Στις 30 Δεκεμβρίου θα παρουσιαστεί αναλυτικά η Εθνική Στρατηγική Προστασίας Ανηλίκων από τον Εθισμό στο Διαδίκτυο, όπως έγινε γνωστό μετά την ευρεία σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου –υπό τον πρωθυπουργό– των εμπλεκόμενων υπουργείων.
«Η παιδικότητα είναι εξαρτημένη από τα ψηφιακά μέσα και αυτό έχει μεγάλο κόστος για την ευημερία των παιδιών», σημειώνει στην «Κ» ο προεδρεύων της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής (ΕΕΒΤ), Χαράλαμπος Τσέκερης, χαρακτηρίζοντας την επικείμενη δέσμη μέτρων «πράξη διαγενεακής ευθύνης» και «πράξη αλληλεγγύης για τις επόμενες γενιές», ώστε να μην είναι με μειωμένες δεξιότητες και μειωμένες επαγγελματικές προοπτικές.
Τονίζει, βεβαίως, ότι «αυτό που επιθυμεί να πετύχει η κυβέρνηση χρειάζεται πολυμερή συμφωνία», κυρίως με τους παρόχους των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, προκειμένου να υπάρχουν αυστηρότεροι μηχανισμοί ελέγχου και δικλίδες ασφαλείας.
Δεν κρύβει ωστόσο ότι στο τραπέζι υπάρχει κι ένα σενάριο, που θα περιελάμβανε μονομερείς ρυθμίσεις και απαγορεύσεις (σε αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε η Αυστραλία με την απαγόρευση χρήσης των social media από νέους κάτω των 16 ετών).
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, βρίσκονται σε εξέλιξη δυναμικές συζητήσεις για τη ρύθμιση των ψηφιακών πλατφορμών, αν και το στάδιο στο οποίο βρίσκονται αυτές οι διαδικασίες παραμένει ασαφές.
Ο κ. Τσέκερης εξέφρασε τη σκέψη ότι οι μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες «αποδομούνται και παρακμάζουν από την υποβάθμιση της ποιότητας των προϊόντων τους» και αυτό λειτουργεί εν τέλει ως αντικίνητρο και για τις ίδιες τις εταιρείες.
Από την Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής ζητήθηκε η συνδρομή σε συμβουλευτικό επίπεδο, που αφορά στην ηθική διάσταση και την προστασία των παιδιών από τις αρνητικές επιδράσεις των κοινωνικών δικτύων. «Παρατηρούμε με ανησυχία τις αρνητικές επιδράσεις στην ψυχική υγεία των παιδιών, ιδιαίτερα από το ξέσπασμα της πανδημίας και μετά», υπογραμμίζει ο κ. Τσέκερης.
Η Εθνική Επιτροπή, εξετάζοντας τον ηθικό αντίκτυπο των κοινωνικών μέσων, εξέδωσε μία δήλωση (στα ελληνικά και στα αγγλικά) στην οποία περιλαμβάνονται προτάσεις που στοχεύουν στην προστασία των παιδιών από τις επιδράσεις των αλγορίθμων. «Η ηθική πάντοτε διαμορφώνει κανονιστικές βάσεις για τη ρύθμιση και τη διακυβέρνηση. Η επικράτεια της ηθικής έχει τη δική της αυτονομία», αναφέρει ο κ. Τσέκερης, προσθέτοντας ταυτόχρονα ότι «το συμφέρον και τα δικαιώματα των παιδιών είναι υπέρτατα και μη διαπραγματεύσιμα».
Αφού υπογραμμίζει ότι «ακόμα και οι καλύτεροι γονείς στον κόσμο δεν μπορούν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τους κινδύνους του διαδικτύου», επισημαίνει ότι «χρειάζεται αποτελεσματική ρύθμιση», καθώς αυτό είναι χρέος της πολιτείας, που δεν μπορεί «να εκχωρήσει το θέμα στην κοινωνική αυτορρύθμιση των social media».
Η ΕΕΒΤ προτείνει «ήπια μέτρα» που περιλαμβάνουν την ευαισθητοποίηση της οικογένειας και του σχολείου, καθώς και την ενίσχυση του ψηφιακού γραμματισμού της κοινωνίας.
Αναφερόμενος στη στάση απέναντι στο διαδίκτυο, ο κ. Τσέκερης επισημαίνει την ανάγκη για ισορροπημένη προσέγγιση, μακριά από τη δαιμονοποίηση της τεχνολογίας. «Η τεχνολογία από μόνη της δεν είναι εθιστική. Αυτό που εθίζει είναι η αλληλεπίδραση του ανθρώπου με τον αλγόριθμο», εξηγεί, προσθέτοντας ότι το κλειδί βρίσκεται στην παιδεία και τη μάθηση ψηφιακών δεξιοτήτων. Και συμπληρώνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να αναπτυχθεί με τρόπο που να προάγει την κοινωνική ευημερία, ενώ η πολιτεία οφείλει να θέτει «κόκκινες γραμμές» όταν αυτό δεν επιτυγχάνεται.
Ο ίδιος σχολιάζει επίσης ότι στα κοινωνικά μέσα, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, το φαινόμενο της τοξικότητας και της παραπληροφόρησης είναι εντοπισμένο: Μόνο το 3% των λογαριασμών είναι τοξικοί, αλλά παράγουν το 33% του περιεχομένου. Μόνο το 0,1% των χρηστών παράγει και διαμοιράζει το 80% των fake news. Παράλληλα, το 74% των διαδικτυακών συγκρούσεων προκύπτει από το 1% των κοινοτήτων.
«Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν μιλάμε για την εγγενή δυναμική διαφθοράς των social media. Η τεχνολογία δεν είναι απλώς ένα εργαλείο. Είναι σχέσεις, και καθοριστικές είναι οι ανθρώπινες αποφάσεις», καταλήγει ο κ. Τσέκερης.
Οι προτάσεις της Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής:
- Ευαισθητοποίηση της οικογένειας και της κοινότητας μέσω προγραμμάτων γραμματισμού στα ψηφιακά μέσα και την πληροφορία, τα οποία προωθούν την κριτική σκέψη, υγιέστερες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και ασφαλέστερη χρήση των κοινωνικών μέσων. Επιπλέον, προτείνονται πολυμερείς πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ενός αποθετηρίου ρεαλιστικών σεναρίων για τους κινδύνους των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για τα παιδιά, μαζί με καλές πρακτικές και προτάσεις.
- Προώθηση της πρόσβασης σε εμπιστευτικές, μη επικριτικές και οικονομικά προσιτές υπηρεσίες ψυχικής υγείας, οι οποίες μπορούν να αντιμετωπίσουν ζητήματα που προκύπτουν από την προβληματική χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας από τα παιδιά.
- Εισαγωγή έξυπνων ρυθμίσεων στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, με την ενσωμάτωση των προσεγγίσεων «Safety by Design» και «Child Rights by Design».
- Ενσωμάτωση των αρχών της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των επιχειρηματικών μοντέλων της τεχνολογικής βιομηχανίας, έτσι ώστε κάθε παιδί να έχει την ευκαιρία να ευδοκιμήσει στο διαδικτυακό περιβάλλον.
- Υποστήριξη της πρωτοβουλίας Child Online Protection (COP) και της πρωτοβουλίας Kindly της UNICEF, καθώς και άλλων σχετικών εκστρατειών που αποσκοπούν στην προστασία των παιδιών στο διαδίκτυο, χωρίς να δαιμονοποιούν το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
- Διεξαγωγή διεπιστημονικών ερευνών σχετικά με τους κινδύνους που εγκυμονεί η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για την ψυχική υγεία των παιδιών, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι εταιρείες τεχνολογίας μοιράζονται με ανεξάρτητους ερευνητές και το ευρύ κοινό δεδομένα σχετικά με τις επιπτώσεις των πλατφορμών στην ψυχική υγεία των παιδιών.
Πηγή: Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου