Το Κ.Ε.Κ.Υ.ΑΜΕΑ Νομού Ηλείας είναι ο ελληνικός φορέας υλοποίησης του πανευρωπαϊκού προγράμματος PH2, ενός πρωτοποριακού προγραμματος ένταξης- επανένταξης στην κοινωνία, ατόμων με αναπηρία, μέσα από δύο εργαστήρια: ψυχοδράματος και βιντεοθεραπείας. Η ομάδα αποτελείται από 10 άτομα και τα βιντεοσκοπημένα αποτελέσματα του προγράμματος καθώς και όλη η διαδικασία, θα προβληθούν και στα άλλα συμμετέχοντα κράτη. Υπεύθυνοι είναι ο κοινωνιολόγος Βασίλης Γιαννακόπουλος και η κοινωνική λειτουργός Ζωή Χαντζή, ενώ την ομάδα του Ψυχοδράματος και της βιντεοθεραπείας συντονίζει ο Αντώνης Παπαδόπουλος.
Λίγα λόγια για το Κ.Ε.Κ.Υ.ΑΜΕΑ Νομού Ηλείας: Το Κέντρο Εκπαίδευσης Κοινωνικής Υποστήριξης & Κατάρτισης Ατόμων με Αναπηρία Νομού Ηλείας αποσκοπεί στην πρώιμη διάγνωση, τη συμβουλευτική στήριξη, την ενημέρωση των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες και των οικογενειών τους, την παραπομπή σε εξειδικευμένες υπηρεσίες νοσηλείας και αποκατάστασης, την προεπαγγελματική και επαγγελματική κατάρτιση των Ατόμων με Αναπηρία, τη λειτουργική τους αποκατάσταση, την υποστήριξη για ένταξή τους στον κοινωνικό ιστό και τη συνεργασία με τις υπηρεσίες κοινωνική φροντίδας σε τοπικό επίπεδο για το συντονισμό της δράσης τους. Ένα από τα πέντε τμήματα του ΚΕΚΥΑΜΕΑ είναι το Τμήμα Κοινωνικής Και Ψυχολογικής Υποστήριξης και Φροντίδας και Λειτουργικής Αποκατάστασης, του οποίου βασικός στόχος αποτελεί και η κοινωική και ψυχολογική στήριξη των ατόμων με αναπηρία και η ανάπτυξη πολιτιστικών δραστηριοτήτων.
τι είναι το ψυχόδραμα
Στην Ελλάδα έμφαση δίνεται στην τεχνική που αναπτύχθηκε από τον Moreno τη δεκαετία 1920-1930, ο οποίος στήριξε τον τρόπο θεραπείας του στο αρχαίο ελληνικό θέατρο και στους σωκρατικούς διαλόγους με βάση τη γενική αρχή ότι το άτομο ενδιαφέρει περισσότερο από την ομάδα. Αυτό που συμβαίνει στο παρόν διερευνάται και εξηγείται τόσο σε επίπεδο ατόμου όσο και σε επίπεδο ομάδας και η διεργασία τςη ομάδας βοηθά το κάθε μέλος ξεχωριστά να αντιμετωπίσει πιο αποτελεσματικά τις προσωπικές του δυσκολίες. Οι θεραπείες μέσω του ψυχοδράματος εφαρμόζονται κυρίως από ψυχιάτρους, ψυχοθεραπευτές, ψυχολόγους, εκπαιδευτικούς και ειδικούς στη θεραπεία μέσω τέχνης, οι οποίοι εστιάζουν στον τρόπο με τον οποίο θα βοηθήσουν το άτομο ή αλλιώς τον πρωταγωνιστή της ιστορίας να αναζητήσει την προσωπική του αλήθεια, να αναπαραστήσει τα γεγονότα της ζωής του και να οδηγηθεί στην επίλυση προβλημάτων και δυσκολιών. Το ψυχόδραμα είναι το μέσο που χρησιμοποιεί ο ειδικός ως εναλλακτικό τρόπο να επιλυθεί μια κρίση, αξιοποιώντας ταυτόχρονα και την ομάδα. Η ομάδα μπορεί, και τις περισσότερες φορές παίρνει εναργά ρόλο στην εξέλιξη, παρεμβαίνοντας για να δημιουργηθεί μία αλληλεπίδραση η οποία θα βοηθήσει τον πρωταγωνιστή να οδηγηθεί στην επίλυση του προβλήματός του.
Τα βασικά στοιχεία που αξιοποιούνται σε όλες τις ομάδες που ασχολούνται με το ψυχόδραμα στην Ελλάδα είναι:
Η σκηνή στην οποία θα διαδραματιστεί η ιστορία και την οποία έχει επιμεληθεί ο ειδικός.
Ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, ο οποίος φέρνει στην ομάδα (πάντα σε κυκλική διάταξη η ομάδα) ένα δικό του πραγματικό πρόβλημα προς ανάλυση.
Ο ειδικός στο ψυχόδραμα, ο οποίος σκηνοθετεί και καθοδηγεί τη δράση.
Οι δευτεραγωνιστές, στους οποίους ο ειδικός δίνει ρόλους να ενσαρκώσουν και παρεμβαίνουν ενεργητικά στην εξέλιξη της ιστορίας.
Το κοινό (τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας) που έχει ρόλο παρατηρητή αλλά στην ανάλυση της ιστορίας μπορεί να διατυπώσει παρατηρήσεις.
Σε όλες τις εφαρμογές ψυχοδράματος στην Ελλάδα οι κυριότερες πρακτικές μεθοδολογίας είναι: η προσωπική εμφάνιση- αναπαράσταση μίας κατάστασης, ενός προβλήματος, μιας πραγματικής ιστορίας από ένα μέλος της ομάδας- ο μονόλογος (το μέλος της ομάδας αναπαριστώντας την ιστορία που έχει επιλέξει, μονολογεί, χρωματίζοντας τη φωνή του, εκφράζοντας σκέψεις, πόθους, συναισθήματα)- η αντιστροφή ρόλων (το μέλος της ομάδας έχει τη δυνατότητα να παίξει ξανά τη σκηνή που μόλις διαδραματίστηκε, υποδυόμενος άλλους ρόλους με σκοπό να μπει στη θέση των άλλων προσώπων και να νιώσει τα συναισθήματά τους)- ο καθρέφτης (ένας δευτεραγωνιστής αντανακλά την εικόνα του πρωταγωνιστή, έτσι ώστε να βοηθήσει ο ίδιος να δει την εικόνα του και τι αυτή προκαλεί στους άλλους).
τα πλεονεκτήματα της μεθόδου αυτής είναι:
- μπορεί να συμμετέχει όποιος επιθυμεί
- ενισχύονται οι προσωπικές και κοινωνικές δεξιότητες των συμμετεχόντων
- οι συμμετέχοντες αποκτούν μεγαλύτερη ενσυναίσθηση
- οι συμμετέχοντες μπορούν να βρουν από μια ποικιλία μεθόδων αυτή που τους ταιριάζει καλύτερα
- οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να αναλύσουν εναλλακτικές λύσεις στο πρόβλημά τους
- το περιβάλλον είναι προστατευμένο
- δε χρειάζεται να έχει κάποιος ιδιαίτερες ικανότητες λεκτικής επικοινωνίας
ωστόσο, υπάρχουν και κάποια μειονεκτήματα στη χρήση, καθώς ενδέχεται:
- οι συμμετέχοντες να μπερδέψουν τους ρόλους τους
- ο ειδικός να χάσει το ρόλο του (μικρή εμπειρία, ανεπαρκής εκπαίδευση), να πάρει το ρόλο του πρωταγωνιστή ή του κοινού
- οι συμμετέχοντες να υποκριθούν, να αισθανθούν μεγάλη πίεση ή ένταση και να μην το εκφράσουν στην ομάδα
- η έκβαση της ιστορίας να έχει αρνητική εξέλιξη για τον πρωταγωνιστή, οι συμμετέχοντες να είναι κριτικοί
- να υπάρξει μεταβίβαση ή προβολή, στοιχεία που θα διαταράξουν τη συνοχή της ομάδας
επίσης,
- δεν υπάρχουν πάντα οι κατάλληλες υποδομές και οι κατάλληλοι χώροι για να υλοποιηθεί ένα εργαστήρι ψυχοδράματος
- απώλειες μελών της ομάδας μπορεί να οδηγήσουν μέχρ και στη διακοπή
τα παραπάνω στοιχεία έχουν παρθεί από την ανάρτηση των Βασίλη Γιαννακόπουλου και Ζωής Χαντζη στο δικτυακό τόπο του Ομίλου UNESCO Ιστορίας Τέχνης και Θεάτρου
ενδιαφέρον παρουσιάζει το βίντεο που καταγράφει την εφαρμογή της μεθόδου από τον ίδιο τον Moreno
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου