Τρίτη 20 Απριλίου 2010

Η οδύσσεια μιας ανήλικης στο ΕΣΥ

Επί σχεδόν τέσσερα χρόνια μία ανήλικη κοπέλα με σοβαρά οικογενειακά προβλήματα περίμενε να πάρει εξιτήριο από την παιδοψυχιατρική κλινική του νοσοκομείου «Παπανικολάου».
Τελικά οι αρμόδιες υπηρεσίες κατάφεραν να συντονιστούν και να αποφασίσουν ποιο κοινωνικό ίδρυμα θα περιθάλψει την ανήλικη, που ήταν το αντικείμενο ενός ιδιότυπου πλειστηριασμού, στον οποίο όμως δεν πλειοδοτούσε κανείς.
Η 16χρονη Γ. πέρασε από την παιδική ηλικία στην εφηβεία μέσα σε θάλαμο νοσοκομείου με την όποια φροντίδα είχε το χρόνο και το φιλότιμο να της προσφέρει το νοσηλευτικό προσωπικό της βάρδιας, βλέποντας στα διπλανά κρεβάτια να εναλλάσσονται μικροί ασθενείς σε κατάσταση κρίσης.
Η οδύσσεια για τη Γ. άρχισε το 2005, όταν με εισαγγελική εντολή αφαιρέθηκε η γονική επιμέλεια από τη μητέρα της και μεταφέρθηκε στο «Φιλοξενείο» για κακοποιημένα παιδιά στο Παπάφειο Ίδρυμα. Ακολούθως η επιμέλεια ανατέθηκε προσωρινά στην Ακαδημία Αναπτυξιακής Αποκατάστασης (πρώην Ψυχολογικό Κέντρο Βόρειας Ελλάδας) στο Φίλυρο.
Ύστερα από αίτηση του ιδρύματος εκδόθηκε εντολή από την εισαγγελία ανηλίκων Θεσσαλονίκης να μεταφερθεί στο ψυχιατρικό τμήμα παίδων και εφήβων του «Παπανικολάου».
Μετά την παροχή της ιατροφαρμακευτικής αγωγής όμως το ίδρυμα αρνήθηκε να δεχτεί την επιστροφή της παρά την αντίθετη άποψη των θεραπόντων γιατρών.
Έκτοτε οι υπεύθυνοι του ψυχιατρικού τμήματος και της κοινωνικής υπηρεσίας του νοσοκομείου επιδόθηκαν σε διαδοχικές προσπάθειες και συνεννοήσεις με το υπουργείο Υγείας, για να βρεθεί λύση για τη μεταφορά της ανήλικης είτε σε ανάδοχη οικογένεια είτε σε κάποιο ίδρυμα. Τελικά εκδόθηκε νέα εισαγγελική εντολή και πρόσφατα η κοπέλα επέστρεψε στην Ακαδημία Αναπτυξιακής Αποκατάστασης.
Αυτήν την πρόταση άλλωστε είχε διατυπώσει και το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας στην ετήσια έκθεσή του, στην οποία ανέφερε ότι «με τη μακροχρόνια παραμονή της ανήλικης σε ακατάλληλες συνθήκες (συμβίωση με πολλαπλές προβληματικές περιπτώσεις συνασθενών της, συνεχής ματαίωση των προσδοκιών της για σταθερό περιβάλλον) συνεχίζεται η ψυχολογική κακοποίηση και παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της».

ΨΥΧΡΗ ΥΠΟΔΟΧΗ ΣΤΟ ΦΙΛΥΡΟ
Εκόντες άκοντες δέχτηκαν την απόφαση επιστροφής της 16χρονης κοπέλας από το «Παπανικολάου» οι υπεύθυνοι της Ακαδημίας Αναπτυξιακής Αποκατάστασης στο Φίλυρο, που παρέχει ειδική αγωγή σε παιδιά με νοητική υστέρηση.
«Έχουν γίνει πολλές εισαγωγές με εισαγγελικές εντολές, συχνά χωρίς να έχει προηγηθεί συνεννόηση μαζί μας, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να πάρουμε παιδιά από τη λίστα αναμονής», υποστηρίζει ο διοικητής του ιδρύματος και αντινομάρχης Θεσσαλονίκης Ευθύμης Φωτόπουλος.
Το πρώην Ψυχολογικό Κέντρο Βόρειας Ελλάδας με το νυν κάπως βαρύγδουπο τίτλο Ακαδημία Αναπτυξιακής Αποκατάστασης, αν και διαθέτει μόλις έναν γιατρό με ειδικότητα αναπτυξιολόγου, έναν ψυχίατρο, τρεις ψυχολόγους και έναν παιδίατρο, λειτουργούσε από το 1964 ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, αλλά από το 2006 έχει ενταχθεί στα προνοιακά ιδρύματα του ΕΣΥ.
Από το 2006 εκκρεμεί η έγκριση από το υπουργείο Υγείας του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του ιδρύματος, που προβλέπει 110 οργανικές θέσεις εργασίας, εκ των οποίων σήμερα είναι καλυμμένες οι 73, ενώ η διοίκηση του ιδρύματος διεκδικεί την ανανέωση των ετήσιων συμβάσεων άλλων οκτώ εργαζομένων.
Στο οικοτροφείο φιλοξενούνται 33 παιδιά και άλλα οκτώ βρίσκονται σε διαμερίσματα «αυτόνομης διαβίωσης» εκτός του ιδρύματος, ενώ 130 παιδιά φοιτούν στο σχολείο ειδικής αγωγής.

Παιδιά ενός κατώτερου θεού
Οι διαδρομές από τη μία άκρη της Ελλάδας στην άλλη, από ίδρυμα σε ίδρυμα και η μακροχρόνια παραμονή σε χώρους πρόνοιας που δεν έχουν τα μέσα και το προσωπικό για την παροχή κατάλληλης φροντίδας είναι συχνά φαινόμενα για εγκαταλειμμένα παιδιά με νοητική υστέρηση ή όχι. Υπολογίζεται ότι περίπου 2.000 παιδιά φιλοξενούνται σήμερα σε δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα σε όλη τη χώρα.
«Επαρκής σχεδιασμός σε πανελλαδικό επίπεδο, πολιτική βούληση υλοποίησης και χρηματοδότηση είναι το απαιτούμενο τρίπτυχο για την εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής στο χώρο της ψυχικής υγείας», λέει η πρόεδρος της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδας Αλίκη Γρηγοριάδου (φωτ.). «Δυστυχώς υπάρχουν πολλές αντίστοιχες περιπτώσεις όπως αυτή της Γ.», τονίζει η ίδια, υπογραμμίζοντας παράλληλα και την «ανυπαρξία υποδομών που να διαθέτουν θεραπευτικό περιβάλλον, λειτουργικούς χώρους και αισθητική που να συνάδει με την αποστολή για την οποία προορίζονται».
Όπως επισημαίνει η πρόεδρος της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας, «η επαρκής φροντίδα παιδιών και εφήβων στον τομέα της ψυχικής υγείας προϋποθέτει ένα οργανωμένο δίκτυο υπηρεσιών διαφορετικών επιπέδων, όπου θα μπορούν να αντιμετωπίζονται θέματα που θα αφορούν όλο το φάσμα των αναγκών τους. Ένα τέτοιο δίκτυο λείπει από την Ελλάδα, όπου η φροντίδα θα παρέχεται κοντά στον τόπο κατοικίας των συγγενικών προσώπων του παιδιού. Είναι σημαντικό να υπάρχουν υπηρεσίες πρόληψης, όπως κέντρα ημέρας, ιατροπαιδαγωγικά κέντρα, ξενώνες, προστατευμένα διαμερίσματα, κέντρα υποδοχής ασθενών σε κρίση. Ζητάμε να καταργηθεί η περίθαλψη ιδρυματικού τύπου και να ενισχυθεί η φροντίδα της ψυχικής υγείας στο πλαίσιο της κοινότητας που θα περιλαμβάνει και δίκτυο υπηρεσιών εκπαίδευσης για τους ασθενείς».
Στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης που άρχισε από το υπουργείο Υγείας για την παροχή φροντίδας η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία προτείνει την καθιέρωση σε κάθε υγειονομική περιφέρεια ενός δικτύου βασισμένου σε εθνικό σχέδιο, όπως προβλέπεται και από το σχετικό νόμο του 1999.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου