Κυριακή 2 Ιουνίου 2013

Άποψη: Ανδρέας Ζαμπούκας "Η σβάστικα του διπλανού θρανίου"

Σβάστικες, πλέον, παντού. Στους τοίχους, στα σώματα, στα θρανία. Είναι πια τόσο συνηθισμένο, που δεν προκαλεί καμία αίσθηση. Γίνεται μία εικόνα, με τα υπόλοιπα συνθήματα για το ποδόσφαιρο, τα συγκροτήματα και τις βρισιές. Καμία, όμως, από τις σύγχρονες σβάστικες δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτή, που υπήρχε στο διπλανό μου θρανίο, όταν ήμουν μαθητής. Τη θυμάμαι ακόμα πολύ έντονα. Ήταν η πιο όμορφη σβάστικα που έχω δει στη ζωή μου. Ο Σωτήρης -έτσι έλεγαν τον συμμαθητή μου- ένα ροκαμπίλι με κολλητά παντελόνια και αρβύλες, τη ζωγράφισε από τον Σεπτέμβριο και κανείς δεν την έσβησε, μέχρι το τέλος της χρονιάς. Ήταν γκρι σκούρα με κατακόκκινες γραμμές να την περιβάλουν και κάθε μέρα, όλες τις ώρες του μαθήματος, συμπλήρωνε και μια μικρή λεπτομέρεια. Κανένας καθηγητής δεν τόλμησε ποτέ να τον ενοχλήσει την ώρα της «καλλιτεχνικής» του απομόνωσης.

Τα χρόνια πέρασαν, ο Σωτήρης απαρνήθηκε την «ανήσυχη» εφηβεία του, αλλά η σβάστικα του θρανίου του, όπως όλα τα σπουδαία «αριστουργήματα», πέρασε στην αιωνιότητα.
Το ζήτημα είναι πως ποτέ δεν θα έφερνα στον νου μου το διπλανό μου θρανίο, αν δεν συνειδητοποιούσα πόσο γρήγορα εξαπλώνονται οι αγκυλωτοί σταυροί, στα σύγχρονα θρανία. Οι μαθητές άλλωστε, είναι οι πρώτοι που αφομοιώνουν τις επιταγές της «μόδας» ως πειθήνιοι «καταναλωτές» των «νέων τάσεων».

Είναι, πραγματικά, ραγδαία η διείσδυση της Χρυσής Αυγής στα σχολεία και στη στρατολόγηση νέων ανθρώπων. Δε σημαίνει, βέβαια, πως όποιος ζωγραφίζει σβάστικες είναι «μυημένος» σε εθνικιστικά «μυστήρια», αλλά και οι 500.000 ψηφοφόροι του κόμματος, που το νομιμοποιούν, δεν έχουν σχέση με την ιδεολογία του. Το αποκαρδιωτικό είναι πως το σχολείο δεν κάνει τίποτα για να αποτρέψει ή, τουλάχιστον, να παρακολουθήσει την κατάσταση.

Τι συμβαίνει όμως στις ψυχές όλων αυτών που γοητεύονται με τις σβάστικες; Ό,τι συνέβαινε και με τον Σωτήρη της δικιάς μου γενιάς, αλλά και με τους οπαδούς των ποδοσφαιρικών ομάδων. Γουστάρουν δύναμη, αντίδραση, ενέργεια, αποκάλυψη, ένταξη σε ομάδα και κυρίως πρόκληση που θα αναδείξει στοιχεία ταυτότητας. Γουστάρουν όλα αυτά που το σχολείο θα έπρεπε να τους δώσει, αλλά επιμένει να τους γράφει, προκλητικά. Ούτε πολιτική συνείδηση, ούτε συλλογικότητες, ούτε δημιουργική εκτόνωση. Αντίθετα, όσο αδιαφορεί, ενισχύει το ένστικτο της εκδίκησης που αναπτύσσει ο έφηβος, απέναντι σε όλα και στο κατεστημένο. Έτσι, μόνοι τους βρίσκουν τρόπο να καταφύγουν, έστω και συμβολικά, σ΄ αυτό που αποπνέει ισχύ ανατροπών και διάθεση για βαρβαρότητα και επιβολή.

Κι από την άλλη, το πολιτικό σύστημα εμπνεύστηκε αντιρατσιστικά νομοσχέδια αντί να δώσει καμιά ιδέα για αντιρατσιστική αγωγή στα σχολεία και καλλιέργεια συνειδήσεων. Παρακολουθούμε όλοι την ακατάσχετη φλυαρία των κομμάτων του «δημοκρατικού τόξου»... χωρίς να βλέπουμε ούτε μία κίνηση αντίδρασης στην εκπαίδευση. Ανεχόμαστε τα πολιτικάντικα λογύδρια των «αντιφασιστών», αλλά στην πράξη κανένα πρόγραμμα δεν προβλέπει ενημέρωση, διάλογο, συλλογικότητες και δημιουργικότητα μέσα από τη φυσική εφηβική ένταση. Όπως και σε τόσα άλλα, όσοι εξέθρεψαν τη Χρυσή Αυγή, τώρα τη στήνουν απέναντι για επιδείξεις δημοκρατικότητας και θεσμικής υπεράσπισης. Το τι γίνεται με τους μαθητές, υποκρίνονται ότι δεν τους αφορά. Βολεύονται τέλεια με τους καβαφικούς «βαρβάρους» που οι ίδιοι επινόησαν. Και με το σύνηθες «φαρισαϊκό» μπάχαλο, γεμίσαμε σβάστικες στα θρανία, όχι όμορφες σαν τις παλιές, αλλά πρόχειρες και, πλέον, απειλητικές. Γιατί οι παλιές ήταν σπάνιες, ελάχιστες και αποκυήματα μπερδεμένης σκέψης, που διέθετε κάποια φυλακισμένα δείγματα πνευματικότητας. Κάτι σαν τις «τρελές» δημιουργίες του Νταλί στην ώριμη φάση των εξάρσεών του. Σήμερα όμως, είναι κακόγουστα λαϊκιστικά σύμβολα, στρατευμένα, σε συντεταγμένες κινήσεις βαρβαρότητας, που συνοδεύονται από ημιμάθεια και στοχευμένες επιδιώξεις.

Πολύ φοβάμαι ότι τα τείχη μεγαλώνουν γύρω μας και δεν καταλαβαίνουμε. Δεν ακούμε ήχο κτιστών και μαστόρων, γιατί φλυαρούν ακατάσχετα οι «επαγγελματίες» και σεσημασμένοι «δημοκράτες» . Όταν, όμως, τα παιδιά μας ζωγραφίσουν τόσες πολλές σβάστικες, θα είναι πλέον δύσκολο να τις σβήσουμε απ’ τα θρανία και τις συνειδήσεις τους.

Ο Ανδρέας Ζαμπούκας είναι καθηγητής κλασικής φιλολογίας

Πηγή: protagon

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου