Οι χρήστες της Νοηματικής Γλώσσας, κατά το παρελθόν, έπρεπε να συναντιούνται σε τοπικές λέσχες Κωφών προκειμένου να έχουν συνομιλίες με άλλα άτομα και να μοιράζονται τις απόψεις του. Στη σύγχρονη εποχή, ωστόσο, με τα βίντεο στα κοινωνικά δίκτυα, τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ, όπως μας εξηγεί ο Κωφός δημοσιογράφος Charlie Swinbourne.
Υπήρξε μια εποχή που οι Κωφοί χρήστες της Νοηματικής Γλώσσας έπρεπε να πηγαίνουν στους τοπικούς συλλόγους Κωφών προκειμένου να ανταλλάξουν απόψεις, να μιλήσουν για τα θέματα που τους ενδιαφέρουν, να πάρουν ή να δώσουν συμβουλές. Δεν ήταν όπως με τους ακούοντες που μπορούσαν να σηκώσουν το τηλέφωνο και να έχουν επικοινωνία με όποιον επιθυμούσαν. Έτσι, οι τοπικές λέσχες Κωφών ήταν κομβικά σημεία στη ζωή τους, μέρη όπου μαζεύονταν φίλοι, οικογένειες για παιχνίδια και επικοινωνία.
Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης έχουν αρχίσει να αντικαθιστούν τους τοπικούς συλλόγους, με το Facebook να ηγείται όλης αυτής της αλλαγής. Τα βίντεο στις σελίδες ροής ειδήσεων παραμένουν διαθέσιμα για παρακολούθηση για μεγάλα χρονικά διαστήματα και είναι εύκολο να δημιουργούνται και να μένουν σε επικοινωνία ομάδες ανθρώπων.
Πέρσι, ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει το Facebook σαν διέξοδος επικοινωνία μεταξύ των χρηστών της νοηματικής γλώσσας αναγνωρίστηκε σε υψηλό επίπεδο, όταν το Κοινοβούλιο της Σκωτίας προχώρησε στην σύσταση μιας ομάδας με στόχο την συγκέντρωση στοιχείων σχετικά με το νομοσχέδιο για την πρωτοποριακή Βρετανική Νοηματική Γλώσσα (Σκωτία), το οποίο ψηφίστηκε τον Σεπτέμβριο με απότερο σκοπό την προώθηση της Νοηματικής Γλώσσας.
Όταν άρχισαν τα κοινωνικά δίκτυα να γίνονται δημοφιλή, έδωσαν την δυνατότητα στους Κωφούς χρήστες της Νοηματικής Γλώσσας να επικοινωνούν με μεγάλη ευκολία, όπως και οι ακούοντες, μέσω των κειμένων. Πολλά κωφά άτομα χάρηκαν πολύ από το γεγονός οτι μπορούσαν πλέον για πρώτη φορά να επικοινωνούν εύκολα με το δίκτυο των ακουόντων συνεργατών τους, με παλιούς φίλους από το σχολείο ή κάποια μέλη της οικογένειάς τους.
Ωστόσο, αυτή η επικοινωνία μέσω κειμένων δεν ήταν η τέλεια λύση, καθώς το άτομο έπρεπε να χρησιμοποιεί γραπτό λόγο. Στη νοηματική γλώσσα τα μηνύματα κοινοποιούνται μέσω κινήσεων των χεριών και εκφράσεων του προσώπου, σε μια γλώσσα που έχει άλλη δομή (γραμματική και συντακτικό) από την αντίστοιχη ομιλούμενη. Λόγω των έντονοων δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τα κωφά άτομα στην απόκτηση της προφορικής γλώσσας (αφού δεν την ακούνε), στις περισσότερες περιπτώσεις η προφορική γλώσσα θεωρείται δεύτερη γλώσσα τους (με πρώτη γλώσσα την Νοηματική Γλώσσα), με αποτέλεσμα να μην την κατέχουν σε πολύ υψηλό επίπεδο.
Οι διαφορές μεταξύ των δύο γλωσσών μπορεί να φανεί μέσα από το εξής παράδειγμα. Στην ομιλούμενη/προφορική αγγλική γλώσσα το άτομο θα πει : «The man climbed to the top of the big mountain” (ο άνθρωπος ανέβηκε στην κορυφή τους μεγάλου βουνού). Αντίστοιχα όμως στην Αγγλική Νοηματική Γλώσσα, το άτομο θα καθορίσει πρώτα το βουνό και θα νοηματίσει “"Mountain, big. Man climbed up it, all the way to the top." (Βουνό μεγάλο. Ο άνθρωπος ανέβηκε μέχρι την κορυφή). Θα έδειχνε πόσο απότομο ήταν το βουνό, την προσπάθεια που κατέβαλε ο άνθρωπος για να αναρριχηθεί μέσα από τις εκφράσεις προσώπου του και τις κινήσεις των χεριών – σχεδόν σαν να παίζει εκείνο το ρόλο του αναρριχητή.
Για αυτό το λόγο, όταν τα κινητά τηλέφωνα και τα tablets με τις κάμερες υψηλής ανάλυσης άρχισαν να κυκλοφορούν ευρέως, οι χρήστες της νοηματικής γλώσσας άρχισαν να κάνουν ενημερώσεις με βίντεο, κινηματογραφώντας τον εαυτό τους να νοηματούν, αφήνοντας στην άκρη τον γραπτό λόγο. Τώρα πια, στις μέρες μας, τα προφίλ των Κωφών ατόμων είναι γεμάτα με βιντεάκια όπου νοηματούν οι ίδιοι ή φίλοι τους, κάτι που είναι πολύ πιο φυσικό.
Αυτή η χρήση των βίντεο έχει οδηγήσει σε ορισμένες χιουμοριστικές ιδιορρυθμίες, όπως για παράδειγμα στις περιπτώσεις νοηματιστών που αντί να συστηθούν στα άτομα που παρακολουθούν το βίντεο νοηματίζοντας το όνομά τους, νοηματίζουν «Το όνομά μου είναι» και στη συνέχεια δείχνουν πάνω από τα κεφάλια τους σε μια γωνία, όπου εμφανίζεται στο facebook πάντα το όνομα του χρήστη. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, στα πλαίσια του χιούμορ, ακόμα και όταν βρίσκονται Κωφά άτομα (με τη φυσική τους παρουσία) σε ένα χώρο και θέλουν να συστηθούν, για να σπάσει ο πάγος, δεν λένε το όνομά τους, αλλά δείχνουν στην γωνία πάνω από το κεφάλι τους, στο σημείο που θα έβγαινε στο facebook το προφίλ του χρήστη.
Μολονότι οι Κωφοί χρήστες της Νοηματικής Γλώσσας δυσκολεύονται να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις ομάδες (ακουόντων) στο Facebook λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν στο γραπτό λόγο, όλο και περισσότερες ομάδες Κωφών χρηστών με βιντεάκια και ποικίλη θεματολογία αρχίζουν να δημιουργούνται. Για παράδειγμα, στην Αγγλία υπάρχει η ομάδα Deaf Opinios που αριθμεί 7.000 μέλη και έχει συμβουλές και ιδέες για τα πάντα, από την εμμηνόπαυση μέχρι το πώς να κρατήσεις ζωντανό ένα λουλούδι στο νερό για πολλές μέρες. Μια άλλη ομάδα, το Deafland UK, δίνει στα μέλη του διασκεδαστικές προκλήσεις κάθε εβδομάδα, στο ίδιο περίπου στυλ με τα παιχνίδια που παίζονταν στο παρελθόν στις λέσχες Κωφών, αλλά σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Πολλοί πιστεύουν ότι υπάρχουν πολλά κοινωνικά οφέλη από την διαδικτυακή επικοινωνία μέσω ομάδων. Ο Κωφός κωμικός John Smith αναφέρει : «Πριν τα κοινωνικά δίκτυα, πολλοί Κωφοί ήταν κοινωνικά απομονωμένοι. Το Facebook είναι ένας χώρος όπου μπορούμε να απελευθερώσουμε/ εκφράσουμε τις απογοητεύσεις μας από τα εμπόδια με τα οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι στην καθημερινή ζωή». Ο Κωφός ακαδημαϊκός John Walker επισημαίνει ότο το Facebook πρόσφερε μια σανίδα σωτηρίας για τα τυφλοκωφά άτομα ή τους κωφούς με μερική όραση που είχαν πολύ μεγάλες δυσκολίες επικοινωνίας μέσω της Νοηματικής Γλώσσας σε εκδηλώσεις που οργανώνονταν για κωφά άτομα. Οι ομάδες Νοηματικής Γλώσσας στο Facebook θυμίζουν συλλόγους Κωφών λόγω του στυλ επικοινωνίας που χρησιμοποιείται.
Οι Κωφοί συχνά θεωρούνται πιο άμεσοι/ ευθείς εξαιτίας της οπτικής φύσης της γλώσσας τους. Αντίστοιχα, τον τελευταίο καιρό (στην Αγγλία) υπάρχει μια τάση κάποιοι κωφοί να ανοίγουν την καρδιά τους στο Facebook για θέματα κατάθλιψης ή ψυχικής υγείας, βρίσκοντας στήριξη στις απαντήσεις που παίρνου. «Οι Κωφοί σε γενικές γραμές είναι πιο ειλικρινείς από τους ακούοντες» λέει ο Jen Dodds που έχει μια πολιτική ομάδα (με νοηματική γλώσσα) «και αυτό επεκτείνεται και στα κοινωνικά δίκτυα. Γιατί να μην γίνεται;».
Αυτή η μετακίνηση σε έναν διαδικτυακό χώρο σημαίνει ότι και οι σύλλογοι Κωφών, όπως πχ η British Deaf Association (BDA)θα πρέπει να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Ο David Buxton, Διευθυντής Επικοινωνίας και Εκστρατειών, αναφέρει: «H BDA παράγει πολλά βίντεο στην Αγγλική Νοηματική Γλώσσα και τα αναρτά στο Facebook. Αυτό σημαίνει ότι οι Κωφοί δεν χρειάζεται να βασίζονται στο γραπτό λόγο που πολλές φορές δυσκολεύονται να κατανοήσουν πλήρως».
Ωστόσο, το facebook δεν είναι τόσο φιλικό (σαν τεχνολογία) για τα Κωφά άτομα. Ενώ η ενημέρωση της κατάστασης μπορεί να αναρτηθεί σαν βίντεο, ο Walker αναφέρει ότι μόλις πατήσεις το “reply”, οι επιλογές για το βίντεο εξαφανίζονται και πρέπει να revert to typing in English for all follow-up comments. Άλλοι χρήστες αναφέρουν ότι είναι πολύ δύσκολο να παρακολουθεί κανείς τι λένε οι άνθρωποι, γιατί οι ενημερώσεις πέφτουν γρήγορα κάτω στις σελίδες (timelines).
Μια γενικότερη ανησυχία έχει να κάνει με τον φόβο ότι η δημοτικότητα του Facebook μπορεί να οδηγήσει στην κατάργηση ακόμα περισσότερων (τοπικών) συλλόγων Κωφών. Αν όντως γίνει κάτι τέτοιο, τότε οι Κωφοί θα έχουν ακόμα πιο περιορισμένες δυνατότητες για επικοινωνία πρόσωπο με πρόσωπο.
Οι περισσότεροι Κωφοί, ωστόσο, νιώθουν ότι τα οφέλη από την χρήση του Facebook αντισταθμίζουν τα όποια μειονεκτήματά τους. Όπως λέει ο Buxton: «Το Facebook δίνει στα Κωφά άτομα την αυτοπεποίθηση να βγουν έξω και να πουν πράγματα που δεν θα έλεγαν ποτέ αν δεν υπήρχε αυτή -η προσβάσιμη σε αυτά –πλατφόρμα. Και αυτή η αυτοπεποίθηση προέρχεται από το γεγονός ότι μπορούν πλέον να εκφράσουν τις σκέψεις τους στη δική τους γλώσσα, τη Νοηματική».
Aπόδοση του άρθρου Why Facebook has become so important to the sign language community
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου