Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2022

Πώς η Shaylee Mansfield, μία νεαρή ηθοποιός, χρησιμοποιεί σε κινούμενα σχέδια (animation) την Αμερικάνικη Νοηματική Γλώσσα (ASL).

(Η Σέιλι επικοινωνεί με τον Ντέιβ 
DreamWorks)
Η Κωφή ηθοποιός Σέιλι Μάνσφιλντ (Shaylee Mansfield) που συμμετέχει στην ταινία "Madagascar: A Little Wild" δηλώνει ότι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει είναι να την προσλάβουν για οποιοδήποτε ρόλο (μη Κωφού ατόμου). 

Αν και είναι μόλις 12 ετών, η Σέιλι Μάνσφιλντ ανοίγει νέους δρόμους με τη συμμετοχή της στη σειρά κινουμένων σχεδίων "Madagascar: A Little Wild". Παρά το νεαρό της ηλικίας της, χρειάστηκε αρκετό καιρό για να φτάσει εδώ. 

Σε συνέντευξή της στο Salon, η Σέιλι δήλωσε ότι ξεκίνησε την υποκριτική κατά λάθος, αλλά σύμφωνα με τη μητέρα της, “γεννήθηκε με μια κάμερα”. Σε νεαρή ηλικία άρχισε να δημιουργεί μαζί με την οικογένειά της βίντεο για το κανάλι τους στο Youtube ASL Nook, το οποίο επικεντρώνεται στη διδασκαλία της Αμερικάνικης Νοηματικής Γλώσσας (ASL), καθώς και πτυχές της Κουλτούρας της Κοινότητας των Κωφών.


Η Μάνσφιλντ είναι εκ γενετής κωφή από κωφούς γονείς. Η μικρότερη αδερφή της είναι ακούουσα. Όλη την οικογένεια τη γνωρίσαμε από τη συμμετοχή της στο "Born This Way Presents: Deaf Out Loud," ντοκιμαντέρ παραγωγής της βραβευμένης με Όσκαρ Μαρλέε Ματλίν (Marlee Matlin)

Αν και η Μάνσφιλντ είπε ότι της άρεσε να κάθεται μπροστά στην κάμερα χαλαρά και σαν παιχνίδι, το κανάλι ASL Nook σύντομα εδραιώθηκε και απέκτησε ιδιαίτερη δυναμική, κυρίως σε οικογένειες ακουόντων με κωφά παιδιά. Σε ένα από τα πιο διάσημα/γνωστά βίντεο, η Μάνφιλντ σε μικρή ηλικία κάθεται οκλαδόν σε μία πολυθρόνα μπροστά από ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο και αποδίδει στη νοηματική το παιδικό βιβλίο «Πολικό Εξπρές» ξεδιπλώνοντας όλο το υποκριτικό της ταλέντο.

Η πρώτη της δουλειά ως ηθοποιός έγινε στη χριστουγεννιάτικη ταινία Noelle (2019 Disney+), στην οποία υποδύεται ένα κορίτσι που πιστεύει στον Άγιο Βασίλη, αλλά και στη Νοέλ (Άννα Κέντρικ) που αναλαμβάνει δράση. Σύμφωνα με την Μάνσφιλντ “όλοι θεωρούσαμε ότι θα ήταν κάτι που θα γινόταν μόνο μία φορά, καθώς ρόλοι Κωφών δεν γράφονται συχνά”.

Ωστόσο, άρχισε να κλείνει δουλειές σε διαφημιστικά. Ένα από αυτά ήταν για τη Disney World, στο οποίο συμμετείχε όλη της η οικογένεια, που διασκέδαζε στο πάρκο αναψυχής, επικοινωνώντας με χαρακτήρες που γνώριζαν ή μάθαιναν την Αμερικάνικη Νοηματική Γλώσσα. Το βίντεο έγινε viral και κέρδισε το Χρυσό Βραβείο στα LA Addys, τη σημαντικότερη διοργάνωση βραβείων στη βιομηχανία της διαφήμισης. Ο πρώτος πρωταγωνιστικός της ρόλος ήρθε το 2020 στην ταινία του Netflix “Feel the beet”, όπου υποδυόταν μία χορεύτρια. 

Η τέχνη της αφήγησης στη νοηματική

Σαν να μην ήταν όλα αυτά αρκετά, η Μάνφιλντ διδάσκει στη βιομηχανία της διασκέδασης νέους τρόπους να συνεργάζονται με κωφούς ηθοποιούς. Για παράδειγμα, η τελευταία της δουλειά στη σειρά "Madagascar: A Little Wild", ένα πρίκουελ των γνωστών ταινιών.

Στην έκτη σεζόν της σειράς, η Μάνσφιλντ αποδίδει ένα χαρακτήρα/κινούμενο σχέδιο, ο οποίος έχε ιβασιστεί επάνω της. Για πρώτη φορά στη παραγωγή της σειράς εμφανίζεται (επίσημα) πέρα από τους ηθοποιούς φωνής (voice-over) και ηθοποιός νοήματος (sign-over). “Είναι πολύ σημαντικό το ότι καταγράφεται στους συντελεστές», ανέφερε η Μάνφιλντ και συμπλήρωσε ότι κάτι τέτοιο δεν θα γινόταν πριν από μερικά χρόνια.

Μάλιστα, υποδύθηκε το ρόλο της μέσω Zoom λόγω της πανδημίας. «Δεν υπήρχαν σκηνικά, αντικείμενα που θα βοηθούσαν ή άνθρωποι για ανατροφοδότηση», είπε η Μάνφιλντ. «Έπρεπε να νοηματίσω τα λόγια μου αρκετές φορές, με πιο αργή ταχύτητα και από διαφορετικές οπτικές γωνίες, ώστε οι σχεδιαστές να μπορούν να το αποδώσουν πιστά στα σχέδιά τους.

Ποιο ήταν το αγαπημένο της κομμάτι σε αυτήν την εμπειρία; “Το να αποδίδω ελεύθερα και έντονα όλες τις εκφράσεις του προσώπου μου”. Οι νοηματικές γλώσσες δεν είναι μόνο κινήσεις των χεριών, αλλά σύνθετες γλώσσες με γραμματική που περιλαμβάνει εκφράσεις του προσώπου, κινήσεις του σώματος, διαλέκτους και τοπικές “προφορές”. Η Μάνφιλντ έγραψε στο Facebook ότι «η λέξη φωνή δεν είναι μόνο για αυτούς που μιλάνε με το στόμα. Τα χέρια μου και η γλώσσα μου είναι η φωνή μου.» Όπως δήλωσε και στο Salon, συνήθως σχετίζεται η φωνή με τους ήχους και παραλείπεται η νοηματική γλώσσα.

¨Ενα προσεκτικό βήμα μπροστά

Φαίνεται πως διανύουμε μία περίοδο που εκφράζεται ενδιαφέρον να συμπεριλαμβάνονται ιστορίες κωφών, τις οποίες στην πλειονότητα αναλαμβάνουν (χωρίς να γράφουν) κωφοί ηθοποιοί/ περφόρμερς. Τηλεοπτικές σειρές όπως το "Hawkeye" στην οποία συμμετέχουν η κωφή ηθοποιός Αλάκα Κόξ (Alaqua Cox) και ο Τζέρεμι Ρέννερ (Jeremy Renner) που αυτοπροσδιορίζεται ως βαρήκοος.

Ωστόσο, είναι δύσκολο να μην αντιμετωπίζονται οι πρωτοβουλίες αυτές με επιφύλαξη. Τόσο η Κοινότητα των Κωφών, αλλά και ευρύτερα του αναπηρικού χώρου έχουν συνηθίσει να παρουσιάζονται οι ιστορίες τους, χωρίς να τους συμπεριλαμβάνουν σε αυτές, και μάλιστα τις περισσότερες φορές όχι με επιτυχία. Για παράδειγμα, στην προβολή της ταινίας ‘The Eternals” της Μαρβελ, που συμπεριλαμβάνεται η ιστορία της κωφής υπερηρωίδας που υποδύεται η Λόρεν Ρίντλοφ (Lauren Ridloff), δεν υπήρχαν υπότιτλοι για τους κωφούς στο κοινό κι ενώ η περίπτωση του “Hawkeye” είναι αφηγηματικά ό,τι πλησιέστερο στην εμπειρία της κώφωσης έχει προβληθεί τα τελευταία χρόνια, πάλι ένα επεισόδιο κατηγορήθηκε για ableism (ικανοτισμό, αρτιμελισμό, διακρίσεις υπέρ ατόμων χωρίς αναπηρίες, διακρίσεις σε βάρος αναπήρων).

Όταν ρωτήθηκε η Μάνφιλντ τι εύχεται να κατανοούσαν τα ακούοντα άτομα αναφορικά με την εμπειρία/ το βίωμα της κώφωσης, εκείνη αποκρίθηκε: «Να γνωρίζουν ότι όλα τα Κωφά άτομα δεν είναι ίδια, αλλά έχουν διαφορετικά υπόβαθρα, ταυτότητες, χώρους, κουλτούρες, γλώσσες, κοινότητες και απόψεις. Ακόμα και οι προτιμήσεις μας στον τρόπο επικοινωνίας και προσβασιμότητας δεν είναι πάντα οι ίδιες. Πραγματικά εύχομαι οι ακούοντες να άκουγαν τα κωφά άτομα και να μας άφηναν να τους καθοδηγήσουμε».

Για τη Μάνσφιλντ, που ονειρεύεται μια μέρα να εργάζεται τόσο πίσω όσο και μπροστά από την κάμερα, η υποκριτική είναι μία διαδικασία στην οποία συνδυάζει τη φαντασία με τα προσωπικά της βιώματα: «υποδύομαι κάποιο άτομο που δεν είμαι εγώ, αλλά είμαι και εγώ». Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει είναι να την προσλάβουν «για οποιοδήποτε ρόλο και όχι μόνο για ρόλους Κωφών. Πολλοί λένε ότι μοιάζω σαν την Ραπουνζελ από το «Μαλλιά κουβάρια»- δεν θα ήταν κουλ να παίξω το ρόλο της;»

Στην τηλεοπτική σειρά "Madagascar: A Little Wild", μαζί με τον χαρακτήρα της, τη Σέιλι (Shaylee), εμφανίζεται και ένας κωφός χιμπατζής που χρησιμοποιεί τη νοηματική, ο Ντέιβ (Dave), καθώς και η ακούουσα αδερφή του Ντέιβ που ξέρει κι εκείνη νοηματική και κάνει τη διερμηνέα του. 

“Είναι πολύ σημαντικό να συμπεριλαμβάνομαι στα credits ως ηθοποιός”, δηλώνει η Μάνσφιλντ, “ελπίζω ότι αυτό θα αποτελέσει έμπνευση και για άλλους ανθρώπους, ώστε να ξαναπροσδιορίσουν τι ακριβώς είναι η “φωνή” και να δημιουργηθούν περισσότερες ευκαιρίες για κωφά άτομα σε δουλειές ηθοποιών φωνής. Άλλωστε είμαστε φανταστικοί στις εκφράσεις προσώπου;»


Ευλαμπία Αγγέλου
Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Ανεξάρτητη ερευνήτρια

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου