Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2024

Σκύλοι οδηγοί για άτομα με οπτική αναπηρία: Τα μάτια τους συνοδεύουν όσους τα έχουν ανάγκη

Το να περπατάς στο απόλυτο σκοτάδι είναι μια εμπειρία τρομακτική. Η αίσθηση του χώρου και του χρόνου εκμηδενίζονται και το άγνωστο απλώνεται ολόγυρα μέσα από ένα μαύρο πέπλο. Τίποτα: αυτή η λέξη κι αυτή η έννοια απαντούν στο «τι υπάρχει μετά από δω;» Το ένστικτο είναι το μόνο που μπορεί να σε καθοδηγήσει, αλλά, σε ένα περιβάλλον γεμάτο εμπόδια και κινδύνους, δεν αρκεί.

Ευτυχώς όμως έχω τον Τσακ. Τον κρατώ από το λουρί και αυτός με σταθερά βήματα, αλλά αθόρυβα, χωρίς να ενοχλεί τους γύρω, με καθοδηγεί, με βοηθά να φτάσω χωρίς προβλήματα στον προορισμό μου, με ασφάλεια και γρήγορα. Κυρίως όμως χωρίς να χρειάζομαι άλλη βοήθεια.

Ξαφνικά το εκπαιδευμένο Λαμπραντόρ σταματά. Τον σκουντάω να προχωρήσει, αλλά έχει στυλώσει τα πόδια του και δεν προχωρά. Στέλνει το σήμα του και το λαμβάνω αμέσως. Με προειδοποιεί ότι μπροστά μου υπάρχει ένα εμπόδιο και ότι αν συνεχίσω θα χτυπήσω το κεφάλι μου.

«Τσακ, δεξιά» του λέω με σταθερή φωνή και ο σκύλος, βλέποντας το πεδίο ελεύθερο, προχωρά.

Φτάνω στον προορισμό μου και αναζητώ ένα κάθισμα. Δίνω το πρόσταγμα «Τσακ, θέση» και αυτός βρίσκει ελεύθερη καρέκλα και με οδηγεί εκεί.


Κάθομαι και του δίνω μια τελευταία εντολή: «Τσακ, πάρκινγκ». Χαρούμενος εκείνος -προφανώς κουνάει παιχνιδιάρικα την ουρά του, αλλά εγώ δεν το βλέπω- κάθεται στα πόδια μου. Ήρθε η ώρα για την ανταμοιβή του και παίρνει με ευχαρίστηση μια λιχουδιά.




Ο Τσακ δεν είναι μόνο ένα κατοικίδιο συντροφιάς. Είναι ταυτόχρονα ένας σκύλος οδηγός για ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης. Είναι τα μάτια τους στον δρόμο. Είναι μαζί με το λευκό μπαστούνι οι πλοηγοί για όσους δεν μπορούν να δουν και ζουν στο σκοτάδι.

Το συγκεκριμένο Λαμπραντόρ μαζί με τον εκπαιδευτή του Γιάννη Κονδράρο ταξίδεψαν από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη και συμμετείχαν στην εκδήλωση που έγινε στο δημαρχείο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού, η οποία έχει καθιερωθεί να γιορτάζεται στις 15 Οκτωβρίου.

Ο κ. Κονδράρος είναι ιδρυτής της σχολής Liberty Guide Dogs στην οποία εκπαιδεύονται σκύλοι-οδηγοί για άτομα με οπτική αναπηρία.

Ο ίδιος εξηγεί ότι ένας σκύλος οδηγός είναι και σκύλος συντροφιάς και πως ο ιδιοκτήτης αναπτύσσει μαζί του μια ιδιαίτερη σχέση αγάπης, εμπιστοσύνης και αμφίδρομης επικοινωνίας.

«Προσφέρει μια φυσική κίνηση με ασφάλεια», εξηγεί ο έμπειρος εκπαιδευτής, «βοηθώντας το άτομο που έχει ανάγκη να μετακινηθεί με ασφάλεια για να φτάσει στον προορισμό του».

Ο κ. Κονδράρος εξηγεί τα βήματα της εκπαίδευσης ενός σκύλου προκειμένου να γίνει οδηγός: «Η εκπαίδευση ξεκινά από κουτάβι, τον πρώτο χρόνο μεγαλώνει σε μια ανάδοχη οικογένεια ακολουθώντας τις δικές μας οδηγίες και τον δεύτερο χρόνο ξεκινούν τα μαθήματα συμπεριφοράς και κοινωνικοποίησης. Στη συνέχεια ο σκύλος μαθαίνει να γίνεται οδηγός φορώντας το ειδικό σαμάρι εργασίας. Εκπαιδεύεται στο τι πρέπει να κάνει για να καθοδηγήσει έναν άνθρωπο στην πορεία που θέλει να κινηθεί. Ακολουθεί εντολές και παράλληλα μαθαίνει να προειδοποιεί το άτομο που οδηγεί για τα εμπόδια της διαδρομής, όπως για παράδειγμα κλαδιά, μια τρύπα, ένα δέντρο, ένα αυτοκίνητο. Αφού ολοκληρωθούν όλα τα στάδια της προετοιμασίας, ο σκύλος αξιολογείται και αν κριθεί ικανός τότε δίνεται στον χειριστή, εφόσον είναι έτοιμος και ικανός και ο ίδιος».




Οι σκύλοι οδηγοί κυκλοφορούν με ασφάλεια σε όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς, χάρη στην εξάσκησή τους κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους, π.χ. λεωφορείο, τρένο, ταξί, αεροπλάνο, φέρι μποτ, τραμ.

Μαθαίνουν επίσης να ακολουθούν ασφαλείς διαδρομές σε μη δομημένα περιβάλλοντα όπως στην παραλία, σε θαμνώδεις περιοχές, στην άκρη του δρόμου.

Προσαρμόζουν ακόμη και την ταχύτητα βαδίσματός τους για να συντονιστούν με τις εκάστοτε περιβαλλοντικές συνθήκες. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση ενός ατόμου με προβλήματα όρασης: «αν το μπαστούνι με οδηγεί όπως το ποδήλατο, ο σκύλος-οδηγός είναι... Ferrari».

Οι σκύλοι εκπαιδεύονται να αγνοούν τους περισπασμούς που παρεμβάλλονται στα καθήκοντά τους (π.χ. γάτες, άλλα ζώα, τρόφιμα) και να συμπεριφέρονται κατάλληλα όταν καλούνται να επισκεφτούν μέρη όπου η αρμόζουσα συμπεριφορά είναι σημαντική, όπως εστιατόρια ή καταστήματα.

Κατά κύριο λόγο, οι ράτσες που επιλέγονται για να εκπαιδευτούν ως σκύλοι οδηγοί είναι Λαμπραντόρ, Γερμανικός Ποιμενικός, Γκόλντεν Ριτρίβερ, Πούντλ.

Ο κ. Κονδράρος επισημαίνει πως οι άνθρωποι της Liberty Guide Dogs προσφέρουν την αγορά, την εκπαίδευση και τις υπηρεσίες για έναν σκύλο οδηγό, εντελώς δωρεάν.

«Παρέχουμε τα πάντα δωρεάν και κάνουμε όλη αυτή την προσπάθεια με μεγάλη αγάπη και μεράκι. Είμαστε ένας Μη Κερδοσκοπικός Οργανισμός και το μόνο που θέλουμε είναι βοήθεια και υποστήριξη από το κράτος για να μπορούμε να δίνουμε περισσότερους σκύλους σε ανθρώπους που τους χρειάζονται. Χρειάζονται περίπου 25.000 ευρώ για έναν σκύλο και για την εκπαίδευσή του. Τα έσοδά μας βασίζονται σε χορηγίες. Ο χειριστής δεν πληρώνει απολύτως τίποτα», επισημαίνει.

Η σχολή ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2019 και μέχρι στιγμής έχει διαθέσει σε όλη την Ελλάδα 15 σκύλους οδηγούς.

Πηγή: voria

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου