Κυριακή 3 Ιουνίου 2018

Σκέψεις μιας θεατρολόγου-εκπαιδευτικού που διδάσκει από το 2004 για το μέλλον του θεάτρου στο ελληνικό δημόσιο σχολείο

Είναι ξεκάθαρο πια ότι το μάθημα της θεατρικής αγωγής στο ελληνικό δημόσιο σχολείο αντιμετωπίζεται ως παρίας. Εκπαιδευτικοί ΠΕ 32 (θεατρολόγοι) και 18.41 ( ηθοποιοί) -πλέον ενοποιημένος κλάδος ΠΕ91 - που διδάσκουν 20, 18 , 14 χρόνια ως ωρομίσθιοι αρχικά και πλέον από το 2010 ως αναπληρωτές ( οποία αναβάθμιση !) τρέχουν για χρόνια από σχολείο σε σχολείο, από χωριό σε χωριό, από νησί σε νησί κι από πόλη σε πόλη – προσωπικά έχω εργαστεί ως ωρομίσθια (12 ώρες την εβδομάδα) σε χωριά του ν. Μεσσηνίας , του ν. Πιερίας, στο δημοτικό σχολείο του στρατοπέδου - καταυλισμού Καποτά στο Μενίδι Αττικής, σε διάφορα σχολεία του Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και πλέον σαν αναπληρώτρια πλήρους ωραρίου στα Δωδεκάνησα - για να φέρουν σε επαφή με το θέατρο τα παιδιά και των πιο απομακρυσμένων ή δύσκολων σημείων του Ελλαδικού χώρου. 

Εκπαιδευτικοί που με 1 διδακτική ώρα την εβδομάδα σε κάθε τμήμα , που προφανώς δεν είναι αρκετή και σε αρκετές περιπτώσεις με πολλή εργασία εκτός εργασιακού ωραρίου προσπαθούν μέσα από το μάθημα τους να προάγουν την δημιουργικότητα, την φαντασία, την αυτενέργεια, την ατομική έκφραση, την αυτοπεποίθηση ,την κριτική σκέψη και την βιωματική μάθηση, διότι αυτό ακριβώς καλείται να κάνει το θέατρο στο δημόσιο σχολείο.

Ωστόσο, το 2016 με την Υ.Α. Φίλη και σχετικό ΦΕΚ (ΦΕΚ/αρ.1324/Φ11-5-2016) που αργότερα μετατράπηκε και σε Π.Δ. 79/2017 (ΦΕΚ 109/α/1-8-2017) , αποφασίστηκε η κατάργηση του μαθήματος της Θεατρικής Αγωγής από την Ε και Στ Δημοτικού σε 4θέσια και άνω σχολεία, χωρίς κανένα εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό κριτήριο αλλά με μόνο σκοπό την εξοικονόμηση ωρών για να τελειώνει το πρωινό πρόγραμμα στις 13.15 αντί τις 14.00 που τελείωναν τα Ε.Α.Ε.Π. και την εξοικονόμηση εκπαιδευτικού προσωπικού. Επιπλέον, αποφασίστηκε η β ανάθεση του μαθήματος χωρίς όμως ο εκπαιδευτικός ΠΕ70 που θα το αναλάβει να διαθέτει ως προϋπόθεση οποιοδήποτε σχετικό προσόν. Παρόλα αυτά, το βιβλίο για το μάθημα της θεατρικής αγωγής, που απευθυνόταν μόνο στην Ε και Στ τάξη, παραμένει σ’ αυτές τις 2 τάξεις χωρίς να υπάρχει πλέον το μάθημα!

Την ίδια ώρα που στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισσαβόνας , από το 2000 μιλούν για καινοτόμα εκπαίδευση από το Δημοτικό ακόμη, την ίδια ώρα που παγκόσμια τάση στην εκπαίδευση είναι η βιωματική μάθηση από την δεκαετία του 1960 και εφαρμόζεται στα σχολεία των αναπτυγμένων χωρών με εξαιρετικά αποτελέσματα, την ίδια ώρα που στην εκπαίδευση των Η.Π.Α. εισάγεται από το 2011 ο όρος S.T.E.M. (Science, Technology, Engineering, Mathematics) που στην συνέχεια εμφανίζεται στα εκπαιδευτικά συστήματα πολλών αναπτυγμένων ή αναπτυσσόμενων χωρών (Αγγλία, Φιλανδία, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Κίνα κ.α.) καθώς η φιλοσοφία της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής διαδικασίας δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένα μαθήματα του αναλυτικού προγράμματος αλλά στον συνδυασμό χρήσης εργαλείων ή εννοιών από αυτά τα μαθήματα έτσι ώστε οι μαθητές μέσα από την δημιουργικότητα και την φαντασία τους να μάθουν να συνδυάζουν τεχνικές και να εστιάζουν στην επίλυση προβλημάτων , τρόπος λειτουργίας και σκέψης που αργότερα θα συμβάλει στην πολυεπίπεδη και πολυποίκιλη ανάπτυξη του ατόμου και της χώρας , την ίδια ώρα που στην εκπαιδευτική διαδικασία S.T.E.M. το 2015 προστίθεται το A ( Arts) και γίνεται S.T.E.A.M. και καθίσταται πλέον παγκόσμια εκπαιδευτική τάση, καθώς οι Τέχνες (ανάμεσα τους και το Θέατρο) προσθέτουν στα οφέλη του S.T.E.M. που προαναφέρθηκαν και την πρωτότυπη σκέψη και ευελιξία, την ικανότητα παραγωγής πρωτότυπων ιδεών που γίνονται πράξη και την δημιουργική και κριτική αντίληψη των πραγμάτων με την χρήση της λεπτομερούς παρατήρησης και φαντασίας, την ίδια ώρα στο ελληνικό δημόσιο δημοτικό σχολείο με την Υ.Α. Φίλη (2016) μειώνεται σε ώρες ή κόβεται από ολόκληρες τάξεις οτιδήποτε έχει σχέση με βιωματική μάθηση (ευέλικτη ζώνη, Τ.Π.Ε. Μουσική, Θεατρική Αγωγή, κ.α. ) , S.T.E.M. ή S.T.E.A.M. ενώ ανατίθεται η διδασκαλία ιδιαίτερων στον χειρισμό μαθημάτων εντελώς άκριτα , χωρίς κανένα γνωστικό, ακαδημαϊκό κι επιστημονικό κριτήριο ως προϋπόθεση . Καλώς ήλθατε στο ελληνικό σχολείο της δεκαετίας του ’60, δηλαδή !

Αποτέλεσμα των παραπάνω χειρισμών είναι να μετατρέπεται το σχολείο σε χώρο ακόμα πιο αδιάφορο για τα παιδιά καθώς τα μαθήματα που τους προσφέρουν την δυνατότητα για αυτοέκφραση, δημιουργικότητα και τα διασκεδάζουν περικόπτονται ή εξαφανίζονται εντελώς. Εκπαιδευτικοί τρέχουν από σχολείο σε σχολείο για να συμπληρώσουν ωράριο με αποτέλεσμα να πηγαίνουν σε 3, 4 και στην περίπτωση μου 5 σχολεία την εβδομάδα , ενώ βλέπουν για ένα 45λεπτο την εβδομάδα 400 , 500 ή 600 παιδιά! Αλήθεια , γίνεται να παράγεις εκπαιδευτικό έργο σε 5 σχολεία την εβδομάδα, βλέποντας για ένα 45λεπτο την εβδομάδα 420 παιδιά ; Για την ακρίβεια , γίνεται έστω να θυμάσαι όλα τα ονόματα των παιδιών σωστά ;

Στην Δευτεροβάθμια το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο καθώς το θέατρο έχει πλέον καταργηθεί από όλες τις τάξεις, πλην της Α Λυκείου όπου εμφανίζεται ξαφνικά το μάθημα επιλογής « Στοιχεία θεατρολογίας» (από την Δ Δημοτικού ξαναβλέπουμε το θέατρο στην Α Λυκείου!), το οποίο δίνεται σε α ανάθεση σε θεατρολόγους αλλά στην πραγματικότητα σχεδόν ποτέ δεν εμφανίζονται τα λειτουργικά κενά για το μάθημα, καθώς δίνεται πρώτα σε β ανάθεση στον φιλόλογο της σχολικής μονάδας που του περισσεύουν ώρες.

Η θέση του θεάτρου στο δημόσιο σχολείο είναι πιο επισφαλής από ποτέ. Αλλαγές και περικοπές που έχουν επηρεάσει αρνητικότητα το μάθημα της θεατρικής αγωγής στην αβαθμια και το θέατρο στην ββαθμια γίνονται χωρίς κανένα επιστημονικό και παιδαγωγικό κριτήριο , με μόνο σκοπό την εξοικονόμηση προσωπικού. Στην χώρα που γέννησε το θέατρο – και είναι περήφανη γι’ αυτό - , το θέατρο αντιμετωπίζεται σαν το αποπαίδι της εκπαίδευσης και προφανώς δεν το έχουν καταργήσει ακόμα εντελώς, μόνο και μόνο γιατί ως καινοτόμα δράση φέρνει κοινοτικά κονδύλια ( ΕΣΠΑ) στον κρατικό κορβανά. Ωστόσο, αν θέλουμε να μιλάμε για σύγχρονη καινοτόμα εκπαίδευση στο ελληνικό δημόσιο σχολείο και να αξιοποιήσουμε σωστά τα Ευρωπαϊκά κονδύλια που μας παρέχει γι αυτό τον σκοπό η Ε.Ε. και για τα οποία είμαστε υπόλογοι, θα πρέπει το θέατρο να έχει σταθερή , διακριτή και συνολική παρουσία στο δημόσιο σχολείο κι όχι να εμφανίζεται όπου κι άμα βολέψει. Η καλλιτεχνική παιδεία για να έχει διάρκεια και ν’ αποδίδει δεν μπορεί να εμφανίζεται περιστασιακά.

Της Ιωάννας Δρούτσα, Εκπαιδευτικού Θεατρικής Αγωγής

Πηγή: alfavita.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου