Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2010

Ίδρυμα Χατζηκώνστα

Τα μικρά παιδικά χεράκια βάλθηκαν να μεταμορφώνουν το άψυχο χρωματιστό σύρμα σε καράβια, ήλιους και λουλούδια. «Ποιος μπορεί να φτιάξει ένα ποδήλατο;», ρώτησε η παιδαγωγός. «Εγώ, εγώ κυρία. Περιμένετε και θα δείτε». Ο Παναγιώτης, ο Σπύρος, ο Γιώργος, ο Βασίλης και ο Σωτηράκης που έχει γενέθλια διψούν για ενδιαφέρον, επιβράβευση και επικοινωνία.

Ο χώρος δημιουργικής απασχόλησης του ιδρύματος Χατζηκώνστα γεμάτος χρώματα και μουσική είναι ο μοναδικός στα μέτρα τους. Το υπόλοιπο αχανές και γκρίζο κτίριο των 10 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων «μυρίζει» ίδρυμα...

«Κάτσε εσύ μόνος σου εδώ μέσα μέρες γιορτών. Είναι αφύσικο για ένα παιδί να ζει σε τέτοιο περιβάλλον. Η κοινωνία αναθέτει τα παιδιά στην οικογένεια και όχι σε απαρχαιωμένου τύπου δομές», λέει ο πρόεδρος του ιδρύματος Χατζηκώνστα και καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Αλ. Πανεθυμιτάκης. «Μένοντας 8 ή 12 χρόνια σε οικοτροφείο οι ανήλικοι παρουσιάζουν έντονα συμπτώματα ιδρυματοποίησης: Επιθετικότητα, άρνηση συνεργασίας, θυμό. Δεν φέρνουν φίλους εδώ μέσα, ντρέπονται», προσθέτει.

Πάνω στην πολύβουη λεωφόρο Κηφισίας το τεράστιο κτίριο με τις μαρμάρινες σκάλες, τις προτομές ευεργετών και τους ατελείωτους διαδρόμους λειτουργεί από το '72. Σήμερα φιλοξενεί στις εγκαταστάσεις του συνολικά 55 αγόρια μεταξύ 7 και 17 χρόνων που είναι άπορα ή αντιμετωπίζουν σοβαρά οικογενειακά προβλήματα.

Παρά τις συνεχείς προσπάθειες των εργαζομένων και της διοίκησης για ουσιαστικές αλλαγές και καλυτέρευση της ζωής των παιδιών η κατάσταση παραμένει δύσκολη. Τα προβλήματα πολλά και δυσεπίλυτα.

«Υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που δεν θα πάνε καλά. Εχουν βιώσει τη φτώχεια, την ανασφάλεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Πολλά όμως τα καταφέρνουν. Γίνονται γιατροί, δικηγόροι και δημοσιογράφοι γιατί έχουν θέληση να βγουν από το "δίχτυ" που τα περιβάλει. Αυτό που με εντυπωσιάζει είναι ότι όλα, ανεξάρτητα από τα βιώματα που έχουν στις οικογένειές τους, αγαπούν πολύ τους γονείς τους» τονίζει η Πελαγία Ζέρβα, προϊσταμένη του οικοτροφείου.

Το βέβαιο είναι ότι το αφιλόξενο κτίσμα με τις αυστηρές γραμμές και το κλίμα «αποστείρωσης» βαραίνει την ψυχή των παιδιών. Την ώρα που στα περισσότερα κράτη της Ε.Ε. τα γιγαντόμορφα ιδρύματα παιδικής προστασίας του 18ου και του 19ου αιώνα έχουν καταργηθεί και οι ανήλικοι φιλοξενούνται σε ανάδοχες οικογένειες ή μικρούς ξενώνες, στη χώρα μας υπάρχουν τουλάχιστον 50 τέτοιες ξεπερασμένες δομές.

Η μόνη σύγχρονη λύση είναι η αποϊδρυματοποίηση, τονίζει η επιστημονική κοινότητα. Αποψη που φαίνεται να βρίσκει σιγά σιγά το δρόμο της και μέσα στο Χατζηκώνστα, παρά τις διχογνωμίες και εντάσεις που προκαλεί ο τρόπος υλοποίησής της μεταξύ της διοίκησης και του σωματείου των εργαζομένων.

Πρέπει να γκρεμιστεί το κτίριο και να ξαναχτιστούν μικροί ξενώνες-σπίτια στον ίδιο χώρο των 28 στρεμμάτων ή μήπως πρέπει τα παιδιά να μεταφερθούν αλλού σε κατοικίες μέσα στον ιστό της πόλης; Ή πρέπει να ανακαινισθεί το υφιστάμενο κτίσμα;

Τελεσίδικες αποφάσεις ακόμη δεν έχουν ληφθεί και όπως φαίνεται δύσκολα θα συμφωνήσουν οι δυο πλευρές σε κοινές θέσεις. Στο μεταξύ οι φιγούρες των επτάχρονων αγοριών θα εξακολουθούν να εκμηδενίζονται στο ψηλοτάβανο ίδρυμα...

Προς την κατεύθυνση της αποϊδρυματοποίησης άρχισε να εφαρμόζεται πρόσφατα η χρηματοδότηση εξωτερικών οικοτρόφων. Περίπου τριακόσια παιδιά ενισχύονται ώστε να μπορέσουν να πάνε σχολείο, φροντιστήριο και να μπορέσουν να στηριχθούν στα πόδια τους. Εκκρεμούν ακόμη χίλιες αιτήσεις.

«Με την παραμονή στο οικείο περιβάλλον εξασφαλίζεται στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό η ατομικότητα του ανήλικου, στοιχείο εξαιρετικά σημαντικό για την ψυχική του υγεία. Συνήθως πρόκειται για παιδιά μονογονεϊκών οικογενειών. Επισκεπτόμαστε το σχολείο και το σπίτι τους ανά τετράμηνο αλλά δεν είμαστε πάντα ευπρόσδεκτοι. Στην απόλυτη ένδεια οι άνθρωποι γίνονται θηρία», τονίζει ο Π. Κακίτσης, προϊστάμενος εξωτερικών οικοτρόφων.

Στο ίδρυμα φιλοξενούνται ανήλικοι απ' όλη την Ελλάδα, ενώ υπάρχουν και παιδιά οικονομικών μεταναστών. Επίσημες έρευνες κάνουν λόγο για 450 χιλιάδες παιδιά μέχρι 17 ετών που ζουν σε κατάσταση φτώχειας. Ορισμένα απ' αυτά μεγαλώνουν σε οικοτροφεία σαν αυτό...

Βγαίνοντας από το ίδρυμα ένα επτάχρονο αγόρι έτρεξε κι έφερε ένα μικρό αυτοκινητάκι: «Πάρτε το κυρία, εγώ έχω κι άλλο. Μόνο να ξανάρθετε...».

Της ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου