Τα σποράκια και ο «καλός» κηπουρός

Είναι πολύ όμορφο να έχεις μια δασκάλα ή έναν δάσκαλο με πολλές γνώσεις για πολλά θέματα. Εκπαιδευτικούς που όχι μόνο ξέρουν πολλά, αλλά έχουν και τον ενθουσιασμό και τη διάθεση να τις μοιραστούν με τους μαθητές τους. Ωστόσο, υπάρχει ένα λεπτό όριο ανάμεσα στην επιπλέον γνώση που βοηθάει τα παιδιά να αναπτύξουν τις γνωστικές τους ικανότητες και στην επιπλέον γνώση που μπερδεύει και κουράζει. Όπως χαρακτηριστικά λέει ένας συνάδελφος «ρίχνουμε σποράκια για να βγουν μετά από καιρό φυτά». Είναι πολύ σημαντικό ωστόσο να ξέρουμε πόσα «σποράκια» μπορούμε να ρίξουμε, πόσα επιπλέον θέματα να θίξουμε, ποιες πληροφορίες μπορούν να κατανοήσουν τα παιδιά. 

Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που πιάνονται από μια λέξη του μαθήματος και αρχίζουν να θίγουν ένα τελείως διαφορετικό θέμα, δίνοντας στα παιδιά έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών, που δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές από τα παιδιά και απλώς τα μπερδεύουν. Πχ στο Τετράδιο Εργασιών των Μαθηματικών της Δ’ Δημοτικού, στο δ’ τεύχος, σελ 29, υπάρχει ένα πρόβλημα μαθηματικών που μιλάει για τον Παρθενώνα και καλεί τους μαθητές να υπολογίσουν πόσα χρόνια έχουν περάσει από την στιγμή που χτίστηκε μέχρι σήμερα. Η άσκηση είναι ιδιαίτερα σημαντική για να κατανοήσουν τα παιδιά το διαχωρισμό της μέτρησης σε π.Χ. και μ.Χ., καθώς και τον τρόπο υπολογισμού των χρόνων σε κάθε περίοδο. «Σποράκια» για τον κήπο των παιδιών θα μπορούσε να είναι - μετά την επεξήγηση του προβλήματος και τη λύση ανάλογων προβλημάτων- η παρουσίαση μιας εικόνας του Παρθενώνα και λίγα λόγια για αυτόν. Αν όμως πριν λύσουμε το πρόβλημα δείξουμε στους μαθητές βίντεο για την ιστορία του Παρθενώνα, την καταστροφή του από τους Πέρσες, μιλήσουμε για τους Περσικούς πολέμους δείχνοντας την πορεία των στρατών στο χάρτη, δείξουμε τους στρατιωτικούς σχηματισμούς της μάχης και μιλήσουμε για τα μάρμαρα του Παρθενώνα που δεν μας επιστρέφουν οι Άγγλοι, τότε τα «σποράκια» που ρίχνουμε είναι πάρα πολλά και μάλλον δεν θα πιάσει κανένα. Ούτε το «φυτό» που προσπαθεί να «φυτέψει» το βιβλίο στα μαθηματικά δεν θα πιάσει, αφού σίγουρα αφενός μετά από τόσες πληροφορίες το μυαλό των μαθητών θα δυσκολευτεί να εστιάσει στα μαθηματικά και αφετέρου δεν θα υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος για εξάσκηση και εμπέδωση (το συγκεκριμένο παράδειγμα δεν είναι υποθετικό, αλλά έχει συμβεί έτσι ακριβώς σε Δημοτικό σχολείο).

Όλα θέλουν μέτρο! Γιατί ο καλός κηπουρός ξέρει ότι δεν μπορούμε να φυτεύουμε πολλούς σπόρους διαφορετικών φυτών στο ίδιο σημείο αν θέλουν να μεγαλώσουν!

Ιωάννα Αγγέλου

Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)

Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)

MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση