Το έχω, νομίζω, ξαναγράψει: πριν από μερικά χρόνια, παιδοψυχίατρος δέχθηκε απειλητικό, υβριστικό τηλεφώνημα από ιερέα ενορίας σε χωριό στη βόρεια Ελλάδα. Αιτία ήταν η ενασχόληση του γιατρού με δύο παιδιά, ένα κορίτσι και ένα αγόρι, τα οποία ο πατέρας τους κακοποιούσε σεξουαλικά. Ο ιερέας, σε έξαλλη κατάσταση, φώναζε: «Δεν θα μου χαλάσεις εσύ το χωριό».
Ξέρουμε καλά ότι αυτή δεν είναι η μεμονωμένη στάση κάποιου κληρικού. Είναι μια γενικευμένη κουλτούρα, ιδίως στις μικρές –και κλειστές– κοινωνίες, που υπακούει στο παλαιό «κάλλιο να σου βγει το μάτι παρά το όνομα». Με άλλα λόγια, ας χαθούν τα παιδιά (ή οι κακοποιημένες σύζυγοι ή και τα ζώα ενός σπιτιού ακόμα), σημασία έχει το πρόσωπο, η εικόνα της κοινότητας.
Ποιο πρόσωπο όμως; Ποια εικόνα; Αυτή που έχουν στο μυαλό τους και μόνον οι συμμετέχοντες σε αυτήν, κυρίως όσοι αισθάνονται ότι είναι φρουροί της: ο κληρικός, ο δάσκαλος, ο κοινοτάρχης.
Πρόκειται σαφώς για μια εικόνα διαστρέβλωσης. Μια ωραιοποιημένη εικόνα, προϊόν συλλογικής φαντασίωσης. Ενα φτιασιδωμένο πρόσωπο, που υπακούει στον άγραφο νόμο μιας νοσταλγίας η οποία θέτει το πλαίσιο: καλύτερα να νοσταλγούμε τον ιδανικό τόπο παρά να τον δούμε όπως πραγματικά είναι.
Και πώς είναι; Για τι είδους κοινότητα μιλάμε; Η ένοχη σιωπή έχει δύο πλευρές σε αυτές τις μικρές κοινωνίες: ξέρουμε τι γίνεται στο σπίτι του τάδε με τα παιδιά του, αλλά σωπαίνουμε διότι υπέρ πάντων όλων το πρόσωπο της κοινότητας (δίχως το δικό της πρόσωπο δεν έχουμε ούτε εμείς ως άτομα). Μιλάμε, δε, μόνον εφόσον νιώσουμε ότι το έδαφος είναι πρόσφορο για «κανιβαλισμό».
Με άλλα λόγια, μη θιγεί η υπόληψη ενός σπιτιού στο οποίο τα παιδιά κακοποιούνται, αλλά να λιντσάρουμε λεκτικά τον πατέρα ενός παιδιού που είναι ομοφυλόφιλο και οι εικόνες των περιπτύξεων του οποίου κυκλοφορούν στην… ειδυλλιακή κοινότητα (αυτή της ιερής νοσταλγίας!) προς τέρψιν του μικρού όχλου, που, βέβαια, δεν συγχωρεί ποτέ.
Και τις δύο πλευρές ενώνει η παντελής έλλειψη σεβασμού: του πόνου ενός κακοποιημένου παιδιού, του πόνου ενός πατέρα ο οποίος, στους κόλπους αυτής της κοινότητας, δεν έμαθε ποτέ πότε πρέπει στ’ αλήθεια να υπερασπιστεί και να στηρίξει το παιδί του – ειδικά απέναντι στα αδηφάγα βλέμματα των διαφόρων τιμητών των ηθών. Τα παιδιά παραμένουν έτσι έρμαια της βίας, ο πατέρας, από την άλλη, αυτοκτονεί. Τα κλειστά, αυτοαναφορικά αυτά συστήματα έτσι εξοστρακίζουν.
Υπάρχει ακόμα στην ελληνική κοινωνία διάχυτη η κουλτούρα μυθοποίησης του χωριού, της κοινότητας. Τα διάφορα «καφέ της χαράς» καλά κρατούν ακόμη. Η πόλη είναι κόλαση, το χωριό παράδεισος – αυτό το κλισέ.
Τα φίδια, όμως, σπάνια μένουν κρυμμένα στις φωλιές τους. Πρέπει και αυτά να φάνε.
Πηγή: Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου