Άραγε υπάρχει κάτι πιο σημαντικό για μία κοινωνία από την εκπαίδευση;
Πολλοί δεν κατάφεραν να την ολοκληρώσουν στη ζωή τους. Όπως προκύπτει μάλιστα από έρευνα, οι περισσότεροι παραβάτες, οι περισσότεροι φυλακισμένοι έχουν στερηθεί αυτής.
Κι αυτό αποτελεί μόνο ένα συμπέρασμα από όλα όσα ακούστηκαν στην εκδήλωση που παρουσίασε το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο το βράδυ του Σαββάτου, στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων.
Η παρουσίαση κατά κύριο λόγο αφορούσε μία τριετή εθνογραφική έρευνα που διενεργήθηκε σε έξι διαφορετικά σχολεία ελληνικών φυλακών. Μεταξύ αυτών και του σωφρονιστικού καταστήματος Χανίων.
Η Αντιγόνη Ευστρατόγλου μεταδιδακτορική ερευνήτρια στη σχολή ανθρωπιστικών επιστημών του ΕΑΠ μοιράστηκε μαζί μας μερικά στοιχεία από την έρευνά της.
Το βασικό συμπέρασμα είναι το εξής:
«Πολλές φορές τους βλέπουμε (τους παραβάτες) με έναν τρόπο αφηρημένο, σαν κακοποιούς. Σαν ανθρώπους που έκαναν κάτι κακό και είναι εκεί που πρέπει να είναι και ένα μεγάλο της κοινωνίας θεωρεί ότι καλώς τιμωρούνται.
Όμως αυτή είναι μία πολύ μεγάλη συζήτηση γιατί το σύστημα της δικαιοσύνης και στη χώρα μας έχει κενά. Ξέρουμε όλοι ότι δεν σημαίνει ότι οι πιο σκληρές τιμωρίες πηγαίνουν στους πιο σκληρούς παραβάτες(…)» σημείωσε η κ. Ευστατόγλου.
Πιο αναλυτικά, η ερευνήτρια δήλωσε:
«Βλέπουμε ανθρώπους όπως αυτούς που περνάνε τα σύνορα εξ’ αιτίας πολέμων και καταστροφών και φτώχειας να παίρνουν έως και 142 χρόνια ποινών ως διακινητές χωρίς να υπάρχουν σχετικά στοιχεία.
Κάτι βασικό που ελπίζω πως θα αναδειχθεί είναι η πάλη των ανθρώπων που στέκουν πολύ χαμηλά στην κοινωνική ιεραρχία με τις ανισότητες. Απλά στη φυλακή τους συναντάμε και μέσα από αυτή την έρευνα τους καλούμε να τις επικοινωνήσουν (τις ανισότητες).
Οι άνθρωποι στις φυλακές κατά κανόνα έχουν αφήσει πάρα πολύ νωρίς την εκπαίδευση. Θα σας έλεγα τους έχει αφήσει η εκπαίδευση να φύγουν. Αυτό σημαίνει ότι ένα σχολείο μέσα σε μία φυλακή πιθανός είναι η πρώτη ευκαιρία δεν είναι καν η δεύτερη.
Δίνεται έτσι, η ευκαιρία να μάθουν πράγματα τελείως στοιχειώδη: να μάθουν τη γλώσσα. να μάθουν να γράφουν το όνομά τους σε μία χώρα που ξέρετε μπορεί να τους απήγγειλε κατηγορίες χωρίς να καταλαβαίνουν τι τους έλεγε και χωρίς να τους δώσει την ευκαιρία να απολογηθούν.
Τι μπορεί να κάνει λοιπόν το σχολείο μέσα σε ένα τέτοιο κόσμο;
Πάρα πολλά. Και θα σας έλεγα ότι οι δάσκαλοι αυτών των σχολείων συνειδητοποιούμε τι δεν κάνουμε στα έξω σχολεία που είναι το κρίσιμο, είναι να συναντηθούμε με τον άλλον άνθρωπο να αναγνωρίσουμε που στεκόμαστε κοινωνικά, ότι αιτίες αυτών που βιώνουμε είναι μόνο ατομικές. Ξέρετε, πολύ εύκολα πολλοί θα πουν «κάνανε αυτό και κάνανε εκείνο, να διορθωθούν».
Ασφαλώς και περιμένουμε από τους μαθητές μας και από κάθε άνθρωπο να αναλάβει τις ευθύνες του, αλλά επειδή υπάρχουν κοινωνικά αίτια του φαινομένου νομίζω ότι το σχολείο της φυλακής είναι αυτό που μας δίνει την ευκαιρία να δούμε κι εμείς σαν πολίτες τι δεν κάνουμε καλά.
Με αυτή την έννοια λοιπόν νομίζω ότι η ευκαιρία αλλαγής, ο σωφρονισμός ομολογουμένως δε μου αρέσει σαν λέξη γιατί σημαίνει μια αλλαγή φρονήματος. ΕμεΊς θέλουμε οι άνθρωποι να είναι ελεύθεροι και να έχουν εφόδια να σκεφτούν πάνω στον εαυτό τους και τον κόσμο.
Και αυτό πρέπει να το κάνουμε κι εμείς οι δάσκαλοι μαζί τους, γιατί η κοινωνική αναπαραγωγή γίνεται μέσα απ’ την εκπαίδευση κατά βάση.
Τι σημαίνει η εκπαίδευση για εκείνους;
Θα σας έλεγα ότι η πρώτη λέξη που μου λένε είναι «αέρας»! Ότι περνάω από αυτή τη μεριά και αναπνέω.
Με κοιτάνε και με βλέπουν σαν άνθρωπο και όχι σαν αριθμό.
Με αναγνωρίζουν σαν ένα όνειρο, μία ιστορία η οποία είναι πάντα και κοινωνική. Δεν είναι μόνο προσωπική ιστορία. Και μου δίνει την ευκαιρία να δέσω ξανά τη χαλασμένη μου ταυτότητα.
Είναι λίγο περίεργο που το λέω έτσι αλλά η αναγνώριση που στις ζωές των πιο πολλών από μας είναι αυτονόητη στις δικές τους ζωές. Κατάλαβα παίρνοντας βιογραφικές αφηγήσεις ότι δεν είναι καθόλου αυτονόητη. Από καμιά σημαίνουσα οντότητα ούτε μάνα ούτε πατέρα πολλές φορές πόσο μάλλον κράτος.
Ο κόσμος έξω πολύ συχνά προσπαθεί να φανταστεί τη συνάντηση. Η αλήθεια είναι πως είμαστε από διαφορετικούς κόσμους καταρχάς σκεφτείτε ότι μες τις φυλακές μας έχουν 60 τοις 100 ανθρώπους που έρχονται από άλλες χώρες αυτό σημαίνει ένα τεράστιο ταξίδι μέσα στον κόσμο εκεί διάφορα πραγματική και και ταξική μιλάνε όμως γιατί το έχουν στερηθεί γενικά στη ζωή τους (…)
Μιλάμε για ανθρώπους από 12 ετών έχουν μπει στην παιδική εργασία έτσι έχουν βιώσει από τους ίδιους τους δασκάλους ξύλο τιμωρία καταπίεση και μου έχουν πει χαρακτηριστικά σε συνέντευξή ότι ο γονιός μου πήγαινε και του έλεγε παρ’ το το κρέας και άσε μου μόνο κόκκαλο! Ο δάσκαλος είχε πολύ μεγαλύτερη εξουσία από τον γονιό!
Οι «φωτεινές στιγμές» στα σχολεία των φυλακών
Όπως μετέδωσε η κα Ευστατόγλου υπάρχουν πάρα πολύ φωτεινές στιγμές μέσα στα σχολεία των φυλακών. «Καταρχάς να σας πω: Η στιγμή που ένας άνθρωπος αρχίζει να μιλάει τη δική σου γλώσσα και να επικοινωνεί μαζί σου είναι πάντα μία σπουδαία στιγμή γιατί αρχίζει να είναι η στιγμή που να μπορεί να ασκήσει τα δικαιώματα του, που έτσι κι αλλιώς θα έχει αλλά δεν μπορεί να τα ασκήσει.
Επίσης είναι πάρα πολύ ωραίο οι άνθρωποι που έχουν την τύχη μεσα στις φυλακές να έχουν να να απολαμβάνουν κι άλλου είδους παρεμβάσεων όπως ας πούμε απεξάρτηση, ψυχολογική υποστήριξη και αυτοί οι άνθρωποι δεν αποκλείεται καθόλου να βγούνε και έξω και να έχουν την ευκαιρία να ξαναδώ τη ζωή σου απ’ την αρχή
Απλώς θα με δείτε όχι τυχαία να βάζω το σχολείο μέσα σε ένα κύκλο οργανώσεων. Δε γίνεται η ζωή σου να αλλάξει απλώς επειδή αλληλογνωριμία κάνε στο σχολείο και τους είπαμε ότι μπορούν. Εμείς το πιστεύουμε ότι μπορούν! κατέληξε.
«Από τα 30 Καταστήματα Κράτησης σε όλη την Ελλάδα, μόνο στα 12 λειτουργούν σχολεία δεύτερης ευκαιρίας. Δηλαδή, κιγότερο από το 50%!» μας λέει ο κ. Γιώργος Τράντας, διευθυντής των φυλακών Λάρισας ο οποίος βρέθηκε στα Χανιά στο πλαίσιο της προβολής της έρευνας.
«Το σχολείο στις φυλακές είναι ενα στοίχημα, ένα μέρος της διόρθωσης των παραλήψεών μας στην κοινωνία. Σημαίνει μία δεύτερη ευκαιρία για το σωφρονιστικό σύστημα που δεν αποδίδει, όπως βλέπουμε. Δεύτερη ευκαιρία στην εκπαίδευση που κι αυτή έκανε τις παραλήψεις της για να σταματήσουν το σχολείο αυτά τα παραβατικά παιδιά… Μήπως καταφέρουν και χτίσουν πάλι τον εαυτό τους. Οι οφελημένοι από όλη αυτή τη διαδικασία δεν είναι μόνο η έγκλειστοι αλλά και η ίδια η κοινωνία. Ότι χτίσουμε, ότι καταφέρουμε θα είναι μεγάλη επιτυχία» δήλωσε.
Πηγή: zarpanews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου