Μην με κρίνετε για το φαγητό που δίνω στο γιο μου για το σχολείο.

Πρόσφατα, ο γιος μου, που πηγαίνει Γ’ Δημοτικού, μου ανέφερε ότι ένας εκπαιδευτικός στο σχολείο του, τον ρώτησε γιατί το μεσημεριανό γεύμα του αποτελείτο μόνο από σνακ και του εξήγησε ότι θα πρέπει να τρώει ένα θρεπτικό γεύμα. "Μαμά", είπε, "νομίζω ότι θα πρέπει να ξεκινήσεις να μου δίνεις και πάλι σάντουιτς." Η πρώτη μου αντίδραση ήταν να γελάσω. Τα τελευταία τέσσερα σάντουιτς που είχα φτιάξει, είχαν γυρίσει απείραχτα. Φυστικοβούτυρο και ζελέ; Μερέντα; Τυρί; Όλα επιστράφηκαν όπως του τα είχα δώσει.

Έχω δοκιμάσει να του στείλω ζυμαρικά και τα περισσεύματα από το αγαπημένο του φαγητό που είχαμε για δείπνο. Αλλά δεν έχει σημασία αν και πώς προσπαθώ. Πάντα το φαγητό έρχεται πίσω ή εντελώς ανέγγιχτο ή έχοντας φάει μερικές μπουκίτσες.

Μπορώ να σας πω ότι ο γιος μου είναι πολύ επιλεκτικός στο φαγητό του; Ακόμη και τώρα που είναι 9 χρονών, είναι πολύ δύσκολο να φάει. Τώρα που μεγάλωσε, βέβαια, τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα. Τώρα τρώει αρκετά καλά στο σπίτι, μολονότι δεν τρώει πάντα το ίδιο φαγητό με τους υπόλοιπους στην οικογένεια. Στο σπίτι, μπορώ να τον κάνω να φάει φρούτα, λαχανικά και υγιεινές πρωτεΐνες.

Αλλά στο σχολείο; Στο χώρο που τρώει επικρατεί η φασαρία και το χάος; Είναι μία από τις λίγες φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας που τα παιδιά έχουν το χρόνο για να κοινωνικοποιηθούν και ο πολυλογάς γιος μου συχνά προτιμά να μιλάει με τους φίλους του παρά να τρώει. Επίσης, είμαι σχεδόν σίγουρη ότι γεννήθηκε με τρομερά ανεπτυγμένες τις αισθήσεις της γεύσης και της όσφρησης, σαν λαγωνικό. Η εμφάνιση και η μυρωδιά των τροφίμων τον ενοχλούν πολύ συχνά.

Ο γιος μου δεν έχει διαγνωστεί με Διαταραχή Αισθητηριακής Επεξεργασίας, αλλά έχει πολλά από τα συμπτώματα της. Έχει ευαισθησία στην υφή των ρούχων, χαμηλό όριο για τον πόνο και έναν υπερβολικά επιλεκτικό ουρανίσκο. Έχω μάθει όλα αυτά τα χρόνια να μην το πολεμώ. Ξέρω ότι αυτή η επιλεκτικότητα στο φαγητό μπορεί να συνεχιστεί για ορισμένα παιδιά και μετά τη νηπιακή ηλικία, αλλά σχεδόν όλα θα την ξεπεράσουν τελικά. Σύμφωνα με την ειδική στην ανατροφή των παιδιών, Elizabeth Pantley, είναι φυσιολογικό αυτή η επιλεκτικότητα στο φαγητό να διαρκέσει έως την ηλικία των 10 ετών και μερικές φορές και μέχρι την εφηβεία.

Έτσι, επειδή δεν θέλω να πεθάνει από την πείνα στο σχολείο και επειδή γνωρίζω ότι μπορώ να τον ταϊζω σωστά όταν έρχεται στο σπίτι, του στέλνω πράγματα που πραγματικά θα φάει. Και ναι, συχνά είναι σνακ, όπως κράκερ τυριού, ή αν είμαι τυχερή, μια συσκευασία ξηρών καρπών ή ένα σακουλάκι σταφίδες. Προσπαθώ να του δίνω μαζί του όση περισσότερη πρωτεΐνη μπορώ, αλλά ξέρω ότι δεν θα αγγίξει φρούτα ή λαχανικά εκτός σπιτιού. Δεν είναι τέλειο το σχέδιο μου. Όπως όλες οι μαμάδες, προσπαθώ να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ με αυτά που έχω. Προς το παρόν είμαι χαρούμενη όταν γυρίζει σπίτι έχοντα φάει κάτι, οτιδήποτε και αν είναι αυτό.

Όσο για το σχόλιο του εκπαιδευτικού, καταλαβαίνω πολύ καλά από πού προέρχεται. Και εγώ αν έβλεπα το φαγητό που παίρνει μαζί του ο γιος μου, θα παραξενευόμουν και θα ανησυχούσα. Ίσως έκανα και κάποιες ερωτήσεις στο παιδί. Αν έβλεπα τις στραπατσαρισμένες συσκευασίες αυτών των σνακ, θα αναρωτιόμουν αν η μητέρα του δεν είχε ούτε τις στοιχειώδεις γνώσεις για την υγιεινή διατροφή ή αν ήταν απλώς μια τεμπέλα. Αλλά δεν νομίζω ότι θα εξέφραζα δυνατά αυτές τις ανησυχίες μου. Άλλωστε, το φαγητό που παίρνει μαζί το παιδί είναι πολύ μικρή λεπτομέρεια και δεν μπορεί να αποτελέσει τη βάση για να σχηματίσει κανείς άποψη σχετικά με το σύνολο της διατροφής του. Όπως δεν θα κρίνω έναν άλλο γονέα βλέποντας αν το παιδί του ήρθε στο σχολείο με ακατάστατα μαλλιά, με ασιδέρωτο πουκάμισο ή με τσαλακωμένο φύλλο εργασίας. Πώς μπορώ να ξέρω τι άλλο συμβαίνει στο σπίτι του παιδιού;

Δεν εννοώ ότι ο εκπαιδευτικός από αυτό το σημείο και μόνο σχημάτισε άποψη για τον τρόπο με τον οποίο μεγαλώνω τον γιο μου. Έκανε απλώς μια ερώτηση. Όμως, τέτοιες δηλώσεις/ερωτήσεις όπως αυτές συνήθως είναι στενά συνδεδεμένες με αξιολογήσεις και ξέρω ότι ο γιος μου την εξέλαβε σαν κριτική. Όταν τον ρώτησα αν ήθελε πραγματικά να του κάνω σάντουιτς που δεν θα φάει, μου απάντησε ότι δεν θέλει πραγματικά, αλλά πρέπει αυτά που πηγαίνει στο σχολείο να μην φαίνονται παράξενα στους δασκάλους του. Δεν το συνέχισα το θέμα. Ούτε και εκείνος. Αλλά είχα την αίσθηση ότι είχα εκτεθεί στο σχολείο. Αναρωτήθηκα αν έπρεπε να πάρω τηλέφωνο στο σχολείο και να τους εξηγήσω για ποιο λόγο του στέλνω ένα τέτοιου είδος μεσημεριανό. Την ίδια στιγμή, ήξερα ότι δεν είχα τίποτα να αποδείξω. Θα ήταν τελείως ανόητο αν έπαιρνα τηλέφωνο προσπαθώντας να υπερασπιστώ τις διατροφικές συνήθειες του 9χρονου γιου μου.

Το περιστατικό αυτό μου θύμισε πόσο ευάλωτοι είμαστε εμείς οι γονείς στην κριτική. Ακόμα και τώρα, έχοντας 10 χρόνια σαν μαμά, κάθομαι και κάνω σενάρια και απολογούμαι για το φαγητό του παιδιού μου! Αυτή η κριτική των άλλων για τον τρόπο που μεγαλώνω τα παιδιά μου δεν πρόκειται ποτέ να σταματήσει. Όσο περνούν όμως τα χρόνια, καταφέρνω και την αφήνω πίσω μου χωρίς να με στενοχωρεί.

Απόδοση του άρθρου Don’t Judge Me For What’s In My Son’s Lunch Box

Ιωάννα Αγγέλου

Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)

Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)

MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση