Πέμπτη 9 Νοεμβρίου 2023

Εξηγώντας στα παιδιά τις ειδήσεις


Τα παιδιά όλων των ηλικιών πληροφορούνται για την επικαιρότητα με διάφορους τρόπους. Είτε από φίλους, είτε από το TikTok, το YouTube είτε από το σπίτι, μπορούν να πλημμυρίσουν από πληροφορίες, διαφορετικές οπτικές γωνίες, ακόμη και γραφικές εικόνες και βίντεο έκτακτων ειδήσεων. Ταυτόχρονα, όμως, τα παιδιά στο δημοτικό και στο γυμνάσιο μπορεί να έχουν πρόβλημα στην πλήρη κατανόηση των ειδήσεων. Και παρόλο που οι μεγαλύτερες/οι έφηβες/οι είναι σε καλύτερη θέση να κατανοήσουν τη σοβαρότητα ή την πολυπλοκότητα των καταστάσεων, ακόμη και αυτές/οί αντιμετωπίζουν προκλήσεις όταν πρόκειται να ξεχωρίσουν τα γεγονότα από τη γνώμη ή την παραπληροφόρηση. Οι ειδήσεις έρχονται με τόση ταχύτητα που μπορεί να έχει δραματικό αντίκτυπο.

Ανεξάρτητα από το πόσο χρονών είναι τα παιδιά σας, τα απειλητικά ή ενοχλητικά νέα μπορεί να τα επηρεάσουν συναισθηματικά. Πολλά μπορεί να αισθάνονται ανήσυχα, φοβισμένα, θυμωμένα ή ακόμα και ένοχα. Και αυτά τα αγχώδη συναισθήματα μπορεί να διαρκέσουν καθώς αποκαλύπτονται και αναφέρονται πρόσθετες λεπτομέρειες. Τι μπορείτε λοιπόν να κάνετε ως γονιός ή φροντιστής για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να επεξεργαστούν όλες αυτές τις πληροφορίες;

Αντιμετώπιση ειδήσεων και τρεχόντων συμβάντων: Πώς να ξεκινήσετε

Σκεφτείτε τις δικές σας αντιδράσεις. Τα παιδιά σας θα κοιτάξουν τον τρόπο που χειρίζεστε τις ειδήσεις για να καθορίσουν τη δική τους προσέγγιση. Εάν παραμείνετε ήρεμοι και λογικοί, είναι πιθανό να το κάνουν και αυτά. Και αν τα νέα σας επηρεάζουν σε σημείο που δεν μπορείτε να παρηγορήσετε τους άλλους, μοιραστείτε και συζητήστε τα συναισθήματα όλων—συμπεριλαμβανομένων των δικών σας.

Ενημερωθείτε. Τα παιδιά θα έχουν πολλές ερωτήσεις. Προετοιμαστείτε με τις πιο πρόσφατες αναφορές από αξιόπιστες πηγές ειδήσεων, ώστε να αποφασίσετε τι θα μοιραστείτε και τους τρόπους να το μοιραστείτε. Δεν θα χρειαστούν όλα τα παιδιά τις λεπτομέρειες, αλλά θα αναζητούν επιβεβαίωση. Θα είναι ευκολότερο να έχετε μια θέση, να μοιράζεστε τις αξίες της οικογένειάς σας και να συζητάτε πράγματα με ένα δυνητικά υπερφορτωμένο με πληροφορίες και συναισθήματα παιδί, αφού αφιερώσετε χρόνο για να συγκεντρώσετε ακριβείς, ενημερωμένες πληροφορίες και να αξιολογήσετε τις ανάγκες του παιδιού σας.

Αναλάβετε δράση. Ανάλογα με το ζήτημα και τις ηλικίες των παιδιών, οι οικογένειες μπορούν να βρουν τρόπους να βοηθήσουν όσους επηρεάζονται από τις ειδήσεις. Και το να δείξετε στα παιδιά πώς μπορούν να υποστηρίξουν έναν σκοπό είναι ένας θετικός τρόπος για να απαλύνετε τους φόβους τους ενώ συμμετέχουν. Οι οικογένειες μπορούν να παρακολουθήσουν συναντήσεις ή διαμαρτυρίες. Τα παιδιά μπορούν να βοηθήσουν στη συγκέντρωση πακέτων φροντίδας ή να συγκεντρώσουν χρήματα για να τα δωρίσουν σε μια προσπάθεια διάσωσης ή ανθρωπιστικής βοήθειας.


Συμβουλές για παιδιά ηλικίας κάτω των 7 ετών.

Κρατήστε τα νέα μακριά. Κρατήστε τις ειδήσεις έξω από το οπτικό πεδίο των νεαρών ματιών που μπορεί να τρομάξουν από τις φωτογραφίες και τα βίντεο. Τα παιδιά μπορεί να ανταποκρίνονται έντονα σε εικόνες άλλων παιδιών που βρίσκονται σε κίνδυνο. Να θυμάστε ότι οι ειδήσεις προέρχονται από διάφορες πλατφόρμες και πηγές, από αναδυόμενες ειδοποιήσεις στο τηλέφωνό σας μέχρι τον αγαπημένο YouTuber των παιδιών σας. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δεν χρειάζεται να δουν ή να ακούσουν για κάτι που θα τα τρομάξει, ειδικά επειδή μπορούν εύκολα να μπερδέψουν τα γεγονότα με τη φαντασία ή το φόβο και τις ανησυχίες.

Πείτε στα παιδιά ότι η οικογένειά τους/σας είναι ασφαλής, τα αγαπούν και τα εκτιμούν. Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά ανησυχούν περισσότερο για την ασφάλεια και τον χωρισμό από εσάς. Είναι σημαντικό να τα βοηθήσετε να αισθάνονται ασφαλή και να αντιμετωπίζουν τα συναισθήματά τους, ακόμη και σε ασταθείς περιόδους. Προσπαθήστε να μην υποβαθμίσετε τις ανησυχίες και τους φόβους τους. Καθησυχάστε τα παιδιά σας εξηγώντας όλους τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να βρουν προστασία και βοήθεια, όπως να επικοινωνήσουν με την οικογένεια και τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Εάν το συμβάν που αναφέρεται στις ειδήσεις συνέβη μακριά, μπορείτε να επισημάνετε την απόσταση για να τα παρηγορήσετε.

Για τα παιδιά που ζουν σε κοινότητες που βιώνουν υψηλότερα ποσοστά βίας, οι ειδήσεις για τραγικά γεγονότα μπορεί να προκαλέσουν επιπλέον φόβους. Εάν συμβεί αυτό, μοιραστείτε μερικές συμβουλές κατάλληλες για την ηλικία τους για να είναι και να αισθάνονται ασφαλή, όπως να μένουν κοντά σε έναν έμπιστο ενήλικα, να γνωρίζουν με ποιον να επικοινωνήσουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης και να αποφύγουν την εμπλοκή τους σε αστυνομικές επιχειρήσεις.

Να είστε μαζί. Αν και είναι σημαντικό να ακούτε και να μην μειώνετε τους φόβους τους, η απόσπαση της προσοχής και η σωματική ηρεμία μπορούν να βοηθήσουν πολύ. Για τα μικρότερα παιδιά, το να βλέπουν κάτι χαρούμενο ή να κάνουν κάτι μαζί σας μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό από τις λογικές εξηγήσεις με επιχειρήματα.

Συμβουλές για παιδιά ηλικίας 8-12 ετών.

Αξιολογήστε προσεκτικά την ωριμότητα και την ιδιοσυγκρασία του παιδιού σας. Πολλά παιδιά μπορούν να χειριστούν μια συζήτηση για απειλητικά γεγονότα, αλλά αν τα παιδιά έχουν περισσότερες ευαισθησίες, φροντίστε να τα κρατήσετε μακριά από την υπερβολική έκθεση στις ειδήσεις. Οι επαναλαμβανόμενες εικόνες και οι ιστορίες μπορούν να κάνουν τους κινδύνους να φαίνονται μεγαλύτεροι, πιο διαδεδομένοι και πιο κοντά στο σπίτι. Να θυμάστε ότι τα παιδιά αυτής της ηλικίας λαμβάνουν νέα από influencers και φίλους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η απλή απενεργοποίηση των επίσημων ειδήσεων δεν θα τα αποκλείσει από τα τρέχοντα γεγονότα.

Να είστε διαθέσιμοι για ερωτήσεις και συζήτηση. Σε αυτήν την ηλικία, πολλά παιδιά θα δουν την ηθική των γεγονότων με αυστηρούς όρους, καθώς βρίσκονται στη διαδικασία να αναπτύξουν τις ηθικές τους πεποιθήσεις. Ίσως χρειαστεί να εξηγήσετε τα βασικά της προκατάληψης, της μεροληψίας, των εμφύλιων και θρησκευτικών ή των στρατιωτικών συγκρούσεων. Ομοίως, η παροχή ιστορικού πλαισίου μπορεί να διευκρινίσει ότι δεν είναι όλα τα περιστατικά τυχαία και ότι συχνά συνδέονται με ευρύτερα φαινόμενα και αλληλένδετα γεγονότα. Αυτή είναι μια καλή στιγμή για να τα ρωτήσετε τι γνωρίζουν, καθώς πιθανότατα θα έχουν πάρει τις πληροφορίες τους από παντού εκτός από τους ειδικούς, και ίσως χρειαστεί να διορθώσετε τα γεγονότα.

Μιλήστε για —και φιλτράρετε— την κάλυψη ειδήσεων. Ίσως εξηγήσετε ότι ακόμη και τα ειδησεογραφικά προγράμματα ανταγωνίζονται για θεατές και κλικ, κάτι που μερικές φορές επηρεάζει τις αποφάσεις σχετικά με το περιεχόμενο που εμφανίζουν. Οι εικόνες στο διαδίκτυο ή στην τηλεόραση μπορεί να είναι γραφικές και συγκλονιστικές—για οποιονδήποτε. Παρακολουθήστε πού πηγαίνουν τα παιδιά σας στο διαδίκτυο και εξετάστε το ενδεχόμενο να θέσετε νέους κανόνες ή γονικούς ελέγχους εάν δεν μπορούν να ελέγξουν την περιέργειά τους.


Συμβουλές για παιδιά ηλικίας 13+

Διερεύνηση (check in). Σε πολλές περιπτώσεις, οι έφηβοι θα έχουν απορροφήσει τις ειδήσεις ανεξάρτητα. Η συζήτηση μαζί τους μπορεί να προσφέρει εξαιρετικές γνώσεις για την πολιτική σκέψη που διαμορφώνουν και το αίσθημά τους για δικαιοσύνη και ηθική. Θα σας βοηθήσει επίσης να αποκτήσετε μια αίσθηση του τι γνωρίζουν ήδη ή έχουν μάθει για την κατάσταση από τα δικά τους μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και θα σας δώσει την ευκαιρία να ρίξετε τις δικές σας ιδέες και απόψεις στο μείγμα. Προσπαθήστε να μην απορρίψετε τις απόψεις τους, καθώς αυτό θα τερματίσει αμέσως τη συζήτηση.

Αφήστε τους έφηβους να εκφραστούν. Πολλοί έφηβοι θα αισθάνονται με πάθος για τα γεγονότα και μπορεί ακόμη και να αισθάνονται συνδεδεμένοι μαζί τους εάν κάποιος που γνωρίζουν έχει επηρεαστεί άμεσα. Είναι πιθανό να σκέφτονται, επίσης, ότι οι ζωές τους θα μπορούσαν να επηρεαστούν από τη βία. Προσπαθήστε να αντιμετωπίσετε τις ανησυχίες τους χωρίς να τις απορρίψετε ή να τις ελαχιστοποιήσετε. Εάν διαφωνείτε με τις απεικονίσεις των μέσων ενημέρωσης ή τις απόψεις των influencers, εξηγήστε τους λόγους, ώστε οι έφηβοί σας να μπορούν να διαχωρίσουν τις πηγές από τις οποίες λαμβάνουν ειδήσεις και να αξιολογήσουν τα μηνύματα που μεταφέρουν.

Είναι επίσης σημαντικό να θυμάστε ότι οι έφηβοι δεν καταναλώνουν απλώς ειδήσεις σε πλατφόρμες κοινωνικών μέσων όπως το TikTok και το YouTube, αλλά εκφράζουν και τις δικές τους απόψεις και απόψεις για τα τρέχοντα γεγονότα. Μιλήστε τους για τρόπους με τους οποίους μπορούν να εκφραστούν με ασφάλεια και υπευθυνότητα.

Απόδοση του άρθρου Explaining the News to Our Kids

Ευλαμπία Αγγέλου
Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Ανεξάρτητη Ερευνήτρια

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου