Τρίτη 4 Ιανουαρίου 2022

Προβολή: Πού Κρύβεται η Άννα Φρανκ


Μερικούς μήνες μετά την πανελλήνια πρώτη προβολή του στο 27ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας το κομψοτέχνημα κινουμένων σχεδίων του δημιουργού στον οποίο οφείλουμε το πολυβραβευμένο «Βαλς με τον Μπασίρ» προβάλλεται επιτέλους στις αίθουσες, προσκαλώντας μικρούς και μεγάλους θεατές να βιώσουν μια μεγάλης συναισθηματικής δύναμης ταινία.

Με μια κάρτα λίγο πριν τους τίτλους τέλους, ο Άρι Φόλμαν αφιερώνει την ταινία στους γονείς του, επιζήσαντες και οι δυο του στρατοπέδου συγκέντρωσης στο Άουσβιτς και επιβάτες στο ίδιο τρένο που μετέφερε την Άννα Φρανκ στο μοιραίο της ταξίδι εκεί. Από αυτή και μόνο τη λεπτομέρεια γίνεται αντιληπτό πόσο το συγκεκριμένο φιλμ υπήρξε κάτι ιδιαίτερα προσωπικό για τον δημιουργό του, τόσο προσωπικό ώστε η πραγματοποίησή του να τον απασχολήσει επί σειρά ετών.

Ακόμα και η συγκεκριμένη κάρτα να μην υπήρχε, ωστόσο, είναι τόσο εγκάρδια και αβίαστα συγκινητική η ταινία του Άρι Φόλμαν που μόνο από ένα βαθύτερο σημείο θα μπορούσε να πηγάζει και μόνο πολύτιμη θα μπορούσε να αποδειχθεί. Ο Ισραηλινός σκηνοθέτης γνωρίζει καλά ότι το σπαρακτικό αποτύπωμα της Άννα Φρανκ στο μεταπολεμικό κόσμο έχει περιοριστεί πλέον σε μουσειακού χαρακτήρα πρωτοβουλίες και εκδηλώσεις αντί να αφήνει ζωντανή και επείγουσα σφραγίδα στις καινούργιες γενιές. Στοιχηματίζει επίσης πολύ σωστά ότι σημερινά παιδιά και έφηβοι πιθανότατα δεν έχουν ακούσει ποτέ το ονοματεπώνυμό της, με τον ίδιο τρόπο που η άποψή τους για το Ολοκαύτωμα παραμένει συγκεχυμένη και ελλιπής.

Επιθυμία του Φόλμαν δεν είναι, παρ' όλα αυτά, να διασκευάσει για πολλοστή φορά κάποιος στο σινεμά την τραγωδία της οικογένειας Φρανκ, αλλά να προσεγγίσει την αληθινή ιστορία τους από μια σκοπιά αναπάντεχη και ταυτόχρονα επίκαιρη. Για τον λόγο αυτό ταξιδεύει το κοινό του στο σημερινό Άμστερνταμ, εκεί που βρίσκεται ακόμη το σπίτι που χρησίμευσε για δύο χρόνια ως κρησφύγετο της οικογένειας από τους Ναζί και το οποίο έχει μετατραπεί προ καιρού σε μουσείο. Εκεί φυλάσσεται και το περίφημο ημερολόγιο που κρατούσε η Άννα Φρανκ τον καιρό του εγκλεισμού της, γράφοντας σε αυτό καθημερινά και απευθυνόμενη πάντα σε μια φανταστική της φίλη-ένα νεαρό κορίτσι που στο μυαλό της ίσως δεν απείχε και πολύ από την ίδια. Το κορίτσι αυτό κάποιο βράδυ ζωντανεύει μαγικά, ξεπηδά μέσα από τις σελίδες του ημερολογίου και κρατώντας το ανά χείρας ξεγλιστρά στους νυχτερινούς δρόμους της πόλης, με την ευχή να βρει και πάλι την Άννα Φρανκ.


Εγκάρδια και αβίαστα συγκινητική η ταινία του Άρι Φόλμαν αποτελεί ένα θαυμάσια παράδειγμα ουμανιστικού σινεμά

Εμπλουτίζοντας την πρωτοποριακή τεχνική κινουμένων σχεδίων που είχε συστήσει το 2008 στο «Βαλς με τον Μπασίρ», ο Φόλμαν φροντίζει ώστε η εικονογραφική πλευρά του φιλμ του να είναι και πάλι φαντασμαγορική. Είναι φανερό όμως πόσο περισσότερο τον ενδιαφέρει να σταθεί σεβαστικά απέναντι στο αντικείμενό του, να το μεταφράσει όσο το δυνατόν επαρκέστερα και πιο άμεσα για λογαριασμό των μικρότερης ηλικίας θεατών του, χωρίς να προσπερνά την αποτρόπαιη και βαθιά μελαγχολική του διάσταση.

Σεβόμενος απόλυτα τη μνήμη της Άννα Φρανκ και τη σημασία της θυσίας της, ο Φόλμαν την αγκαλιάζει κινηματογραφικά με ευαισθησία και αγάπη που δεν κρύβεται. Το αντίθετο: Τρυπώνει στις ζωηρές εικόνες και στα πολύχρωμα σκίτσα, εμπνέει τη γλυκύτατη μουσική και τραγούδια που έγραψαν για την ταινία η Κάρεν Ο (Yeah Yeah Yeahs) και ο Μπεν Γκολντβάσερ (MGMT), σκορπίζει χιούμορ, απαλύνει τις πιο διδακτικές στιγμές του φιλμ και καταφέρνει σταδιακά να φέρει δάκρυα στα μάτια για τη χαμένη νιότη και ζωή ενός αθώου κοριτσιού που μέχρι τέλος πίστευε εις μάτην στη δυνατότητα των ανθρώπων να πράττουν μόνο το καλό.

Εκτός από θαυμάσια παράδειγμα ουμανιστικού σινεμά, το «Πού Κρύβεται η Άννα Φρανκ» είναι και ένα δυνατό επιχείρημα στο γιατί το ονοματεπώνυμο της αδικοχαμένης νεαρής δεν αρκεί να φιγουράρει απλά σε διευθύνσεις δρόμων και κτίρια, αλλά να υπενθυμίζει καθημερινά σε όλους γιατί οφείλουμε να το μνημονεύουμε για πάντα.

ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Γαλλία, Ολλανδία, Ισραήλ
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Άρι Φόλμαν
ΣΕΝΑΡΙΟ: Άρι Φόλμαν
ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρούμπι Στόουκς, Έμιλι Κάρεϊ, Σεμπάστιαν Κροφτ, Ραλφ Πρόσερ
ΜΟΥΣΙΚΗ: Μπεν Γκολντβάσερ, Κάρεν Ο
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 99'

Λουκάς Κατσίκας 
Πηγή:cinemagazine

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου