Η υπεύθυνη διαχείρισης και ανάπτυξης της οργάνωσης Genderhood μιλά στην «Εποχή» για την εμπειρία της από τις εκπαιδευτικές δράσεις που πραγματοποιούν για την έμφυλη ισότητα στα σχολεία και το ελπιδοφόρο μέλλον που σκιαγραφείται από τα σημερινά παιδιά.
Τα τελευταία τρία χρόνια πραγματοποιείτε δράσεις έμφυλης ισότητας στο σχολικό περιβάλλον, μεταξύ άλλων. Πώς πρέπει να προσεγγίζουμε τα παιδιά γι’ αυτά τα ζητήματα, προκειμένου και να κατανοήσουν αυτές τις έννοιες, αλλά και για να καλλιεργήσουν διαφορετικές αντιλήψεις από τις σεξιστικές κυρίαρχες;
Τα τελευταία τρία χρόνια δραστηριοποιούμαστε σε σχολεία της Αθήνας. Η οργάνωση Genderhood ξεκίνησε το 2017 στη Θεσσαλονίκη ως άτυπη ομάδα και έπειτα η ανάγκη των ανθρώπων, είτε πρόκειται για εκπαιδευτικούς, είτε για γονείς, αλλά και για τα ίδια τα παιδιά, μάς οδήγησε να πολλαπλασιάσουμε τις δράσεις μας, προκειμένου να έχουμε μεγαλύτερο αντίκτυπο. Έτσι, λίγο πριν την πανδημία μετακομίσαμε στην Αθήνα και ξεκινήσαμε πληθώρα δράσεων για την έμφυλη ισότητα μέσα και έξω από τα σχολεία. Οι δράσεις μας γίνονται αφού μας καλέσει ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων κάθε σχολείου ή οι διευθύνσεις των σχολείων, είτε δημόσιων είτε ιδιωτικών και μετά από την έγκριση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, εφαρμόζουμε τις δράσεις μας, που όλες αφορούν στο πώς είναι δυνατόν να ενσωματωθούν καλές πρακτικές της έμφυλης ισότητας, προκειμένου να υπάρξει πρόληψη της έμφυλης βίας. Προφανώς, λοιπόν, αυτό ξεκινάει από τα παιδιά.
Τα ίδια πώς έχουν υποδεχτεί μέχρι τώρα τις δράσεις σας;
Τα παιδιά είναι σαν σφουγγάρια. Φανταστείτε ότι ξεκινάμε τις δράσεις από την ηλικία των 4 ετών, που ακόμα δεν έχουν ενσωματώσει τα έμφυλα στερεότυπα. Δράσεις, βέβαια, κάνουμε και σε γυμνάσια-λύκεια, που εκεί εφαρμόζουμε διαφορετικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις, κατάλληλες κάθε φορά για την ηλικιακή ομάδα στην οποία απευθυνόμαστε. Τα παιδιά εν γένει αγκαλιάζουν τη δράση, γιατί γίνεται με βιωματικό τρόπο μέσα από το παιχνίδι, είτε πρόκειται για παιδιά προσχολικής ηλικίας μέσα από δραστηριότητες, που έχουν να κάνουν με παιχνίδια ρόλων, κυνήγι θησαυρού κτλ, είτε πρόκειται για παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας με συζητήσεις σε κύκλο, αλλά και με παιχνίδι ρόλων πάλι, καθώς είναι μια πρακτική που βοηθάει πολύ τα παιδιά να μπαίνουν σε ρόλους που δεν έχουν βρεθεί και σταδιακά να τους σπάσουν, που είναι και το ζητούμενό μας. Κάθε ομάδα, βέβαια, είναι διαφορετική. Η προσέγγισή μας είναι αμεσοδημοκρατική και οριζόντια, οπότε η ομάδα αποφασίζει κάθε φορά στο συμπέρασμα που θα καταλήξει. Αυτό μας έχει δείξει πως δεν είναι όλες οι ομάδες έτοιμες να συμπεράνουν πως χρειαζόμαστε πρακτικές έμφυλης ισότητας, που αναγνωρίζουν τη θέση των κοριτσιών κ.ο.κ. Έτσι καταλαβαίνουμε πως σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να προβούμε και σε άλλες δράσεις, ώστε να βελτιωθεί ο αντίκτυπός μας. Τότε προσπαθούμε να κάνουμε κι άλλη κρούση στο ίδιο σχολείο και να κάνουμε άλλη θεματική δράση για την έμφυλη ισότητα, είτε την ίδια χρονιά, είτε σε ένα κοντινό μέλλον.
Από την εμπειρία σας θα λέγατε ότι έχει σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά στην αποτίναξη των έμφυλων στερεοτύπων από τα σημερινά παιδιά συγκριτικά με τις μεγαλύτερες γενιές ή δεν σημειώνεται κάποια σημαντική διαφοροποίηση;
Η αλήθεια είναι πως ευτυχώς υπάρχει πληθώρα ερεθισμάτων, οπότε τα παιδιά με την καλή επίδραση των σόσιαλ μίντια, γιατί δεν είναι μόνο τα αρνητικά στοιχεία που φέρουν αυτά, έχουν πια πρόσβαση σε πληροφορίες που τα κάνουν να είναι πιο ανοιχτόμυαλα, οπότε είμαι πολύ αισιόδοξη. Το φύλο κατέχει σημαντικό ρόλο στο πώς αυτοπροσδιορίζονται. Βλέπουμε, για παράδειγμα, έφηβα παιδιά να γνωρίζουν και να μας λένε για τις αντωνυμίες που θέλουν να χρησιμοποιούν, να έρχονται σε αμφισβήτηση κυρίαρχων ορισμών της κοινωνίας, προκειμένου να βρουν τη δική τους θέση και ταυτότητα. Μόνο αισιόδοξη είμαι απ’ αυτά που έχω δει.
Να μας πείτε λίγο παραπάνω για το πρόγραμμα «Μπέρτες ανεμιστήρας» που δουλεύετε τώρα και έχει να κάνει με τα έμφυλα στερεότυπα στις αποκριάτικες φορεσιές; Πώς σκεφτήκατε να προσεγγίσετε το ζήτημα των στερεοτύπων μέσω της ενδυμασίας;
Όλα άρχισαν από το πώς ντυνόμασταν εμείς στις Απόκριες όταν ήμασταν παιδιά, που τα κορίτσια ψάχναμε το πιο πλουμιστό φόρεμα, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να χορέψουμε από το πολύ τούλι! Αρχίσαμε, λοιπόν, να αναρωτιόμαστε τι ήταν αυτό που μας εμπόδιζε να είμαστε βολικά μέσα στα ρούχα μας. Ουσιαστικά οι «Μπέρτες ανεμιστήρες» δημιουργήθηκαν για να δώσουν στα παιδιά το ερέθισμα μέσα από το παιχνίδι και μέσα από το διασκεδαστικό που έχει να ντυνόμαστε κάτι άλλο από αυτό που είμαστε, να αναρωτηθούμε για το τι είναι αυτό που θέλουμε να ντυθούμε. Ξεκινήσαμε, λοιπόν, να μαζεύουμε ένα βεστιάριο και να καλούμε τα παιδιά να επιλέξουν κάποιες φορεσιές που θα είναι άλλες από αυτές που τους επιτάσσει η κοινωνία βάσει του φύλου τους. Φυσικά δεν θα είχαμε φτάσει εδώ, αν δεν ήταν ένα εξαιρετικό βιβλίο για παιδιά άνω των 8 ετών, της Λίνας Μουσιώνη, το «Ζητείται άλογο για αμαζόνα», που είναι η ιστορία ενός κοριτσιού που πηγαίνει να αγοράσει μια αποκριάτικη στολή και το μαγαζί κάνει λάθος και της δίνουν μισά-μισά ρούχα με άλλη στολή. Χρησιμοποιούμε, λοιπόν, την αφήγηση του παραμυθιού ως ερέθισμα για να συζητήσουμε αυτά τα θέματα με τα παιδιά.
Τέτοιου είδους δράσεις μπορούν να ενταχθούν μέσα στο τυπικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, κατά τη γνώμη σας; Υπάρχουν περιθώρια από το εκπαιδευτικό σύστημα, έτσι όπως είναι, για κάτι τέτοιο;
Είναι χρόνιο αίτημά μας η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση να μπει σε όλα τα σχολεία της χώρας όσο το συντομότερον δυνατόν και έχουν γίνει κρούσεις στο υπουργείο Παιδείας προς αυτή την κατεύθυνση. Τώρα μέχρι να γίνει αυτό, προσπαθούμε να είμαστε παρούσες σε όσο το δυνατόν περισσότερες σχολικές μονάδες, προκειμένου τα παιδιά όλων των ηλικιών να πάρουν αντίστοιχα ερεθίσματα. Όπως καταλαβαίνετε, βέβαια, οι δυνατότητές μας είναι περιορισμένες, γιατί είμαστε μια οργάνωση με συγκεκριμένο ανθρώπινο δυναμικό και δεν μπορούμε να καλύψουμε όλη την Ελλάδα, γι’ αυτό είναι απαραίτητο να προχωρήσει από την πολιτεία ένα πλάνο σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης μέσα στην εκπαίδευση.
Επικοινωνία για δράση με την Genderhood
Σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων, όπως και διευθύνσεις σχολείων, μπορούν να επικοινωνήσουν με την οργάνωση, προκειμένου να υλοποιήσουν δράσεις και στη δική τους σχολική μονάδα μέσω mail στο info@genderhood.org. Περισσότερες πληροφορίες στο https://genderhood.org/
Τζέλα Αλιπράντη
Πηγή: ΕΠΟΧΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου