Οι έφηβοι έχουν τους λόγους τους να ανησυχούν για τη Δημοκρατία

Η εφηβεία σου δίνει ένα πλεονέκτημα: είσαι κύριος του χρόνου. Μπορείς να τον ορίσεις πιο εύκολα, διανοίγεται μπροστά σου ένας μακρύς ορίζοντας. Οι νέοι σήμερα, βεβαίως, βρίσκονται ενώπιον μίας σειράς προκλήσεων που αφορούν το ίδιο το μέλλον τους, όπως η κλιματική κρίση και οι ποικίλες απειλές κατά της Δημοκρατίας.

Η 16χρονη Αγγελίνα Κυρούση είναι κάπως απαισιόδοξη. Εκτιμά ότι η Δημοκρατία, σε παγκόσμιο επίπεδο, βρίσκεται σε κίνδυνο, καθώς εξελίσσεται ένας υποσυνείδητος επηρεασμός της κοινής γνώμης. «Εχει να κάνει με τι επιρροές έχουμε δεχθεί, η Δημοκρατία έχει αρχίσει να αλλοιώνεται», σημειώνει.

Μολονότι το παραπάνω μοιάζει με εφηβική γενίκευση, συνιστά τροφή για σκέψη. Και σε αυτές τις ιδέες επάνω (συν)εργάσθηκαν επί τριημέρου 29 έφηβοι (από όλο τον κόσμο), από 13 έως 17 ετών, οι οποίοι συμμετείχαν στο Teens Αthens Democracy Forum που διοργανώθηκε στο πλαίσιο της 10ης επετείου του Athens Democracy Forum.Είκοσι εννέα έφηβοι από όλο τον κόσμο συμμετείχαν στο Teens Αthens Democracy Forum που διοργανώθηκε στο πλαίσιο της 10ης επετείου του Athens Democracy Forum.

Οι μαθητές συζήτησαν σε βάθος θέματα που επηρεάζουν τη ζωή και τις κοινότητές τους, καθώς και την ενεργή συμμετοχή τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Η «Κ» συνάντησε τέσσερις από τους συμμετέχοντες και συζήτησε μαζί τους για τη Δημοκρατία.

Μέλημα η προστασία της Δημοκρατίας

Ο 16χρονος Παναγιώτης Κουλουρίδης θέλει να γίνει ψυχίατρος. Είναι μέλος της εφηβικής ομάδας του Συνηγόρου του Παιδιού και κάπως έτσι βρέθηκε στο συνέδριο, που του πρόσφερε –όπως είπε– μία «σημαντική εμπειρία».

«Μπόρεσα να εκφράσω τη γνώμη μου και να συναντηθώ με παιδιά που έχουν ευαισθητοποιηθεί και γνωρίζουν τη σημασία της Δημοκρατίας, που θέλουν να μιλήσουν για τα πράγματα που μας απασχολούν αυτή την περίοδο».

Το μεγαλύτερο άγχος του Παναγιώτη είναι «ότι η κλιματική κρίση θα επηρεάσει τις δημοκρατικές διαδικασίες», καθώς ο ίδιος πιστεύει ότι το βάρος της κρίσης οδηγεί σε ανισότητες ανάμεσα σε χώρες.

Επιπλέον, αυτή η εξέλιξη «δίνει την ευκαιρία σε διάφορα λαϊκιστικά και ολοκληρωτικά πολιτικά σχήματα να βρουν έδαφος και να πάρουν την εξουσία σε πολλές χώρες».

«Αυτό θα είναι το μέλημα πολλών κρατών: πώς να προστατευθεί η Δημοκρατία και η ελευθερία», συμπληρώνει ο 16χρονος. 

Η επίσης 16χρονη Βέρα Βασιλείου, συμφωνεί ότι βασικός εχθρός της Δημοκρατίας είναι ο λαϊκισμός, τον οποίο εντοπίζει μάλιστα σε πολιτικά κόμματα, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την πιθανότητα να υπάρξει αποπροσανατολισμός και αυτό να μας οδηγήσει σε αυταρχικές καταστάσεις.

Οσον αφορά την Ελλάδα, εκτιμά ότι «είμαστε τυχεροί, υπάρχει Δημοκρατία, τα όργανα δουλεύουν όσο το δυνατόν καλύτερα και ο καθένας έχει την ψήφο του, χωρίς να την επηρεάζει κανείς».

Υπογραμμίζει τη σημασία του Teens Αthens Democracy Forum, λέγοντας ότι διά του παραδείγματος οι έφηβοι που συμμετείχαν ήρθαν στην πράξη σε επαφή με τη δημοκρατική διαδικασία, καθώς «η διαδικασία για κάθε δράση ήταν δημοκρατική. Για παράδειγμα ψηφίζαμε με μυστική ψήφο για το ποιος θα μιλήσει στο πάνελ».

Η 16χρονη δεν απέκλεισε την ενασχόλησή της στο μέλλον με την πολιτική με στόχο «να βοηθήσω τον κόσμο».

Η Αγγελίνα Κυρούση έχει πάθος με τα ανθρώπινα δικαιώματα και θέλει να σπουδάσει νομικά. Θεωρεί ότι το δημοκρατικό κεκτημένο τίθεται σε κίνδυνο καθώς υπάρχει ένας υποσυνείδητος προπαγανδιστικός μηχανισμός (από τα ΜΜΕ και τα social media), που δεν διευκολύνει την ανεξαρτησία της άποψης. «Εχθροί της Δημοκρατίας είναι όσοι έχουν την εξουσία όταν τη χρησιμοποιούν για να αναδείξουν τη δύναμή τους».

Προτείνει, παράλληλα, λύσεις: «Να κοιτάμε τις πηγές μας, να έχουμε αυτοπεποίθηση ώστε να διαθέτουμε ανεξάρτητη γνώμη. Να αποκτήσουμε δύναμη για να αντισταθούμε σε όλη αυτή την υποσυνείδητη πίεση που υπάρχει για να υιοθετήσουμε μια συγκεκριμένη γνώμη που δεν είναι καν δική μας».

Και καταλήγει με έναν τόνο απαισιοδοξίας: «Ολοι, λίγο πολύ, χειραγωγούμαστε, δεν υπάρχει αληθινή Δημοκρατία. Επικρατεί αυτός που θα μας χειραγωγήσει καλύτερα».

Ο Παναγιώτης Κουλουρίδης εκτιμά ότι «πρέπει να δοθεί έμφαση στη φωνή των νέων, των εφήβων, καθώς μιλάμε για κάτι μελλοντικό, οπότε οι άνθρωποι που λαμβάνουν τώρα τις αποφάσεις, πιθανόν δεν θα είναι εκεί για να δουν τα αποτελέσματα και τις συνέπειες».

Και προτείνει: «Αλλαγή στο σύστημα εκπαίδευσης: τώρα μαθαίνουμε τα πολύ βασικά για το πώς λειτουργεί το κράτος και η Δημοκρατία, αλλά δεν γίνεται μύηση στη σημασία της συμμετοχής στα κοινά και το τι σημαίνει να μπορούμε να εκφράσουμε τη δική μας άποψη. Αυτό τελικά οδηγεί στην αποχή, διότι δεν έγινε κατανοητή η κρισιμότητα αυτών των πραγμάτων».

«Πιστεύω ότι η Δημοκρατία θα πρέπει να προωθείται και μέσα από το σχολείο. Στην Ελλάδα γίνεται αρκετά επιφανειακά», υπογραμμίζει. 

«Εκπαίδευση, εκπαίδευση, εκπαίδευση»

Η Ανάμ Τανβίρ πριν από λίγες ημέρες έγινε 18 ετών. Ζει στην Ελλάδα τα τελευταία 11 χρόνια – οι γονείς της είναι μετανάστες από το Πακιστάν. Φοράει μαντίλα και θέλει να γίνει γυναικολόγος.

Η συμμετοχή στο συνέδριο την άφησε κατάπληκτη διότι, όπως λέει, μπόρεσε να εκφρασθεί και ν′ ακουσθεί η φωνή της, συναντώντας ταυτόχρονα άτομα από την Ελλάδα και την Ευρώπη.

«Η Δημοκρατία για μένα είναι να έχω το δικαίωμα να επιλέξω και να μην επηρεάζονται τα δικαιώματά μου», λέει και εξηγεί: «Φοράω μαντίλα. Τα πιο νέα άτομα, οι συμμαθητές μου, με σέβονται για την άποψή μου και με αγαπάνε. Γενικότερα, όμως, στα λεωφορεία, σε πλατείες, ορισμένοι με κοιτάνε άσχημα, σαν να τους φταίω, σαν να τους έχω κάνει κάτι. Θα με κοιτάξουν περίεργα, θα μου φωνάξουν. Αυτό με κάνει να νιώθω λίγο άβολα…»

Η Ανάμ εκτιμά ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να βελτιώσουμε, ζητώντας περισσότερες γυναίκες και νέους ανθρώπους στην πολιτική.

«Να εκπαιδεύσουμε τα νέα άτομα, να αποκτήσουν ικανότητα και συνείδηση για να γίνουν πολιτικοί», λέει, θεωρώντας ότι «η Δημοκρατία κινδυνεύει από το 1% που έχει παραπάνω εξουσία από όσo θα έπρεπε».

Και ποια είναι η λύση; «Εκπαίδευση, εκπαίδευση, εκπαίδευση! Χρειάζεται συμμετοχή», αναφέρει, «όχι να βάλεις τον κόσμο στην τάξη και να μιλάει μόνο ένας».

Λουκάς Βελιδάκης

Πηγή: Καθημερινή