίες παρέχουν απεριόριστες δυνατότητες επικοινωνίας, πρόσβασης και διάχυσης της πληροφορίας «ο νέος θέλει περιπέτεια, δράση, συγκίνηση και τόνωση του ΄’εγώ΄’ και παράλληλα βρίσκεται διαρκώς εκτεθειμένος στη διαδικτυακή βία με την οποία και εξοικειώνονται».
Συμπληρώνει ακόμη, πως με τις συνεχείς αλλαγές στο επίπεδο των ποινών, αλλά και την έλλειψη συνέπειας στην τιμωρία καλλιεργείται στους νέους η κουλτούρα της ατιμωρησίας.
«Υπάρχει ασυνέπεια τις πολιτικής πρόληψης με το πρόβλημα να συσκοτίζεται από τις κυβερνήσεις διαχρονικά. Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε ότι γίνονται πολλές αποποινικοποιήσεις. Σε πολλά περιστατικά, κατά τα οποία ασκείται δίωξη, στη συνέχεια γίνεται παύση της διαδικασίας στο δικαστήριο για ποινές που αφορούν ένα ή δύο χρόνια. Έτσι φτάνουν στο σημείο οι δράστες να χλευάζουν τα θύματα», λέει η κ. Λαμπροπούλου.
Η καθηγήτρια του Παντείου εκτιμά πως για να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο πρέπει να υπάρχει μια οργανωμένη στρατηγική από πλευράς της πολιτείας με ιδιαίτερη έμφαση στην υποστήριξη των τοπικών κοινοτήτων αλλά και των θεσμών.
Πηγή: voria
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου