15 κανόνες που μπορούν να χρησιμοποιούν οι γονείς για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να μάθουν να συμπεριφέρονται καλά (τον περισσότερο χρόνο)
1) Να παίζετε (και να δουλεύετε) συχνά μαζί τους: Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να τους διδάξετε να συνεργάζονται με άλλα άτομα και να ελέγχουν τον εαυτό τους. Κάθε λεπτό που το παιδί αλληλεπιδρά στο παιχνίδι με κάποιον ενήλικα που θαυμάζει του προσφέρεται η ευκαιρία να μάθει κανόνες και όρια. Κατά την πορεία του παιχνιδιού (και της δουλειάς) τα παιδιά καταλαβαίνουν την αναγκαιότητα των κανόνων –τόσο για την ασφάλεια όσο και για την συνύπαρξη με τους άλλους. Προς απογοήτευση πολλών γονέων που έχουν καλές προθέσεις, τα περισσότερα παιδιά δεν μαθαίνουν να συμπεριφέρονται σωστά μέσα από επαναλαμβανόμενες συζητήσεις και «κηρύγματα». Πριν από μια γενιά οι αναπτυξιακοί ψυχολόγοι Eleanor Maccoby και Mary Parpal παρότρυναν τους γονείς να παίζουν κάθε βράδυ με τα παιδιά τους, ό,τι και όπως ήθελαν να παίξουν εκείνα. Μετά από δύο εβδομάδες, αυτά τα παιδιά ήταν πιο συνεργάσιμα όταν τους ζητούσαν να μαζέψουν τα παιχνίδια τους. Από τότε, η σημασία του αλληλεπιδραστικού παιχνιδιού έχει αποδειχθεί πολλές φορές – σε κλινικές παρεμβάσεις για παιδιά με προβλήματα συμπεριφοράς, σε εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά προσχολικής ηλικίας και σε νευρολογικές μελέτες.
2) Να δείχνετε ενθουσιασμό για τα ενδιαφέροντα του παιδιού σας, ακόμα και αν δεν σας αρέσουν και δεν θα τα διαλέγατε ποτέ. Η ενθουσιώδης αντίδραση για τα ενδιαφέροντα του παιδιού σας είναι η πρώτη βασική αρχή για τη δημιουργία ισχυρών σχέσεων με αυτό και κατ’ επέκταση για την καλή συμπεριφορά του. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε αυτά τα ενδιαφέροντα που μοιραζόμαστε όταν πρέπει να θέσουμε όρια.
3) Να διορθώνετε τις στιγμές του θυμού και των παρεξηγήσεων. Όταν τα συναισθήματα του θυμού και της αίσθησης της αδικίας παραμένουν, τα παιδιά είναι πιο πιθανό να εκνευρίζονται και να γίνονται μη συνεργάσιμα και αγενή. Επομένως, πρέπει να αφιερώνουμε λίγη ώρα καθημερινά για να διορθώνουμε αυτό το κλίμα.
4) Εμπλέξτε τα στην επίλυση προβλημάτων. Τα πιο κοινά προβλήματα συμπεριφοράς αντιμετωπίζονται καλύτερα πριν εμφανιστούν, προληπτικά. Θέστε το πρόβλημα στο παιδί σας και ζητήστε του να σας πει τις ιδέες του (πχ «Φαίνεται ότι έχουμε πρόβλημα κάθε πρωί όταν πρέπει να ετοιμαστείς για το σχολείο. Τι νομίζεις ότι πρέπει να κάνουμε για αυτό;») Στη συνέχεια, καταστρώστε μαζί ένα σχέδιο. Όταν εμπλέκουμε τα παιδιά στην επίλυση ενός προβλήματος, αλλάζουμε την κατάσταση. Αντί να σκέφτονται πώς θα καταφέρουν αυτο που θέλουν, αρχίζουν να σκέφτονται, ακόμα και αν πρόκειται για λίγο, πώς θα λύσουν ένα πρόβλημα.
5) Διδάξτε τα μια γλώσσα για τη ρύθμιση των συναισθημάτων και τη συναισθηματική νοημοσύνη. Τα παιδιά συμπεριφέρονται καλά όταν μαθαίνουν να «ρυθμίζουν» τα άγχη, τις απογοητεύσεις της καθημερινής ζωής – όταν μαθαίνουν ότι οι απογοητεύσεις είναι απογοητεύσεις και όχι καταστροφές. Αυτή την ικανότητα την αναπτύσσουν μέσω συζητήσεων για τα συναισθήματα. Να αναγνωρίζετε τις απογοητεύσεις και τα άγχη. Μιλήστε για τα δικά σας συναισθήματα, τις δυσκολίες, τις απογοητεύσεις και τις αποτυχίες που βιώνετε και πώς τις αντιμετωπίζετε.
6) Διδάξτε τα να περιμένουν. Η Pamela Druckerman παρατηρεί ότι οι Γάλλοι γονείς, από πολύ μικρή ηλικία, δεν ικανοποιούν αμέσως τις απαιτήσεις των παιδιών τους. Αντί για αυτό, μαθαίνουν στα παιδιά τους να περιμένουν, γιατί το θεωρούν κάτι πολύ σημαντικό. Και σε αντίθεση με τα παιδιά στην Αμερική, τα παιδιά στη Γαλλία δεν πετούν φαγητό.
7) Να ενθαρρύνετε τα παιδιά και να μην τα κριτικάρετε συνεχώς. Όταν πρέπει να του ασκείσετε κριτική, να το κάνετε πάντα μετά από σκέψη και με τρόπο, ευγενικά. Η διαρκής κριτική φέρνει την παραίτηση και αμυντική στάση, που στη συνέχεια υπονομεύουν την λήψη πρωτοβουλιών και το αίσθημα της ευθύνης. Αν είμαστε συχνά θυμωμένοι και επικριτικοί, τα παιδιά μας δεν θα συμπεριφέρονται σωστά, ανεξάρτητα από το πόση πειθαρχία θα τους παρέχουμε.
8) Όταν πρέπει να πείτε «όχι», να το λέτε ήρεμα. Στη συνέχεια, πρέπει να επιμένετε να σας μιλάνε και εκείνα ήρεμα. Το μάντρα μας πρέπει να είναι «Μόλις ηρεμήσεις, θα το συζητήσουμε».
9) Να αρχίζετε τις προτάσεις σας με την λέξη «όταν», «μόλις». Πολύ συχνά, αρχίζουμε τις προτάσεις μας λέγοντας «αν δεν...». Αυτή η απλή αλλαγή στον τόνο και στη γραμματική φέρνουν τεραστια αλλαγή στην συμπεριφορά των μικρών παιδιών και στον τρόπο που συνεργάζονται με τους ενήλικες.
10) Συμβιβαστείτε. Ο συμβιβασμός δεν είναι υποχώρηση. Όταν συμβιβαζόμαστε με τα παιδιά μας τους μαθαίνουμε να συμβιβάζονται- να σκέφτονται πως οι ανάγκες τους και οι ανάγκες των άλλων μπορούν να συνδυαστούν. Υπάρχει πιο σημαντικό μάθημα για τα παιδιά, για όλες τις μελλοντικές τους σχέσεις;
11) Αναθέστε στα παιδιά ευθύνες. Μεταξύ των διαφόρων πολιτισμών, τα παιδιά στα οποία δίνονται ευθύνες (πχ να κάνουν κάποιες αγγαρείες ή να διδάξουν μικρότερα παιδιά) είναι περισσότερο πρόθυμα να βοηθήσουν τους άλλους και προσέχουν περισσότερο την συμπεριφορά τους. Επιπλέον, αρχίζουν να βλέπουν τα πράγματα και από τη δική μας πλευρά. Μαθαίνουν από πρώτο χέρι πόσο ενοχλητικό είναι όταν προσπαθεί κανείς να κάνει κάτι που οι άλλοι δεν τον ακούν.
12) Διδάξτε τα τη σημασία των συναισθημάτων των άλλων ανθρώπων. Το να σέβεται κανείς τις ανάγκες και τα συναισθήματα των άλλων είναι η βάση της ηθικής συμπεριφοράς. Σε μια σειρά σημαντικών ερευνών ο ψυχολόγος Ross Thompson και οι συνάδελφοί του βρήκαν ότι οι μητέρες των παιδιών με ηθική συμπεριφορά μιλούσαν στα παιδιά τους με μια γλώσσα πλούσια σε συναισθήματα και έκαναν συχνές αναφορές, όχι σε κανόνες και συνέπειες, αλλά στα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων.
13) Πείτε τους πότε η συμπεριφορά τους έχει ξεπεράσει τα όρια. Μετά εφαρμόστε την τεχνική του time – out και δώστε του μια ευκαιρία να αρχίσει από την αρχή, να ξαναδοκιμάσει, να τα πάει καλύτερα την επόμενη φορά.
14) Δείξτε τους ότι είστε περήφανοι για αυτά, ιδίως για τα καλά πράγματα που κάνουν στους άλλους.
15) Αφιερώστε χρόνο στο να τα ακούτε. Ακούστε τη δική τους πλευρά της ιστορίας. Πείτε τους ποια πράγματα από αυτά που λένε ή κάνουν είναι σωστά πριν τους πείτε τι κάνουν λάθος. Όταν τα παιδιά νιώθουν ότι οι ανησυχίες τους και τα παράπονά τους εισακούγονται και γίνονται κατανοητά, έχουν λιγότερες απαιτήσεις και είναι πιο εύκολο να τους πούμε όχι.
Απόδοση του άρθρου 15 Rules To Foster Good Behavior In Children του Kenneth Barish, Ph.D.
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική παιδαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου