Παραπονούμαστε συχνά οι γονείς για τα παιδιά μας που «είναι κολλημένα στην τηλεόραση», που «ξεχνούν να φάνε παίζοντας βιντεοπαιχνίδια», που «γκρινιάζουν ότι δεν έχουν τι να κάνουν τώρα που το σχολείο έκλεισε». Ελάτε όμως και στη θέση τους! Ιδιαίτερα στη θέση των παιδιών της πόλης που πιθανότατα είναι αναγκασμένα να περνούν ένα μεγάλο μέρος της ημέρας τους στο σπίτι. Ενα βιβλίο που μπορεί να ικανοποιήσει την περιέργεια την οποία έχουν τα παιδιά για τον κόσμο που τα περιβάλλει, ενώ ταυτόχρονα τους διδάσκει μέσα από το πείραμα-παιχνίδι βασικές έννοιες των θετικών επιστημών είναι τα «365 πειράματα, ένα για κάθε μέρα». Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε τέσσερις ενότητες («Ανοιξη», «Καλοκαίρι», «Φθινόπωρο» και «Χειμώνας»), καθεμία από τις οποίες χωρίζεται σε υποενότητες. Στην πραγματικότητα, οι υποενότητες δεν είναι παρά ομάδες πειραμάτων τα οποία είναι σχεδιασμένα για να εξηγήσουν έννοιες που εμπίπτουν στην ίδια θεματολογία.
Παραδείγματος χάριν, τα 25 πειράματα στην υποενότητα «Ηλεκτρισμός και Μαγνητισμός» δίνουν στα παιδιά την ευκαιρία να αντιληφθούν εμπειρικά όχι μόνο τι είναι ο ηλεκτρισμός και ο μαγνητισμός, αλλά επίσης τι είναι το φορτίο, η τάση, ο στατικός ηλεκτρισμός. Οσο για τα πειράματα που καθιστούν την εμπειρική προσέγγιση των παραπάνω εννοιών εφικτή, αυτά μπορούν να είναι από πολύ απλά ως δυσκολότερα. Ετσι το φορτίο προσεγγίζεται ως εξής: τα παιδιά καθοδηγούνται να τρίψουν ένα πλαστικό κουτάλι πάνω σε ένα μάλλινο ύφασμα και στη συνέχεια να κρατήσουν το φορτισμένο κουτάλι πάνω από ένα μπολ με ποπ κορν και να τα παρακολουθήσουν αρχικά να έλκονται από το κουτάλι και στη συνέχεια να απομακρύνονται από αυτό με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο. Λίγο δυσκολότερα και με απαιτήσεις σε υλικά και δεξιοτεχνία είναι τα πειράματα δημιουργίας ηλεκτρικών κυκλωμάτων.
Οπως και κάθε πείραμα στο βιβλίο, έτσι και το πείραμα που αποκαλύπτει το φορτίο, και το οποίο ονομάζεται «Το καλαμπόκι που χοροπηδάει», περιγράφεται σε τέσσερα στάδια, τα οποία αντιστοιχούν σε ομόλογες ενότητες ενός επιστημονικού συγγράμματος. Ετσι οι ενότητες «Θα χρειαστείς» και «Τι πρέπει να κάνεις» αντιστοιχούν στα υλικά και τις μεθόδους, η ενότητα «Τι θα συμβεί» αντιστοιχεί στα αποτελέσματα, ενώ η ενότητα «Γιατί συμβαίνει αυτό» αντιπροσωπεύει τη συζήτηση ενός επιστημονικού άρθρου. Στην περίπτωση του καλαμποκιού που χοροπηδάει, διαβάζουμε στην ενότητα «Γιατί συμβαίνει αυτό»: «Το πλαστικό κουτάλι είναι ηλεκτρικά φορτισμένο και έλκει το καλαμπόκι. Το ηλεκτρικό φορτίο περνάει στο καλαμπόκι και το φορτίζει εξίσου. Επειδή τα ομώνυμα φορτία απωθούνται, οι κόκκοι του καλαμποκιού αρχίζουν να χοροπηδάνε». Τέλος, για τους φιλομαθείς επίδοξους επιστήμονες υπάρχει και ένα πρόσθετο μπόνους: σε ορισμένα πειράματα υπάρχουν έντονα χρωματισμένα κουτιά με περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το θέμα του πειράματος.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι η πλειονότητα των πειραμάτων μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή του χρόνου και ότι ο διαχωρισμός τους σε εποχές δεν είναι καθόλου δεσμευτικός. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις είναι και ατυχής, καθώς δύσκολα μπορεί να βρεθεί αναμμένο καλοριφέρ το καλοκαίρι (πείραμα 136, σελ. 92). Επίσης οι γονείς που ανησυχούν για την ασφάλεια των παιδιών τους καλό είναι να γνωρίζουν ότι τα πειράματα όντως μπορούν να γίνουν στο σπίτι και ότι εκείνα τα οποία απαιτούν παρουσία ενηλίκου για να γίνουν έχουν την ανάλογη επισήμανση. Περιττό δε να πούμε ότι η εκτέλεση των πειραμάτων καθόλου δεν αποκλείει την καλή γονεϊκή παρέα. Το αντίθετο!
365 πειράματα, ένα για κάθε μέρα
Εκδόσεις Πατάκη,
2011, σελ. 256,
τιμή 22,93 ευρώ
Πηγή: Βήμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου