Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2015

17 τρόποι να ενθαρρύνετε την επικοινωνία με το παιδί σας (με ή χωρίς αναπηρία)

Η επικοινωνία είναι βασική για την ανάπτυξη του παιδιού. Βρίσκεται στην καρδιά όλων των σχέσεων -έτσι μαθαίνουμε ο ένας τον άλλο- και είναι βασική για τη μάθηση, το παιχνίδι και την κοινωνική αλληλεπίδραση. Τι συμβαίνει όμως αν το παιδί σας έχει μεγάλες δυσκολίες σε αυτόν τον τομέα;

Οι επόμενες συμβουλές έχουν δοθεί από γονείς παιδιών με αναπηρία ή από ενήλικες με αναπηρία προκειμένου να βελτιώσουμε την επικοινωνία με τα παιδιά μας. 

1) Σαμποτάζ: Συχνά κάνουμε τόσα πολλά για τα παιδιά μας που δεν νιώθουν την ανάγκη ή δεν έχουν την ευκαιρία να επικοινωνήσουν. Και εδώ μπαίνει το σαμποτάζ. Βάλτε τα παιχνίδια του ή άλλα σημαντικά αντικείμενα σε ένα μέρος όπου το παιδί δεν μπορεί να τα φτάσει μόνο του και πρέπει να τα ζητήσει ή δώστε του το φαγητό του χωρίς κουτάλι (έτσι ώστε να πρέπει να ζητήσει). Βρείτε τρόπους να φτιάξετε έτσι τις καταστάσεις που να απαιτείται επικοινωνία. 

2) Δώστε στο παιδί επιλογές: Πολλά παιδιά όταν έχουν επιλογές μιλούν περισσότερο.

3) Δημιουργήστε μια συζήτηση: «Έχω ένα λευκό πίνακα στο σπίτι και κάθε μέρα ζωγραφίζω μια εικόνα από συγκεκριμένη δραστηριότητα που έχουμε κάνει ή κάτι σημαντικό που έχει συμβεί. Κάθε φορά που αφήνουμε το σπίτι, υπενθυμίζω στο γιο μου την εικόνα (δείχνοντας την) και προσπαθώ να τον κάνω να μιλήσει γι’αυτό στους ανθρώπους που συναντά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Aν έχουμε επισκέπτες στο σπίτι του ζητώ να τους πάει τον πίνακα και να τους εξηγήσει τι έγινε. Το βρίσκει διασκεδαστικό και ενδιαφέρον».

4) Αλλάξτε επίπεδο: Το παιχνίδι και η επικοινωνία γίνονται πιο εύκολα όταν ο ένας μπορεί να δει τον άλλον. Καθίστε έτσι ώστε να είστε στο ίδιο επίπεδο με το παιδί.

5) Λέξεις-κλειδιά: Αν το παιδί έχει κάποια διαταραχή στην επικοινωνία, ζητήστε από τον δάσκαλο\δασκάλα του μια λίστα με τις λέξεις-κλειδιά που θα συναντήσουν στη τάξη το επόμενο διάστημα και αρχίστε να κάνετε εξάσκηση μαζί, έτσι ώστε να έχει ένα μικρό προβάδισμα αρχικά σε σχέση με τους συμμαθητές του.

6) Αποφεύγετε τις υπερβολικά πολλές ερωτήσεις: Τα παιδιά μαθαίνουν περισσότερες λέξεις από σχόλια του τύπου «Kοίτα το σκυλάκι παίζει με μια μπάλα. Είναι σαν τη δική σου μπάλα», παρά από τις υπερβολικά πολλές ερωτήσεις ή εντολές του τύπου «Με τι παίζει το σκυλάκι;» ή « Ποιος παίζει με τη μπάλα;»

7) Δώστε έμφαση στις λέξεις –κλειδιά: «Η Izzi δεν καταλαβαίνει πάρα πολλά, αλλά καταλαβαίνει λέξεις-κλειδιά. Eτσι τις απομονώνουμε και τις λέμε με έμφαση πχ μπάνιο, σχολικό, μαγαζιά».

8) Nα είστε ξεκάθαροι: «Ο λογοθεραπευτής μας μάς έδειξε πώς να δίνουμε ξεκάθαρες οδηγίες (με δυο λέξεις το πολύ που μεταφέρουν μια πληροφορία) και να χρησιμοποιούμε αντικείμενα, σύμβολα, νοήματα ή εικόνες για να τις υποστηρίζουμε».

9) Δώστε τους ένα λόγο για να μιλήσουν: Τα άτομα χρειάζονται ένα λόγο για να επικοινωνήσουν και την ευκαιρία να το κάνουν. «Ζητήσαμε με τον πιο ευγενικό τρόπο από την babysitter της Charlie να σταματήσει να μιλάει όλη την ώρα εκ μέρους της και να προλαβαίνει όλες τις ανάγκες της. Η Charlie πρέπει να έχει την ευκαιρία να επικοινωνήσει η ιδία». 

10) Τραγουδήστε του: Τα τραγουδάκια και τα νανουρίσματα είναι ο ιδανικός τρόπος να μάθουν τα παιδιά βασικές λέξεις διασκεδάζοντας.

11) Σπρώξτε λίγο το παιδί: Συχνά βάζω στις τσέπες του γιου μου το πρωί πριν πάει στο νηπιαγωγείο αντικείμενα, ελπίζοντας ότι θα τα ανακαλύψει και θα μιλήσει σε κάποιον για αυτά. Για παράδειγμα, είχαμε πάρει κονκάρδες με ζωάκια επάνω. Βρήκε αργότερα τις κονκάρδες αυτές και μπόρεσε να πει στη νηπιαγωγό του λίγα λόγια για την βόλτα μας την προηγούμενη μέρα.

12)Συνεχίστε να μιλάτε: «Λέμε μεγαλόφωνα τις λέξεις που θα έλεγε ο Ben αν μας μιλούσε, έτσι ώστε να μάθει να εκφράζετε πχ «θες περισσότερο;» ή «είναι χαλασμένο».

13) Δώστε χρώμα στον κόσμο του: Για να διδάξουμε στον Guy τα χρώματα έκοψα τους αγαπημένους χαρακτήρες του από το παιδικό «Thomas το τρενάκι» και τους κολλήσαμε πάνω σε μεμoνωμένες κάρτες, έτσι ώστε να μην υπάρχουν διασπαστικά ερεθίσματα. Ήταν πιο εύκολο για το παιδί να αναγνωρίζει και να θυμάται χρώματα με τη βοήθεια των χαρακτήρων που ήδη γνώριζε. Αν το ρωτούσαμε το χρώμα ενός αντικειμένου και δεν μπορούσε να το ονομάσει (πχ το χρώμα του ουρανού), μια παρότρυνση του τύπου «τι χρώμα είναι ο Thomas;» είχε συνήθως αποτέλεσμα. 

14) Να υπερβάλλετε: «Διαπιστώσαμε ότι όταν υπερβάλαμε όσο αφορά τις εκφράσεις του προσώπου και τον τόνο της φωνής μας βοηθούσαμε την Tammy να μας καταλάβει». 

15) Δώστε κίνητρα στο παιδί: Το κλειδί για την επικοινωνία και τη μάθηση είναι τα κίνητρα. Σκεφτείτε τι αρέσει στο παιδί σας και εκμεταλλευτείτε το.

16) Μη κυριολεκτικές (μεταφορικές) προτάσεις: «Η κόρη μου έχει αυτισμό. Δυσκολεύεται πολύ κοινωνικά γιατί δεν καταλαβαίνει τις μεταφορές και άλλες μη κυριολεκτικές προτάσεις. Όταν ακούσει μια τέτοια πρόταση, προσπαθεί να την εξηγήσει κυριολεκτικά, κολλάει στο «παράλογο» και χάνει την υπόλοιπη συζήτηση. Έτσι, γράφουμε τέτοιου είδους προτάσεις και ψάχνουμε στο λεξικό το νόημα τους. Κάνοντάς τις συχνά επανάληψη, έχει αρχίσει να χρησιμοποιεί κάποιες από αυτές». 

17) Κάντε την επικοινωνία διασκεδαστική: Αυτό είναι το καλύτερο κίνητρο για να αρχίσει κάποιος να επικοινωνεί. 


Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική παιδαγωγός - Νηπιαγωγός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου