Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2014

Κάνουν τα συμπτώματα της δυσλεξίας καλύτερα τα παιδιά στα ηλεκτρονικά παιχνίδια; - Η μη αναμενόμενη σύνδεση ανάμεσα στη δυσλεξία και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Όταν σκέφτεστε ένα παιδί με συμπτώματα δυσλεξίας, τι βλέπετε; Κάποιον που παλεύει στον πίνακα της τάξης να γράψει ή απλώς έναν αναστατωμένο μαθητή που προσπαθεί να κάνει ανάγνωση; Αν και αυτά είναι πραγματικά πολύ συνηθισμένα σενάρια για τα παιδιά με δυσλεξία, υπάρχει ένα σενάριο που δεν προβλέψατε: το σενάριο ενός παιδιού με δυσλεξία που τα καταφέρνει πάρα πολύ καλά στα βιντεοπαιχνίδια.

Μολονότι γνωρίζουμε ότι τα περισσότερα παιδιά αγαπούν τα βιντεοπαιχνίδια, τα παιδιά με δυσλεξία δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για αυτά εξαιτίας του ιδιαίτερου τρόπου επεξεργασίας των οπτικών πληροφοριών από τον εγκέφαλό τους. Οι νέες τεχνικές που απεικονίζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου, καθώς και το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη νευροψυχολογία, έχουν οδηγήσει στο πολύ ενδιαφέρον εύρημα ότι ο εγκέφαλος των ατόμων με δυσλεξία λειτουργεί πολύ διαφορετικά από ότι ο εγκέφαλος των παραδοσιακών αναγνωστών.

Τον προηγούμενο χρόνο, σε ένα άρθρο της Annie Murphy –Paul στους New York Times, ανέφερε μια έρευνα που βρήκε ότι οι τυπικοί αναγνώστες αναγνωρίζουν τα γράμματα στο μέσο της σειράς με μεγαλύτερη ακρίβεια σε σχέση με τα άτομα με δυσλεξία. Το εύρημα αυτό δεν μας προκαλεί έκπληξη. Ωστόσο, η έρευνα έδειξε επίσης ότι τα άτομα με δυσλεξία τα πήγαιναν καλύτερα όταν τους ζητούσαν να αναγνωρίσουν γράμματα που ήταν τοποθετημένα στα στα εξωτερικά περιθώρια της σειράς. Δηλαδή, οι τυπικοί αναγνώστες ήταν καλύτεροι στο να αναγνωρίζουν τα στοιχεία που βρίσκονταν ακριβώς μπροστά τους, ενώ τα άτομα με δυσλεξία ήταν πολύ καλά στον εντοπισμό στοιχείων περιφερειακά.

Όπως αποδεικνύεται, αυτή η ικανότητα είναι ιδιαίτερα σημαντική σε πολλά παιχνίδια. Η ικανότητα να εντοπίζει κανείς τις περιφερειακές φιγούρες πολύ γρήγορα- και να αντιδρά σε αυτές άμεσα- είναι αναγκαίο στοιχείο για την επιτυχία στα παιχνίδια. 

Δείτε για παράδειγμα τα παιχνίδια Batman: Arkham City και το Super Mario 3D Land. Στο Batman: Arkham City οι παίκτες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τις διάσπαρτες θέσεις του εχθρού προκειμένου να μην γίνουν αντιληπτοί ή να εντοπίσουν τις επιθέσεις από ένα πλήθος εχθρούς που τους κυκλώνουν προκειμένου να μην τραυματιστούν. Στο Super Mario 3D Land, οι παίκτες πρέπει να κρατούν τα μάτια τους ανοιχτά για κρυμμένα power –ups, νομίσματα και star locations, τα οποία τοποθετούνται πολλές φορές περιφερειακά, έξω από το οπτικό πεδίο των παικτών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ποιος παίκτης φαίνεται ότι θα καταφέρει να ανταποκριθεί καλύτερα στις προκλήσεις: αυτός που εντοπίζει πράγματα που βρίσκονται σε κοινή θέα ή ο παίκτης που εντοπίζει τα αντικείμενα σε απόκεντρες θέσεις;

Μια ακόμα ενδιαφέρουσα έρευνα που δημοσιεύτηκε αυτό τον χρόνο στο Current Biology, υποστηρίζει την ιδέα ότι τα παιχνίδια μπορεί να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμα για όσους έχουν δυσλεξία. Η μελέτη αναφέρει ότι τα παιδιά που έπαιζαν ηλεκτρονικά παιχνίδια δράσης για 12 ώρες είχαν σημαντική βελτίωση στην αναγνωστική ικανότητά τους, χωρίς να χρειαστεί κάποια άλλης μορφής εκπαίδευση (φωνολογικού ή ορθογραφικού τύπου). Τα ευρήματα αυτά υποδεικνύουν ότι τα παιχνίδια δράσης «βελτιώνουν ικανοποιητικά την προσοχή» και «μπορούν να μεταφραστούν άμεσα σε καλύτερη αναγνωστική ικανότητα». Επίσης, τα παιδιά με δυσλεξία δεν διαθέτουν απλώς δεξιότητες που είναι αναγκαίες στα βιντεοπαιχνίδια, αλλά ταυτόχρονα και τα ίδια τα παιχνίδια είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την βελτίωση της ικανότητας προσοχής οπτικών ερεθισμάτων και εκτός παιχνιδιών. Είναι πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι η δυσλεξία μπορεί να παρέχει μοναδικά προνόμια και προοπτικές και σε άλλες περιοχές της τεχνολογίας. 

Η Cathy Davidson, στο βιβλίο της “Now you see it” αναφέρει ότι τα άτομα που μαθαίνουν με διαφορετικό τρόπο από ότι οι υπόλοιποι μπορεί να είναι καταλληλότεροι για πολλά επαγγέλματα του 21ου αιώνα που περιλαμβάνουν καινοτόμες τεχνολογίες, ιδίως σε σύγκριση με τους τυπικά αναπτυσσόμενους συνομηλίκους τους. Μια μελέτη του 2008 που δημοσιεύτηκε από την Julie Logan, που παρουσίαζε την επιχειρηματικότητα στο Cass Business School στο Λονδίνο, ανέφερε ότι το 35% των επιχειρηματιών στις ΗΠΑ έδειχναν σημάδια δυσλεξίας. Στην Αγγλία οι μελέτες υποδεικνύουν ότι περίπου το 20% των επιχειρηματιών έχουν διαγνωστεί ως άτομα με δυσλεξία – περίπου το διπλάσιο ποσοστό του 10% των ατόμων που έχουν δυσλεξία στη χώρα. Η Logan τόνισε πως οι δυσλεξικοί είναι «εξαιρετικά δημιουργικοί στον χειρισμό των προβλημάτων που προκύπτουν» - ένα σημαντικό χαρακτηριστικό όταν πρέπει κανείς να πλοηγηθεί στα τοπία που συνεχώς αλλάζουν στο σύγχρονο ψηφιακό κόσμο. 

Προφανώς οι γονείς δεν μπορούν απλά να βασιστούν στο γεγονός ότι τα παιδιά τους που έχουν δυσλεξία θα γίνουν χωρίς καμία προσπάθεια επιτυχημένοι επιχειρηματίες. Μπορούν, ωστόσο, να βοηθήσουν τα παιδιά παρέχοντάς τους πρόσβαση σε τεχνολογικά εργαλεία που ταιριάζουν όσο το δυνατόν καλύτερα στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλός τους, ενθαρρύνοντάς τα να καταβάλουν την προσπάθεια που απαιτείται για να ξεπεράσουν τα όποια εμπόδια και να αναπτύξουν τις δεξιότητες που θα οδηγήσουν σε καλύτερη μάθηση, και τελικά, σε επιτυχία στον πραγματικό κόσμο. 

Απόδοση του άρθρου Do Dyslexia Symptoms Make Kids Better at Video Games? του Δρος Randy Kulman

Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου