Τρίτη 2 Απριλίου 2024

«Αφού στο TikTok το κάνουν»: Η σχέση εξάρτησης των εφήβων από τα κινητά τους

Τα κορίτσια είναι τα «πρώτα θύματα» της υπερέκθεσης των παιδιών και εφήβων στο κινητό. Προβαίνουν σε συγκρίσεις και υποτιμούν τους εαυτούς τους μέχρι και να μην μπαίνουν στην τάξη τους για να κοιμηθούν στο σχολείο αφού «δεν προλαβαίνουν λόγω της χρήσης του κινητού».

Κλήσεις, βιντεοκλήσεις, sms, what’s app, viber, facebook messenger,telegram, mails, chat group, instagram, snapchat και η λίστα μπορεί να συνεχίζεται επί μακρόν. Η ψηφιακή επικοινωνία βρίσκεται σε πρώτο πλάνο στη ζωή μας. Κι όμως, «ο δρόμος» αυτός που φτιάχτηκε για να μας φέρει πιο κοντά φαίνεται ότι τελικά μας απομακρύνει και μας απομονώνει. Σύμφωνα με έρευνα του American Enterprise Institute, η γενιά Ζ επισκέπτεται τον ψυχολόγο πιο συχνά από όλες της άλλες ηλικιακές ομάδες καθώς- σύμφωνα με την έρευνα- νιώθουν εκτεταμένο άγχος, λύπη, μοναξιά. Πρόκειται για τη γενιά που έπιασε κινητό στα χέρια της από πολύ μικρή ηλικία, και στην οποίας τα σόσιαλ μίντια έγιναν πολύ γρήγορα «απολύτως απαραίτητα».
«Αφού στο TikTok το κάνουν»

Σε μια οποιαδήποτε σχετική συζήτηση με γονείς, η πλειοψηφία θα παραδεχθεί ότι τα παιδιά τους, ειδικά όσα βρίσκονται στην (προ)εφηβεία, περνούν πολλές ώρες στο TikTok και «φιλτράρουν» τον κόσμο τους μέσω αυτού. Όταν στην εξίσωση υπεισέρχεται το σχολικό περιβάλλον, σε αυτή τη «χοάνη μιμητισμού», τότε τα πράγματα γίνονται αρκετά περίπλοκα.

Η Βασιλεία Μιχαϊλίδη εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας, βιώνει καθημερινότητα των παιδιών και την σχέση εξάρτησης τους με τα κινητά. «Δεν αποδέχονται τον εαυτό τους, θέλουν να μιμούνται ό,τι βλέπουν. Από την 2α δημοτικού πάνε κάποια κορίτσια βαμμένα στο πρόσωπο, στην 6η δημοτικού όλα τα κορίτσια είναι γιατί- όπως λένε- χωρίς το μέικ απ πιστεύουν ότι είναι άσχημες. Και στο ντύσιμο συμπεριφέρονται σαν έφηβες ενώ δεν είναι. Στις ερωτικές σχέσεις βιάζονται πολύ, μπαίνουν στην διαδικασία αυτή ακόμα πιο νωρίς, λέει μιλώντας στο ΒΗΜΑ.

Σύμφωνα με τη δασκάλα, η απάντηση των παιδιών σε κάποια πιθανή παρατήρηση ή ακόμα και συμβουλή είναι σταθερή και επαναλαμβανόμενη: «Γιατί; Στο TikTok το κάνουν».

Όπως σημειώνει, οι γονείς βρίσκονται σε ακόμα πιο δυσχερή θέση όταν επιχειρούν να περιορίσουν ή να ελέγξουν τη σχέση των παιδιών τους με το κινητό. «Τους απαντούν: ‘‘Μας κρατάτε πίσω αν δεν μας δώσετε το κινητό όσες ώρες το θέλουμε’’»

Υπάρχουν βέβαια και επιπτώσεις από την υπερβολική χρήση των κοινωνικών δικτύων, οι οποίες είναι άμεσα ορατές. Πολλά παιδιά αποκτούν διατροφικές διαταραχές (ανορεξία, υπερφαγία) που συνδέονται με το άγχος της αποδοχής.

Η Βασίλεια περιγράφει ένα ενδεικτικό περιστατικό: «Κορίτσι 9 χρονών μου ζήτησε κατά τη διάρκεια του μαθήματος να πάει τουαλέτα. Δέκα λεπτά μετά, πήγα στις τουαλέτες να ψάξω το παιδί και βρήκα το κορίτσι να κοιμάται στην σκάλα, την πλησίασα την ξύπνησα κι όταν την ρώτησα γιατί ήταν εκεί μου είπε ότι ξύπνησα στις 4 το πρωί για να παίξει στο κινητό και γι’ αυτό τώρα νύσταξε).
Όταν η χαρά εκλείπει…

Ερευνητές από την Βρετανία μελέτησαν τα επίπεδα του αισθήματος χαράς που νιώθουν παιδιά και έφηβοι αφότου απέκτησαν social media σε ηλικία μικρότερη των 10 ετών. Η δυστυχία πιο συχνά επισκέπτεται κορίτσια που βρίσκονται στην πρώιμη εφηβεία. Και αυτό γιατί τα κορίτσια βιώνουν το αίσθημα άγχους και πίεσης που προέρχεται από την σύγκριση.

Αρχικά, σύγκριση για τον αριθμό των φόλοουερς: ποιο κορίτσι έχει τους περισσότερους, ποιο κορίτσι έχει τα περισσότερα λάικς, ποιο κορίτσι έχει πιο ωραίες φωτογραφίες, ποιο κορίτσι έχει μεγαλύτερη δημοφιλία κτλ. Όλα αυτά δημιουργούν άγχος στα κορίτσια και συνδέεται με το ζήτημα της εξωτερικής εμφάνισης το οποίο τα απασχολεί αρκετά νωρίτερα συγκριτικά με τα αγόρια.

Ορισμένοι νευρολόγοι υποστηρίζουν ότι το «κυνήγι των λάικς» μπορεί να αποβεί το ίδιο εξαρτησιογόνο με τη χρήση ναρκωτικών ουσιών, όσο υπερβολικό και αν ακούγεται.

Εκτός από τις ψυχολογικές επιπτώσεις στα παιδιά η χρήση των κινητών δημιουργεί και σωρεία προβλημάτων στην όραση. Ο δρ. Αντώνης Ιωαννίδης, βάσει των περιστατικών προεφήβων και εφήβων μάς είπε ότι τα παιδιά μπορεί να πάσχουν από ξηροφθαλμία, προβλήματα όρασης, επίδραση του μπλε φωτός των συσκευών, στον ρυθμό ύπνου και της λειτουργίας του εγκεφάλου και φυσικά μπορεί να προκληθεί κούραση ματιών, δηλαδή τα μάτια να εστιάζουν για αρκετή ώρα σε ένα σημείο χωρίς
Όμηροι οι γονείς

Το safehome.org, σε έρευνα που διεξήγαγε ανάμεσα στους γονείς, διαπίστωσε ότι ο σημαντικότερος φόβος των γονέων για την ασφάλεια των παιδιών τους δεν ήταν ούτε κάποια φυσική απειλή ούτε απειλή από αγνώστους, αλλά το διαδίκτυο και τα κοινωνικά μέσα. Τα ποσοστά ήταν ιδιαίτερα υψηλά ανάμεσα στους γονείς προεφήβων και εφήβων, δηλαδή δύο ηλικιακών ομάδων των οποίων η ζωή περιστρέφεται γύρω από το τα τηλέφωνά τους.

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, υπάρχουν πολλοί γονείς που ανησυχούν για το ότι τα παιδιά τους θα «εξαφανιστούν» μέσα στα κινητά και προσπαθούν να μην τους αγοράσουν έξυπνα τηλέφωνα μέχρι να τελειώσουν το Γυμνάσιο. Μάλιστα, όπως αναφέρουν οι ίδιοι, τα παιδιά τους διαμαρτύρονται με κύριο επιχείρημα ότι «όλοι άλλοι έχουν τηλέφωνο και εμένα με αφήνετε στην απ’ έξω».

Ως προς τις επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των νέων, το κύριο συμπέρασμα της έρευνας δεν αφήνει περιθώρια για παρανοήσεις: όσο μικρότερη είναι η ηλικία απόκτησης του πρώτου smartphone τόσο χειρότερη είναι η ψυχική υγεία των παιδιών.

Πηγή: Το Βήμα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου