Δευτέρα 19 Μαρτίου 2012

Εφηβοι ερευνητές... εν δράσει στα σχολεία

Οι δημιουργικές δυνάμεις των εφήβων απελευθερώνονται μέσα από τις ερευνητικές εργασίες (πρότζεκτ), που υλοποιούνται από τον περασμένο Σεπτέμβρη στην α' λυκείου. Οι «μικροί επιστήμονες» συνεργάζονται, αναζητούν πληροφορίες και φέρνουν στο προσκήνιο ζητήματα που τους απασχολούν ή τους προβληματίζουν, προσεγγίζοντας τη γνώση πολύπλευρα. Από την ασφάλεια στο διαδίκτυο, τα κινητά τηλέφωνα μέχρι το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τη σχέση των Μαθηματικών με τη Γλώσσα.

Δημιουργική διέξοδο στα ενδιαφέροντα και στις δεξιότητες πολλών εφήβων εκτιμάται ότι προσφέρουν οι ερευνητικές εργασίες (πρότζεκτ), που εφαρμόζονται για πρώτη φορά φέτος, στο πλαίσιο του «Νέου Λυκείου».

Ηδη, κατά το πρώτο τετράμηνο οι μαθητές της α' τάξης χωρίστηκαν σε ομάδες και ανέλαβαν να πραγματευτούν διάφορα θέματα «γκρεμίζοντας» τα τείχη της... μοναξιάς που επέβαλε το «εξετασιοκεντρικό» λύκειο.

«Για πρώτη φορά εισάγονται οι μαθητοκεντρικές δραστηριότητες στο αναλυτικό πρόγραμμα του Γενικού και του Επαγγελματικού Λυκείου», επισημαίνει ο σχολικός σύμβουλος Νίκος Σταμπολίδης, τονίζοντας ότι η ερευνητική εργασία εμπεριέχει μία βασική καινοτομία: «Δίνει την ευκαιρία στους εκπαιδευτικούς να συνεργαστούν, να επιλέξουν και να σχεδιάσουν τον τρόπο που θα θέσουν τα θέματα και θα συντονίσουν τους μαθητές».

Αυτή η κουλτούρα συνεργασίας διαχέεται και στους εφήβους, οι οποίοι συναντιούνται, ερευνούν και καταλήγουν σε συμπεράσματα.

«Τα παιδιά γίνονται μικροί... επιστήμονες και παρουσιάζουν τη δουλειά τους είτε στην τάξη είτε σε ανοιχτές εκδηλώσεις. Στόχος είναι να καλλιεργηθεί η ικανότητα λήψης αποφάσεων και επιλογής της καλύτερης λύσης», υποστηρίζει ο Κώστας Κεραμιδάς, σχολικός σύμβουλος.

Από τα κινητά μέχρι τη ρομποτική

«Οι ελεύθεροι χώροι και το πράσινο στο σχολείο μας», «Τα δικαιώματα των παιδιών», «Ασφάλεια στο διαδίκτυο: Ο μύθος, ο κίνδυνος, οι λύσεις», «Η επαγγελματική πορεία και αποκατάσταση των αποφοίτων του σχολείου», «Η Γλώσσα και τα Μαθηματικά» είναι μόνο μερικές από τις εργασίες που εκπονήθηκαν σε λύκεια της Θεσσαλονίκης κατά το πρώτο τετράμηνο. Επίσης, γίνονται συγκρίσεις ιστορικών περιόδων, πρότζεκτ για το σχολικό εκφοβισμό και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. Facebook). Για παράδειγμα, στο πλαίσιο μίας εργασίας στο 2ο Λύκειο Νεάπολης, μελετάται η έννοια του χρόνου από πολλές απόψεις, στη μουσική, στον κινηματογράφο, σε ένα έργο τέχνης, αλλά και μέσα από την επιστήμη της Φυσικής, σύμφωνα με τον υπεύθυνο καθηγητή, Γιώργο Παπαδόπουλο.

Θετική ανταπόκριση από τους εφήβους

Οι ανησυχίες, τα όνειρα, ακόμη και η αμφισβήτηση των εφήβων μετασχηματίζονται σε δράση, κριτικό λόγο και ορισμένες φορές ενθουσιασμό για το καινοτόμο πρόγραμμα. «Τα παιδιά επιδιώκουν να μη χάνουν τις ώρες της ερευνητικής εργασίας και δεν έχουμε απουσίες», λέει χαρακτηριστικά ο διευθυντής του 2ου ΓΕΛ Πολίχνης, Μιχάλης Τραχαλιός.

Η ανταπόκριση των μαθητών αποδίδεται και στο βαθμό ελευθερίας που αποκτούν, σύμφωνα με σχολικούς συμβούλους.

Ηλεκτρονική βιβλιοθήκη
Μία ηλεκτρονική βιβλιοθήκη προσπαθούν να οργανώσουν μαθητές στο 1ο Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Θεσσαλονίκης «Μ. Ανδρόνικος», ενώ άλλες ομάδες πραγματεύονται το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών. «Το πρότζεκτ αποτελεί μία θετική προσπάθεια που βγαίνει από τα όρια του κλασικού μαθήματος», επισημαίνει ο 16χρονος Αχιλλέας, ενώ ο συμμαθητής του, ο Δημήτρης, εξηγεί ότι στο τυπικό μάθημα δεν ανταλλάσσονται σκέψεις μεταξύ μαθητών, αλλά η επικοινωνία περιορίζεται μεταξύ μαθητή και καθηγητή.

Σύμφωνα με τον καθηγητή του σχολείου, Γιώργο Μεμεντζίδη, «το μεγάλο πλεονέκτημα εντοπίζεται στη διαθεματικότητα», καθώς σε μία εργασία μπορούν να δουλέψουν π.χ. ένας χημικός και μία φιλόλογος.

«Η ερευνητική εργασία βοηθάει τα παιδιά να προσεγγίσουν τη γνώση πιο πραγματικά, λύνοντας κάποια προβλήματα και συνδυάζοντας γνώσεις, όπως κάνουμε στην καθημερινή ζωή, όχι μέσα από την ύλη ενός μαθήματος», υποστηρίζει ο διευθυντής του 1ου Πρότυπου Πειραματικού Λυκείου, Στέλιος Φριλίγκος, σημειώνοντας πως για πρώτη φορά το κέντρο βάρους μεταφέρεται περισσότερο στην ομάδα παρά στο άτομο.

«Αγκάθι» οι υποδομές

Επιφυλακτικοί εμφανίστηκαν αρκετοί καθηγητές κατά τους πρώτους μήνες εφαρμογής της ερευνητικής εργασίας, ενώ δεν έλειψαν και οι διαμαρτυρίες για την απουσία συστηματικής επιμόρφωσης σε κάθε σχολείο. «Εισήχθη στο ωρολόγιο πρόγραμμα ξαφνικά και έγινε μία επιμόρφωση στο… πόδι», σχολιάζει καθηγητής λυκείου της δυτικής Θεσσαλονίκης, ο οποίος παραδέχεται ότι το πρότζεκτ έχει πολλά θετικά στοιχεία. Ωστόσο, το κλίμα σταδιακά αλλάζει και η αρχική διστακτικότητα ορισμένων εκπαιδευτικών άρχισε να υποχωρεί, όπως αναφέρουν σχολικοί σύμβουλοι. Πάντως, ένα ακόμη «αγκάθι» εντοπίζεται στις υποδομές, καθώς δε διαθέτουν όλα τα σχολεία βιβλιοθήκες και επαρκή εξοπλισμό στα εργαστήρια.

Υπενθυμίζεται πως κατά το πρώτο τετράμηνο οι μαθητές αξιολογήθηκαν ομαδικά, ενώ στο εξής κάθε παιδί θα βαθμολογείται ατομικά για τη συμμετοχή και την επίδοσή του στο πρότζεκτ, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων. «Στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη η ερευνητική εργασία εφαρμόζεται εδώ και αρκετά χρόνια», υποστηρίζει ο κ. Κεραμιδάς προσθέτοντας ότι έχει τριπλάσια βαρύτητα από τη Φυσική, τη Χημεία και τη Βιολογία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου